Қазақстан Республикасында білім беруді 2015 жылға дейін дамыту
Қазақстан Республикасында білім беруді 2015 жылға дейін дамыту
Тұжырымдамасы қабылданды. Бұл құжаттың негізгі мақсаты – Қазақстан
Республикасының 2010 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарының
басымдықтары негізінде елімізде көп деңгейлі үздіксіз білім берудің ұлттық
моделін жасап, оны әлемдік деңгейге көтеруде.
Мұғалімнің кәсіптік даярлығы орта немесе жоғары оқу орнының
қабырғасында бітпейтінін классикалық педагогика теориясында дәлелденген,
ол оның кәсіптік қызметінің барлық кезеңінің барысында жалғастырылады.
Мұғалімнің кәсіптік білімінің үздіксіздігі оның шығармашылық қабілеттерін
дамытудың қажетті алғы шарты, жеке тәжірибесін ұдайы дамытудың шарты. Ең
бастысы, ол өзінің іс-әрекетін оқушы танымдық қызметтің объектісі емес,
субъектісі болып табылатын оқыту процесіне бағытталған, қазіргі
дидактикада айқындалған үрдістерге сәйкес кәсіби білікті педагогты
қалыптастыруға тиіс. Бұл жерде басымдық іс-әрекеттің дербес түрлеріне,
болашақ мұғалімдердің ақпаратты іздестіру, өңдеу, ой елегінен өткізу және
қолдану жөніндегі жеке белсенділігіне берілуге тиісті. делін жасап, оны
әлемдік деңгейге көтеруде.
Қазақстан Республикасындағы білім саласында қоғамдық-әлеуметтік және
психологиялық-педагогикалық білім тұрғысынан маманның кәсіби білім жүйесін
жетілдіру бағыттарында зерттеулер кең өріс алуда. Ғылыми-теориялық және
практикалық бағытта болашақ мамандарды дайындау әр деңгейлерде зерттелуде:
- үздіксіз көп деңгейлі білім беру жүйесінің теориялық, әдіснамалық,
диагностикалық функциялары (В.И.Горовая, В.А.Кузнецова, К.С.Мусин,
В.А.Козырев, Д.В.Чернилевский, О.К.Филатов, С.Е.Чакликова, Д.М.
Казакбаева, Б.С.Гершунский, В.Н.Загвязинский, Т.А.Кишкашбаев,
Б.К.Момынбаев);
- кәсіби мұғалім даярлаудың теориялық-әдіснамалық (В.А.Якунин,
И.Я.Лернер, Л.Г.Семушина, М.К.Курманов, Н.Д.Хмель, Л.К.Керимов,
М.С.Молдабекова, О.Мұсабеков, Н. Көшекбаев, Қ.Е.Ералин, С.А.Жолдасбекова,
С.М.Кеңесбаев, Ж.К.Оңалбек, Б.Д.Сыдықов және т.б.);
- кәсіби бағыттылық (Г.М.Афонина, С.Б.Елканов, М.И.Станкин,
А.К.Рысбаева, Б.Г.Сарсенбаева, А.П.Сейтешов, А.Ж.Абдукаримова);
-кәсіби педагогикалық білімдендіруді технологиялық дамыту
(А.М.Радьков, В.П.Беспалько, Ж.А.Қараев, Н.Ф.Талызина, М.М.Жанпейсова,
Ж.У.Кобдикова);
-кәсіби-тұлғалық психологиялық ерекшеліктері (В.Н.Мясищев,
В.Д.Шадриков, Б.Г.Ананьев, А.А.Леонтьев);
- кәсіби білімдендірудің моделін жетілдіру (М.М.Скаткин, Г.С.Симухин,
Т.С.Садыков, Л.Г.Семушина, С.А.Абдыманапов);
- гуманистік (А.А.Бейсембаева, С. Курманбаев);
- кәсіби тілдік қатысымдық деңгей (У.И.Копжасарова, М.Р.Кондубаева,
А.Б.Насырова, Г.О.Рахимбекова, Ж.М.Абдильдин, Ф.Ш.Оразбаева);
- кәсіби-тұлғалық дамуын диагностикалау (Братусь Б.С., Е.А.Климов,
И.В.Еськова, Ш.М.Каланова, В.К.Бишимбаев).
Болашақ мұғалімдердің кәсіби деңгейлі білім беру жүйесінде даярлаудың
сапасын арттырудың критерийлерін Н.П.Пучковтың тұжырымдамасына негіздедік.
Критерийлердің негізгі нысаны мұғалімдердің кәсіби біліктілік пен білім
аясында қажетті сапалардың көрсеткіштерін бейнелеу. Сапалық көрсеткіштер
нормативті кәсіби іс-әрекет сипаттамасы мен жалпы кәсіби сәйкестілік
деңгейін сараптауға бағытталған. Нормативтік іс-әрекеттер сипаттамасы білім
стандартында жалпы негізделіп көрсетілсе, нормативтік кәсіби білім-
біліктілік сипаттамасы жеке тұлғаның қатыстылығымен әр-түрлі деңгейде
орындалады.
Болашақ мұғалімнің кәсіби білім-біліктілік критерийлер сипаттамасы
Критерийлер Белгілері Сипаттамасы
Объектілік Болашақ мұғалім педагогикалық Мұғалімнің кәсіи іс-
кәсіп талаптарына қаншалықты әрекетінің міндеттерін
сай болса, әлеуметтік білім беру жүйесінің
тәжіребиеге де соншалықты үлес талаптарына сай табысты
қосады; шешу мүмкіндігі;
Субъектілік Болашақ мұғалімнің кәсіби Болашақ мұғалімнің
талаптарды орындауда кәсіби нәтижеге бағдарлы кәсіби
талаптарға қанағаттану бағыттылығы кәсіби
табыстылыққа өзін-өзі бағдарлауеңбектің жеткілікті
деңгейдегі жоғары
табыстылы-ғы кәсіби
тұрақытылық бірлігі
Нормативтік Болашақ мұғалімнің стандартты Кәсіптік нормаларын игеру
эталондарын меңгеруінен кәсіби арқылы еңбектің өнегелі
шеберлік деңгейіне талпынуы үлгілерін туындау.
Даралық Кәсіби біліктілік дәрежесі Кәсіби құнды нормаларды
тұлғалық өзіндік даралығымен меңгеріп, кәсіби
жеке басының сұраныстарын іс-әрекеттің орындалуында
қанағаттандыру жолында кәсіби өзіндік ерекше-лігімен,
арнаның қозғаушы күші шығармашылығымен өзін
жетілдіру нәтижесінде
кәсіби сапа дәрежесін
көтеру туындайды.
Өзектілік Бүгінгі күнгі талаптардың Біліктілік-шеберлік
межелеріне кәсіби біліктілік деңгейлері-нің
деңгейінің талаптары қалыптасуына қажетті
жету-жетпеуінен сапалық білім-іскерлік-сапа
дәрежесі межелері туындайды.
Болжамдық Мұғалім жеке өз-басының кәсіби Болашақ мұғалімнің кәсіби
қалыптасуының шегін қалыптасуының шектерін
бағамдауымен, жалпы өсуінің сипат-тайды;
перспективасын іздеуі, кәсіби кәсіби-тұлғалық пен
диагностика әлеуметтік мүмкіндіктері
дамытушы- лық,
ынталандырушылық дәрежесін
туындайды.
Кәсіпке Кәсіби педагогикалық Қоғамдық-әлеуметтік
үйрену бейімділігі әлеуметтік жаңалық-тарды,
жарамдылығы тәжірибені ғылыми-практикалық іс-
қабылдауға дайындығы, әрекетте пайдалануға
қажеттілігін түсіну деңгейі. ықыласы кәсіби әрекеттілік
туындайды.
Шығармашылық Жинақталған тарихи-тұлғалық Өзіндік шығармашылық
тәжірибені ... жалғасы
Тұжырымдамасы қабылданды. Бұл құжаттың негізгі мақсаты – Қазақстан
Республикасының 2010 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарының
басымдықтары негізінде елімізде көп деңгейлі үздіксіз білім берудің ұлттық
моделін жасап, оны әлемдік деңгейге көтеруде.
Мұғалімнің кәсіптік даярлығы орта немесе жоғары оқу орнының
қабырғасында бітпейтінін классикалық педагогика теориясында дәлелденген,
ол оның кәсіптік қызметінің барлық кезеңінің барысында жалғастырылады.
Мұғалімнің кәсіптік білімінің үздіксіздігі оның шығармашылық қабілеттерін
дамытудың қажетті алғы шарты, жеке тәжірибесін ұдайы дамытудың шарты. Ең
бастысы, ол өзінің іс-әрекетін оқушы танымдық қызметтің объектісі емес,
субъектісі болып табылатын оқыту процесіне бағытталған, қазіргі
дидактикада айқындалған үрдістерге сәйкес кәсіби білікті педагогты
қалыптастыруға тиіс. Бұл жерде басымдық іс-әрекеттің дербес түрлеріне,
болашақ мұғалімдердің ақпаратты іздестіру, өңдеу, ой елегінен өткізу және
қолдану жөніндегі жеке белсенділігіне берілуге тиісті. делін жасап, оны
әлемдік деңгейге көтеруде.
Қазақстан Республикасындағы білім саласында қоғамдық-әлеуметтік және
психологиялық-педагогикалық білім тұрғысынан маманның кәсіби білім жүйесін
жетілдіру бағыттарында зерттеулер кең өріс алуда. Ғылыми-теориялық және
практикалық бағытта болашақ мамандарды дайындау әр деңгейлерде зерттелуде:
- үздіксіз көп деңгейлі білім беру жүйесінің теориялық, әдіснамалық,
диагностикалық функциялары (В.И.Горовая, В.А.Кузнецова, К.С.Мусин,
В.А.Козырев, Д.В.Чернилевский, О.К.Филатов, С.Е.Чакликова, Д.М.
Казакбаева, Б.С.Гершунский, В.Н.Загвязинский, Т.А.Кишкашбаев,
Б.К.Момынбаев);
- кәсіби мұғалім даярлаудың теориялық-әдіснамалық (В.А.Якунин,
И.Я.Лернер, Л.Г.Семушина, М.К.Курманов, Н.Д.Хмель, Л.К.Керимов,
М.С.Молдабекова, О.Мұсабеков, Н. Көшекбаев, Қ.Е.Ералин, С.А.Жолдасбекова,
С.М.Кеңесбаев, Ж.К.Оңалбек, Б.Д.Сыдықов және т.б.);
- кәсіби бағыттылық (Г.М.Афонина, С.Б.Елканов, М.И.Станкин,
А.К.Рысбаева, Б.Г.Сарсенбаева, А.П.Сейтешов, А.Ж.Абдукаримова);
-кәсіби педагогикалық білімдендіруді технологиялық дамыту
(А.М.Радьков, В.П.Беспалько, Ж.А.Қараев, Н.Ф.Талызина, М.М.Жанпейсова,
Ж.У.Кобдикова);
-кәсіби-тұлғалық психологиялық ерекшеліктері (В.Н.Мясищев,
В.Д.Шадриков, Б.Г.Ананьев, А.А.Леонтьев);
- кәсіби білімдендірудің моделін жетілдіру (М.М.Скаткин, Г.С.Симухин,
Т.С.Садыков, Л.Г.Семушина, С.А.Абдыманапов);
- гуманистік (А.А.Бейсембаева, С. Курманбаев);
- кәсіби тілдік қатысымдық деңгей (У.И.Копжасарова, М.Р.Кондубаева,
А.Б.Насырова, Г.О.Рахимбекова, Ж.М.Абдильдин, Ф.Ш.Оразбаева);
- кәсіби-тұлғалық дамуын диагностикалау (Братусь Б.С., Е.А.Климов,
И.В.Еськова, Ш.М.Каланова, В.К.Бишимбаев).
Болашақ мұғалімдердің кәсіби деңгейлі білім беру жүйесінде даярлаудың
сапасын арттырудың критерийлерін Н.П.Пучковтың тұжырымдамасына негіздедік.
Критерийлердің негізгі нысаны мұғалімдердің кәсіби біліктілік пен білім
аясында қажетті сапалардың көрсеткіштерін бейнелеу. Сапалық көрсеткіштер
нормативті кәсіби іс-әрекет сипаттамасы мен жалпы кәсіби сәйкестілік
деңгейін сараптауға бағытталған. Нормативтік іс-әрекеттер сипаттамасы білім
стандартында жалпы негізделіп көрсетілсе, нормативтік кәсіби білім-
біліктілік сипаттамасы жеке тұлғаның қатыстылығымен әр-түрлі деңгейде
орындалады.
Болашақ мұғалімнің кәсіби білім-біліктілік критерийлер сипаттамасы
Критерийлер Белгілері Сипаттамасы
Объектілік Болашақ мұғалім педагогикалық Мұғалімнің кәсіи іс-
кәсіп талаптарына қаншалықты әрекетінің міндеттерін
сай болса, әлеуметтік білім беру жүйесінің
тәжіребиеге де соншалықты үлес талаптарына сай табысты
қосады; шешу мүмкіндігі;
Субъектілік Болашақ мұғалімнің кәсіби Болашақ мұғалімнің
талаптарды орындауда кәсіби нәтижеге бағдарлы кәсіби
талаптарға қанағаттану бағыттылығы кәсіби
табыстылыққа өзін-өзі бағдарлауеңбектің жеткілікті
деңгейдегі жоғары
табыстылы-ғы кәсіби
тұрақытылық бірлігі
Нормативтік Болашақ мұғалімнің стандартты Кәсіптік нормаларын игеру
эталондарын меңгеруінен кәсіби арқылы еңбектің өнегелі
шеберлік деңгейіне талпынуы үлгілерін туындау.
Даралық Кәсіби біліктілік дәрежесі Кәсіби құнды нормаларды
тұлғалық өзіндік даралығымен меңгеріп, кәсіби
жеке басының сұраныстарын іс-әрекеттің орындалуында
қанағаттандыру жолында кәсіби өзіндік ерекше-лігімен,
арнаның қозғаушы күші шығармашылығымен өзін
жетілдіру нәтижесінде
кәсіби сапа дәрежесін
көтеру туындайды.
Өзектілік Бүгінгі күнгі талаптардың Біліктілік-шеберлік
межелеріне кәсіби біліктілік деңгейлері-нің
деңгейінің талаптары қалыптасуына қажетті
жету-жетпеуінен сапалық білім-іскерлік-сапа
дәрежесі межелері туындайды.
Болжамдық Мұғалім жеке өз-басының кәсіби Болашақ мұғалімнің кәсіби
қалыптасуының шегін қалыптасуының шектерін
бағамдауымен, жалпы өсуінің сипат-тайды;
перспективасын іздеуі, кәсіби кәсіби-тұлғалық пен
диагностика әлеуметтік мүмкіндіктері
дамытушы- лық,
ынталандырушылық дәрежесін
туындайды.
Кәсіпке Кәсіби педагогикалық Қоғамдық-әлеуметтік
үйрену бейімділігі әлеуметтік жаңалық-тарды,
жарамдылығы тәжірибені ғылыми-практикалық іс-
қабылдауға дайындығы, әрекетте пайдалануға
қажеттілігін түсіну деңгейі. ықыласы кәсіби әрекеттілік
туындайды.
Шығармашылық Жинақталған тарихи-тұлғалық Өзіндік шығармашылық
тәжірибені ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz