Қаржы құқыгының қайнар көздері және ақшаның пайда болуы мен маңызы

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Қазақстан Республикасының қаржы құқығының түсінігі, пәні, әдісі.
2. Қаржы құқыгының қайнар көздері және ақшаның пайда болуы мен маңызы

ІІІ. Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Қазақстан Республикасының қаржы құқығының түсінігі, пәні, әдісі.
Қаржы құқығы мемлекеттің дамуының әрбір нақты кезеңінде оның
міндеттері мен қызметкерінің үздіксіз атқарылуын қамтамасыз ету үшін
мемлекетгің қаржылық қызметінің барысында пайда болатын қоғамдық
қатынастарды реттейтін құкықтық нормалардың жиынтығы.
Мемлекеттің қаржылық қызметі түрлі әдістердің көмегімен іске
асырылады. Осындай әдістердін бірі ақшалай қаржы жинау, яғни, жеке және
заңды тұлғалардың табысының, пайдасының бір бөлігі зацда көрсетілген мерзім
мен мөлшерде мемлекеттің бюджетіне түседі. Бюджетке аталған түсімдердің
уақытында төленуін мемшекеттің арнайы органдары бақылап отырады.
Белгіленген мөлшерде, бюджеттік емес қорларга да міндетті жарналар
жіберіледі, мысалы зейнетақы жинақтау қорларын айтуга болады. Мемлекеттік
мекемелердің халыққа көрсеткен қызметтері үшін алынатын мемлекеттік баждар
мен алымдар да міндетті түрде мемлекеттік бюджетке түседі.
Ақшалай қаржыны бөлу мен пайдаланудағы негізгі әдістердің бірі
қаржыландыру мен несие беру әдістері. Қаржыландыру ол жоспарлары, мақсатты,
қайтарымсыз, ақысыз мемлекеттік бюджеттен берілетін ақшалай қаражат, яғни
бюджет қаражатын алушыларға осы қаражатты бөлу.
Ал керісінше, несие беру банкілік қарыз түріндегі жоспарлары,
мақсатты, ақылы және белгіленген мерзімде қайтарылатын, пайызбен берілетін
ақшалай қаржы. Бүгінгі таңда несие берудің мемлекеттік, банктік және
коммерциялық сияқты түрлері бар. Мемлекеттік несие бір мемлекеттің басқа
шет мемлекеттердің және олардың жеке және заңды тұлғаларының,
инвесторлардың, халықаралық қаржылық ұйымдардьщ ақшалай қаржыларын
уақытша пайдалануы. Мемлекет бұндай жағдайда қарыз алушының рөлінде болады.
Банктік несие банктік қарауына уақытша айналыстан бос ақшалай қаржыларды
жинақтау қатынастарын қамтиды.
Коммерциялық несие банктік қаржыландырудан түбірінен өзгешеленеді.
Коммерциялық несие кейде тауарлы деп те аталады. Оның мәні қаржыны
қайтаруды кейінге калдыруға рұқсат беріледі. Сонымен кәсіпорын несиеге
алған материалдарды кейін өтеуге мүмкіншілік арқылы несие алады.
Коммерциялық несие векселмен бекітіледі вексельді банктер есепке алады да,
сөйтіп коммерциялық несие біртіндеп банктік несиеге ұласады. Сонда
заңнамалар нормаларьгна сәйкес келетін вексель вексель иесіне берілген
жазбаша кепілдік болып табылады.
Мемлекеттік қаржылық іс-әрекет және қаржылық бақылау мен айналысатын
көптеген органдар бар. Оларға мемлекеттік биліктің жоғарғы өкілетті және
атқару органдары — Мәжіліс пен Сенат, Үкімет, Қаржы министрлігі, Ұлттық
банк, Санақ палатасы, Қазыналық, салық комитеттері, салық полициясы. басқа
да көптеген қаржылық бақылауды іске асыратын әр түрлі инспекциялар жатады.
Мемлекеттік емес кәсіпкерліктен басқа тірлікпен айналысатын
субъектілердің қаржылық-шаруашылық жағдайын тексеруді мемлекеттік емес
тексеру-бақылау органдары — аудиторлар жүзеге асырады.
Мемлекеттің қаржылық іс-әрекетінің барысында материалды және
ұйымдастырушылық сияқты екі түрлі қаржылық қатынастар қалыптасады.
Материалды қаржылық қатынастар мемлекеттік ақша қорларын қалыптастыру
және бөлу үрдісін, ақшалай қаржылардың қозғалысын қосымша реттейді. Бұл
қатынастар нақты ақшаның төлеушілерден мемлекеттік қорға не болмаса.
керісінше, мемлекеттік қордан оны алушыларға қарай бағытталуымен
байланысты. Мысал ретінде мемлекеттік бюджетке түсетін салық, салық
төлеушіден мемлекеттік бюджетке барса, керісінше мемлекеттік бюджеттен
бөлінетін зейнеткерлерге төленетін зейнетақы, жетім балаларға төленетін
көмекақылар бюджеттен азаматтардың әлеуметтік мүқтаждықтарына бағытталады.
Ұйымдастырушылық қаржылық қатынастар мемлекеттің ақша, қаржы жүйелерінің,
қаржыны мемлекеттік басқару жүйесінің, қаржылық жоспарлауды ұйымдастыруды,
мемлекеттік қаржылық бақылауды ұйымдастыру барысында қалыптасады. Бұл
қатынастар экономикалық сипатта болмағандықтан ақша қаржыларының қозғалысын
жанамалайды. Бірақ, олар материалды қаржылық қатынастардың қалыпты қызметін
қамтамасыз етеді. Егер материалды қаржылық қатынастардың негізгі нысаны
ақша болса, ұйымдастырушылық каржылық қатынастардың нысаны мемлекеттік
қаржылық құрылым болып табылады.
Қаржылық бақылау. Қаржылық бақылау мемлекеттің қаржылык іс-әрекетінің
ақша-каржы ағымын, бюджеттің қазынасын қатаң сақтау мен бақылауға
бағытталған маңызды бір бөлігі. Қаржылық бақылау барынша күрделі жүйе және
ол төмендегідей бірнеше бөліктерден тұрады:
1) бақылау субъектісі;
2) бақылау объектісі;
3) бақылау заты (тақырыбы);
4) бақылаудың мақсаты;
5) бақылауды іске асырудың әдістері.
Қаржылық бақылаудың субъектісі болып қаржылық бақылауды іске асыруға
құзыреті бар арнайы мемлекеттік не мемлекеттік емес органдар, лауазымды
адамдар табылады. Сондықтан, тікелей тексеруші қаржылық бақылаудың
субъектісі, ал тексерілуші объектісі болады.
Мемлекеттік қаржылық бақылаудың объектісіне осы бақылаудың шеңберіне
ілінген тұлғалар, нақты айтсақ:
1) мемлекеттік органдар;
2) мемлекеттік заңды тұлғалар;
3) мемлекеттік емес заңды тұлғалар;
4) азаматтар жатады.

Қаржы құқығының қайнар көздері және ақшаның пайда болуы мен маңызы
Дүние жүзінде әр түрлі ақша айналымыңың жүйелері бар, ол тарихи даму
кезеңдерінен өткен және әр мемлекеттің заңымен бекітілген. Ақша айналымыңың
басты компоненттері мыналар:
Ұлттық ақша өлшемі (доллар, теңге, сом, франк, марка, йена, крона және т.
б.) олар арқылы тауарлар мен кызмет көрсету бағалары белгіленеді.
Несие және қағаз ақшалар. монеталар жүйесі, олар қолма-қол айналымдағы
заңды төлем құралдары болып саналады.
3. Ақша эмиссиясы жүйесі, яғни айналымға ақша шығарудың заңды түрде
бекітілген тәртібі.
4. Ақша айналымың реттеп отыратын мемлекеттік органдар.
Ақша айналымы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.