Көпарналы электро байланыстың негіздері

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Көпарналы электро байланыстың негіздері
Байланыс жолының экономикалық нәтижелік қолданысы

Біздің еліміздің халық шаруашылық комплексінің дамуы , мәдениеттің
және ғылымның өсуі барлығы байланыс арқылы берілетін хабарлау ағымдарының
тез әдісіне алып келеді. Кез келген хабарлаудың түрі оның ағынынан
хабарлаушыға электро байланыс арналары арқылы электрлік сигналдық көмегімен
беріледі.
Электробайланыс арнасы деп – техникалық құралдардың соңғы, аралық және
жолақ жабдықтардың жиынтығы және сигналдардың 0,3..3,4 кГц жилік аралығына
беруін қамтамасыздандырады. Байланыс ұйымының практикасы бойынша
электробайланыс арналарының ең қымбат байланыс жолдары болып: кабльдік, әуе
байланысы, волоконно-оптикалық, радиорелейлік, спутниктік байланыс жолдары
болып табылады.
Бұдан бір байланыс жолы арқылы өтетін каналдардың әсіресе бір уақытта
берілетін сигналдардың телефондық (сөздің берілуі), телеграфтық
(әріптермен, сандардың бірілуі) мәліметтердің бірілуі, телеарналық
сигналдардың бірілу мүмкіндігі бар көп арналық беріліс системаларын
құрудағы ғалымдар мен инженерлердің осы системаға қызығушылығы түсінікті
болды. Байланыс жолы арқылы өтетін арналар сандары бір жағынан жолдың
өткізе алатын жиілігі және екінші жағынан берілетін сигналдардың түрлері
мен олардың параметрлерінің талаптары арқылы анықталады. Телефондық
сигналдардың жиіліктері 0,3..3,4 кГц спектор арқылы үндік каналы қазіргі
заман сестема берілімдерінің негізгі каналы болып табылады.
Телефондық сигналдар сөздерге тиісті үндік тербеліс жиілігіне сәйкес
келетін спекторға ие. Осы жағдайды ескере отырып, телефондық хабар-ортақ
хабардың көпшілігі болып табылып, ТЧ Арнасы стандарттық сапада
қабылданданған. Әртүрлі байланыс жолының құрастырылуында көрсетілген
байланысты ТЧ арнаның саны 1-таблицада көрсетілген. Жүйе бойынша құрылған
арналардың санын – жүйе сыйымдылығы деп атайды.

1-таблица
Байланыс жолы Арналар саны Байланыс жолы Арналар саны
Әуе жолы 10 Коксиальдік кабель10000
Симметриялық 100 Волоконно-оптикалы
кабель қ жол 100000

Көпарналы берілу жүйесінің техника-экономикалық маңыздылығы оның бір
арнасының километрге шаққандағы бағасында және оны бір арна-километрінің
құны деп атайды. Рубльге шаққандағы оның қызмет көрсету құны мына бағамен
анықталады.
Сарнакм = СNL (1)
Мұндағы N – ТЧ құрылымының арна саны, L–магистраль ұзындығы.
Бұл 1–ші формуладан мынаны байқауға болады, яғни көпарналы хабарлау
жүйесінің көмегімен біріккен арна саны неғұрлым көп болса, соғұрлым 1 арна
км құны аз болады, демек байланыс жолын қолданған тиімдірек болады.
Бір физикалық тізбектен өтетін телеграфты және телефонды сигналдардың
бір уақытта өтетін хабардың схемасын 1880 жылы Г. Г Игнатьев ұсынады.
Кейінірек дами келе 1893 жылы Г.Г Игнатьевтің жұмысын басқа орыс
специалисті Е.И.Гвоздев толықтырып бір тізбек арқылы бір телефондық және
екі телеграфтық сигнал өтетіндей етті. Бірінші берілу жүйесі біздің
елімізде 1984 жылы пайда болды. Ол бір әуе тізбегі арқылы үш телефондық
каналдың өтуіне мүмкіндік береді. 1935 жылы бұл жүйе жетілдіріліп Москва-
Хабаровск жолын байланыстырды. 1940 жылы әуе жолдарынның сыйымдылығы 12
арнаға дейін жетті және 1951 жылдан бастап қолданыла бастады. 50-ші жылдар
симметриялық кабльмен жұмыс істейтін 12,24,60 арнаға есептелген және
коаксияльдік кабльде жұмыс істейтін 1920 арнасы бар жүйелер пайда болды.
Ертедегі жүйелердің элементтерін жетілдіре отырып сыйымдылығын 120, 300,
3600 арнаға дейін жеткізді.

Көпарналы берілу жүйесінің классефикациясы.

Көпарналы берілу жүйесін құрылуы мен көпрналы сигналдардың берілуімен
ерекшелінеді, дәлірік айтқанда каналдарды бөлу тәсілдері мен электро-
байланыс сигналдарының таралуымен оның ЕАСС-та қолданылуында.
Арналардың бөліну жиелікті (ЧPK) және уақытша (ВРК) жүйелер болып
ажыратылады.
(Мұндағы ЧPK –частотное разделение канала
ВРК – временное разделение канала)
1-суреттегі схема берілу жүйесінің ЧPK және ВРК –мен істеу принціпін
нақтырақ түсінуге мүмкіндік береді.
ЧЗК –мен берілу жүйесі канал арқылы аналогты сигналды береді, сондықтан
да мұндай жүйелерді аналогты жүйе деп атайды. Олар эксплуатацияда өте
қарапайым жоғарғы жиілікті жұмысқа ие, жәнеде жоғарғы сапалы берілу
сигналдарымен қамтамасыздандырылады. Бірақ оларда өзіндік жетіспеушіліктері
өте төменгі бөгеттің қорғауы болып табылады. Арналардағы аналогтың берілу
жүйелерінің жолының ұзындығының артуына байланысты, бөгеттен қорғануы
төмендей түседі де, бөгеттер жайлап жиналады.
ВРК –мен беріліс сигналдарында екеулік сигнал қозғалады. Тек импульсін
беретін тізбек барлық өзінің керекті бастапқы сигналдық формасы туралы
ақпаратқа ие. ВРК – да аналогты сигналмен салыстырғанда бөгеттен қорғаушысы
жоғары болады. Бұл екеуін сигналдың мінездемесімен қамтамасыз етеді, яғни
сигналдың периодтық генерациясы жүзеге асыруы және бөгеттердің жиналуынан
құтылуға мүмкіндік береді.
Көпарналы беріліс жүйелерінің элктробайланыс сигналдарының ортада
таралу типіне қарай сымдық және радио жүйелік болып бөлінеді.
Сымдық беріліс жүйесінің ЕАСС деп - элктробайланыс сигналдары
кеңістікті ортада үздіксіз бағыт бойы жойылатын беріліс жүйесінің
тәуелділігінен, мысалға кабельдік, толқынсулы (волоконно-оптикалық) деген
аттарға ие болады.
ЕАСС- берілу жүйелеріндегі электробайланыс сигналдарының радиотолқын
арқылы ашық арнада таралуы- радио жүйелік беріліс жүйесі деп аталады. Көп
арналы беріліс жүйесінің қолдану орнына қарай ЕАСС жолын зоналық және
орталы жүйелерге бөледі.

Берілу алыстығын қамтамасыз ету

Жиілікті және уақытша берілген арналармен көпарналы берілу жүйесі бұл
техникалық құралдың күрделі комплексі, сонымен қоса соңғы құрылғылардың
аралық құрылғысы, қызмет ету ОУП немесе қызмет етпеу НУП күшейткіш
пунктінде орнатулары байланыс жолында көрсетілген.
Уақытша жүйенің аналогтық жүйеден айырмашылығы, қызмет ету және қызмет
етпеу пункттерінде түзу трактатты импулсті сигналын орнату үшін құрылғылар
орнатылады. Осыдан қызмет ету және қызмет етпеу пункттерін осы жүйеде
регенерация (ОРП,НРП) деп аталады.
Күшейткіш және регенерациондық пунктердың не үшін керек екендігіне көз
жеткізейік.
Берілу сигналдарының қашықтығы физикалық тізбекте бәрінен бұрын
тізбекті сигнал беретін энергиялық бір бөлігі жоғалғандықтан сигналдың
өшуінен яғни әлсіреуінен анықталады. Тізбектің нақты элементтерін
параметрлері мен қабылдау жабдығының сезімталдығы қашықтық байланысының
мүмкіндігін анықтайды.
Белгілі бір жолақ тізбек байланысы көп мүмкіндігі бар қашықтық
байланысы қамтамасыз ету үшін әртүрлі өшу сигналдарының компенсациялары
қолданылады. Көпарналы байланыста келесі сигналдарының өшу
компексацияларының келесі тәсілдері берілу бірге, берілу және қабылдағышпен
бірге сигнал қуатының жоғарға, және де кейбір бірнеше төменде орналасқан
тізбек нүктелері соңғы тәсіл яғни аралық күшейткіштің көмегімен іске асатын
тәсіл өте үлкен қашықтыққа таралуын қамтамыз етеді. Көрші аралық күшейткіш
арасындағы байланыс арнасының бір ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.