Көмір өнеркәсібіндегі еңбек гигиенасы



Тақырыбы: Көмір өнеркәсібіндегі еңбек гигиенасы

әрістің мақсаты: Дәрісте көмір өндірісіндегі негізгі қауіпті және зиянды
ондірістік факторларының материалдары,олардың денсаулық жағдайына әсері
және профилактикалық шаралар көрсетілген.

Дәріс жоспары
1.Кіріспе
2.Көмірді алудың жерастылық әдісі
3.Шахта құрылғысы,көмір алу процесіндегі технологиялық жабдықтар
4.Тау- кен жұмыстарының технологиясы
5.Шахта беткейіндегі жұмыс технологиясы
6.Негізгі қолайсыз өндірістік факторлар
7.Микроклимат
8.Көмір шахталарындағы шаңдық факторлар
9.Көмір шахталарындағы шу және діріл
10.Лазерләк және радиоактивті сәулелену
11.Ашық өндірісте көмірді алу
12.Негізгі қолайсыз өндірістік факторлар
13.Шаңдық факторлар
14.Шу және діріл
15.Тау- кен жұмысшыларының сырқаттанушылығы
16.Еңбек жағдайын сауықтандыру бойынша шаралар

Кіріспе
Көмір өндірісі-кен орнын барлауды,көмір алуды,оны байыту және
брикеттеуді біріктіретін ауыр индустрияның басты салаларының бірі.
Көмір сланцтар,известняк немесе песчаниктер түріндегі бос жыныстар
арасында жер бетенен әртүрлі тереңдікте,пласттар түрінде жатады.Көмір
пластары горизонтальды беткейге әр түрлі бұрышпен орналасады. 0-18градус
бұрышпен жатқан пласттар жазық деп аталады,36-55градус күрт қиғаш,56-
90градус тік пласттар деп аталады.Көмір шахталарда ашық немесе жер астылық
әдіспен алынады.
Көмірді жер асты әдісімен алу кезінде еңбек жағдайы шахта алаңдарын
ашу әдістері мен өңдеу тереңдігіне,көмір пластарының жату бұрыштары мен
қуатына қолданылатын техникамен технология ерекшеліктеріне,тау-кен
жұмысшыларының зиянды өндірістік факторлардан санитарлы-техникалық қорғану
құралдарымен әдістерәне және белгілі бір мөлшерде көмір бассеинін
географиялық орналасуына байланысты болады.
Өңдеүдің ашық әдісі ең прогрессивті болып саналады,өйткені ол жер
асты әдісіне қарағанда арзанырақ, көмірді толық алуды қамтамассыз етеді
және қолайлы еңбек жағдайымен сипатталады.
Көмір алудың жер асты әдісі.
Шахта құрылғысы,технологиялық жабдықтар және көмір алу процесі.
Көмір кен орындарын жер астылық өндеу,жер үстінен көмір пласттарына
қол жеткізуді қамтамассыз ететін жұмыстардың бір қатарын жүзеге асуын
біріктіреді; оларға көмір массивін шектеу;өндіруді жұргізу,көмірді алу және
жол құрылғыларының құрылысы жатады.
Көмірді және жыныстарды алу бойынша кен жұмыстарын тазалау және
дайындау өндірісінде жүзеге асырылады.
Дайындық забойлары-бұл таза алуға шахта алаңын дайындау жүргізілетін
өндірістер.
Тазалау забойларында көмір алу жүргізіледі.Тазалау өндірсі формасы
бойынша түзу сызықты немесе сатылы болады.Түзу –сызықты көмірді алу
комбайндерді, струтерді және механикаландырылған кешендерді қолдана отырып
жазық,қиғаш және тік пласттарда жүргізіледі.Сатылы өндірісте соғү
балғаларын қолдана отырып тік пласттарды өңдеу кезінде жүргізіледі.
Кен жұмыстарының технологиясы көмірді жерасты алуы кезінде бір –
бірімен байланысқан өндіріс процесстерін біріктіреді көмірді және жыныстық
массаны алу ; оларды кен өндрісі бойынша діңгекке, сосын жер бетіне
тасымалдау; өндірісті бекіту, сонымен қоса кен жұмыстарының қауіпсіздігін
қамтамассыз ететін шаралар жүйесін жүзеге асыру.
Тазалау забойларында көмірді алу және жыныстар, көмір бойынша
дайындық өндірісін жүргізу кен массивті кесу және гидроманиторлар
принціпінде жұмыс істейтін кен машиналарымен механизмдерінің және
механикаландырылданған инструменттердің көмегімен жүзеге асырады.
Жазық және қиғаш пласттары бар қазіргі заманғы шахталардың тазалау
забойларында көбіне тар ұстаушы көмір алатын комбайндер (2К-52,ГШ-58,МК-67,
КШ-ік және т.б) және жеке, механикаландырылған ұстағыштары бар стругтық
қондырғыштар (УСБ-67,УСТ) қолданылады.Күрделі кен геологиялық жағдаындағы
шахталарда шиналар және кен ұстаушы комбойндер ЛДК және т.б қолданылады.
Тік пластарды өңдеу кезінде қалқандық агрегаттар, жеке
механикаландырылған ұстағыштары бар оюшы комбайндер қолданылады.
Осылармен қатар көмір және газ шығарудың алдын-алу үшін пласт-
спутниктерді өңдеу кезінде соғу балғалары қолданылады(МО-6П, МО-9П,МО-
10П).
Көмір алу жұмыстары кезінде еңбек механизациясының деңгейі белгілі
бір мөлшерде геологиялық жағдайға және қолданылатын тау техникасы мен
технологиясына байланысты болады.Жазық және қиғаш пласттары бар шахталарда
технологиялық операциялардың және еңбек процестерінің механизациясының
деңгейі жоғарырақ. Бұл жағдайларда көмір алу кешендерін қолдану кезінде
көмірді алу, тиеу және тасымалдау бойынша,көмір алынған кеңістікті бекіту
және басқару бойынша операциялар механикаландырылған.Егер кешендердің
құрамында өзі шапқылаушы тар ұстаушы комбайндер және кедергінің
гидравикалық ұстағыштары қолданылса, онда нышыны ою және забоиды штренпен
біріктіру сияқты ауқымды процестерді механикаландыруға болады. Бұл
технологияның артықшылығы забоида неғұрлым аз кеңшілердің болуы. Кең
ұстаушы комбойндер мен кескіш машиналарды, сонымен қоса көмірді алудың
бұрғылап жару әдісін қолдану кезінде кеңшілер көбіне қол жұмысымен
айналысады.
Еңбек процестерінің құрылымында жазық және қиғаш көмір пласттарын
өңдеу кезінде механикаландырылған кешендерді кең қолдану арқасында кең
машиналары мен механизмдерді басқару бойынша операциялар көбейеді және
бекігіштері бар ойғыш машиналар азаюда.
Тік пласттары бар шахталарда еңбекті механизациялауда жоарғы
деңгейіне қалқанды агегаттарды және механикаландырылған кеңшілерді қолдану
кезінде қол жеткізіледі. Кеңшілер ауыр қол еңбегімен айналысатын тазалау
жұмыстарының төмен деңгейлі механизациясы көмірді соқпалы балғаларымен
алатын забойларда орын алады.Көмірді гидро алу кезінде
Пласты бұзу және кен массасын су көмегімен пуьпа түрінде тасмалдау
процестері механиаландырылған. Бұл әдісте ою жұмыстарында 2-3 кенші жұмыс
істейді, олар өнімдерді бекіту, гидромониторды ауыстыру бойынша бірқатар
механикаландырылмаған еңбек операцияларын жасайды.
Технологиядағы айырмашылықтар кеншілердің еңбек жағдайының құрылуына
, кәсіптік және жалпы сырқаттанушылықа әсер етеді.
Көмірді өңдеудің біркелкі жүйесін ің жазық және қиғаш пластарда
жұмыс аймағының орташа ұзындығы 172 м құрайды.Жұмыс аймағының шеткі
ұзындығы 60-354 м болады.
Тазалау забоиларында тік пластарда жұмыс аймағы үлкен емес және 10-
12 м құрайды.
Тазалау забоиларында жұмыс аймағының өлшемі тірек- қимыл аппаратына
және кеншілер еңбегінің ауырлығына күш түсуді анықтайтын басты шарттардың
бірі болып табылады.
Ұзынырақ келген жұмыс аймағы бар забоиларда біркелкі өңдеу жүйесі
кезіндегі жазық және қиғаш пластардағы сияқты кеншілер еңбек операцияларың
орындау уақытында жиі мәжбүр темпте орын ауыстыруға тур келеді. Бұл
жағдайда әсіресе жұқа көмір пластары бар забоилар дағы кеншілерге көп күш
түседі . Ауысым ағымында олар мәжбүр қалыпта жұмыс істейді және еңбектеп
орын ауыстыруды немесе үлкен қашықтықтарға шыңтақ және тізе буындарына
сүйене отырып жоғарлайды , ол бурситтердің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Еңбек гигиенасында кәсіби ауруларды алдан алуды зерттеу әдістері
Еңбек гигиенасының түрлері
ЕЛДЕГІ ҚАРА МЕТАЛЛУРГИЯ
Еңбек гигиенасы курсынан дәрістер кешені
Еңбек гигиенасы. Оқу құралы
Машина құрылысы өнеркәсібіндегі еңбек гигиенасы
Қара майлардың қасиеттері
Жұмыс ауырлығы мен қауырттылығын бағалау, өндірістік қажу
Ағаш өңдеу өнеркәсібіндегі зиянды және қауіпті факторлар
Мұнай химиясы өнеркәсібіндегі еңбекті қорғау
Пәндер