ҚАРЖЫ КОЭФФИЦИЕНТТЕРІ ӘДІСТЕРІ
ҚАРЖЫ КОЭФФИЦИЕНТТЕРІ ӘДІСТЕРІ
1. Қаржы коэффициенттері
2. Пайда және пайдалылық коэффициенттері
1. Коэффициенттер салыстырмалы шамалар болып табылады, олардың есептеу кезінде шамалардың біреуін бірлік ретінде алып, ал екіншісін бірлікке қатынасы ретінде көрсетеді. Қаржылық коэффициенттерді есептеу баланстың жеке баптарының арасында болатын өзара байланыстарға негізделген. Олар кәсіпорынның қаржылық жағдайын кезекті факторлық талдау үшін алғашқы база болып табылады және де олар талдау нәтижесінде талдау жүргізушіге жасырын құбылыстарды ашуға мүмкіндік беретін екі шаманың арасындағы өзара математикалық қатынастарды көрсетеді.
Шешімдер қабылдау үшін сәйкес коэффициенттерді талдаудың пайдалылығы оларды дұрыс түсіндіруге байланысты болады. Бұл - қатынастарды талдаудың ең қиын аспектісі, себебі ол осы қатынастардың қалыптасуының ішкі және сыртқы факторларын білуді талап етеді, мысалы, саладағы жалпы экономикалық жағдайлар, кәсіпорын басшылығының саясаты және басқалар. Қатынастарды үлкен байыптылықпен талдау қажет, өйткені тек бір ғана фактор алымына да, бөліміне де әсер етуі мүмкін. Негізінен қатынас деңгейі өткен кезеңдегі, теориялық дәлелденген салалық қатынаспен салыстырылады. Қатынасты талдау болашаққа бейімделуі тиіс.
Қатынасты талдаудың рөлін асыра бағалаудың да қажеті жоқ, себебі олардың әмбебап мәні болмайды және диагностика үшін индикатор болып табылмайды. Әлдеқайда тереңдетілген талдау, қатынас негізінде жасалған шешімдерді әрқашан қолдай бермейді, себебі олардың деңгейіне келесілер әсер етеді, жекелеген кәсіпорындардың ерекшіліктері орташа салалық мәліметтер. Сондай-ақ, өткен жылдардағы нақты қол жеткізілген деңгейдің қолайсыз болуы немесе оның сол өткен жылдар жағдайы үшін қолайлы болып, бірақ қазіргі және болашақтағы жағдайлар талаптарына сәйкес келмеуі әсер етеді.
Қаржылық талдауды салыстырмалы көрсеткіштер негізінде жүргізудің шетелдік тәжірибесін механикалық түрде көшіріп алу, көп жағдайда тиімсіз, себебі бұл жағдайда біздің кәсіпорындардың өз ерекшеліктеріне назар аударылмайды. Нәтижесінде бір көрсеткіштердің мүмкін болатын маңызы туралы берілген кеңестер кейбір кезде расталмайды. Дегенмен, қаржылық жағдайды талдау барысында салыстырмалы көрсеткіштерді зерттеу қажет болады, себебі ол болып жатқан жағдайларды түсінуге және де оларды тек ағымдағы мезетте ғана емес, сонымен қатар болашақта да дұрыс бағалауға мүмкіндік береді. Әлдеқайда кең таралған және зерттелген көрсеткіштерге мыналар жатады: өтімділік, қаржылық тұрақтылық, табыстылық және іскерлік белсенділік.
2.Баланстық пайдаға - өнімді, жұмыстарды және қызметтерді сатып өткізуден, басқа да сатып өткізулерден түскен пайда, сатып өткізуден тыс операциялардың табыстары мен шығындары кіреді.
Салық салынатын пайда - бұл банастық пайда мен табыс салығы салынатын пайда сомасының (құнды қағаздар бойынша және бірлескен кәсіпорындарға үлестік қатысу бойынша) және пайда салығына жеңілдіктер сомасының айырымы.
Таза пайда - бұл барлық салықтарды төлегеннен соң және экономикалық санкциялардан кейін кәсіпорын қарауында қалатын пайда.
Баланстық, салық салынатын және таза пайданың шамасы көптеген факторларға және қолданылып жатқан есеп саясатына тәуелді болады.
Қаржылық нәтижелерді талдау барысында кәсіпорынның қабылданған есеп саясатының бухгалтерлік есепті жүргізу бойынша қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкестігін айқындау керек.
Осыған қоса, есеп саясатындағы өзгерістердің баланстық, салық салынатын және таза пайдаға, сонымен қатар салықтардың өлшеміне, кәсіпорын қорларына төлемдердің сомасына және акционерлерге төленген дивидендтердің сомасына ықпалын анықтап алу қажет.
Өнімді, жұмыстарды, қызметтерді сатып өткізудің қаржылық нәтижелерін талдау әдістемесі.
Кәсіпорындар пайдасының негізгі бөлігін өнімді (жұмыстарды, қызметтерді) сатып өткізуден түсіреді.
Қаржылық нәтижелерді талдаған кезде өнімді (жұмыстарды, қызметтерді) сатып өткізудің динамикасы зерделеніледі және оның сомасының өзгеріс факторлары анықталады.
Факторлар:
* Сатып өткізу көлемі - СӨӨV;
* Құрылым - ҮСі;
* Өзіндік құн - ӨҚі;
* Орташа сатып өткізу бағаларының деңгейі - Бі.
Факторлар ықпалының сипаттамасы
Фактордың атауы
Ықпалдың сипаттамасы
1.
Өнімнің (жұмыстардың, қызметтердің) сатып өткізу көлемі
Пайда сомасына оң және теріс ықпалын тигізеді. Пайдалы (рентабельді) өнімнің сатылым көлемінің көбеюі пайданың пропорционалды көбеюіне әкеледі. Егер өнім залалдық болса, онда сатып өткізудің көлемі көбейген кезде пайда сомасының азаюы болады.
2.
Тауарлық өнімнің (жұмыстардың, қызметтердің) құрылымы
Пайда сомасына оң және теріс ықпалын тигізуі мүмкін. Егер өнімді сатып өткізудің жалпы көлемінде пайдалырақ (рентабельділігі жоғарырақ) өнім түрлерінің үлесі көбейсе, онда пайда сомасы өседі, және, керісінше де, пайдалылығы (рентабельділігі) төмен немесе залалдық өнімнің үлес салмағы көбейгент кезде пайданың жалпы сомасы азая түседі.
3.
Өзіндік құн
Өзіндік құн мен пайда бір-бірімен кері пропорционалды қатынаста болады: өзіндік құнның төмендеуі пайда сомасының сәйкес өсуіне әкеледі, және керісінше де.
4.
Орташа сатып өткізу бағаларының деңгейі
Орташа сатып өткізу бағаларының деңгейінің өзгерісі мен пайда шамасы бір-бірімен тура пропорционалды қатынаста болады: бағалардың деңгейі өскен кезде пайда сомасы өседі, және керісінше де.
Кәсіпорын қызмет етуінің нәтижелілігі және экономикалық орындылығы тек абсолюттік көрсеткіштермен ғана емес, сонымен қатар, салыстырымалы көрсеткіштермен де бағаланады. Кең ауқымды мағынада пайдалылық (рентабельділік) дегеніміз табыстылықты білдіреді. Кәсіпорын пайдалы (рентабельді) болып саналады, егер өнімді сату нәтижелері өндіріс шығындарын өтесе және кәсіпорынның қалыпты қызмет етуі үшін жеткілікті пайда сомасын қалыптастырса.
Пайдалылықтың (рентабельділіктің) экономикалық мәні көрсеткіштер жүйесінің сипаттамасы арқылы айқындалуы мүмкін. Олардың жалпы мағынасы - капиталға салынған бір теңгеден пайда мөлшерін анықтау. Ал бұл салыстырмалы көрсеткіштер болғандықтан, ... жалғасы
1. Қаржы коэффициенттері
2. Пайда және пайдалылық коэффициенттері
1. Коэффициенттер салыстырмалы шамалар болып табылады, олардың есептеу кезінде шамалардың біреуін бірлік ретінде алып, ал екіншісін бірлікке қатынасы ретінде көрсетеді. Қаржылық коэффициенттерді есептеу баланстың жеке баптарының арасында болатын өзара байланыстарға негізделген. Олар кәсіпорынның қаржылық жағдайын кезекті факторлық талдау үшін алғашқы база болып табылады және де олар талдау нәтижесінде талдау жүргізушіге жасырын құбылыстарды ашуға мүмкіндік беретін екі шаманың арасындағы өзара математикалық қатынастарды көрсетеді.
Шешімдер қабылдау үшін сәйкес коэффициенттерді талдаудың пайдалылығы оларды дұрыс түсіндіруге байланысты болады. Бұл - қатынастарды талдаудың ең қиын аспектісі, себебі ол осы қатынастардың қалыптасуының ішкі және сыртқы факторларын білуді талап етеді, мысалы, саладағы жалпы экономикалық жағдайлар, кәсіпорын басшылығының саясаты және басқалар. Қатынастарды үлкен байыптылықпен талдау қажет, өйткені тек бір ғана фактор алымына да, бөліміне де әсер етуі мүмкін. Негізінен қатынас деңгейі өткен кезеңдегі, теориялық дәлелденген салалық қатынаспен салыстырылады. Қатынасты талдау болашаққа бейімделуі тиіс.
Қатынасты талдаудың рөлін асыра бағалаудың да қажеті жоқ, себебі олардың әмбебап мәні болмайды және диагностика үшін индикатор болып табылмайды. Әлдеқайда тереңдетілген талдау, қатынас негізінде жасалған шешімдерді әрқашан қолдай бермейді, себебі олардың деңгейіне келесілер әсер етеді, жекелеген кәсіпорындардың ерекшіліктері орташа салалық мәліметтер. Сондай-ақ, өткен жылдардағы нақты қол жеткізілген деңгейдің қолайсыз болуы немесе оның сол өткен жылдар жағдайы үшін қолайлы болып, бірақ қазіргі және болашақтағы жағдайлар талаптарына сәйкес келмеуі әсер етеді.
Қаржылық талдауды салыстырмалы көрсеткіштер негізінде жүргізудің шетелдік тәжірибесін механикалық түрде көшіріп алу, көп жағдайда тиімсіз, себебі бұл жағдайда біздің кәсіпорындардың өз ерекшеліктеріне назар аударылмайды. Нәтижесінде бір көрсеткіштердің мүмкін болатын маңызы туралы берілген кеңестер кейбір кезде расталмайды. Дегенмен, қаржылық жағдайды талдау барысында салыстырмалы көрсеткіштерді зерттеу қажет болады, себебі ол болып жатқан жағдайларды түсінуге және де оларды тек ағымдағы мезетте ғана емес, сонымен қатар болашақта да дұрыс бағалауға мүмкіндік береді. Әлдеқайда кең таралған және зерттелген көрсеткіштерге мыналар жатады: өтімділік, қаржылық тұрақтылық, табыстылық және іскерлік белсенділік.
2.Баланстық пайдаға - өнімді, жұмыстарды және қызметтерді сатып өткізуден, басқа да сатып өткізулерден түскен пайда, сатып өткізуден тыс операциялардың табыстары мен шығындары кіреді.
Салық салынатын пайда - бұл банастық пайда мен табыс салығы салынатын пайда сомасының (құнды қағаздар бойынша және бірлескен кәсіпорындарға үлестік қатысу бойынша) және пайда салығына жеңілдіктер сомасының айырымы.
Таза пайда - бұл барлық салықтарды төлегеннен соң және экономикалық санкциялардан кейін кәсіпорын қарауында қалатын пайда.
Баланстық, салық салынатын және таза пайданың шамасы көптеген факторларға және қолданылып жатқан есеп саясатына тәуелді болады.
Қаржылық нәтижелерді талдау барысында кәсіпорынның қабылданған есеп саясатының бухгалтерлік есепті жүргізу бойынша қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкестігін айқындау керек.
Осыған қоса, есеп саясатындағы өзгерістердің баланстық, салық салынатын және таза пайдаға, сонымен қатар салықтардың өлшеміне, кәсіпорын қорларына төлемдердің сомасына және акционерлерге төленген дивидендтердің сомасына ықпалын анықтап алу қажет.
Өнімді, жұмыстарды, қызметтерді сатып өткізудің қаржылық нәтижелерін талдау әдістемесі.
Кәсіпорындар пайдасының негізгі бөлігін өнімді (жұмыстарды, қызметтерді) сатып өткізуден түсіреді.
Қаржылық нәтижелерді талдаған кезде өнімді (жұмыстарды, қызметтерді) сатып өткізудің динамикасы зерделеніледі және оның сомасының өзгеріс факторлары анықталады.
Факторлар:
* Сатып өткізу көлемі - СӨӨV;
* Құрылым - ҮСі;
* Өзіндік құн - ӨҚі;
* Орташа сатып өткізу бағаларының деңгейі - Бі.
Факторлар ықпалының сипаттамасы
Фактордың атауы
Ықпалдың сипаттамасы
1.
Өнімнің (жұмыстардың, қызметтердің) сатып өткізу көлемі
Пайда сомасына оң және теріс ықпалын тигізеді. Пайдалы (рентабельді) өнімнің сатылым көлемінің көбеюі пайданың пропорционалды көбеюіне әкеледі. Егер өнім залалдық болса, онда сатып өткізудің көлемі көбейген кезде пайда сомасының азаюы болады.
2.
Тауарлық өнімнің (жұмыстардың, қызметтердің) құрылымы
Пайда сомасына оң және теріс ықпалын тигізуі мүмкін. Егер өнімді сатып өткізудің жалпы көлемінде пайдалырақ (рентабельділігі жоғарырақ) өнім түрлерінің үлесі көбейсе, онда пайда сомасы өседі, және, керісінше де, пайдалылығы (рентабельділігі) төмен немесе залалдық өнімнің үлес салмағы көбейгент кезде пайданың жалпы сомасы азая түседі.
3.
Өзіндік құн
Өзіндік құн мен пайда бір-бірімен кері пропорционалды қатынаста болады: өзіндік құнның төмендеуі пайда сомасының сәйкес өсуіне әкеледі, және керісінше де.
4.
Орташа сатып өткізу бағаларының деңгейі
Орташа сатып өткізу бағаларының деңгейінің өзгерісі мен пайда шамасы бір-бірімен тура пропорционалды қатынаста болады: бағалардың деңгейі өскен кезде пайда сомасы өседі, және керісінше де.
Кәсіпорын қызмет етуінің нәтижелілігі және экономикалық орындылығы тек абсолюттік көрсеткіштермен ғана емес, сонымен қатар, салыстырымалы көрсеткіштермен де бағаланады. Кең ауқымды мағынада пайдалылық (рентабельділік) дегеніміз табыстылықты білдіреді. Кәсіпорын пайдалы (рентабельді) болып саналады, егер өнімді сату нәтижелері өндіріс шығындарын өтесе және кәсіпорынның қалыпты қызмет етуі үшін жеткілікті пайда сомасын қалыптастырса.
Пайдалылықтың (рентабельділіктің) экономикалық мәні көрсеткіштер жүйесінің сипаттамасы арқылы айқындалуы мүмкін. Олардың жалпы мағынасы - капиталға салынған бір теңгеден пайда мөлшерін анықтау. Ал бұл салыстырмалы көрсеткіштер болғандықтан, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz