Жаратылыстанудың ғылым мен мәдениет системасындағы орны



Ғылым дегеніміз адамның шындық дүние жайлы қызметінің арнайы бір жүйеге келтірілген идеялық системасы.
Ертедегі гректер ғылымның негізін салушы болуының себебі олардың ғылыми фактілер мен техникалық жаңалықтарды көбірек жинақтауында емес, ойлау процесінің, таным процесінің, логикасы мен мазмұнына жан-жақты назар аударуында, зерттеуінде болды. Ертедегі грек ойшылдары фактілерді, ой-пікірлерді, жаңылықтарды жай жинақтап қана қойған жоқ, оларды негіздеп дәлелдеумен айналысты, бір білімді екіншілерінен логикалық жолмен ойша қорытып шығарумен, сөйтіп оны жүйелі, негізді және анық-айқын білім жасаумен айналысты.
Жаңа методологиялық әдіс ХVIІ ғасырда жаңа заманда ғана жасалды, өйткені ғылыми зерттеушілер тәжірибелік (эксперименттік)-математикалық әдістің дүние танымдағы маңызын осы кезде түсініп, осының негізінде классикалық жаратылыстану дүниеге келді.
Ертедегі грек ойшылдары жасаған логика (дұрыс ойлаудың заңдары мен формалары жайлы ілім) танып білуге тиісті шындық дүниенің өзіне тікелей қатысты емес, ол дүние жайлы ойлауға қатысты болды, яғни ғылыми талдаудың объектісі тікелей дүние заттары мен құбылыстары болмай, олардың ойша бейнелері - абстракция, ұғым, пікір, сан, сапа, заң, т.б. болды. Сөйтіп, материалдық дүниеге қарағанда оның идеалдык, бейнесі әлдеқайда жүйелі логакалық және заңды түрде ретке келді. Білім, сөйтіп, материалдық дүниеден "жоғарырақ" тұрғандай болып, өзіндік айтарлықтай дербес болмысы бар теория саласын құрды. Антик ғылыми жасап берген сондай жүйелі теориялық білімнің бірінші мысалы ретінде Енклид геометриясын алуға болады.
Осындай жаңалықтардың арқасында антик заманының мәдениеті, ғылым-білімі, қысқа тарихи мерзімнің ішінде тамаша математикалық теориялар космологиялық модельд жасап, физика, биология т.б. болашақ ғылымдар үшін құнды-құнды идеяларды тұжырымдады. Нағыз ғылыми

Пән: Мәдениеттану
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
Жаратылыстанудың ғылым мен мәдениет системасындағы орны

Ғылым дегеніміз адамның шындық дүние жайлы қызметінің арнайы бір
жүйеге келтірілген идеялық системасы.
Ертедегі гректер ғылымның негізін салушы болуының себебі олардың
ғылыми фактілер мен техникалық жаңалықтарды көбірек жинақтауында емес,
ойлау процесінің, таным процесінің, логикасы мен мазмұнына жан-жақты назар
аударуында, зерттеуінде болды. Ертедегі грек ойшылдары фактілерді, ой-
пікірлерді, жаңылықтарды жай жинақтап қана қойған жоқ, оларды негіздеп
дәлелдеумен айналысты, бір білімді екіншілерінен логикалық жолмен ойша
қорытып шығарумен, сөйтіп оны жүйелі, негізді және анық-айқын білім
жасаумен айналысты.
Жаңа методологиялық әдіс ХVIІ ғасырда жаңа заманда ғана жасалды,
өйткені ғылыми зерттеушілер тәжірибелік (эксперименттік)-математикалық
әдістің дүние танымдағы маңызын осы кезде түсініп, осының негізінде
классикалық жаратылыстану дүниеге келді.
Ертедегі грек ойшылдары жасаған логика (дұрыс ойлаудың заңдары мен
формалары жайлы ілім) танып білуге тиісті шындық дүниенің өзіне тікелей
қатысты емес, ол дүние жайлы ойлауға қатысты болды, яғни ғылыми талдаудың
объектісі тікелей дүние заттары мен құбылыстары болмай, олардың ойша
бейнелері - абстракция, ұғым, пікір, сан, сапа, заң, т.б. болды. Сөйтіп,
материалдық дүниеге қарағанда оның идеалдык, бейнесі әлдеқайда жүйелі
логакалық және заңды түрде ретке келді. Білім, сөйтіп, материалдық дүниеден
"жоғарырақ" тұрғандай болып, өзіндік айтарлықтай дербес болмысы бар теория
саласын құрды. Антик ғылыми жасап берген сондай жүйелі теориялық білімнің
бірінші мысалы ретінде Енклид геометриясын алуға болады.
Осындай жаңалықтардың арқасында антик заманының мәдениеті, ғылым-
білімі, қысқа тарихи мерзімнің ішінде тамаша математикалық теориялар
космологиялық модельд жасап, физика, биология т.б. болашақ ғылымдар үшін
құнды-құнды идеяларды тұжырымдады. Нағыз ғылыми білімнің бірінші үлгісі
сынақтан өтті, оны ғылыми емес білімдерден айырып тұратын негізгі
ерекшеліктері көрінді. Олар мыналар: 1) ғылыми білім жүйелі, сондай-ақ оны
басқа білімдерден логикалық жолмен қорытып шығаруға болады; 2) ғылыми
білімнің объектісі тікелей шындық дүние заттары мен құбылыстары емес,
идеялық объектілер, яғни олардың ойдағы бейнелері; 3) ғылыми білімнің
мазмұны оны танып білуші адамның (субъектінің) мақсат-мүддесіне тәуелсіз.
объективтік ақиқат болуы тиіс; 4) ғылым қайталанушы құбылыстарды ғана
зерттейді, жеке дара заттар мен құбылыстарды ғана емес, белгілі бір топқа,
класқа жататын заттар мен құбылыстардың бәріне тән жалпы заңдылықтарды
іздейді.
Ғылыми білімнің негізгі элементтері мыналар:
а) дәл анықталған фактілер;
ә) бір топ фактілердің жиынтығына қолданылатын жинақтаушы
заңдылықтар;
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазіргі жаратылыстану туралы жалпы көзқарастар. Дәрістер
Алғашқы эволюциялық теория
Жаратылыстанудың даму кезеңдері
Дін және ғылым пәнінен дәрістер
Ғылымның танымдық философиялық мәні
Ғылыми концепциялар мәселесі
Ғылымдағы парадигма
Ғылыми дүниетану
Орта ғасырлық философия
Философия ұғымы, мақсаты және міндеті
Пәндер