Adove Photoshop графикалық редакторын оқытуға әдістемелік нұсқаулар
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 3
І Тарау. Графикалық редакторларды оқытудың негіздері
1.1. Компьютерлік графиканың
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2. Графикалық редакторлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
1.3. Adove Photoshop графикалық редакторымен жалпы танысу ... ... 15
ІІ Тарау. Adove Photoshop графикалық редакторын оқытуға әдістемелік
нұсқаулар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
Photoshop графикалық редакторы және жалпы компьютерлік графика
бойынша тест
сұрақтары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... 49
Adove Photoshop графикалық редакторын оқытуға оқытуға арналған
электрондық оқу құралына сипаттама ... .. ... ... ... ... .55
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...62
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6 3
КІРІСПЕ
Ақпараттық қоғам жағдайында қызмет ету салаларының барлық түрін
ақпараттандыру – бүгінгі күннің негізгі талабына айналып отыр. Ал бұл
талапты қанағаттандыру үшін мамандарды осы бағытта дайындау қажеттігі
туындайды. Сондықтан аталған қажеттілікті шешу барысында ақпараттық қоғамға
қандай мамандар қажет екеніне талдау жасап, қажетті мамандарды дайындаудың
тұжырымдамасын, оқу бағдарламасын, оқу-әдістемелік кешендері мен қолданбалы
программалық құралдарды жасақтау қажет.
Бұл мәселе бүгінгі таңда компьютерлік дизайн, web-дизайн, жүйелік
программалаушы, администратор мамандардың қажеттілігімен және т.б.
себептермен түсінідіріледі.
Ұсынылып отырған “Жоғарғы сынып оқушыларына Photoshop программасын
оқыту әдістемесі” атты дипломдық жұмыс аталған мәселені шешуге бағытталған
бір қадам болып табылады.
Зерттеудің объектісі: Техникалық бағыттағы сыныптарында компьютерлік
дизайн курсын оқыту үдерісі.
Зерттеу пәні: Техникалық бағыттағы сыныптарда объектілі бағдарланған
программалау жүйелерінің графикалық мүмкіндіктерін оқытуға әдістемелік
нұсқау.
Зерттеу мақсаты: Adove Photoshop программасын жұмыс істей білу
іскерлігі мен дағдысына қойылатын тлаптарды анықтап, оны үйретудің тиімді
жолдарын көрсету.
Түлектік жұмыстың құрылымы кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан,
қосымшадан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Сонымен түлектік жұмыстың мақсаты:
- оқушыларды кәсіби бағытқа даярлауда графикалық редактордың мәнін;
- оқушыларға графиктік ақпараттарды өңдеуде растрлық, векторлық,
фрактальды графиктердің мәні мен атқаратын қызметін;
- оқушыларға Adobe PhotoShop программасымен жұмыс жасау технологиясын
үйрету;
- оқушыларға фотографияны, бейнелерді монтаждауда Adobe PhotoShop
программасының атқаратын қызметін түрлі мысалдар беру арқылы меңгерту.
Adobe PhotoShop программасын оқытудың мазмұны
Графиктік деректер туралы жалпы мағлұмат. Растрлік, векторлық
графиктермен жұмыс жасау негіздері. Растрлік графиканы өңдеу бойынша Adobe
PhotoShop программасымен танысу. Бейненің динамикалық аралықтарын өзгерту.
Бейнелерді кадрлеу. Фильтрді қолдану. Бейнелерді өңдеу. Adobe PhotoShop
программасында бейнелердің композициясын құру. Adobe PhotoShop редакторында
қарапайым объектілерді құру. Қисық сызықты контурларды құру. Тұйықталған
контурларды құру мен оларды редакторлеу. Векторлық графиканы құру мен оны
өңдеу құралдары. Векторлық графика туралы жалпы түсінік. Векторлық
редакторлармен жұмыс жасау негіздері.
Оқушының білімі мен біліктілігіне қойылатын талаптар:
Оқушылар нені білу керек:
Компьютерлік графика түрлері. Растрлық, векторлық, фрактальды графика
мен үшөлшемді графиканы өңдеудің программалық құралдарының өзара
ерекшелігін. Графикалық форматтардың мәнін. Түстер туралы жалпы түсінік
пен оларды сипаттау тәсілдерін. Түстік модельдердің типтерімен жұмыс жасау
мен түстерді басқару жүйесімен жұмыс жасау әрекеттерін.
Оқушылар нені үйрену керек:
Adobe PhotoShop программасын іске қосу мен оны істен шығару
әрекеттерін. Adobe PhotoShop программасында түрлі бейнелердің композициясын
құруды. Қарапайым объектілер мен қисық сызықты контурларды құруды.
Тұйықталған контурларды өңдеу мен оларды редакторлауды. Векторлық
графиканың программалық құралдарымен жұмыс жасауды.
1 ТАРАУ.
ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЛАРДЫ ОҚЫТУДЫҢ НЕГІЗДЕРІ
1.1. Компьютерлік графиканың түрлері
Қазіргі кездегі компьютерлік графиканың мынадай бағыттарын атап
көрсетуге болады: іскерлік графика; инженерлік графика; ғылыми графика;
көркем-жарнамалық графика және Web-графика.
Іскерлік графика - компьютерлік графиканың бұл бағыты әр түрлі
мекемелердің жұмыстарында қолданылады, көбінесе жоспарды көрсетеді,
статикалық мәліметтерді диаграмма немесе график түрінде беруде қолданылады.
Графиканың бұл бағыты адамдарға таныс, өйткені ол теледидарларда жиі
қолданылады. Көбінесе өмірден мынадай мысалдар келтіруге болады: сайлау
нәтижелері, ақшаның бағамы, тауар бағасының өсуі және т.б. График түрінде
берілген ақпаратты санмен берілген ақпаратқа қарағанда адам тез қабылдайды.
Инженерлік графика - құжаттық графиканы электрондық түрде құру және
түзету. Инженерлік графика жобалау жұмыстармен айналысатын барлық
аумақтарда қолданылады. Қарапайым киім тігу үлгісінен бастап ракета үлгісін
жасауға дейін жаңа заманның инженерлік графикасы- сызушының жұмыс орны
емес, ол қиын программалық кешен болып табылады. Оындай жүйелерді қолдану
арқылы жобалауға кеткен уақыт мерзімі елеулі түрде қысқарып, жаңа өнім тез
шығарылады және олардың сапасымен сенімділігі артады.
Ғылыми графика - ол ғылыми зерттеулер нәтижелерін және инженерлік
қызметте есептеу нәтижелерін көрнекі түрде көрсету үшін қолданылады.
Графикалық үлгіде көрсетілген ғылыми есептеу немесе эксперименттер
нәтижелері сандық түрде берілген мәліметтерге қарағанда көрнекі болады және
кез клген адамның қабыладуына жеңіл болады.
Мысалы, бір зерттеу нәтижесінен алынған процес үлгісі немесе обьект
мына түрде көрсетілген:
Z=cos(U(x2+Vy2))
U және V- параметрлері өзгерсе процес қалай өзгереді? Мұны көз
алдымызға елестету қиынырақ. Ал егер осы формула негізінде 3-өлшемді
графика тұрғызсақ, онда маман процес ерекшелігін берілген шектеулерде тез
анықтайды.
Көркемдік және жарнамалық графика. Компьютерлік графиканың бұл бағыты
баспа басылымдарын безендіруде, хабарламалық роликтерде, фотосуреттерді
өңдеуде, мультфильмдер жасауда қолданылады.
Компьютерлік графика түрінің бірі – бір мезгілде өзінде дыбыс, әуен,
мәтін, бейне және анимация үйлескен, мультимедиа деп аталады.
Web-графика. Web-беті WWW-да орналастырылған және гипермәтін
форматында дайындалған құжат (файл) болып табылады. Олай болса, осы Web-
бетінің дизайны мен оны құратын графикалық элементтерді де тиімді
пайдалану, графикалық элементтердің көмегімен бетті бөліктерге бөлу тағы да
басқа да мәселелерді шешеді.
1.2.Графикалық редакторлар
Компьютерде суретті салу және өңдеу үшін қолданылатын арнайы бағыттағы
программалар графикалық редакторлар деп аталады.
Графикалық жұмыс істеуге қарапайым суреттерді көруден, кәсіби
графикалық редакторға дейінгі программалар көптеп дамыған. Кейбір
тапсырмаларды арнайы программалар қолданбай-ақ орындауға болады.
Windows – 2000, Windows XP, және Windows – операциялық жүйесінде
арнайы суреттермен фотосуреттерді сақтайтын “Мои рисунки”(My Pictures)
деген қапшық болады. Бұл қапшықта бізді қызықтырған бейнелерді көріп,
басылымға шығаруға болады. Және сканер мен цифрлік фотокамерадан жаңасын
алып, кейбір қарапайм суреттерді түрлендіріп, орындауға болады. Бұл кезде
барлық іс-әрекет бағыттаушыда орындалады. Windows – қосымша программаларды
қолдануды талап етпейді.
Енді қазіргі кезде компьютерлік графикада кеңінен қолданылып
жүрген графикалық реадкторларға тоқталып кетелік.
Corel Draw – векторлық графикалық редакторы аналогтық программалар
арасындағы көшбасшы болып келеді. Оның жетістігі – үлкен таңдау тәсілімен,
ыңғайлы интерфейспен және жоғары сапалы кескіндерді алумен, графикалық
бейнелерді редакциялаумен және құрумен түсіндіріледі. Corel Draw - түс
тереңдігін ауыстыру және бейнелерді бір түстік модельден келесі түске
аударуға мүмкіндік беретін программа.
Кескіндер обьект болып табылады. Corel Draw редакторында обьект
түсінігі негізгі түсінік болады. Обьект - элемент кескіні: түзу, айналым,
тікбұрышты үшбұрыш, қисық, тұйықталған қисық, көпбұрышты үшбұрыш және т.б.
Күрделі кескінді құру үшін көптеген түрлі обьектілер қолданылады.
Corel Draw-дағы барлық жұмыстар осы обьектілер арқылы жасалады. Corel Draw-
дың басты обьектісі қисық болып табылады. Бұл қисықтар Безье қисығы деп
аталады. Математик Пьер Безье – ерікті қисыққа, қисықтың басындағы және
соңындағы екі вектордың көмегімен беруге болатының айтады. Corel Draw-да
растрлық кесінділерді графикалық құжатқа қоюға болады. Сонымен қатар, әрбір
жеке обьект болып саналады және оның басқа обьектімен байланыстырмай – ақ
редакциялауға болады.
Corel Draw – жұмысының негізгі принциптері:
Әрбір редакторда құрылған сурет, бір немесе бірнеше обьектіден тұрады.
• Қарапайым геометриялық фигуралар немесе ерікті қисық құру.
Мәтінді форматтау немесе кірістіру.
• Кез – келген обьектіні редакциялау контурдың түсін, бояуын
және обьектінің форматын өзгерту.
• Дайын болған суретті және алдын – ала құрылған иллюстрацияны
құжатқа кірістіру.
• Әртүрлі көркемсурет құбылыстарын қолдану.
Corel Draw программасының жұмыс терезесі басқа графикалық редакторлар
терезесінен ерекшелігі жоқ. Программа редаторында мәтіндік обьектінің екі
түрлі көрсетілімі: фигуралармен (Artistic) және қарапайым (Paragraph)
мәтінмен жұмыс істеу мүмкіндігі бар.
Adobe Photoshop – кәсіби растрлық графикалық редакторы және ең
күрделі әр – түрлі есептерді орындауға арналған программа. Бұл программа
дизайнер, суретші, безендіруші және осы аумақта жұмыс істейтін басқа да
қолданушыларға арналған. Adobe Photoshop-программасы графикалық
объектілерді өңдеу, өзгерту, сақтау үшін қолданылатын пакеттердің бірі.
Adobe Photoshop палитрамен, сканермен, калибрмен, импорттауға,
экспорттауға, түс таңдауға, кескін көлемін, мөлшерін, оның шешілуін, түсті
түзетуге, кескінді түрлендіруге, маскалармен, қабаттармен жұмыс жасауға
мүмкіндік береді. Adobe Photoshop программасының басты мақсаты – бейнені
құру және өңдеу. Кез – келген программа сияқты Photoshop – та дайын
бейнелерді жүктеу және жаңасын құруға болады. Алдын ала құрылған бейнелерді
редакциялау өте жеңіл орындалады.
Компьютерге иллюстрацияны сканердің немесе цифрлік фотокамераның
көмегімен қосуға болады. Photoshop құралдары фотосуреттерді қалпына
келтіруді оңай орындайды. Жақсы фотосурет алу үшін оның қанықтылығын,
жарықтық реңін, түстерін түзетіп, суреттегі бүлінген жерлер мен дақтарды
алып тастау керек.
Photoshop программасының саймандар тақтасының ерекшелігі – ол балама
(альтернативті) саймандардың болуы. Бұндай саймандар белгілері – кішкентай
үшбұрыш белгісіндегі арнайы белгі. Егер тышқан көрсеткішін осындай пернеге
апарып басса, онда қосымша саймандар тізбегі ашылады. “Аумақ” және “Лассо”
саймандарының көмегімен кескіннің шегін, аумағын белгілеп алуға болады, ал
“Ауыстыру” (перемещение) сайманның көмегімен белгіленген аумақтардың орнын
ауыстырып және олардың көшірмесін алуға болады. “Сиқырлы таяқша” (Волшебная
палочка) сайманы түс белгісіне байланысты аумақты автоматты түрде бөліп алу
үшін арналған. Сиқырлы таяқшамен Лассоны графикалық объектілердің нақты
шеңберін жүргізу операциясын орындау үшін пайдаланады.
Сурет салуға арналған саймандар тобына әдетте келесілер кіреді:
аэрограф, бояуыш, қарындаш және өшіргіш. Штамп немесе мөр сайманын толтыру
операциясын орындау үшін пайдаланады.
Масштаб сайманы суреттің үлкейтілген бөлімдерімен жұмыс істесе, қол
сайманы программа терезесінің шегінен шығып кеткен суреттердің орынын
ауыстыруға болады.
Paint – растрлық графикалық редакторы қарапайым графикалық
кескіндерді көру және оларды басқа программаларға енгізуге негізделген. Ол
мәтіндік құжаттарға диаграммалар, графиктер, схемалар сияқты қарапайым
иллюстрацияларды енгізу үшін қолданылады.
Paint - графикалық редактордың өзі кескіндерді өңдеуге, салуға
арналған болып шартты түрде екіге бөлінеді. Кескіндерді салуға арналған
редактор сызықтарды, нүкте, әртүрлі геометриялық фигураларды құруға
негізделген. Ал өңдеуге арналған редактор кескіндерді біріктіру, түстерді
араластыру, әртүрлі қосымша тиімді көрсетушілік енгізуге арналған.
Paint программасын іске қосу Бас меню→Программалар →Стандарттық
бөлімінен Paint редакторының жұмысын аяқтау үшін Файл мәзірінің Шығу
(Выход) командасын таңдау немесе тақырыптар қатарындағы басқару түймесін
басу жеткілікті. Іске қосылған соң редактор терезесінің негізгі бөлігін
сурет салынатын жұмыс алаңы алып тұрады. Терезенің сол жағында сурет
салуға арналған саймандар тақтасы, оның төменгі жағында түстер палитрасы
орналасқан.
Paint графикалық редакторы әртүрлі объектілерді салу мүмкіндігін
береді және оның түстермен жұмыс істеуге арналған бірқатар саймандары бар.
Бұл редактор фондық негізгі түспен және үстінен бояйтын екі жай түспен
жұмыс істейді.
Редактор іске қосылғаннан кейін негізгі түс қара, фонның түсі ақ
болады. Сурет салу жұмысын редактор іске қосылғаннан кейін бірден бастауға
болады. Қажетті сайманды, түсті таңдау әрекетін тышқан көмегімен жасаған
өте тиімді. Негізгі түсті өзгерту үшін қажетті түске тышқанның сол жақ
батырмасын, ал фонның түсін өзгерту үшін, он батырманы шертеміз. Paint
графикалық редакторының мәзір қатары Файл, Түзету, Түр, Сурет, Палитра,
анықтамалық командалардан тұрады. Осы командалардың көмегімен жұмыс
алаңында салынған суреттермен толық жұмыс жасай аламыз.
Corel Painter – Painter графикалық редакторын тек комьпьютерлік
графикада ғана қолданбайды, сонымен қатар жоғарғы суретші мамандар да осы
программамен жұмыс істейді. Бұл программа дәстүрлі көркем суреттердің салу
жолдарын жеңілдетеді.
Painter программасы сандық бейнелерді редакциялау ғана емес, сонымен
қатар көптеген көркемсурет шығармаларын, акварелилер, гравюралар және
мозаикаларды бірден эранға құруға мүмкіндік береді.
Қазіргі кезде бұл программаны Corel фирмасы шығарып жатыр. Негізінен
бұл программаны Corel фирмасынан бұрын Meta Creations, ал одан бұрын
Fractal Design фирмасы шығарған.
Painter – программасының негізгі құралы ол қылқалам (бояуыш).
Қылқалам деп – барлық суреттерді салуға болатын құралдарды айтамыз. Мысалы:
қарандаштың түрлері, аэрограф, қалам және т.б. Аздаған қылқаламның өзі
көптеген шығармашылық жұмыстарға мүмкіншілік береді. Painter графикалық
редакторы құру ғана емес, сонымен қатар бейнені редакциялауға мүмкіндігі
бар. Суретші векторлық, растырлық элементтермен жұмыс істей алады.
Painter жұмысының негізгі принциптері:
• Қылқаламды таңдау көмегімен дәстүрлі бейнені құру;
• Фондық суреттен басқа, суретке растырлық және векторлық объект
құруға болады;
• Фон сияқты объектіні де редактірлеуге, өшіруге немесе көшіруге
болады;
• Кез-келген элементті кескінде ерекшелеуге және оған әртүрлі
құбылыс қолдануға болады.
Кез-келген суретті сақтап немесе баспаға шығарғымыз келсе,
редакциялау үшін алдын-ала құрылған бейнені ашып, оны сканерден алу керек.
Сонымен қатар бейненің өлшемін өзгертуге болады. Фотосуретті редакциялау
үшін Painter программасының мүмкіншіліктерін қолдану керек. Сканерден,
сандық фотокамерадан, Web камераларынан бейнені графиктік редактордын
өзінен алуға болады. Әрине, ол үшін берілген құрылғы компьютерге қосылып,
Windows – та орнатылуы тиіс. Құрылғылармен жұмыс Twain интерфейсі арқылы
орындалады. Барлық құбылыстарды Painter графикалық редакторында бейнеге
және бөліктеріне қолдануға болады. Құбылысты қолданбас бұрын суреттің
керекті бөлігін ерекшелеп алу керек. Құбылыстың барлық командалары Effect
менюінде орналасқан. Керекті команданы таңдап алғаннан кейін, құбылысты
баптау диалогын ашамыз. Қажетті параметр беріп, диалог өрісінде ok
кнопкасын басу арқылы, құбылысты редакцияланған кескінімізге қолдана
аламыз.
Corel Photo Paint – Corel фирмасынан шыққан Photo Paint
программасының атын “фотосуреттер және бояу” деп аударуға болады. Бұл
графикалық редактор фотосуреттерді өңдеу және өзіңнің жеке суреттеріңді
құруға, яғни растырлық графикамен жұмыс істеуге арналған. Photo Paint – тың
көмегімен фотосуреттегі адамды оңай алып тастауға немесе оған аспандағы
бұлтты қосып, күрделі фотоколлаж құрастыруға болады. Photo Paint Corel Draw
векторлық графикалық редакторымен тығыз байланысты.
Редактормен жұмыс істеу үшін алдын-ала Photo Paint-тың
мүмкіншіліктерін графиктік редакторымен жұмыс істеу құралдарымен толық
таныс болу керек. Photo Paint-та алдын-ала құрылған бейнені редакциялау өте
жеңіл болады. Photo Paint құралдарының көмегімен фотосуретті қалпына
келтіруге болады. Photo Paint дәстүрлі көркемсурет техникасына ұқсастырып
суретті құру мүмкіндігі бар. Арнайы құбылыстардың көмегімен кескінге және
оның бөлігіне нақты түр беруге болады. Күрделі редакциялау кезінде және
коллажды құрғанда ерекшелеу тәсілі міндетті түрде орындалады. Құралдардың
көптеген түрлерінің көмегімен, кез келген күрделі фрагментті ерекшелеуге,
ерекшелеуді өзгертуге, оны сақтап және келесі жұмысқа жүктеуге болады.
Объекті редакциялау өзіне көптеген түрлі процедураларды қосады. Біз
объектінің түсі мен формасын өзгертіп, оның бөлігін өшіріп немесе түрге
арнайы құбылыстарды қолдануға болады.
Photo – Paint суреттерді құруға жоғарғы сапалы таңдамалы құралдарды
береді. Ең ыңғайлысы ол қарапайым фигуралар құру: тікбұрышты үшбұрыш,
элипс, көпбұрыш және түзу сызықтар.
Сонымен қатар ерекшеленген облыс немесе объектіні таңдаған түспен бояу қиын
емес. Негізінде жақсы көрсеткішті қылқалам жинақтарының көмегімен көрсетуге
болады.
Photo – Paint жұмысының негізгі принциптері:
• Алғашқы кескінді файлдан, буферден, сканерден немесе сандық
фотокамерадан алу.
• Қарапайым фигуралар және ерікті суреттерді түрлі құралдардың
көмегімен құру.
• Кескіннің бөлігінде ерекшелеу операциясын қолдану. Ерекшелеуді
өзгерту, сақтау және қалпына клтіру.
• Көптеген түрлі құбылыстарды кескіндерге және оның бөліктеріне
қолдану.
Photo Paint графикалық редакторында бейнефайлдардың кадрын редакциялауға
болады.
Adobe Illustrator – Adobe Systems фирмасынан шыққан Illustrator
графикалық редакторы векторлық графикамен жұмыс істеуге арналған жоғарғы
сапалы программалар қатарына жатады. Схема, открыта, буклет жасау үшін
векторлық графика қолдану ыңғайлы. Кескіндермен жұмыс істеуге арналған
программалар сияқты Illustrator дайын кескінді қалай жүктеу немесе жаңасын
құру мүмкіндігін береді. Illustrator-дың негізгі түсінігі, обьект түсінігі
болып саналады. Бұл программада обьектінің контуры сурет салу құралдарының
көмегімен құрылады.
Illustrator жұмыс істеу барысында қабат құруға болады. Бұл қабатты
обьектінің тобы орналасқан айқын пленкамен салыстырып, орналасуын өзгертуге
болады. Қабаттармен жұмыс істеу барысында өзгертулер, туралау көп болады.
Ал, қорытынды этап ол барлық қабаттарды бір кескінде біріктіру.
Векторлық графикада ең күрделі суреттер бірнеше қарапайым
обьектілерден құрылады. Сондықтан ең бірінші Illustrator программасында
қарапайым обьектілерді қалай құру керектігін көру қажет. Бұны білсек, біз
күрделі суреттерді құруды үйренеміз. Қарапайым фигураларға түрлі
геометриялық обьектілер: үшбұрыш, элипс, көпбұрыш және жұлдыздар жатады.
Illustrator программасының қызықты мүмкішіліктерінің бірі мәтінмен
жұмыс істеу. Біз мәтінді баспаға оңай шығарып, оның өлшемін, пішінің
өзгерте аламыз. Бұл жағдайда мәтін горизонталь, вертикаль орналасуы мүмкін.
Бірден сапалы кескін салу оңай емес. Қателерді түзеу немесе обьектілерді
модификациялау үшін Illustrator программасында обьектілерді редакциялау
мүмкіншіліктері қарастырылған. Illustrator программасында обьектілерді
туралау үшін Align (туралау) шарты орындалады. Егер кескін бірнеше
обьектілерден тұрса, оларды араластыру немесе пішінің өзгерту өте күрделі.
Бұл жұмысты оңайлату үшін Illustrator да обьектілерді топқа біріктіру яғни
топтастыру мүмкіндігі бар.
Обьект топтастырылған болса, олармен жұмыс істеу әрекеті бір
обьектпен жұмыс істегендей. Орын ауыстыру, көшіру және басқа операция
кезінде барлық топтағы обьектпен бірге жүзеге асырылады.
Microsoft PhotoDraw – графиктік редакторы Microsoft Office-тың
дамыған қатарына кіреді. PhotoDraw редакторы фотосуреттерді өңдеу және жеке
суреттерді құруға арналған. PhotoDraw – кәсіби дизайнерлер құрған дайын
үлгілерден тұрады.
PhotoDraw – фотосуреттерді редакциялау, мәтінмен жұмыс, сурет және
сызу біріктіру мүмкіншіліктері бар қарапайым және ыңғайлы жинақталған
графикалық редактор. Ол растрлық және векторлық обьектілермен бір
графикалық құжатта жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Оның көмегімен ешқандай
кәсіби фото және графикті дамыған дизайнсыз біріктіруге болады.
PhotoDraw – графикалық редакторын кез келген программалар тәрізді
Windows-тың басты мәзірінің көмегімен іске қосуға болады. Photo Draw –
программасының жұмыс терезесі басқа да графикалық программалар терезесінен
әлдеқайда ерекшеленеді. Бұл программада иллюстрациямен жұмысты жеңілдететін
көптеген элементтер орналасқан.
Программаның аналогтық элементтеріне қарағанда Photo Draw-да мәзір
командалары түсіндірме суреттермен сүйемелденілген.
Визуалдық мәзірмен жұмыс істеудің мақсаты, қарапайым мәзірмен жұмыс
істеуден ерекшелігі жоқ. Визуалдық менюде бір немесе екі құралдар панелі
орналасқан. Кейде кейбір құралдармен жұмыс істеу барысында экранда қосымша
құралдар панелі пайда болады. Терезенің сол жақ бөлігінде орналасқан
құжаттар панелі бірнеше құжаттармен жұмыс істеуге арналған.
Photo Draw-графикалық редакторы обьект деп аталатын кескіндердің
бөліктерімен жұмыс істейді. Кез келген обьектімен түрлі түрлендіру
операцияларын орындауға болады. Пайда болған обьектіні біріктіру немесе
ажырату арқылы жаңасын құруға болады. Кез келген обьектімен жұмыс істеу
үшін, оны белгілеп алып, тышқанмен шерту қажет.
Photo Draw-да кескінді құрудың түрлі тәсілдер бар. Графикалық құжат
құру үшін дайын үлгіні немесе суретті сканерден енгізіп, сандық
фотокамерадан алуға болады. Иллюстрацияны құрудың ең қарапайым тәсілі дайын
үлгіні қолдану. Редактор бір мезгілде бірнеше графикалық құжаттармен жұмыс
істей алады және обьектіні бір құжаттан екіншісіне тасымалдай алады. Бұл
жұмыс ыңғайлы болу үшін терезе программасының сол жақ бөлігінде құжаттар
панелі орналасқан. Кейде редактірленген құжаттың өлшемін өзгерту қажет
болады. Бұл өзгерту жағдайында барлық обьектілер өзгеріссіз қалады.
Графиктік обьект орналасқан жұмыс алаңы ғана үлкейеді не өзгереді.
Photo Draw – графикалық редакторы баптап, баспаға шығарудың ыңғайлы
тәсілін береді. Ол үшін ең алдымен монитордан баспаға шығаратын құжат қалай
көрінетінің көру керек. Редактірленген суретті алдын – ала көру үшін “алдын
– ала көру” батырмасын басу керек. Жұмыс терезесінің программасында
суреттердің кескіні шығады.
Macromedia FreeHand – Macromedia фирмасынан шыққан Free Hand
графикалық редакторы векторлық графикамен жұмыс істеуге арналған. Free Hand
редакторында көркемсурет және күрделі техникалық сызбаларды орындауға
болады. Free Hand-та сурет пен мәтіндері бар брошюраларды, жарнамалық
материалдарды және басқа құжаттарды құру үшін, мәтіндермен жұмыс істейтін
мықты тәсілдері бар.
Логатип, плакаттар және басқа жоғарғы қанықты графиктік материалдарды
дайындауда Free Hand программасын басқа программалармен алмастыруға
болмайды. Ол сонымен қатар кәсіби графикада: диаграмма, графика, схема
дайындауда қолданылады. Бұл программа әсіресе көптеген суреттерден,
фотосуреттерден тұратын иллюстрацияларды құруда ыңғайлы. Кез келген
векторлық графика редакторында, Free Hand-тың негізгі түсінігі обьект болып
келеді. Әрбір иллюстрацияның жұмысы – обьектінің құрылуы, олардың
редакциялануы және тиісті орындарында орналасуы. Қажетті обьектінің формасы
құрылғаннан кейін, контурдың түсі мен обьектінің бояуы таңдалады.
Редакторда – тікбұрышты үшбұрыш, элипс, көпбұрыш, түзу және қисық
сызықтардан тұратын ерікті стандартты фигураларды құруға болады. Free Hand
мәтінімен жұмыс істеу тәсілдері, мәтіндік редактордың мүмкіншіліктеріне
жақындап келеді. Форматтың сапалы мүмкіншіліктерін, суреттермен
жабдықталған мәтіндік құжаттарды редактордың дәл өзінде құруға болады.
Free Hand-тың жұмысының негізгілері, ол қарапайым геометриялық
фигураларды немесе ерікті қисық және тұйықталғандарды құру. Мәтінді
форматтау және кірістіру. Кез келген обьектіні редакциялау контурдың
бояуын, түсін өзгерту және обьектінің формасын өзгерту. Free Hand
программасының жұмыс терезесі басқа графиктік редакторлардың жұмыс
терезелерінен аса айырмашылығы жоқ.
Power Point – MS Office пакетінің кең тараған презентация
жасауға арналған программасы. Power Point – презентациялық материалдарды
слайд түрінде жасау және оларды қағазға, экранға, мөлдір пленкаға (кейін
кодоскопта пайдалану үшін) немесе 35 миллиметрлік пленкаға шығаруға
арналған. Пайдаланушыға шаблондардың модификацияланған жиынтығы, слайдтар
редакторы, схема құру құралы ұсынылады. Слайд дегеніміз – тақырыптарды,
мәтінді, кестелерді, графикалық объектілерді, ұйым схемаларын, дыбыстық
фрагменттерді, бейнеклиптерді және гиперсілтемелерді іске қоса алатын
күрделі объект. Бір стильде пішінделіп, белгілі тақырып бойынша жинақталған
слайдтар және тиісті қосымша материалдар презентация деп аталады.
Презентациялық бағдарламалардың көбісі анимация (қозғалысты), дыбыс және
бейнемен жұмыс істеуді, сонымен қатар, мультимедияның басқада
мүмкіндіктерін пайдаланады.
Презентация жасауда мынадай ұсыныстарды ескеру керек: презентацияны
алдын-ала жоспарлау; әр слайд мәнді және есте қаларлықтай болуы керек;
слайдтағы ақпарат қысқа және қарапайым болғаны жөн; импортталатын бейне
пішінін таңдауда көрсету құралының мүмкіндіктерін ескеру; кескіндегі объект
фон түсінен ерекше болуы керек; фотокескінді арнайы бағдарламаларда
редакциялау керек; слайдты безендіру үшін қанық және үйлесімді түстерді
таңдау; презентацияға анимацияны, бейне, дыбыс және басқа құралдарды
пайдалану керек.
Power Point менюлері оффистің басқа қосымшаларындағы менюлерге ұқсас.
Power Point-та презентация жасауды таңдау үшін жаңадан үйренуші Мастер
автосодержанияны, ал тәжірибелі пайдаланушы бос презентацияны пайдаланғаны
жөн. Мастер автосодержания сұхбат терезесін іске қосқаннан кейін Файл-
Создать-Презентации командасы көмегімен презентация түрін таңдау сұхбат
терезесіне кіріп, презентация шаблондарының бірін таңдау керек.
Презентация шаблоны дегеніміз – белгілі жағдайларда пайдалануға
арналған слайдттар жиынтығы, схемалар мен слайдтың үлгілері.
1.3. Adove Photoshop графикалық редакторымен жалпы танысу
Photoshop – бұл фотография мен суреттердi редакторлеу мен құруға
негiзделген программа.
Adobe Photoshop программасы – бұл нүктелі графика бағдарламасы, яғни
бұл программадағы бейнелер нүктелерден, пиксель деп аталатын ұяшықтардан
тұрады. Бұл аббревиатура ағылшынның екі сөзінен picture element құралған
бейнелер элементі деген мағынаны білдіреді.
Adove фирманың атауы. Аталған фирмада төмендегiдей программалар
жасақталған:
- Adove Illustrator – векторлық графика редакторы. Бұл
программаның соңғы версиясы PDF форматындағы файлдарды
редакторлеу мен оны ашуға мүмкiндiк бередi.
- Adove Dimentions – үшөлшемдi графика редакторы. Бұл программа
Macintosh типтi компьютерлер үшiн жасақталған.
- Adove Streamline – сканерден өткiзiлген нүктелi бейнелердi
векторлық графикаға түрлендiруге негiзделген программа.
- Adove Photoshop – нүктелi графика редакторы.
- Adove Pagemaker – полиграфиялық және типографиялық
баспалардың құжаттарын түрлендiруге негiзделген программа
және т.б.
Adove Photoshop программасымен жұмыс жасау барысында төмендегідей сөздер
жиі қолданылатын болғандықтан олардың түсініктемелері көрсетілген:
Растрлық графика полиграфиялық баспалар мен оларды өңдеу үшiн
қолданылады. Ең бастысы бұл графикада түстi таңдап алу болып табылады.
Мұндай типтегi бейнелердi үлкейткен кезде оның сапасы төмендеп, бейнеге
айналып кетедi.
Векторлық графика сызба бейнелер мен безендiрулердi құруға негiзделген. Ең
бастысы, бұл графикада объектiлер формасы болып табылады. Оны үлкейткен
кезде оның формасы өзгермейдi. Керiсiнше, векторлық бейнелердi үлкейткен
кезде, олардың өлшемi өзгермейдi.
Фрактальды графика математикалық есептеулер жолымен бейнелердi автоматты
түрде түрлендiруге негiзделген. Теңдеулер немесе формулалар бойынша
бейнелер салынады және олардың бейнелерi емес, коэффициенттерi сақталынады.
Мысал ретiнде ақша қардың бейнесiн алуға болады.
Штамп бейнелерден таңдаулы үлгiлердi көшiруге мүмкiндiк бередi.
Сиқырлы таяқша және Лассо – жалпы композициядан бейнелердiң үзiндiлерiн
таңдау.
Бөлiп алу (Выделение) – шекараның iшiндегi бейнелердi бөлiп алып, көшiру,
орын алмастыру және оны редакторлеу.
Монтаж, коллаж - басқа бейнелердiң үзiндiлерiн бөлiп алып, бiр бейненi
жинақтап, шығару. Ол үшiн слои және каналдар қызмет атқарады.
Передний план, задний план, слои, каналы – бейнелер бөлiктерi.
Слои – мөлдiр фондармен қоршалған бейнелердiң көрiнбейтiн бөлiктерi. Ол
бөлек элементтерден композициялар құрастыру кезiнде қолданылады. Оның сылаы
ретiнде контурлық карта (артқы жағын), онда мемлекеттер тiзбектей
бейнеленген (алғашқы қабаты), қалалар (екiншi қабаты), орман, батпақ,
шөлейттер (үшiншi қабаты) және т.б.
Каналы – бұл бейнелердiң түстерiнен бiреуiне сәйкес келетiн монохромды
бейне. Мысалы, Қызыл – жасыл - көк
Маски (маскированные области) – слойдың көрiнбейтiн аймағы. Сондықтан оны
түрлендiруге болмайды. Немаскированные области – бұл бейненiң көрiнетiн
аймағы Құрастырылатын бөлiктерге бейнелердi бөлу үiшн қолданылады.
Растушевка - бұл шекаралар аралығынан бөлек үзiндiлердi бөлiп алу.
Түстер модельдерi
- ҚЖК (RGB) (қызыл+жасыл+көк). Бұл түс бейнелердi экранға шығару үшiн
қолданылады.
- КССҚ (CMYK) (көгiлдiр+сұрғылт+сары+қара). Мұнда қосымшаға негiзгi
түстерден ақ түстерге дейiн енгiзiледi. Ол полиграфиялық баспалардың
материалдары үшiн қолданылады. Мысалы, көгiлдiр = ақ-қызыл, сұрғылт
= ақ – жасыл, сары = ақ – көк.
- ТҚЖ (HSB) (тон+қалыңдығы+жарықтылық). Өнер шығармаларын құру үшiн
қолданылады. Онда түрлi құралдар, атап айтқанда, акварель, гуашь,
картон, тушь, уголь, пастель және т.б.
- Қ – А (Ч-Б) – палитраның қара-ақ түстерi.
Графиктiк файлдар форматтары
.BMP - суреттер мен фотографияларды сақтауға негiзделген файлдың
форматы.
.JPG - түрлi түстi фотографиялардың форматы. Бұл формат қара-ақ түстi
бейнелер үшiн тиiмсiз.
.GIF – аз түстi бейнелер үшiн ең тығыз графиктiк формат (сурет
иллюстрациялар үшiн)
.TIF – полиграфиялық сығылған формат. Ол қосымша ақпараттарда көрiнбейтiн
қосымша слой-каналдардағы бейнелердi файлға сақтауға мүмкiндiк бередi.
.PSD – Photoshop-та сақталынған және өңделген бейне.
Жұмыс үстелi және оның құрылымы
Программа терезесiнде батырмалар емес, жылжымалы палитралар
қолданылады.
Программа элементтерiнiң мәнi мен мүмкiндiктерiн бiлу үшiн бұл
программаны iске қосып, жан-жақты танысуымызға болады. Бұл программаны iске
қосу үшiн Пуск батырмасындағы менюдi қолданамыз, яғни мына команда
орындалады: Пуск – Adove- Photoshop 6.0 - Adove Photoshop 6.0. Аталған
әрекет орындалғаннан кейiн Сiздер экраннан программаның негiзгi терезесiн
көресiздер (1-сурет).
1-сурет Программа терезесінің құрылымы
Программа терезесi төмендегi элементтерден тұрады: тақырыптар атауы,
меню қатары, құралдар тақтасы, палитра, құралдар тақтасындағы элементтердiң
параметрлер тақтасы, бейнелердi редакторлеу терезесi, қалып-күй қатары.
Қалып-күй қатарында бейнелердiң масштабы және ақпараттық алаң
бейнеленедi.
Ақпараттық алаңда таңдалынған құралдың атауы мен оны пайдаланудың
кеңесi берiледi. Бейнелердi жүктегеннен кейiн, не файлды құрғаннан кейiн
қисық сызықпен бөлiнген екi цифр пайда болады: бiрiншi цифр – түстiк
қабаттық орналастыруға қажеттi жадының көлемi, ал екiншi цифр – барлық
бейнелердi қабаттарды есептегенде орналастыруға қажеттi қанша жадының
көлемi.
Осы сандардың оң жағында орналасқан үшбұрышқа бассақ, онда бейнеленетiн
ақпараттардың мазмұны өзгередi. Жанама менюде келесi опциялар пайда болады
(2-сурет):
- размеры документа. Мұнда жоғарыда аталған масштабтар берiледi.
- Профиль документа. Мұнда құжаттың түстiк режимi берiледi.
- Временные размеры. Егер бұл опция таңдалса, онда алғашқы сан
жүктелiнген бейнелердiң барлығын қоса есептегенде жадының қандай
көлемiн көрсетсе, ал екiншi сан бұл жүйеге қанша жадының көлемi
берiлгенiн анықтайды.
- Эффективность. Егер бұл опция таңдалса, онда орындалуға қажеттi
уақытты, не орындалғаннан кейiн уақытты көрсетедi.
- Синхронизация. Бұл опциядағы меню пункттерiне қарай отырып,
программаның орындалған әрекеттерiне қанша уақыт кеткенiн анықтайды.
- Текущее средство. Ақпараттық алаңда таңдалынған құралдың атауы
көрсетiледi.
Егер ақпараттық алаңда көрсеткiштi тышқанның сол жақ батырмасы арқылы
басып, бiрнеше уақытқа оны ұстап тұрсақ, онда ашық тұрған терезеде бейненiң
қағазға қалай басылып шығатынын көруге болады. Дәл осы әрекеттi Alt
пернесiн басу арқылы орындасақ, онда бейненiң өлшемiн пиксель мен
сантиметрде, не каналдар саны мен түстiк модельде және осы бейнелердiң
экрандағы қабiлеттiлiк бейнесiн көруге болады.
Бейнелер сипаттамасын Размер Изображения сұхбат терезесінде анықтап,
өзгертуге болады, яғни аталған терезеге бассақ, онда экранда Изображение
Размер изображения меню командалары көрінеді.
Бейнелердің өлшемі мен кеңейтілуін сипаттаудан басқа Режим (Mode)
негізгі сипаттамалардың қатарына енеді. Ол түстің қалыңдығын анықтайды,
басқаша айтқанда, әрбір пиксель биттер санымен кодталады. Компьютерде
өңделетін бейнелер басқа ақпараттар сияқты кодталады. Режим Новый сұхбат
терезесінде анықталады және онда өзгертуге болады. Ол негізгі менюден Файл
Новый командасын басу арқылы экранда көрінеді.
Құралдар тақтасы және оның құрылымымен жұмыс жасау әдістері
Бұл программада 51 құрал орналасқан. Құралдар палитрасында бiруақытта 22
пиктограмманы көруге болады. олардың көпшiлiгiнде оң жақ төменгi бөлiгiнде
кiшкене үшбұрыш орналасқан. Егер тышқан көрсеткiшiн пиктограммаға әкелiп
бассақ, онда бiрнеше уақыттан кейiн альтернативтiк құралдар тiзiмi ашылады
(егер тышқанның оң жақ батырмасын бассақ, онда бұл тiзiм бiрден шығады).
Ереже бойынша, қосымша құралдардың атқаратын қызметi негiзгi құралдардың
атқаратын қызметiне ұқсас. Альтернатив құралдар құралдар тақтасындағы
пиктограммада орналасатынын, ал негiзгi құралдардың құралдар тiзiмiнде
орналасатынын атап өту қажет.
Құралдар тақтасының құрылымы
2-сурет. Құралдар тақтасының құрылымы
Құралдар тақтасы келесi бөлiктерден тұрады: бөлiп алу құралдары,
жылжыту құралдары, бейнелердi қиып алу құралы, сурет салу құралдары,
редакторлеу құралдары, векторлық сурет салу құралдары, мәтiн жазу құралы,
масштаб құралдары, өлшем құралдары, көмекшi құралдар. Әрбiр құралдың өзiнiң
параметрi бар, яғни оның қасиеттерi мен мүмкiндiктерiн баптау қызметiн
атқарады. Аталған параметрлер тақтасы меню қатарында орналасады және ол
құралды таңдағанға байланысты өзгерiп отырады.
Photoshop терезесiн өзгерту.
Терезенiң түрiн өзгерту үшiн келесi батырмалар қолданылады:
Ол құралдар тақтасының төменгi бөлiгiнде орналасқан.
Масштаб пен бейненi қарау құралдары Навигатор палитрасында орналасқан.
Оның терезесiнде құжаттардың кiшкене көшiрмесi орналасқан, ал қызыл түстi
рамкада бейненiң бөлiктерi көрсетiледi.
Сонымен, мынадай негізгі мәселелерді қорытындылауға болады:
- Photoshop программасын iске қосқаннан кейiн оның негiзгi терезесi
мына бөлiктерден тұрады: құралдар тақтасы, параметрлер тақтасы, меню
қатары мен қалып-күй қатары.
- Программаны iске қосқаннан кейiн бейне терезесi бiрден көрiнбейдi.
Ол үшiн бейненi жүктеп, не жаңа бейненi құру әрекеттерiн орындау
қажет.
- Меню қатарында Photoshop командалары орналасқан.
- Қалып-күй қатарында ашылған құжат туралы ақпарат шығады.
- Терезеде жылжымалы палитралар топталған және олардың араларында
бейнелер оңай жылжытылады.
- Лупа және Рука құралдары бейнелердi қарау мен масштабын өзгерту
қызметтерiн атқарады.
- Құжаттарды бейнелеудi басқару Навигатор палитрасы болып табылады.
Сурет салу құралдарына шолу
Бояуларды шашыратқыш және суреттерді қылқаламмен салу
Аэрограф құралы объектілерді бояуға мүмкіндік береді.
Аэрограф Онда түстерге өту әрекеті орындалмайды. Онда
құралы аэрозольдық баллондық-шашыратқыш құралы арқылы
суреттерге түрлі эффектілер салуға болады
Қылқалам Қылқалам құралы арқылы суреттерді өте оңай тәсілмен
салуға болады. Ол суретшінің құралын алмастыра алады.
Сызықтарды салу
Қарындаш құралы кез келген сызықтарды сызуға мүмкіндік
сызықтарды береді; сонымен қатар оны биттік бейнелермен жұмыс
салу жасауға қолдануға болады.
Градиент.
градиент Бір түстен келесі түске жеңіл түрде өту арқылы
аумақтарды толтыруға мүмкіндік береді.
Бейнелер шеттерін жұқалап бояу
- Бейнелерді жұқалап бояуға мүмкіндік береді (Blur);
жарықтылығын арттыру (Sharpen); траектория бойынша бояу
(Smudge).
Бейнелер жарықтылығын үлкейту мен кішірейту
Жарықтылықты үлкейту Dodge Tool; жарықтылықты азайту
Bum Tool; түстердің тығыздығын өзгертеді Sponge Tool
(губка).
ІІ ТАРАУ.
ADOVE PHOTOSHOP ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЫН ОҚЫТУҒА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Лабораториялық жұмыстар арқылы оқушылардың ADOVE PHOTOSHOP программасы
бойынша білімін пысықтау тиімді. Оқытудың мұндай әдісін пайдалану
оқушылардың білімін практикамен байланыстырып шыңдауға игі әсерін тигізеді.
ADOVE PHOTOSHOP программасындағы құрал-саймандардың мәнін, атқаратын
қызметін және олармен жұмыс жасау әрекеттері лабораториялық жұмыстың
мазмұнын құрайды.
Сонымен бірге лабораториялық жұмыста жұмыстың мақсаты, оқушының
біліміне қойылатын талаптар, жұмыстың мазмұны және берілген материалды
пысықтауға арналған тапсырмалар қарастырылған.
2.1. Лабораториялық жұмыс №1.
файлдарды ашу, бейнелерді құру және сақтау
Жұмыстың мақсаты: файлды ашу, жаңа бейнелерді құру және сақтау
әрекеттерін үйрету.
Оқушы нені білуі керек:
- ADOVE PHOTOSHOP программасын іске қосу мен аяқтауды;
- Құжат ашу әрекеттерін;
- бейнелер құру мүмкіндіктерін;
- құрылған бейнелердің форматынтаңдап, сақтау әрекеттерін білуітиіс.
Жұмыстың мазмұны:
Файлдарды ашу мен оны құру
1. Файлдарды ашу, яғни мына әрекеттер орындалады:
Мына команданы орында: Файл (Открыть
экранда Открыть хабар алмасушы терезе пайда болады
Қажеттi файлды таңдап, открыть батырмасына басыңыз.
Ескерту. Photoshop жұмыс үстелiнiң кез келген бос жерiне тышқанның
көрсеткiшiн апарып, екi рет басатын болсаңыз, онда экранға Открыть хабар
алмасушы терезесiн шақыруға болады.
Жаңа бейнелердi құру
1. Мына команданы орында: Файл (Новый
2. Новый хабар алмасушы терезесi пайда болады. Онда бейненiң өлшемiн,
өлшем бiрлiгiн (сантиметр, дюйма, пиксель) бересiз, бейненiң түстiк
моделiн таңдайсыз, бейненiң қабiлеттiлiк аймағын және құрылатын
құжаттың түстiк толтыру кеңiстiгiн (ақ, түс фоны, жарықтылығы)
бересiз.
3. ОК батырмасына басыңыз.
Бейнелердi сақтау
Бейнелердi сақтау үшiн келесi әрекеттер орындалады:
Файл (File) ( Сохранить как (Save as) командасын орындаңыз.
1. Сохранить как (Save as) хабар алмасушы терезесi пайда болады. Онда
буманы таңдаңыз да, файлдың атын берiңiз (кеңейтiлуi .PSD).
2. Сохранить батырмасына басыңыз.
Өткен материалдарды бекіту тапсырмалары:
Файлды ашу әрекеттері:
1. Мына команданы орында: Файл (Открыть
2. Экранда Открыть сұхбат терезесі пайда болады
3. puzzle.jpg файлын таңдап, Открыть батырмасына басыңыз.
Жаңа бейнелердi құру әрекеттері:
1. Мына команданы орында: Файл (Новый
2. Новый хабар алмасушы терезесi пайда болады. Онда бейненiң өлшемiн,
өлшем бiрлiгiн (сантиметр, дюйма, пиксель) бересiз, бейненiң түстiк
моделiн таңдайсыз, бейненiң қабiлеттiлiк аймағын және құрылатын
құжаттың түстiк толтыру кеңiстiгiн (ақ, түс фоны, жарықтылығы)
бересiз.
3. ОК батырмасына басыңыз.
1- сурет puzzle.jpg
Бейнелердi сақтау әрекеттері:
1. Файл (Сохранить как командасын орындаңыз.
2. Сохранить как сұхбат терезесiнен өзiңiзге қажеттi буманы таңдап,
puzzle.jpg файлының атын бересiз (кеңейтiлуi .PSD)
3. Сохранить батырмасына басыңыз.
2.2. Лабораториялық жұмыс №2
Аумақтармен және оларды бөліп алу құрал-саймандарымен жұмыс жасау
Жұмыстың мақсаты: Аумақтарды бөліп алу құрал-саймандарының мәні мен
атқаратын қызметтерін түсіндіру.
Оқушы нені білуі тиіс:
- аумақ топтарының құрал-саймандарын пайдаланып, сурет салу
әрекеттерін;
- тіктөртбұрыш құрал-сайманының атқаратын қызметі мен оның бөліп алу
әрекеттерін;
- дөңгелек құрал-сайманының атқаратын қызметі мен оның бөліп алу
әрекеттерін;
- Лассо құрал-саймандары арқылы бейнелерді бөліп алу әрекеттерін білуі
тиіс.
Жұмыстың мазмұны
Аумақ топтарының құралдары (MARQUEE TOOLS)
Прямоугольник Тiктөртбұрышты бөлiп алу
Эллипстi бөлiп алу
Эллипс
Одиночный Тiк немесе көлденең сызықтарды бөлiп алу
столбец, Одиночная
строка
Лассо құралдарының топтары (lasso tools)
Лассо құралдары
Лассо құралы курсордың қозғалысының iзiмен қисық сызық түрiнде бөлiнген
аймақтың шекараларын қосады.
Сиқырлы таяқша берiлген диапазондар бойынша бiртектi боялған объектiлердi
бөлiп ала алады.
"қолдан" бөлiп алу
Лассо
Төбелерi арқылы көпбұрыштарды бөлiп алу
Многоугольное лассо
"магнитпен" бөлiп алу (иiлген сызық пайда болады)
Магнитное лассо
Өтілген материалдарды бекіту тапсырмалары:
Аумақ топтарының құралдарын пайдаланып, сурет салу әрекеттері:
1. Файлды ашыңыз.
2. Прямоугольная область құралын таңдаңыз.
3. Бейнедегi нүктеге, яғни бөлiп алу басталатын аймаққа тышқан
батырмасын басыңыз.
4. Тышқан батырмасын жiбермей, аумақ шекараларын айналдыра белгiлеп
алып, құралды орналастырыңыз.
5. Эллипс құралын таңдап, 3,4 пункттердегi әрекеттердi қайталаңыз.
Тiктөртбұрышты бөлiп алу құралын пайдаланып, сурет салу әрекеттері:
puzzle.jpg файлын ашыңыз.
1. Выделения прямоугольником құралын таңдаңыз да, бейненi түгелiмен
бөлiп алыңыз.
2. Редактирование (Копировать командасын орындаңыз.
3. Жаңа файл құрыңыз. Оған алмастыру буферiнен бөлiп алынған бейненi
қойыңыз да, puzzle1.jpg деп сақтаңыз.
1.1.– сурет Тiктөртбұрышты
бөлiп алу құралын пайдалану
Дөңгелек типтi бөлiп алу құралын пайдаланып, сурет салу әрекеттері:
1. puzzle1.jpg файлын ашыңыз.
2. Выделение овалом құралын таңдаңыз да, alt пернесiн ұстап отырып,
дөңгелекті бөлiп алыңыз.
3. Редактирование (Копировать командасын орындаңыз.
4. Жаңа файл құрыңыз. Оған алмастыру буферiнен бөлiп алынған бейненi
қойыңыз да, puzzle1.jpg деп сақтаңыз.
1.2.-сурет Дөңгелек
типтi бөлiп алу
құралын пайдалану
Лассо құралы
1. Құралдар тақтасындағы Лассо құралын таңдаңыз.
2. Бөлiп алуды бастайтын нүктеге тышқан батырмасын басыңыз.
3. Тышқан батырмасын жiбермей отырып, таңдап алынған аймақты айналдырып
шығыңыз. Ол үшiн курсорды бастапқы нүктеге жақын орналастырыңыз.
Бөлiп алу шекарасындағы соңғы нүкте бастапқы нүктемен түзу сызықтар
арқылы бiрiктiрiле отырып, тұйық контур құрайды.
1.3. –сурет Лассо құралын
пайдалану
Көпбұрышты Лассо
1. Многоугольное Лассо құралын таңдаңыз.
2. Бөлiп алуды бастайтын нүктеге тышқан батырмасын басыңыз.
3. Тышқан батырмасын жiбермей отырып, таңдап алынған аймақты
айналдырып шығыңыз. Бөлiп алу кезiнде үздiк сызықтарды тiзбектей
белгiлеп отырыңыз. Тышқан батырмасын екi рет шерткен кезде, контур
тұйықталады немесе бастапқы нүктеден тiкелей жалғану барысында бiр
рет тышқан батырмасын басу жеткiлiктi.
1.4.-сурет Көпбұрышты
Лассоны пайдалану
Магниттiк Лассо
1. Магнитное Лассо құралын таңдаңыз.
2. Бөлiп алуды бастайтын нүктеге тышқан батырмасын басыңыз.
3. Батырманы басыңыз және контур бойында тышқанды жылжытыңыз. Үздiк
нүктелердi құруда тышқан батырмасын шертiп қойыңыз.
4. Бөлiп алу аяқталғаннан кейiн, курсорды бастапқы нүктеге алып келiңiз
де, тышқан батырмасын екi рет шертiңiз.
1.5.-сурет Магниттік
Лассоны пайдалану
Сонымен бірге оқушылардың білімін пысықтауға келесі тапсырмаларды беруге
болады:
1. Ақша қардың элементтерін бөліп алу әрекеттерін орында.
2. Ою-өрнектің берілген жиынтығынан оның түрлеріне сәйкес бөліп алу
әрекеттерін орында.
3. Компьютер құрылғысы берілген. Оның құрылғыларын жеке-жеке бөліп алу
әрекеттерін орында.
2.3. Лабораториялық жұмыс №3
Бейнелер үзінділерімен жұмыс жасау
Жұмыстың мақсаты: бейнелердің үзінділерін жылжыту, көшірмесін жасау
құрал-саймандарының атқаратын қызметін мысалдар арқылы түсіндіру.
Оқушы нені білуі тиіс:
- бейненің үзінділерін жылжыту құрал-сайманының атқаратын қызметі мен
жұмыс жасау әрекеттерін;
- бейненің үзінділерінің көшірмесін жасау әрекеттерін.
Жұмыстың мазмұны
Бөлініп алынған үзінділерді жылжыту мен оны көшіру ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 3
І Тарау. Графикалық редакторларды оқытудың негіздері
1.1. Компьютерлік графиканың
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2. Графикалық редакторлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
1.3. Adove Photoshop графикалық редакторымен жалпы танысу ... ... 15
ІІ Тарау. Adove Photoshop графикалық редакторын оқытуға әдістемелік
нұсқаулар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
Photoshop графикалық редакторы және жалпы компьютерлік графика
бойынша тест
сұрақтары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... 49
Adove Photoshop графикалық редакторын оқытуға оқытуға арналған
электрондық оқу құралына сипаттама ... .. ... ... ... ... .55
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...62
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6 3
КІРІСПЕ
Ақпараттық қоғам жағдайында қызмет ету салаларының барлық түрін
ақпараттандыру – бүгінгі күннің негізгі талабына айналып отыр. Ал бұл
талапты қанағаттандыру үшін мамандарды осы бағытта дайындау қажеттігі
туындайды. Сондықтан аталған қажеттілікті шешу барысында ақпараттық қоғамға
қандай мамандар қажет екеніне талдау жасап, қажетті мамандарды дайындаудың
тұжырымдамасын, оқу бағдарламасын, оқу-әдістемелік кешендері мен қолданбалы
программалық құралдарды жасақтау қажет.
Бұл мәселе бүгінгі таңда компьютерлік дизайн, web-дизайн, жүйелік
программалаушы, администратор мамандардың қажеттілігімен және т.б.
себептермен түсінідіріледі.
Ұсынылып отырған “Жоғарғы сынып оқушыларына Photoshop программасын
оқыту әдістемесі” атты дипломдық жұмыс аталған мәселені шешуге бағытталған
бір қадам болып табылады.
Зерттеудің объектісі: Техникалық бағыттағы сыныптарында компьютерлік
дизайн курсын оқыту үдерісі.
Зерттеу пәні: Техникалық бағыттағы сыныптарда объектілі бағдарланған
программалау жүйелерінің графикалық мүмкіндіктерін оқытуға әдістемелік
нұсқау.
Зерттеу мақсаты: Adove Photoshop программасын жұмыс істей білу
іскерлігі мен дағдысына қойылатын тлаптарды анықтап, оны үйретудің тиімді
жолдарын көрсету.
Түлектік жұмыстың құрылымы кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан,
қосымшадан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Сонымен түлектік жұмыстың мақсаты:
- оқушыларды кәсіби бағытқа даярлауда графикалық редактордың мәнін;
- оқушыларға графиктік ақпараттарды өңдеуде растрлық, векторлық,
фрактальды графиктердің мәні мен атқаратын қызметін;
- оқушыларға Adobe PhotoShop программасымен жұмыс жасау технологиясын
үйрету;
- оқушыларға фотографияны, бейнелерді монтаждауда Adobe PhotoShop
программасының атқаратын қызметін түрлі мысалдар беру арқылы меңгерту.
Adobe PhotoShop программасын оқытудың мазмұны
Графиктік деректер туралы жалпы мағлұмат. Растрлік, векторлық
графиктермен жұмыс жасау негіздері. Растрлік графиканы өңдеу бойынша Adobe
PhotoShop программасымен танысу. Бейненің динамикалық аралықтарын өзгерту.
Бейнелерді кадрлеу. Фильтрді қолдану. Бейнелерді өңдеу. Adobe PhotoShop
программасында бейнелердің композициясын құру. Adobe PhotoShop редакторында
қарапайым объектілерді құру. Қисық сызықты контурларды құру. Тұйықталған
контурларды құру мен оларды редакторлеу. Векторлық графиканы құру мен оны
өңдеу құралдары. Векторлық графика туралы жалпы түсінік. Векторлық
редакторлармен жұмыс жасау негіздері.
Оқушының білімі мен біліктілігіне қойылатын талаптар:
Оқушылар нені білу керек:
Компьютерлік графика түрлері. Растрлық, векторлық, фрактальды графика
мен үшөлшемді графиканы өңдеудің программалық құралдарының өзара
ерекшелігін. Графикалық форматтардың мәнін. Түстер туралы жалпы түсінік
пен оларды сипаттау тәсілдерін. Түстік модельдердің типтерімен жұмыс жасау
мен түстерді басқару жүйесімен жұмыс жасау әрекеттерін.
Оқушылар нені үйрену керек:
Adobe PhotoShop программасын іске қосу мен оны істен шығару
әрекеттерін. Adobe PhotoShop программасында түрлі бейнелердің композициясын
құруды. Қарапайым объектілер мен қисық сызықты контурларды құруды.
Тұйықталған контурларды өңдеу мен оларды редакторлауды. Векторлық
графиканың программалық құралдарымен жұмыс жасауды.
1 ТАРАУ.
ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЛАРДЫ ОҚЫТУДЫҢ НЕГІЗДЕРІ
1.1. Компьютерлік графиканың түрлері
Қазіргі кездегі компьютерлік графиканың мынадай бағыттарын атап
көрсетуге болады: іскерлік графика; инженерлік графика; ғылыми графика;
көркем-жарнамалық графика және Web-графика.
Іскерлік графика - компьютерлік графиканың бұл бағыты әр түрлі
мекемелердің жұмыстарында қолданылады, көбінесе жоспарды көрсетеді,
статикалық мәліметтерді диаграмма немесе график түрінде беруде қолданылады.
Графиканың бұл бағыты адамдарға таныс, өйткені ол теледидарларда жиі
қолданылады. Көбінесе өмірден мынадай мысалдар келтіруге болады: сайлау
нәтижелері, ақшаның бағамы, тауар бағасының өсуі және т.б. График түрінде
берілген ақпаратты санмен берілген ақпаратқа қарағанда адам тез қабылдайды.
Инженерлік графика - құжаттық графиканы электрондық түрде құру және
түзету. Инженерлік графика жобалау жұмыстармен айналысатын барлық
аумақтарда қолданылады. Қарапайым киім тігу үлгісінен бастап ракета үлгісін
жасауға дейін жаңа заманның инженерлік графикасы- сызушының жұмыс орны
емес, ол қиын программалық кешен болып табылады. Оындай жүйелерді қолдану
арқылы жобалауға кеткен уақыт мерзімі елеулі түрде қысқарып, жаңа өнім тез
шығарылады және олардың сапасымен сенімділігі артады.
Ғылыми графика - ол ғылыми зерттеулер нәтижелерін және инженерлік
қызметте есептеу нәтижелерін көрнекі түрде көрсету үшін қолданылады.
Графикалық үлгіде көрсетілген ғылыми есептеу немесе эксперименттер
нәтижелері сандық түрде берілген мәліметтерге қарағанда көрнекі болады және
кез клген адамның қабыладуына жеңіл болады.
Мысалы, бір зерттеу нәтижесінен алынған процес үлгісі немесе обьект
мына түрде көрсетілген:
Z=cos(U(x2+Vy2))
U және V- параметрлері өзгерсе процес қалай өзгереді? Мұны көз
алдымызға елестету қиынырақ. Ал егер осы формула негізінде 3-өлшемді
графика тұрғызсақ, онда маман процес ерекшелігін берілген шектеулерде тез
анықтайды.
Көркемдік және жарнамалық графика. Компьютерлік графиканың бұл бағыты
баспа басылымдарын безендіруде, хабарламалық роликтерде, фотосуреттерді
өңдеуде, мультфильмдер жасауда қолданылады.
Компьютерлік графика түрінің бірі – бір мезгілде өзінде дыбыс, әуен,
мәтін, бейне және анимация үйлескен, мультимедиа деп аталады.
Web-графика. Web-беті WWW-да орналастырылған және гипермәтін
форматында дайындалған құжат (файл) болып табылады. Олай болса, осы Web-
бетінің дизайны мен оны құратын графикалық элементтерді де тиімді
пайдалану, графикалық элементтердің көмегімен бетті бөліктерге бөлу тағы да
басқа да мәселелерді шешеді.
1.2.Графикалық редакторлар
Компьютерде суретті салу және өңдеу үшін қолданылатын арнайы бағыттағы
программалар графикалық редакторлар деп аталады.
Графикалық жұмыс істеуге қарапайым суреттерді көруден, кәсіби
графикалық редакторға дейінгі программалар көптеп дамыған. Кейбір
тапсырмаларды арнайы программалар қолданбай-ақ орындауға болады.
Windows – 2000, Windows XP, және Windows – операциялық жүйесінде
арнайы суреттермен фотосуреттерді сақтайтын “Мои рисунки”(My Pictures)
деген қапшық болады. Бұл қапшықта бізді қызықтырған бейнелерді көріп,
басылымға шығаруға болады. Және сканер мен цифрлік фотокамерадан жаңасын
алып, кейбір қарапайм суреттерді түрлендіріп, орындауға болады. Бұл кезде
барлық іс-әрекет бағыттаушыда орындалады. Windows – қосымша программаларды
қолдануды талап етпейді.
Енді қазіргі кезде компьютерлік графикада кеңінен қолданылып
жүрген графикалық реадкторларға тоқталып кетелік.
Corel Draw – векторлық графикалық редакторы аналогтық программалар
арасындағы көшбасшы болып келеді. Оның жетістігі – үлкен таңдау тәсілімен,
ыңғайлы интерфейспен және жоғары сапалы кескіндерді алумен, графикалық
бейнелерді редакциялаумен және құрумен түсіндіріледі. Corel Draw - түс
тереңдігін ауыстыру және бейнелерді бір түстік модельден келесі түске
аударуға мүмкіндік беретін программа.
Кескіндер обьект болып табылады. Corel Draw редакторында обьект
түсінігі негізгі түсінік болады. Обьект - элемент кескіні: түзу, айналым,
тікбұрышты үшбұрыш, қисық, тұйықталған қисық, көпбұрышты үшбұрыш және т.б.
Күрделі кескінді құру үшін көптеген түрлі обьектілер қолданылады.
Corel Draw-дағы барлық жұмыстар осы обьектілер арқылы жасалады. Corel Draw-
дың басты обьектісі қисық болып табылады. Бұл қисықтар Безье қисығы деп
аталады. Математик Пьер Безье – ерікті қисыққа, қисықтың басындағы және
соңындағы екі вектордың көмегімен беруге болатының айтады. Corel Draw-да
растрлық кесінділерді графикалық құжатқа қоюға болады. Сонымен қатар, әрбір
жеке обьект болып саналады және оның басқа обьектімен байланыстырмай – ақ
редакциялауға болады.
Corel Draw – жұмысының негізгі принциптері:
Әрбір редакторда құрылған сурет, бір немесе бірнеше обьектіден тұрады.
• Қарапайым геометриялық фигуралар немесе ерікті қисық құру.
Мәтінді форматтау немесе кірістіру.
• Кез – келген обьектіні редакциялау контурдың түсін, бояуын
және обьектінің форматын өзгерту.
• Дайын болған суретті және алдын – ала құрылған иллюстрацияны
құжатқа кірістіру.
• Әртүрлі көркемсурет құбылыстарын қолдану.
Corel Draw программасының жұмыс терезесі басқа графикалық редакторлар
терезесінен ерекшелігі жоқ. Программа редаторында мәтіндік обьектінің екі
түрлі көрсетілімі: фигуралармен (Artistic) және қарапайым (Paragraph)
мәтінмен жұмыс істеу мүмкіндігі бар.
Adobe Photoshop – кәсіби растрлық графикалық редакторы және ең
күрделі әр – түрлі есептерді орындауға арналған программа. Бұл программа
дизайнер, суретші, безендіруші және осы аумақта жұмыс істейтін басқа да
қолданушыларға арналған. Adobe Photoshop-программасы графикалық
объектілерді өңдеу, өзгерту, сақтау үшін қолданылатын пакеттердің бірі.
Adobe Photoshop палитрамен, сканермен, калибрмен, импорттауға,
экспорттауға, түс таңдауға, кескін көлемін, мөлшерін, оның шешілуін, түсті
түзетуге, кескінді түрлендіруге, маскалармен, қабаттармен жұмыс жасауға
мүмкіндік береді. Adobe Photoshop программасының басты мақсаты – бейнені
құру және өңдеу. Кез – келген программа сияқты Photoshop – та дайын
бейнелерді жүктеу және жаңасын құруға болады. Алдын ала құрылған бейнелерді
редакциялау өте жеңіл орындалады.
Компьютерге иллюстрацияны сканердің немесе цифрлік фотокамераның
көмегімен қосуға болады. Photoshop құралдары фотосуреттерді қалпына
келтіруді оңай орындайды. Жақсы фотосурет алу үшін оның қанықтылығын,
жарықтық реңін, түстерін түзетіп, суреттегі бүлінген жерлер мен дақтарды
алып тастау керек.
Photoshop программасының саймандар тақтасының ерекшелігі – ол балама
(альтернативті) саймандардың болуы. Бұндай саймандар белгілері – кішкентай
үшбұрыш белгісіндегі арнайы белгі. Егер тышқан көрсеткішін осындай пернеге
апарып басса, онда қосымша саймандар тізбегі ашылады. “Аумақ” және “Лассо”
саймандарының көмегімен кескіннің шегін, аумағын белгілеп алуға болады, ал
“Ауыстыру” (перемещение) сайманның көмегімен белгіленген аумақтардың орнын
ауыстырып және олардың көшірмесін алуға болады. “Сиқырлы таяқша” (Волшебная
палочка) сайманы түс белгісіне байланысты аумақты автоматты түрде бөліп алу
үшін арналған. Сиқырлы таяқшамен Лассоны графикалық объектілердің нақты
шеңберін жүргізу операциясын орындау үшін пайдаланады.
Сурет салуға арналған саймандар тобына әдетте келесілер кіреді:
аэрограф, бояуыш, қарындаш және өшіргіш. Штамп немесе мөр сайманын толтыру
операциясын орындау үшін пайдаланады.
Масштаб сайманы суреттің үлкейтілген бөлімдерімен жұмыс істесе, қол
сайманы программа терезесінің шегінен шығып кеткен суреттердің орынын
ауыстыруға болады.
Paint – растрлық графикалық редакторы қарапайым графикалық
кескіндерді көру және оларды басқа программаларға енгізуге негізделген. Ол
мәтіндік құжаттарға диаграммалар, графиктер, схемалар сияқты қарапайым
иллюстрацияларды енгізу үшін қолданылады.
Paint - графикалық редактордың өзі кескіндерді өңдеуге, салуға
арналған болып шартты түрде екіге бөлінеді. Кескіндерді салуға арналған
редактор сызықтарды, нүкте, әртүрлі геометриялық фигураларды құруға
негізделген. Ал өңдеуге арналған редактор кескіндерді біріктіру, түстерді
араластыру, әртүрлі қосымша тиімді көрсетушілік енгізуге арналған.
Paint программасын іске қосу Бас меню→Программалар →Стандарттық
бөлімінен Paint редакторының жұмысын аяқтау үшін Файл мәзірінің Шығу
(Выход) командасын таңдау немесе тақырыптар қатарындағы басқару түймесін
басу жеткілікті. Іске қосылған соң редактор терезесінің негізгі бөлігін
сурет салынатын жұмыс алаңы алып тұрады. Терезенің сол жағында сурет
салуға арналған саймандар тақтасы, оның төменгі жағында түстер палитрасы
орналасқан.
Paint графикалық редакторы әртүрлі объектілерді салу мүмкіндігін
береді және оның түстермен жұмыс істеуге арналған бірқатар саймандары бар.
Бұл редактор фондық негізгі түспен және үстінен бояйтын екі жай түспен
жұмыс істейді.
Редактор іске қосылғаннан кейін негізгі түс қара, фонның түсі ақ
болады. Сурет салу жұмысын редактор іске қосылғаннан кейін бірден бастауға
болады. Қажетті сайманды, түсті таңдау әрекетін тышқан көмегімен жасаған
өте тиімді. Негізгі түсті өзгерту үшін қажетті түске тышқанның сол жақ
батырмасын, ал фонның түсін өзгерту үшін, он батырманы шертеміз. Paint
графикалық редакторының мәзір қатары Файл, Түзету, Түр, Сурет, Палитра,
анықтамалық командалардан тұрады. Осы командалардың көмегімен жұмыс
алаңында салынған суреттермен толық жұмыс жасай аламыз.
Corel Painter – Painter графикалық редакторын тек комьпьютерлік
графикада ғана қолданбайды, сонымен қатар жоғарғы суретші мамандар да осы
программамен жұмыс істейді. Бұл программа дәстүрлі көркем суреттердің салу
жолдарын жеңілдетеді.
Painter программасы сандық бейнелерді редакциялау ғана емес, сонымен
қатар көптеген көркемсурет шығармаларын, акварелилер, гравюралар және
мозаикаларды бірден эранға құруға мүмкіндік береді.
Қазіргі кезде бұл программаны Corel фирмасы шығарып жатыр. Негізінен
бұл программаны Corel фирмасынан бұрын Meta Creations, ал одан бұрын
Fractal Design фирмасы шығарған.
Painter – программасының негізгі құралы ол қылқалам (бояуыш).
Қылқалам деп – барлық суреттерді салуға болатын құралдарды айтамыз. Мысалы:
қарандаштың түрлері, аэрограф, қалам және т.б. Аздаған қылқаламның өзі
көптеген шығармашылық жұмыстарға мүмкіншілік береді. Painter графикалық
редакторы құру ғана емес, сонымен қатар бейнені редакциялауға мүмкіндігі
бар. Суретші векторлық, растырлық элементтермен жұмыс істей алады.
Painter жұмысының негізгі принциптері:
• Қылқаламды таңдау көмегімен дәстүрлі бейнені құру;
• Фондық суреттен басқа, суретке растырлық және векторлық объект
құруға болады;
• Фон сияқты объектіні де редактірлеуге, өшіруге немесе көшіруге
болады;
• Кез-келген элементті кескінде ерекшелеуге және оған әртүрлі
құбылыс қолдануға болады.
Кез-келген суретті сақтап немесе баспаға шығарғымыз келсе,
редакциялау үшін алдын-ала құрылған бейнені ашып, оны сканерден алу керек.
Сонымен қатар бейненің өлшемін өзгертуге болады. Фотосуретті редакциялау
үшін Painter программасының мүмкіншіліктерін қолдану керек. Сканерден,
сандық фотокамерадан, Web камераларынан бейнені графиктік редактордын
өзінен алуға болады. Әрине, ол үшін берілген құрылғы компьютерге қосылып,
Windows – та орнатылуы тиіс. Құрылғылармен жұмыс Twain интерфейсі арқылы
орындалады. Барлық құбылыстарды Painter графикалық редакторында бейнеге
және бөліктеріне қолдануға болады. Құбылысты қолданбас бұрын суреттің
керекті бөлігін ерекшелеп алу керек. Құбылыстың барлық командалары Effect
менюінде орналасқан. Керекті команданы таңдап алғаннан кейін, құбылысты
баптау диалогын ашамыз. Қажетті параметр беріп, диалог өрісінде ok
кнопкасын басу арқылы, құбылысты редакцияланған кескінімізге қолдана
аламыз.
Corel Photo Paint – Corel фирмасынан шыққан Photo Paint
программасының атын “фотосуреттер және бояу” деп аударуға болады. Бұл
графикалық редактор фотосуреттерді өңдеу және өзіңнің жеке суреттеріңді
құруға, яғни растырлық графикамен жұмыс істеуге арналған. Photo Paint – тың
көмегімен фотосуреттегі адамды оңай алып тастауға немесе оған аспандағы
бұлтты қосып, күрделі фотоколлаж құрастыруға болады. Photo Paint Corel Draw
векторлық графикалық редакторымен тығыз байланысты.
Редактормен жұмыс істеу үшін алдын-ала Photo Paint-тың
мүмкіншіліктерін графиктік редакторымен жұмыс істеу құралдарымен толық
таныс болу керек. Photo Paint-та алдын-ала құрылған бейнені редакциялау өте
жеңіл болады. Photo Paint құралдарының көмегімен фотосуретті қалпына
келтіруге болады. Photo Paint дәстүрлі көркемсурет техникасына ұқсастырып
суретті құру мүмкіндігі бар. Арнайы құбылыстардың көмегімен кескінге және
оның бөлігіне нақты түр беруге болады. Күрделі редакциялау кезінде және
коллажды құрғанда ерекшелеу тәсілі міндетті түрде орындалады. Құралдардың
көптеген түрлерінің көмегімен, кез келген күрделі фрагментті ерекшелеуге,
ерекшелеуді өзгертуге, оны сақтап және келесі жұмысқа жүктеуге болады.
Объекті редакциялау өзіне көптеген түрлі процедураларды қосады. Біз
объектінің түсі мен формасын өзгертіп, оның бөлігін өшіріп немесе түрге
арнайы құбылыстарды қолдануға болады.
Photo – Paint суреттерді құруға жоғарғы сапалы таңдамалы құралдарды
береді. Ең ыңғайлысы ол қарапайым фигуралар құру: тікбұрышты үшбұрыш,
элипс, көпбұрыш және түзу сызықтар.
Сонымен қатар ерекшеленген облыс немесе объектіні таңдаған түспен бояу қиын
емес. Негізінде жақсы көрсеткішті қылқалам жинақтарының көмегімен көрсетуге
болады.
Photo – Paint жұмысының негізгі принциптері:
• Алғашқы кескінді файлдан, буферден, сканерден немесе сандық
фотокамерадан алу.
• Қарапайым фигуралар және ерікті суреттерді түрлі құралдардың
көмегімен құру.
• Кескіннің бөлігінде ерекшелеу операциясын қолдану. Ерекшелеуді
өзгерту, сақтау және қалпына клтіру.
• Көптеген түрлі құбылыстарды кескіндерге және оның бөліктеріне
қолдану.
Photo Paint графикалық редакторында бейнефайлдардың кадрын редакциялауға
болады.
Adobe Illustrator – Adobe Systems фирмасынан шыққан Illustrator
графикалық редакторы векторлық графикамен жұмыс істеуге арналған жоғарғы
сапалы программалар қатарына жатады. Схема, открыта, буклет жасау үшін
векторлық графика қолдану ыңғайлы. Кескіндермен жұмыс істеуге арналған
программалар сияқты Illustrator дайын кескінді қалай жүктеу немесе жаңасын
құру мүмкіндігін береді. Illustrator-дың негізгі түсінігі, обьект түсінігі
болып саналады. Бұл программада обьектінің контуры сурет салу құралдарының
көмегімен құрылады.
Illustrator жұмыс істеу барысында қабат құруға болады. Бұл қабатты
обьектінің тобы орналасқан айқын пленкамен салыстырып, орналасуын өзгертуге
болады. Қабаттармен жұмыс істеу барысында өзгертулер, туралау көп болады.
Ал, қорытынды этап ол барлық қабаттарды бір кескінде біріктіру.
Векторлық графикада ең күрделі суреттер бірнеше қарапайым
обьектілерден құрылады. Сондықтан ең бірінші Illustrator программасында
қарапайым обьектілерді қалай құру керектігін көру қажет. Бұны білсек, біз
күрделі суреттерді құруды үйренеміз. Қарапайым фигураларға түрлі
геометриялық обьектілер: үшбұрыш, элипс, көпбұрыш және жұлдыздар жатады.
Illustrator программасының қызықты мүмкішіліктерінің бірі мәтінмен
жұмыс істеу. Біз мәтінді баспаға оңай шығарып, оның өлшемін, пішінің
өзгерте аламыз. Бұл жағдайда мәтін горизонталь, вертикаль орналасуы мүмкін.
Бірден сапалы кескін салу оңай емес. Қателерді түзеу немесе обьектілерді
модификациялау үшін Illustrator программасында обьектілерді редакциялау
мүмкіншіліктері қарастырылған. Illustrator программасында обьектілерді
туралау үшін Align (туралау) шарты орындалады. Егер кескін бірнеше
обьектілерден тұрса, оларды араластыру немесе пішінің өзгерту өте күрделі.
Бұл жұмысты оңайлату үшін Illustrator да обьектілерді топқа біріктіру яғни
топтастыру мүмкіндігі бар.
Обьект топтастырылған болса, олармен жұмыс істеу әрекеті бір
обьектпен жұмыс істегендей. Орын ауыстыру, көшіру және басқа операция
кезінде барлық топтағы обьектпен бірге жүзеге асырылады.
Microsoft PhotoDraw – графиктік редакторы Microsoft Office-тың
дамыған қатарына кіреді. PhotoDraw редакторы фотосуреттерді өңдеу және жеке
суреттерді құруға арналған. PhotoDraw – кәсіби дизайнерлер құрған дайын
үлгілерден тұрады.
PhotoDraw – фотосуреттерді редакциялау, мәтінмен жұмыс, сурет және
сызу біріктіру мүмкіншіліктері бар қарапайым және ыңғайлы жинақталған
графикалық редактор. Ол растрлық және векторлық обьектілермен бір
графикалық құжатта жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Оның көмегімен ешқандай
кәсіби фото және графикті дамыған дизайнсыз біріктіруге болады.
PhotoDraw – графикалық редакторын кез келген программалар тәрізді
Windows-тың басты мәзірінің көмегімен іске қосуға болады. Photo Draw –
программасының жұмыс терезесі басқа да графикалық программалар терезесінен
әлдеқайда ерекшеленеді. Бұл программада иллюстрациямен жұмысты жеңілдететін
көптеген элементтер орналасқан.
Программаның аналогтық элементтеріне қарағанда Photo Draw-да мәзір
командалары түсіндірме суреттермен сүйемелденілген.
Визуалдық мәзірмен жұмыс істеудің мақсаты, қарапайым мәзірмен жұмыс
істеуден ерекшелігі жоқ. Визуалдық менюде бір немесе екі құралдар панелі
орналасқан. Кейде кейбір құралдармен жұмыс істеу барысында экранда қосымша
құралдар панелі пайда болады. Терезенің сол жақ бөлігінде орналасқан
құжаттар панелі бірнеше құжаттармен жұмыс істеуге арналған.
Photo Draw-графикалық редакторы обьект деп аталатын кескіндердің
бөліктерімен жұмыс істейді. Кез келген обьектімен түрлі түрлендіру
операцияларын орындауға болады. Пайда болған обьектіні біріктіру немесе
ажырату арқылы жаңасын құруға болады. Кез келген обьектімен жұмыс істеу
үшін, оны белгілеп алып, тышқанмен шерту қажет.
Photo Draw-да кескінді құрудың түрлі тәсілдер бар. Графикалық құжат
құру үшін дайын үлгіні немесе суретті сканерден енгізіп, сандық
фотокамерадан алуға болады. Иллюстрацияны құрудың ең қарапайым тәсілі дайын
үлгіні қолдану. Редактор бір мезгілде бірнеше графикалық құжаттармен жұмыс
істей алады және обьектіні бір құжаттан екіншісіне тасымалдай алады. Бұл
жұмыс ыңғайлы болу үшін терезе программасының сол жақ бөлігінде құжаттар
панелі орналасқан. Кейде редактірленген құжаттың өлшемін өзгерту қажет
болады. Бұл өзгерту жағдайында барлық обьектілер өзгеріссіз қалады.
Графиктік обьект орналасқан жұмыс алаңы ғана үлкейеді не өзгереді.
Photo Draw – графикалық редакторы баптап, баспаға шығарудың ыңғайлы
тәсілін береді. Ол үшін ең алдымен монитордан баспаға шығаратын құжат қалай
көрінетінің көру керек. Редактірленген суретті алдын – ала көру үшін “алдын
– ала көру” батырмасын басу керек. Жұмыс терезесінің программасында
суреттердің кескіні шығады.
Macromedia FreeHand – Macromedia фирмасынан шыққан Free Hand
графикалық редакторы векторлық графикамен жұмыс істеуге арналған. Free Hand
редакторында көркемсурет және күрделі техникалық сызбаларды орындауға
болады. Free Hand-та сурет пен мәтіндері бар брошюраларды, жарнамалық
материалдарды және басқа құжаттарды құру үшін, мәтіндермен жұмыс істейтін
мықты тәсілдері бар.
Логатип, плакаттар және басқа жоғарғы қанықты графиктік материалдарды
дайындауда Free Hand программасын басқа программалармен алмастыруға
болмайды. Ол сонымен қатар кәсіби графикада: диаграмма, графика, схема
дайындауда қолданылады. Бұл программа әсіресе көптеген суреттерден,
фотосуреттерден тұратын иллюстрацияларды құруда ыңғайлы. Кез келген
векторлық графика редакторында, Free Hand-тың негізгі түсінігі обьект болып
келеді. Әрбір иллюстрацияның жұмысы – обьектінің құрылуы, олардың
редакциялануы және тиісті орындарында орналасуы. Қажетті обьектінің формасы
құрылғаннан кейін, контурдың түсі мен обьектінің бояуы таңдалады.
Редакторда – тікбұрышты үшбұрыш, элипс, көпбұрыш, түзу және қисық
сызықтардан тұратын ерікті стандартты фигураларды құруға болады. Free Hand
мәтінімен жұмыс істеу тәсілдері, мәтіндік редактордың мүмкіншіліктеріне
жақындап келеді. Форматтың сапалы мүмкіншіліктерін, суреттермен
жабдықталған мәтіндік құжаттарды редактордың дәл өзінде құруға болады.
Free Hand-тың жұмысының негізгілері, ол қарапайым геометриялық
фигураларды немесе ерікті қисық және тұйықталғандарды құру. Мәтінді
форматтау және кірістіру. Кез келген обьектіні редакциялау контурдың
бояуын, түсін өзгерту және обьектінің формасын өзгерту. Free Hand
программасының жұмыс терезесі басқа графиктік редакторлардың жұмыс
терезелерінен аса айырмашылығы жоқ.
Power Point – MS Office пакетінің кең тараған презентация
жасауға арналған программасы. Power Point – презентациялық материалдарды
слайд түрінде жасау және оларды қағазға, экранға, мөлдір пленкаға (кейін
кодоскопта пайдалану үшін) немесе 35 миллиметрлік пленкаға шығаруға
арналған. Пайдаланушыға шаблондардың модификацияланған жиынтығы, слайдтар
редакторы, схема құру құралы ұсынылады. Слайд дегеніміз – тақырыптарды,
мәтінді, кестелерді, графикалық объектілерді, ұйым схемаларын, дыбыстық
фрагменттерді, бейнеклиптерді және гиперсілтемелерді іске қоса алатын
күрделі объект. Бір стильде пішінделіп, белгілі тақырып бойынша жинақталған
слайдтар және тиісті қосымша материалдар презентация деп аталады.
Презентациялық бағдарламалардың көбісі анимация (қозғалысты), дыбыс және
бейнемен жұмыс істеуді, сонымен қатар, мультимедияның басқада
мүмкіндіктерін пайдаланады.
Презентация жасауда мынадай ұсыныстарды ескеру керек: презентацияны
алдын-ала жоспарлау; әр слайд мәнді және есте қаларлықтай болуы керек;
слайдтағы ақпарат қысқа және қарапайым болғаны жөн; импортталатын бейне
пішінін таңдауда көрсету құралының мүмкіндіктерін ескеру; кескіндегі объект
фон түсінен ерекше болуы керек; фотокескінді арнайы бағдарламаларда
редакциялау керек; слайдты безендіру үшін қанық және үйлесімді түстерді
таңдау; презентацияға анимацияны, бейне, дыбыс және басқа құралдарды
пайдалану керек.
Power Point менюлері оффистің басқа қосымшаларындағы менюлерге ұқсас.
Power Point-та презентация жасауды таңдау үшін жаңадан үйренуші Мастер
автосодержанияны, ал тәжірибелі пайдаланушы бос презентацияны пайдаланғаны
жөн. Мастер автосодержания сұхбат терезесін іске қосқаннан кейін Файл-
Создать-Презентации командасы көмегімен презентация түрін таңдау сұхбат
терезесіне кіріп, презентация шаблондарының бірін таңдау керек.
Презентация шаблоны дегеніміз – белгілі жағдайларда пайдалануға
арналған слайдттар жиынтығы, схемалар мен слайдтың үлгілері.
1.3. Adove Photoshop графикалық редакторымен жалпы танысу
Photoshop – бұл фотография мен суреттердi редакторлеу мен құруға
негiзделген программа.
Adobe Photoshop программасы – бұл нүктелі графика бағдарламасы, яғни
бұл программадағы бейнелер нүктелерден, пиксель деп аталатын ұяшықтардан
тұрады. Бұл аббревиатура ағылшынның екі сөзінен picture element құралған
бейнелер элементі деген мағынаны білдіреді.
Adove фирманың атауы. Аталған фирмада төмендегiдей программалар
жасақталған:
- Adove Illustrator – векторлық графика редакторы. Бұл
программаның соңғы версиясы PDF форматындағы файлдарды
редакторлеу мен оны ашуға мүмкiндiк бередi.
- Adove Dimentions – үшөлшемдi графика редакторы. Бұл программа
Macintosh типтi компьютерлер үшiн жасақталған.
- Adove Streamline – сканерден өткiзiлген нүктелi бейнелердi
векторлық графикаға түрлендiруге негiзделген программа.
- Adove Photoshop – нүктелi графика редакторы.
- Adove Pagemaker – полиграфиялық және типографиялық
баспалардың құжаттарын түрлендiруге негiзделген программа
және т.б.
Adove Photoshop программасымен жұмыс жасау барысында төмендегідей сөздер
жиі қолданылатын болғандықтан олардың түсініктемелері көрсетілген:
Растрлық графика полиграфиялық баспалар мен оларды өңдеу үшiн
қолданылады. Ең бастысы бұл графикада түстi таңдап алу болып табылады.
Мұндай типтегi бейнелердi үлкейткен кезде оның сапасы төмендеп, бейнеге
айналып кетедi.
Векторлық графика сызба бейнелер мен безендiрулердi құруға негiзделген. Ең
бастысы, бұл графикада объектiлер формасы болып табылады. Оны үлкейткен
кезде оның формасы өзгермейдi. Керiсiнше, векторлық бейнелердi үлкейткен
кезде, олардың өлшемi өзгермейдi.
Фрактальды графика математикалық есептеулер жолымен бейнелердi автоматты
түрде түрлендiруге негiзделген. Теңдеулер немесе формулалар бойынша
бейнелер салынады және олардың бейнелерi емес, коэффициенттерi сақталынады.
Мысал ретiнде ақша қардың бейнесiн алуға болады.
Штамп бейнелерден таңдаулы үлгiлердi көшiруге мүмкiндiк бередi.
Сиқырлы таяқша және Лассо – жалпы композициядан бейнелердiң үзiндiлерiн
таңдау.
Бөлiп алу (Выделение) – шекараның iшiндегi бейнелердi бөлiп алып, көшiру,
орын алмастыру және оны редакторлеу.
Монтаж, коллаж - басқа бейнелердiң үзiндiлерiн бөлiп алып, бiр бейненi
жинақтап, шығару. Ол үшiн слои және каналдар қызмет атқарады.
Передний план, задний план, слои, каналы – бейнелер бөлiктерi.
Слои – мөлдiр фондармен қоршалған бейнелердiң көрiнбейтiн бөлiктерi. Ол
бөлек элементтерден композициялар құрастыру кезiнде қолданылады. Оның сылаы
ретiнде контурлық карта (артқы жағын), онда мемлекеттер тiзбектей
бейнеленген (алғашқы қабаты), қалалар (екiншi қабаты), орман, батпақ,
шөлейттер (үшiншi қабаты) және т.б.
Каналы – бұл бейнелердiң түстерiнен бiреуiне сәйкес келетiн монохромды
бейне. Мысалы, Қызыл – жасыл - көк
Маски (маскированные области) – слойдың көрiнбейтiн аймағы. Сондықтан оны
түрлендiруге болмайды. Немаскированные области – бұл бейненiң көрiнетiн
аймағы Құрастырылатын бөлiктерге бейнелердi бөлу үiшн қолданылады.
Растушевка - бұл шекаралар аралығынан бөлек үзiндiлердi бөлiп алу.
Түстер модельдерi
- ҚЖК (RGB) (қызыл+жасыл+көк). Бұл түс бейнелердi экранға шығару үшiн
қолданылады.
- КССҚ (CMYK) (көгiлдiр+сұрғылт+сары+қара). Мұнда қосымшаға негiзгi
түстерден ақ түстерге дейiн енгiзiледi. Ол полиграфиялық баспалардың
материалдары үшiн қолданылады. Мысалы, көгiлдiр = ақ-қызыл, сұрғылт
= ақ – жасыл, сары = ақ – көк.
- ТҚЖ (HSB) (тон+қалыңдығы+жарықтылық). Өнер шығармаларын құру үшiн
қолданылады. Онда түрлi құралдар, атап айтқанда, акварель, гуашь,
картон, тушь, уголь, пастель және т.б.
- Қ – А (Ч-Б) – палитраның қара-ақ түстерi.
Графиктiк файлдар форматтары
.BMP - суреттер мен фотографияларды сақтауға негiзделген файлдың
форматы.
.JPG - түрлi түстi фотографиялардың форматы. Бұл формат қара-ақ түстi
бейнелер үшiн тиiмсiз.
.GIF – аз түстi бейнелер үшiн ең тығыз графиктiк формат (сурет
иллюстрациялар үшiн)
.TIF – полиграфиялық сығылған формат. Ол қосымша ақпараттарда көрiнбейтiн
қосымша слой-каналдардағы бейнелердi файлға сақтауға мүмкiндiк бередi.
.PSD – Photoshop-та сақталынған және өңделген бейне.
Жұмыс үстелi және оның құрылымы
Программа терезесiнде батырмалар емес, жылжымалы палитралар
қолданылады.
Программа элементтерiнiң мәнi мен мүмкiндiктерiн бiлу үшiн бұл
программаны iске қосып, жан-жақты танысуымызға болады. Бұл программаны iске
қосу үшiн Пуск батырмасындағы менюдi қолданамыз, яғни мына команда
орындалады: Пуск – Adove- Photoshop 6.0 - Adove Photoshop 6.0. Аталған
әрекет орындалғаннан кейiн Сiздер экраннан программаның негiзгi терезесiн
көресiздер (1-сурет).
1-сурет Программа терезесінің құрылымы
Программа терезесi төмендегi элементтерден тұрады: тақырыптар атауы,
меню қатары, құралдар тақтасы, палитра, құралдар тақтасындағы элементтердiң
параметрлер тақтасы, бейнелердi редакторлеу терезесi, қалып-күй қатары.
Қалып-күй қатарында бейнелердiң масштабы және ақпараттық алаң
бейнеленедi.
Ақпараттық алаңда таңдалынған құралдың атауы мен оны пайдаланудың
кеңесi берiледi. Бейнелердi жүктегеннен кейiн, не файлды құрғаннан кейiн
қисық сызықпен бөлiнген екi цифр пайда болады: бiрiншi цифр – түстiк
қабаттық орналастыруға қажеттi жадының көлемi, ал екiншi цифр – барлық
бейнелердi қабаттарды есептегенде орналастыруға қажеттi қанша жадының
көлемi.
Осы сандардың оң жағында орналасқан үшбұрышқа бассақ, онда бейнеленетiн
ақпараттардың мазмұны өзгередi. Жанама менюде келесi опциялар пайда болады
(2-сурет):
- размеры документа. Мұнда жоғарыда аталған масштабтар берiледi.
- Профиль документа. Мұнда құжаттың түстiк режимi берiледi.
- Временные размеры. Егер бұл опция таңдалса, онда алғашқы сан
жүктелiнген бейнелердiң барлығын қоса есептегенде жадының қандай
көлемiн көрсетсе, ал екiншi сан бұл жүйеге қанша жадының көлемi
берiлгенiн анықтайды.
- Эффективность. Егер бұл опция таңдалса, онда орындалуға қажеттi
уақытты, не орындалғаннан кейiн уақытты көрсетедi.
- Синхронизация. Бұл опциядағы меню пункттерiне қарай отырып,
программаның орындалған әрекеттерiне қанша уақыт кеткенiн анықтайды.
- Текущее средство. Ақпараттық алаңда таңдалынған құралдың атауы
көрсетiледi.
Егер ақпараттық алаңда көрсеткiштi тышқанның сол жақ батырмасы арқылы
басып, бiрнеше уақытқа оны ұстап тұрсақ, онда ашық тұрған терезеде бейненiң
қағазға қалай басылып шығатынын көруге болады. Дәл осы әрекеттi Alt
пернесiн басу арқылы орындасақ, онда бейненiң өлшемiн пиксель мен
сантиметрде, не каналдар саны мен түстiк модельде және осы бейнелердiң
экрандағы қабiлеттiлiк бейнесiн көруге болады.
Бейнелер сипаттамасын Размер Изображения сұхбат терезесінде анықтап,
өзгертуге болады, яғни аталған терезеге бассақ, онда экранда Изображение
Размер изображения меню командалары көрінеді.
Бейнелердің өлшемі мен кеңейтілуін сипаттаудан басқа Режим (Mode)
негізгі сипаттамалардың қатарына енеді. Ол түстің қалыңдығын анықтайды,
басқаша айтқанда, әрбір пиксель биттер санымен кодталады. Компьютерде
өңделетін бейнелер басқа ақпараттар сияқты кодталады. Режим Новый сұхбат
терезесінде анықталады және онда өзгертуге болады. Ол негізгі менюден Файл
Новый командасын басу арқылы экранда көрінеді.
Құралдар тақтасы және оның құрылымымен жұмыс жасау әдістері
Бұл программада 51 құрал орналасқан. Құралдар палитрасында бiруақытта 22
пиктограмманы көруге болады. олардың көпшiлiгiнде оң жақ төменгi бөлiгiнде
кiшкене үшбұрыш орналасқан. Егер тышқан көрсеткiшiн пиктограммаға әкелiп
бассақ, онда бiрнеше уақыттан кейiн альтернативтiк құралдар тiзiмi ашылады
(егер тышқанның оң жақ батырмасын бассақ, онда бұл тiзiм бiрден шығады).
Ереже бойынша, қосымша құралдардың атқаратын қызметi негiзгi құралдардың
атқаратын қызметiне ұқсас. Альтернатив құралдар құралдар тақтасындағы
пиктограммада орналасатынын, ал негiзгi құралдардың құралдар тiзiмiнде
орналасатынын атап өту қажет.
Құралдар тақтасының құрылымы
2-сурет. Құралдар тақтасының құрылымы
Құралдар тақтасы келесi бөлiктерден тұрады: бөлiп алу құралдары,
жылжыту құралдары, бейнелердi қиып алу құралы, сурет салу құралдары,
редакторлеу құралдары, векторлық сурет салу құралдары, мәтiн жазу құралы,
масштаб құралдары, өлшем құралдары, көмекшi құралдар. Әрбiр құралдың өзiнiң
параметрi бар, яғни оның қасиеттерi мен мүмкiндiктерiн баптау қызметiн
атқарады. Аталған параметрлер тақтасы меню қатарында орналасады және ол
құралды таңдағанға байланысты өзгерiп отырады.
Photoshop терезесiн өзгерту.
Терезенiң түрiн өзгерту үшiн келесi батырмалар қолданылады:
Ол құралдар тақтасының төменгi бөлiгiнде орналасқан.
Масштаб пен бейненi қарау құралдары Навигатор палитрасында орналасқан.
Оның терезесiнде құжаттардың кiшкене көшiрмесi орналасқан, ал қызыл түстi
рамкада бейненiң бөлiктерi көрсетiледi.
Сонымен, мынадай негізгі мәселелерді қорытындылауға болады:
- Photoshop программасын iске қосқаннан кейiн оның негiзгi терезесi
мына бөлiктерден тұрады: құралдар тақтасы, параметрлер тақтасы, меню
қатары мен қалып-күй қатары.
- Программаны iске қосқаннан кейiн бейне терезесi бiрден көрiнбейдi.
Ол үшiн бейненi жүктеп, не жаңа бейненi құру әрекеттерiн орындау
қажет.
- Меню қатарында Photoshop командалары орналасқан.
- Қалып-күй қатарында ашылған құжат туралы ақпарат шығады.
- Терезеде жылжымалы палитралар топталған және олардың араларында
бейнелер оңай жылжытылады.
- Лупа және Рука құралдары бейнелердi қарау мен масштабын өзгерту
қызметтерiн атқарады.
- Құжаттарды бейнелеудi басқару Навигатор палитрасы болып табылады.
Сурет салу құралдарына шолу
Бояуларды шашыратқыш және суреттерді қылқаламмен салу
Аэрограф құралы объектілерді бояуға мүмкіндік береді.
Аэрограф Онда түстерге өту әрекеті орындалмайды. Онда
құралы аэрозольдық баллондық-шашыратқыш құралы арқылы
суреттерге түрлі эффектілер салуға болады
Қылқалам Қылқалам құралы арқылы суреттерді өте оңай тәсілмен
салуға болады. Ол суретшінің құралын алмастыра алады.
Сызықтарды салу
Қарындаш құралы кез келген сызықтарды сызуға мүмкіндік
сызықтарды береді; сонымен қатар оны биттік бейнелермен жұмыс
салу жасауға қолдануға болады.
Градиент.
градиент Бір түстен келесі түске жеңіл түрде өту арқылы
аумақтарды толтыруға мүмкіндік береді.
Бейнелер шеттерін жұқалап бояу
- Бейнелерді жұқалап бояуға мүмкіндік береді (Blur);
жарықтылығын арттыру (Sharpen); траектория бойынша бояу
(Smudge).
Бейнелер жарықтылығын үлкейту мен кішірейту
Жарықтылықты үлкейту Dodge Tool; жарықтылықты азайту
Bum Tool; түстердің тығыздығын өзгертеді Sponge Tool
(губка).
ІІ ТАРАУ.
ADOVE PHOTOSHOP ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЫН ОҚЫТУҒА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Лабораториялық жұмыстар арқылы оқушылардың ADOVE PHOTOSHOP программасы
бойынша білімін пысықтау тиімді. Оқытудың мұндай әдісін пайдалану
оқушылардың білімін практикамен байланыстырып шыңдауға игі әсерін тигізеді.
ADOVE PHOTOSHOP программасындағы құрал-саймандардың мәнін, атқаратын
қызметін және олармен жұмыс жасау әрекеттері лабораториялық жұмыстың
мазмұнын құрайды.
Сонымен бірге лабораториялық жұмыста жұмыстың мақсаты, оқушының
біліміне қойылатын талаптар, жұмыстың мазмұны және берілген материалды
пысықтауға арналған тапсырмалар қарастырылған.
2.1. Лабораториялық жұмыс №1.
файлдарды ашу, бейнелерді құру және сақтау
Жұмыстың мақсаты: файлды ашу, жаңа бейнелерді құру және сақтау
әрекеттерін үйрету.
Оқушы нені білуі керек:
- ADOVE PHOTOSHOP программасын іске қосу мен аяқтауды;
- Құжат ашу әрекеттерін;
- бейнелер құру мүмкіндіктерін;
- құрылған бейнелердің форматынтаңдап, сақтау әрекеттерін білуітиіс.
Жұмыстың мазмұны:
Файлдарды ашу мен оны құру
1. Файлдарды ашу, яғни мына әрекеттер орындалады:
Мына команданы орында: Файл (Открыть
экранда Открыть хабар алмасушы терезе пайда болады
Қажеттi файлды таңдап, открыть батырмасына басыңыз.
Ескерту. Photoshop жұмыс үстелiнiң кез келген бос жерiне тышқанның
көрсеткiшiн апарып, екi рет басатын болсаңыз, онда экранға Открыть хабар
алмасушы терезесiн шақыруға болады.
Жаңа бейнелердi құру
1. Мына команданы орында: Файл (Новый
2. Новый хабар алмасушы терезесi пайда болады. Онда бейненiң өлшемiн,
өлшем бiрлiгiн (сантиметр, дюйма, пиксель) бересiз, бейненiң түстiк
моделiн таңдайсыз, бейненiң қабiлеттiлiк аймағын және құрылатын
құжаттың түстiк толтыру кеңiстiгiн (ақ, түс фоны, жарықтылығы)
бересiз.
3. ОК батырмасына басыңыз.
Бейнелердi сақтау
Бейнелердi сақтау үшiн келесi әрекеттер орындалады:
Файл (File) ( Сохранить как (Save as) командасын орындаңыз.
1. Сохранить как (Save as) хабар алмасушы терезесi пайда болады. Онда
буманы таңдаңыз да, файлдың атын берiңiз (кеңейтiлуi .PSD).
2. Сохранить батырмасына басыңыз.
Өткен материалдарды бекіту тапсырмалары:
Файлды ашу әрекеттері:
1. Мына команданы орында: Файл (Открыть
2. Экранда Открыть сұхбат терезесі пайда болады
3. puzzle.jpg файлын таңдап, Открыть батырмасына басыңыз.
Жаңа бейнелердi құру әрекеттері:
1. Мына команданы орында: Файл (Новый
2. Новый хабар алмасушы терезесi пайда болады. Онда бейненiң өлшемiн,
өлшем бiрлiгiн (сантиметр, дюйма, пиксель) бересiз, бейненiң түстiк
моделiн таңдайсыз, бейненiң қабiлеттiлiк аймағын және құрылатын
құжаттың түстiк толтыру кеңiстiгiн (ақ, түс фоны, жарықтылығы)
бересiз.
3. ОК батырмасына басыңыз.
1- сурет puzzle.jpg
Бейнелердi сақтау әрекеттері:
1. Файл (Сохранить как командасын орындаңыз.
2. Сохранить как сұхбат терезесiнен өзiңiзге қажеттi буманы таңдап,
puzzle.jpg файлының атын бересiз (кеңейтiлуi .PSD)
3. Сохранить батырмасына басыңыз.
2.2. Лабораториялық жұмыс №2
Аумақтармен және оларды бөліп алу құрал-саймандарымен жұмыс жасау
Жұмыстың мақсаты: Аумақтарды бөліп алу құрал-саймандарының мәні мен
атқаратын қызметтерін түсіндіру.
Оқушы нені білуі тиіс:
- аумақ топтарының құрал-саймандарын пайдаланып, сурет салу
әрекеттерін;
- тіктөртбұрыш құрал-сайманының атқаратын қызметі мен оның бөліп алу
әрекеттерін;
- дөңгелек құрал-сайманының атқаратын қызметі мен оның бөліп алу
әрекеттерін;
- Лассо құрал-саймандары арқылы бейнелерді бөліп алу әрекеттерін білуі
тиіс.
Жұмыстың мазмұны
Аумақ топтарының құралдары (MARQUEE TOOLS)
Прямоугольник Тiктөртбұрышты бөлiп алу
Эллипстi бөлiп алу
Эллипс
Одиночный Тiк немесе көлденең сызықтарды бөлiп алу
столбец, Одиночная
строка
Лассо құралдарының топтары (lasso tools)
Лассо құралдары
Лассо құралы курсордың қозғалысының iзiмен қисық сызық түрiнде бөлiнген
аймақтың шекараларын қосады.
Сиқырлы таяқша берiлген диапазондар бойынша бiртектi боялған объектiлердi
бөлiп ала алады.
"қолдан" бөлiп алу
Лассо
Төбелерi арқылы көпбұрыштарды бөлiп алу
Многоугольное лассо
"магнитпен" бөлiп алу (иiлген сызық пайда болады)
Магнитное лассо
Өтілген материалдарды бекіту тапсырмалары:
Аумақ топтарының құралдарын пайдаланып, сурет салу әрекеттері:
1. Файлды ашыңыз.
2. Прямоугольная область құралын таңдаңыз.
3. Бейнедегi нүктеге, яғни бөлiп алу басталатын аймаққа тышқан
батырмасын басыңыз.
4. Тышқан батырмасын жiбермей, аумақ шекараларын айналдыра белгiлеп
алып, құралды орналастырыңыз.
5. Эллипс құралын таңдап, 3,4 пункттердегi әрекеттердi қайталаңыз.
Тiктөртбұрышты бөлiп алу құралын пайдаланып, сурет салу әрекеттері:
puzzle.jpg файлын ашыңыз.
1. Выделения прямоугольником құралын таңдаңыз да, бейненi түгелiмен
бөлiп алыңыз.
2. Редактирование (Копировать командасын орындаңыз.
3. Жаңа файл құрыңыз. Оған алмастыру буферiнен бөлiп алынған бейненi
қойыңыз да, puzzle1.jpg деп сақтаңыз.
1.1.– сурет Тiктөртбұрышты
бөлiп алу құралын пайдалану
Дөңгелек типтi бөлiп алу құралын пайдаланып, сурет салу әрекеттері:
1. puzzle1.jpg файлын ашыңыз.
2. Выделение овалом құралын таңдаңыз да, alt пернесiн ұстап отырып,
дөңгелекті бөлiп алыңыз.
3. Редактирование (Копировать командасын орындаңыз.
4. Жаңа файл құрыңыз. Оған алмастыру буферiнен бөлiп алынған бейненi
қойыңыз да, puzzle1.jpg деп сақтаңыз.
1.2.-сурет Дөңгелек
типтi бөлiп алу
құралын пайдалану
Лассо құралы
1. Құралдар тақтасындағы Лассо құралын таңдаңыз.
2. Бөлiп алуды бастайтын нүктеге тышқан батырмасын басыңыз.
3. Тышқан батырмасын жiбермей отырып, таңдап алынған аймақты айналдырып
шығыңыз. Ол үшiн курсорды бастапқы нүктеге жақын орналастырыңыз.
Бөлiп алу шекарасындағы соңғы нүкте бастапқы нүктемен түзу сызықтар
арқылы бiрiктiрiле отырып, тұйық контур құрайды.
1.3. –сурет Лассо құралын
пайдалану
Көпбұрышты Лассо
1. Многоугольное Лассо құралын таңдаңыз.
2. Бөлiп алуды бастайтын нүктеге тышқан батырмасын басыңыз.
3. Тышқан батырмасын жiбермей отырып, таңдап алынған аймақты
айналдырып шығыңыз. Бөлiп алу кезiнде үздiк сызықтарды тiзбектей
белгiлеп отырыңыз. Тышқан батырмасын екi рет шерткен кезде, контур
тұйықталады немесе бастапқы нүктеден тiкелей жалғану барысында бiр
рет тышқан батырмасын басу жеткiлiктi.
1.4.-сурет Көпбұрышты
Лассоны пайдалану
Магниттiк Лассо
1. Магнитное Лассо құралын таңдаңыз.
2. Бөлiп алуды бастайтын нүктеге тышқан батырмасын басыңыз.
3. Батырманы басыңыз және контур бойында тышқанды жылжытыңыз. Үздiк
нүктелердi құруда тышқан батырмасын шертiп қойыңыз.
4. Бөлiп алу аяқталғаннан кейiн, курсорды бастапқы нүктеге алып келiңiз
де, тышқан батырмасын екi рет шертiңiз.
1.5.-сурет Магниттік
Лассоны пайдалану
Сонымен бірге оқушылардың білімін пысықтауға келесі тапсырмаларды беруге
болады:
1. Ақша қардың элементтерін бөліп алу әрекеттерін орында.
2. Ою-өрнектің берілген жиынтығынан оның түрлеріне сәйкес бөліп алу
әрекеттерін орында.
3. Компьютер құрылғысы берілген. Оның құрылғыларын жеке-жеке бөліп алу
әрекеттерін орында.
2.3. Лабораториялық жұмыс №3
Бейнелер үзінділерімен жұмыс жасау
Жұмыстың мақсаты: бейнелердің үзінділерін жылжыту, көшірмесін жасау
құрал-саймандарының атқаратын қызметін мысалдар арқылы түсіндіру.
Оқушы нені білуі тиіс:
- бейненің үзінділерін жылжыту құрал-сайманының атқаратын қызметі мен
жұмыс жасау әрекеттерін;
- бейненің үзінділерінің көшірмесін жасау әрекеттерін.
Жұмыстың мазмұны
Бөлініп алынған үзінділерді жылжыту мен оны көшіру ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz