КОМПАНИЯНЫҢ ҚАРЖЫ ЖАҒДАЙЫНА ЖАЛПЫ БАҒА БЕРУ

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

КОМПАНИЯНЫҢ ҚАРЖЫ ЖАҒДАЙЫНА ЖАЛПЫ БАҒА БЕРУ

1. Талдаулық процедуралардың сипаттамасы

2. Кәсіпорын баласы активтері мен пассивтерін құрылымдық талдау. Пассив құрылымын талдау. Актив құрылымын талдау

3. Балансты көлденең және тік талдау. Салыстырмалы талдаулық баланс

Қаржылық есеп беруді тексерген кезде аналитикалық процедураларды өткізу қойылған мақсаттарға, сонымен қатар ақпараттық, уақыттық, әдістемелік, кадрлік және техникалық қамсызданудың түрлі факторларына тәуелді. Аналитикалық жұмыс екі бағытта ұйымдастырылуы мүмкін:

- қаржылық есеп берудің экспресс-талдауы;

- қаржылық жағдайдың тереңдетілген (бөлшектенген) талдауы.

Экспресс-талдаудың мақсаты - қаржылық жағдайдың және шаруашылық субъекттің даму динамикасын көрнекі және қарапайым бағалау. Экспресс-талдауды үш кезеңде өткізеді:

- дайындық кезеңі;

- қаржылық есеп беруді алдын-ала шолу;

- есеп беруді экономикалық оқу және талдау.

Бірінші кезеңнің мақсаты - қаржылық есеп беруді талдаудың мақсатқа сәйкестігі туралы шешім қабылдау және оны оқуға дайын екеніне көз жеткізу. Ол үшін аудиторлық қорытындымен танысуға және көзбен шолып қарапайым есеп тексеруін формалдық нышаны және мәні бойынша өткізу қажет: барлық үлгілер мен қосымшалардың, реквизиттер мен қолдардың болуы, есеп беру үлгілерін дұрысжәне анық толтыруын, баланс валютасын және барлық аралық қорытындыларын тексеру, есептілік үлгілер көрсеткіштерін өзара байлау.

Екінші кезеңнің мақсаты - есепті мерзімдегі жұмыс жағдайын бағалау үшін, әрекеттің негізгі көрсеткіштерінің тенденцияларын және кәсіпорын қаржы, мүлік жағдайының сапалық өзгерістерін анықтау үшін баланстың түсіндірме хатымен танысу.

Үшінші кезеңнің мақсаты - кәсіпорын қаржы жағдайын және оның қаржылық-шаруашылық әрекетінің нәтижелерін бағалау.

Экспресс-талдаудың негізгі элементтерінің - жылдық есеп берумен, әсіресе бухгалтерлік баланспен жұмыс істеу ептілігі. Балансты оқу ептілігі - әр стаьяның мазмұнын, оны бағалау әдісін, басқа статьялармен байланысын білу.

Балансты оқуға кіреді:

- талданған мерзім бойынша баланс валютасын бағалау;

- баланс валютасының өсу темптерін өндіріс көлемі, өнімді өткізу, жалпы және таза табыс өсуінің темптерімен салыстыру;

- баланстың бөлімдерінің, топтарының және жеке статьяларының негізгі өзара байланысын зерттеу;

- бухгалтерлік баланстың жеке бөлімдері мен статьяларының өзгеріс сипатын талдау.

Балансты оқуды талданған мерзім бойынша баланс валютасы өзгерудің қалыптасуынан, сонымен қатар оның өсу темптерін өндіріс көлемі, өнімді өткізу, жалпы және таза табыс өсуінің темптерімен салыстырудан бастайды.

Оқу процесінде әр статьяны екі аспектіде қарау керек:

- экономикалық мазмұны, мөлшері және динамикасы бойынша;

- баланстың кері жағындағы қай статьямен ол тілдеседі.

Балансты оқыған кезде аналитиктің маңызды әрекетінің бірі - оның «ауру», яғни ерекше коңіл бөлуді қажет ететін статьяларын айқындау.

Бұл «Жабылмаған шығын» және «Қамтылмаған кредиттер» статьялары. Біріншінің болуы жағымсыз қаржылық нәтиженің, шығын мен шығыстар табыс пен түсімнен артық болуын анықтайды. Екіншінің болуы кәсіпорынның төлем қабілетсіздігін және қаржы жұмысында маңызды кемшіліктердің болғанын дәлелдейді.

Басқа да статьялар болуы мүмкін: дебиторлармен, уақытында төлемеген сатып алушылар мен тапсырысшылармен есеп беру құжаттары бойынша қарыз бөлігінде есеп айырысу; жұмыскерлермен банк кредиттерінен алынған несие бойынша артықшылық бөлігінде есеп айырысу; материалдық зиянды қатару бойынша персоналмен есеп айырысу.

Экспресс-талдаудың соңғы кезеңінде қаржылық есеп берудің талдауы өткізіледі. Мұнда, біріншіден, кәсіпорынның мүлік потенциалын, екіншіден, кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық әрекеті нәтижелілігін сипаттайтын аналитикалық көрсеткіштер жүйесі қолданылады.

Баланс активтерінің құрамын, құрылымын және динамикасын талдау

Баланс активтерінің құрамын, құрылымын және динамикасын талдау кәсіпорын мүлігінің және оның жеке түрлерінің абсолюттік және салыстырмалы көбейуінің немесе азайуының мөлшерін анықтауға мүмкіндік береді.

Активтерді талдаған кезде, олардың болуы, құрамы, құрылымы және олардың ішінде болған өзгерістер зерттеледі. Жалпы активтер құрылымын және олардың жеке топтарының талдауы оларды тиімді орналастыру жөнінде пікір алуға көмектеседі. Талдау барысында, өндірістік потенциалдың бағасы беріледі, оның құрамына негізгі қаражат, өндірістік қорлар, бітпеген өндіріс, өсірудегі және семіртудегі малдардың құны, сонымен қатар бітпеген капиталдық салымдар және қойылатын құрал-жабдықтың құны кіреді. Содан кейін өндірістік міндет мүлігінің коэффициентін (Кө) есептейді. Ол өндірістік міндет мүлігінің құны және баланс активтерінің жалпы құны қатынасы ретінде анықталады. Оның нормативтік маңызы К _ө ≥ 0, 5 болуы қажет. Бұл коэффициент мағынасы төмендеген жағдайда өндірістік міндет мүлігін көбейту үшін ұзақмерзімді несие қаражатын тартуға абзал, егер есепті мерзімдегі кәсіпорын әрекетінің қаржылық нәтижелері өз қаражат арқылы сондай активтерді толтыруға мүмкін болмаса.

Талдаудың келесі сәті - ағымды актив құнының кәсіпорынның барлық мүлігінің құнына қатысуына тең кәсіпорын активтерінің мобилдігін есептеуі. Ол қарыз өтеу үшін қаражат үлесін сипаттайды. Бұл көрсеткіш биік болған сайын, кәсіпорында үздіксіз жұмыс істеуді және кредиторлармен есеп айырусыға мүмкіндіктер көбееді.

Кәсіпорын активтерінің орналасу тиімділігін сипаттайтын басқа көрсеткіш - мобилдік және иммобилдік қаражаттар қатынасының коэффициенті. Ол ағымды активтер құнының ұзақмерзімді активтер құнына қатынасымен анықталады. Оның мөлшері 0, 5 төмен болмауы қажет.

Талдау барысында кәсіпорын мүлігінің жалпы құнында негізгі қаражаттың нақты (қалдық) құнының үлес салмағының өзгеруіне ерекше көңіл бөлінеді, яғни жай мағынасы барлық активтердің 50% аз болмауы керек негізгі қаражатының нақты құны коэффициенті. Содан кейін белсенді бөлігі үлесінің өзгеруін зерттейді (жұмыс машина және құрал-жабдық, көліктердің құнын) . Оның үлесінің көбейуі қор қайтарудың көтерілуіне әкеледі.

Негізгі қаражаттың техникалық жағдайын сипаттайтын маңызды көрсеткіш - тозу коэффициенті, ол негізгі қаражаттың есептелген тозу қосындысының белгілі уақыт сәтіндегі олардың бастапқы құнына қатысуымен анықталады.

Содан кейін қысқамерзімді активтердің құрамын, құрылымын және динамикасын талдайды. Ең мобилды активтер - ақшалай қаражат пен қысқамерзімді қаржылық салымдар (инвестициялар) . Ағымды активтердің мобилдығын сипаттау үшін айналым қаражат мобилдық коэффициентін ең мобилді активтер мен ағымды активтердің құны қатынастары ретінде есептейді. Бұл коэффициент жалпы қаражат қосындысында төлемге абсолютті дайын, ағымды міндеттерді өтеуге бағытталған қаражаттардың үлесін көрсетеді.

Кәсіпорын активтерін қалыптастыру көздерінің құрамын, құрылымын және динамикасын талдау

Талдаудың келесі кезеңі - баланс активтерінің қалыптасу көздерін зерттеу. Мұнда кәсіпорын мүлігін толықтыру арақатынасы кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын анықтайтын өзіндік және несиелік капиталдың есебінде болатынын еске сақтау қажет.

Нарық жағдайында кәсіпорын әрекеті және оның дамуы өзін-өзі қаржыландыру, яғни өзіндік капитал есебінде өткізіледі. Тек өз қаржылық ресурстарының жеткіліксізінде несиелік қаражаттар алынады. Сондықтан сыртқы несиелік көздерден қаржылық тәуелсіздік өте маңызды болғанмен, оларсыз да болмайды. Тәжірибеде ағымды активтердің аз бөлігі өз көздері арқылы, яғни өндіріс бағдарлама қамтамасыздық шеңберінде қалыптасады. Егер өндіріс процесінде минималдық қажеттіліктен артық ағымды активтердің қосымша қажеттілігі туса, ол банктің қысқамерзімді кредиті арқылы, яғни несиелік қаражат арқылы жабылады.

Активтер қалыптасу көздерін талдау процесінде өзіндік және тартылған капиталдың нақты мөлшері, олардың есепті мерзімде өзгеруі және сол өзгерістердің себептері анықталады. Мұнда бас назар өзіндік капиталға бөлінеді: оның нақты мөлшерін ғана емес, оның капиталының жалпы қосындысында үлес салмағын анықтайды. Бұл көрсеткішті меншік, тәуелсіздік және автономия коэффициенті деп атайды, бірақ оның мәні бір: сол көрсеткіштен кәсіпорынның қаржыландырудың сыртқы көздерінен тәуелсіздігін және ол өз қаражатын қалай қолдануы мүмкіндігін қарайды.

Тәуелсіздік коэффициенті өзіндік капиталдың (Өк) барлық аванс капиталына (Ак) қатыстығымен формула бойынша анықталады:

Коэффициент независимости определяется отношением собственного капитала (С _к ) во всему авансированному капиталу (А _к ) по формуле:

Тк = Ө _к : А _к

Оның өсуі кәсіпорынның қаржылық тәуелсіздігінің өсуін, болашақта қаржылық қиыншылық тәуекелін төмендетуін айқындайды. Бұл көрсеткіштің нормативтік маңызы 0, 5-0, 6 құрайды.

Несиелік қаражатты пайдалану келесі көрсеткіштермен сипатталады: тәуелдік, қаржыландыру коэффициенттерімен, несиелік және өзіндік қаражат арақатынасымен, қаржылық тұрақтылықпен немесе инвестицияларды өтеумен, несиелік қаражатты ұзақмерзімді тартумен, инвестициялаумен.

Тәуелдік коэффициенті тәуелсіздік коэффициентінің теріс көрсеткіші болып саналады. Ол мына формула арқылы есептеледі:

Кт = Т _к : А _к немесе Кт = 1 - Ктс ,

мұнда Т _к - тартылған капитал, А _к - аванс капиталы.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.