Қиын өмірлік жағдайға тап болған отбасылар мен балаларға мекенжайлық әлеуметтік-психологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру бойынша ұсыныстар


Қазақстан Республикасының ғылым және білім министрлігі
Өскемен қаласының білім беру бөлімі
Отбасын және балаларды қолдау орталығы
Қиын өмірлік жағдайға тап болған отбасылар мен балаларға мекенжайлық әлеуметтік-психологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру бойынша ұсыныстар
Өскемен қаласы
2009 жыл
Түсіндірме хаты
Қазақстан Республикасы 50 бәсекелесуге қабілетті әлем елдері қатарына қосылуға талпына отырып, балалаыққа қатысты саясатты жүзеге асырудың маңыздылығын сезінеді. «Дағдарыс арқылы жаңару мен дамуға» Елбасының жолдауында дағдарыстық уақытта әрбір қазақстандық отбасына аса көңіл бөлінуі керек екендігі туралы айтылады. Тұрақты дамитын және бәсекелесуге қабілетті мемлекет құра отырып, Қазақстан Республикасында балалар өмірінің сапасын қамтамасыз ету бойынша жұмыстар үнемі жүріп жатыр. Балалыққа қатысты саясаттың тиімділігін арттыру мақсатымен соңғы жылдары Қазақстан Республикасы балалар құқығын қорғайтын халықаралық ұйымдармен қызметтестік тәртіпте жұмыс атқарып жатыр.
Әрбір баланың өз отбасында тұруына жағдай жасау Өскемен қаласына 2008 жылдан бастап енгізілген «Балаға мейірімді қала» жобасының негізін қалайтын ұстанымдарының бірі болып табылады. ЮНИСЕФ тәуелсіз эксперттері интернаттық мекемелерде және балалар үйінде тәрбиеленіп жатқан балалар саны бойынша Қазақстан Республикасының Шығыс Европа және Азия елдері арасында бірінші орында тұрғандығын көрсетті. Осыған байланысты балалар өмірінің сапасын арттыруға және интернаттық мекемелердегі балалар санын қысқартуды көздеген ажырасу саясатының тиімділігін жоғарылатуда, отбасына қолдау көрсетудің кешенді жүйесін құруда, отбасының ілгері дамуында мектептің әлеуметтік-психологиялық қызметінің жауапкершілігі күн сайын артып келеді. Разработка системы мер, нацеленных на социальную самодостаточность семьи выполнять функцию воспитания детей; устранение причин, ведущих к помещению детей на государственное обеспечение. Ажырасу саясатын жүзеге асыру ата-аналарынан алыстап қалған балалар санының төмендеуіне мүмкіндік береді.
Білім беру қызметкерлері мәжілісі аясында, әлеуметтік-психологиялық секция отырысында 2009 жылдың 26 тамызында қиын өмірлік жағдайға тап болған отбасылар мен балаларға тиімді мекенжайлық көмек көрсетуді ұйымдастыру бойынша жобаларға ұсыныстар дайындалды. Тәжірибе жүзінде жиі кездесетін проблемалар бойынша жобалар Отбасын және балаларды қолдау орталығының мамандарымен дайындалды және осы әдістеме жинағында көрсетілді. Отбасыларға тиімді көмек көрсету үшін проблемаларға тереңінен үңіліп, талдау жүргізу керек екендігін және жағдайлардың шешімін табу бойынша қалыпты рецептерді қолданудан аулақ болуларын мамандар назарына ұсынамыз.
Отбасын және балаларды
қолдау орталығының директоры С. ИВАНЕНКО
I. Отбасы мүшелерінің біреуіне қылмыстық іс қозғалған балалармен жұмыс жүргізуге арналған ұсыныстар:
1. Жұмыс басында балалардың мектептегі, сыныптағы және отбасындағы өзара қарым-қатынасы туралы мәліметтер жинап алған жөн. Сабақ барысында, үзілісте бақылау жүргізіп, үйдегі жағдайын тексеру керек. Алынған ақпарат мекенжайлық көмекті ұйымдастыру бойынша ұсыныстарды міндетті түрде көрсетумен отбасына әлеуметтік портретті толтыру бойынша сараланады.
2. Баланың тұлғалық даму параметрлері бойынша тереңдетілген жеке психодиагностика жүргізіледі. Баланың құнды бағыттарын зерттеуге ерекше көңіл аудару керек.
3. Баланың өз бойынан өз мүмкіндіктеріне, өзін-өзі құрметтеуге және махаббатқа қажеттілігіне қанағаттануын дамыту бойынша жұмыстар ұйымдастыру.
4. Қазақстан Республикасының заңдарын бұзғаны үшін жауапкершіліктің түрлері туралы ақпараттандыру жүргізу. Балаға толық бағалы әлеуметтік өмірдің маңыздылығын артығырақ көрсету қажет.
5. Отбасы мен сыныпта қамқорлық пен сенімділіктің жағымды әлеуметтік-*психологиялық жағдайын орнату.
6. Өзін-өзі бағалауды жоғарылату бойынша жұмыс. Қалыпты бағалы құндылықтарды тек балада ғана емес, сондай-ақ оны қоршаған ересек адамдарда да қалыптастыру.
7. Отбасының психологиялық проблемалары бойынша жеке кеңестер немесе тұлғалық өсуге тренингтер жүргізу.
8. Өзін-өзі дамытуға ықпалын тигізетін қызмет түрлеріне баланы араластыру.
9. Отбасы мүшелерінің біреуі сотталған отбасыларға кәмелеттік жасқа толмаған балаларының өмірінде келеңсіз өзгерістердің пайда болғанын дер кезінде байқау үшін үнемі әлеуметтік патронажды ұйымдастырып отыру керек.
10. Мұндай топтағы отбасылармен жұмыс істей отырып, қылмыстық іс қозғалған туысының мүмкін болатын беделі мен оның сол жерде отырып-ақ болашақ жас ұрпаққа тигізетін кері әсерін мамандар үнемі есінде сақтауы қажет.
11. Бақылауға мұндай отбасылардың бар болуы отбасы мүшелерінің біреуіне қылмыстық іс қозғалған отбасылар психологиялық қатармен жүретін ерекше маңызға ие екені сөзсіз:
- бала тұлғасының тәртіптік және эмоционалды саласына кері әсерін тигізу деңгейінің бірінші диагностикасы;
- отбасы мүшелерімен әңгіме құру, отбасы мүшелерінің тұлғалық ерекшеліктерін зерттеу;
- отбасының сәтсіз жағдайға ұшырауының себептерін, мақсатын, құнды бағыттарын зерттеу;
-балада қалыптасқан жағдайдың қалыпты көрінісін қалыптастыру және дамыту;
- баланың сынып ұжымында жағымды атмосфера орнату үшін сыныппен тренингтік жұмыстарды ұйымдастыру.
- отбасында әлеуметтік-психологиялық жағымды жағдай қалыптастыру үшін баланың отбасымен жеке кеңестер жүргізу. Отбасының ұйымшылдығы бойынша жұмыс;
- отбасылық тәрбиелеудің ерекшеліктері мен стиль таңдаудың маңыздылыңғын түсіндіру және бұл сұрақты шешуге көмек көрсету;
- махаббатқа және өзін-өзі сыйлау сияқты талап-тілектерге қанағаттануға қажеттілікті отбасы мүшелеріне түсіндіру;
- қарастырылып жатқан отбасылармен жұмыстың аралық нәтижелеріне үнемі бағалау жүргізу, көмек көрсетудің жеке маршрутына дер кезінде түзетулер мен толықтырулар енгізу.
Отбасы мүшелерінің біреуіне қылмыстық іс қозғалған отбасылардың әлеуметтік портреті
Баланың аты-жөні, туған жылы
Мекенжайы _
Оқу орны (мектеп, мектепке дейінгі балалар мекемесі сыныбы)
Әкесінің аты-жөні, туған жылы
Анасының аты-жөні, туған жылы Ф. И. О.
Аға, қарындастары туралы мағлұмат (аты-жөндері, оқу орындары)
Балалардың денсаулық жағдайы және физикалық дамуы
Отбасындағы үлкендердің денсаулық жағдайы
Отбасының әлеуметтік мәртебесі (аз қамтылған, көп балалы. )
Отбасы дәрежесі (қамқорға алынған, толық, толық емес отбасы (жалғыз анасы немесе жалғыз әкесі тәрбиелейді)
Отбасындағы балалар саны
18 жасқа толмаған, жұмыс істемейтін және оқымайтын мектеп түлектері
Ата-анасының білімі
Әкесінің жұмыс орны мен лауазымы
Анасының жұмыс орны мен лауазымы
Отбасы мүшелерінің қайсысы қылмыстық іске қатысты және қандай себеппен
Сот үрдісінен кейін отбасымен түзету жұмыстары жүргізілді ме? Қандай мамандар мен ұйымдар отбасына көмек көрсетті?
Туысы қанша жыл мерзіміне бас бостандығынан айрылды?
Тағы басқа бұрын қылмыстық іс бойынша жауапкершілікке тартылған жақындары бар ма?
Бала девиантты мінез-құлығын көрсетті ме?
Бала өзінің отбасы мүшесінің жауапқа тартылғанынан хабардар ма?
Бұған бала қалай қарайды?
Отбасының кіріс көзінің деңгейі (төмен, жеткілікті, орташа, жоғары)
Отбасы мүшесінің біреуі жауапқа тартылғаннан кейін кіріс көзі төмендеді ме?
Тұрғын үйдің бар болуы, тұрмыстық және тазалық жағдайы
Меншік иесі болып кәмелеттік жасқа толмағандар жатады:
Отбасындағы өзара қарым қатынастың әдептілігі (қысқаша мінездеме беру)
А) Үлкендер арасында
Б) Үлкендер мен балалар арасында
В) Баланың отбасындағы ұстанымы
Отбасында тәрбиелеудің әдістері
Жауапқа тартылған адам баланың өмірінде қандай орын алып еді?
Дәл қазір баланы тәрбиелеу функцияларын кім атқарады?
Жауапқа тартылған адам бала үшін беделді болды ма?
Тәулігіне ата-анасы өз баласына қанша сағат уақытын бөледі?
Отбасы шеңберінде баламен талқыланатын ауқымды тақырыптар
Отбасының бос уақыттарын бірлесіп өткізу түрлері, балаларға арналған отбасы шеңберіндегі мерекелер, отбасы дәстүрі
Баланың отбасынан тыс қатынасу шеңбері
Баланың бос уақытында атқаратын жұмысы
Баланың оқуға деген ерекшеліктері (оқу үлгерімі)
Сынып ұжымымен қатынасы (мұғалімдерімен, сыныптастарымен қатынасы, тәртібі)
Қоғамға пайдалы қызметтерге араласуы (мектептегі, сыныптағы қоғамдық ауыртпашылықтар) Сынып жетекшісінің аты-жөні
Тәлімгерінің аты-жөні
Бала мен отбасының негізгі проблемалары
Әлеуметтік-психологиялық көмек көрсету бойынша ұсыныстар
Толтыру күні
Толтырған мамандар
II. Әке-шешелері ата-аналық құқығынан айрылған балалармен жұмыс бойынша ұсыныстар:
- Әлеуметтік жетімдікті алдын алуды ұйымдастыру үшін ең алдымен отбасына қатысты сақтандыру шараларының жүйесіне көп күш жұмсау қажет. Баланың отбасында тәрбиелену және өмір сүру құқықтарын қорғау үшін барлық ресурстарды жүзеге асыру қажет.
- Отбасылармен алдын алу жұмыстарын жүргізуге бағытталған, қолданылатын шаралар спектрін дамыту.
- Отбасының анық проблемаларын тауып, оның отбасы мүшелеріне қалай әсер ететінін анықтау мақсатында отбасылық жағдайға терең талдау жүргізу. Тек осыдан кейін ғана отбасы мен балаларға көмек ұйымдастыруға болады.
- балалар мен ата-аналар арасындағы эмоционалды жақындық деңгейі мен қалыптасқан жағдайға балалардың қалай қарайтынын анықтау.
- Егер бала үшін өзін отбасына қатыстымын деп сезіну маңызды болса, бос уақытының мазмұнды түрлерімен айналысу арқылы оның отбасына тікелей қатысуына уақытты қысқарту керек. Сонымен бірге бала отбасында болған жағдайда оның өмірі мен денсаулығына төнетін қауіпті бағалау талап етіледі.
- Балалар бұрынғыдай өздерінің туған ата-аналарымен қалу үшін отбасына қолдауды дер кезінде ұйымдастыру керек (кәсіптік оқытуға көп назар аудару, психобелсенді заттарды қабылдаған жағдайда ем қабылдауға жәрдемдесу, жұмысқа орналасуда отбасының ересек мүшелеріне заңгерлік қолдау мен көмек көрсету, қадағалау мен бақылауға сәйкес туған ата-аналары өз балаларын көріп тұруына мүмкіндік туғызу) .
7. Отбасы мүшелерінің әлеуметті белсенділіктерін дамыту мақсатымен пайда болған қиыншылықтар мен отбасы мүшелерінің және мамандардың әкімшілік, құқықтық және әдістемелік мінездерінің қарама-қайшылықтарының шешімін табуды бірлесе ұйымдастыру.
8. Қалыптасқан жағдайдың шешілуіне қатысы бар барлық адамдарды тарту арқылы әлеуметтік жетімдікті ескерту бойынша алдын алу шараларын жүргізу.
9. Жергілікті қызметтермен қызметтестік орнатып, тұрмысы төмен отбасылардың аймағында қажетті әсер етуге көмектесу, баланы алғанның орнына қажетінше қол ұшын беру.
10. Кәмелеттік жасқа толмағандарды оқыту мен тәрбиелеу ұйымдарына қосымша ресурстар ретінде тарту үшін баланың маңайындағы жақын адамдарды зерттеу (атасы, әжесі, туыстары, жолдастары, көршілері)
11. Балалар-жасөспірімдер клубының педагог-ұйымдастырушыларымен бірлесіп, бос уақыттарын ұйымдастырып, кәмелеттік жасқа толмағандардың еліктеулері мен болжамдарына байланысты оның қызығушылықтарының аясын кеңейту.
12. Тәлімгер жұмысының тиімді формаларын ойластырып, онда кәмелеттік жасқа толмағандарға жауапкершілік сезімін дамытып, жағдайды толығымен меңгеру.
13. Балаға әлеуетті қамқорға алушылармен, достарымен, сыныптастарымен қалыпты оң өзара қарым-қатынасты үйрету мен көрсету.
14. Отбасында оң психологиялық климаттың қалыптасуы үшін балалармен түзету жұмыстарын ұйымдастыруға психологтарды тарту.
15. Баланың ішкі әлеуетін ашу және оның табиғи қабілеттерін дамыту үшін әлеуметтік-психологиялық қызметі жоғары деңгейдегі жағымды жағдайды ұйымдастыруы керек. Өздігінен білім алудың жолына бағыттап, қоғамға пайдалы еңбекке, спортқа, шығармашылыққа, өнерге еліктіріп, әртүрлі қызмет түрлерін ұйымдастыру керек.
16. Барлық ресурстар аяқталған жағдайда бәрібір ата-аналық құқығынан айыру сұрағы тұрады, бірге тұрғанда бала үшін жайлы болатын баланың маңайынан оған отбасын тауып беру әлеуметттік-психологиялық қызметтің міндеті. Бала олармен бірге қалу үшін мамандар әлеуетті асырап алушы отбасы мүшелерімен жұмыстар жүргізеді. Сондай-ақ әлеуметтік-психологиялық және заңгерлік сұрақтар бойынша асырап алушы отбасына көмек көрсету үшін әлеуметтік патронат жасау қажет.
Ата-анасының қамқорынсыз қалған балалар отбасыларының әлеуметтік портреті
Кәмелеттік жасқа толмағандардың аты-жөні
Баланың жасы
Балалардың денсаулық жағдайы және физикалық дамуы
Мекенжайы (көшесі, үйі, телефоны)
Оқу орны (мектеп, мектепке дейінгі мекеме)
Туған әкесінің аты-жөні, туған жылы
Туған анасының аты-жөні, туған жылы
Туған ата-анасының отбасылық жағдайы(тіркелген немесе азаматтық неке, ажырасқан, жесір, ата-анасының қайсысы тәрбиелейді)
Туған ата-анасының білімі
Ата-аналарының жұмыс орны мен лауазымы
Тұрғылықты мекенжайының бар болуы
Меншік иесі кәмелеттік жасқа толмағандар бола алады:
Жетімдіктің себептері (ата-анасының өлімі, ата-аналық құқығынан айрылу, т. с. с)
Қамқор мен қорғаншылық органдарына өтініштер қайдан келіп түсті (перзентханадан, құқық қорғау ұйымдарынан, туыстарынан, білім беру ұйымдарынан)
Ата-аналық құқығынан айыруға негіздеме (қатал қарау, өмір қаупі, ата-аналық міндеттерін атқарудан ауытқу, заңдық тұрғыда маскүнемдікпен, нашақорлықпен, токсикоманиямен жауапқа тартылған)
Ата-анасының қамқорынсыз қалған баланың ары қарайғы тағдыры (патронатты отбасына бөлінген, қамқорға алынған, арнайы мекемеге хатталған)
Ата -аналық құқығынан айрылғаннан кейін ата-аналар өз құқықтарын қайта қалпына келтіруге тырыса ма
Бұрынғы ата-аналар туған балалармен қатынасын сақтап қала ма
Ата -аналық құқығынан айрылғанға дейін баланың өміріне қатысатын туыстарының бар болуы:
Ата-аналық құқығынан айырғаннан кейін баланың өміріне қатысатын туыстарының бар болуы
Әлеуетті қамқорға алушының аты-жөні
Қамқорға алушының білімі
Жұмыс орны мен лауазымы
Отбасы мүшелерінің денсаулық жағдайы
Отбасы дәрежесі (аз қамтылған, көп балалы. )
Әлеуетті қамқорға алушының отбасы құрамы
Отбасының кіріс көзі (төмен, жеткілікті, орташа, жоғары)
Тұрғылықты мекенжайының, тұрмыстық жағдайының бар болуы
Отбасындағы қарым-қатынастың мінездемесі:-
А) Үлкендер арасында
Б) Балалар мен үлкендер арасында
В) Баланың отбасындағы ұстанымы
Отбасында тәрбиелеудің әдістері
Отбасында жазалаудың әдістері
Аяудың әдістері
Отбасылық мәселелерді шешуге баланың қатысуы
Отбасылық қаражатты бөлу кезінде баланың қызығушылығы ескеріле ме
Оқулық қызметтің ерекшелігі
Баланың үлгерімі
Оқуға қалай қарайды
Баланың бос уақытында атқаратын жұмысы
Отбасы шеңберіндегі мерекелер
Отбасылық дәстүрлер
Баланың отбасынан тыс қатынасу шеңбері
Асыранды отбасының шеңбері аясында баламен талқыланатын ауқымды тақырыптар
Отбасывндағы өзара қарым-қатынастың әдептілігі
Қамқор болушы балаға тәулігіне қанша сағат уақыт бөледі
Сыныптық ұжымдағы жағдай
Қоғамға пайдалы қызметтерге қатысуы
Сынып жетекшісінің аты-жөні
Бала отбасының негізгі проблемалары
Әлеуметтік-психологиялық көмек көрсетудің ұсыныстары
Толтыру күні:
Толтырғандар
III. Кәмелеттік жасқа толмағандардың ісі және олардың құқығын қорғау бойынша комиссияға түскен балалармен және жасөспірімдермен жұмыс бойынша ұсыныстар
- Отбасы проблемасына терең талдау жасап, баланың мінез-құлығының ауытқушылығының себептерін анықтау.
- Комиссияның қарауына жеткізбей проблемалардың шешімін табуға дер кезінде сәйкес көмек көрсету.
- Балалардың девиантты мінез-құлық проблемаларын шешуге ата-аналардың өздерін қызықтыру және әлеуметтік белсенділіктерін дамыту.
- Әлеуметтік қолдау тез, әрі тиімді болу керек.
- Қалыпты рецептерден аулақ болып, әрбір жеке жағдайға әртүрлі әдістерді қолданып, отбасына әлеуметтік-психологиялық қызметтің толық спектрін ұсыну.
- Ата-аналармен отбасылық қарым-қатынастың үйлесімсіздігінің және отбасылық тәрбиелеуді бұзушылықты алдын алу мақсатымен ақпараттық-ағартушылық жұмыстарын жүргізу.
- Ата-аналармен қызметтестік қатынасты жақсарту қажет, оларды отбасы ішілік қатынасты қайта құруға итермелеу, «қиын» балаға көп назар аудару, жетістіктерге жеткені үшщін мадақтау жүйесін енгізіп, баланың қатал күн тәртібін орнатып, үй шаруасын жүргізуде үнемі міндеттерді бекітіп отыруды ұсынамыз.
- Егер отбасындағы келіспеушілік ұзаққа созылып, қарым қатынасты жақсарту мүмкін болмаса, мектептегі әлеуметтік-психологиялық қызметтер балаға отбасылық тәрбиенің жетіспеуіне байланысты көмек көрсетуі керек.
- Жұмысты ұйымдастыру үшін «қиын» балалардың жеке ерекшеліктерін білу қажет. Оқыту мен тәрбиелеу үрдісі тиімді болу үшін жеке жақындауды табу.
- Ересек адамдар «қиын» балаларға деген қарым-қатынасын өзгертіп, олар өзгермейді дегеннен аулақ болып, ұжымның ортақ жұмыстарына еліктіру керек.
- Педагогикалық қараусыздықты жою үшін отбасмын, балалар-жасөспірімдер клубын, мектептен тыс және мектеп ішіндегі үйірмелерді, белсенді сыныптарды, қоғамдық ұйымдарды тарту қажет.
- Өзін-өзі бақылауды, жасөспірімді тәртіпке салуды дамыту. Үй тапсырмаларын орындауда бақылауды орнату, міндетті түрде - мадақтау.
- «Қиын» оқушының жақын ортасын зерттеу керек, құнды бағдар бағыттарынқайта құруға тырысып, әлеуметтік маңызы бар істерге ынталандыру.
- Балалармен алдын алу жұмыстарына олар үшін беделді тұлғаларды тарту.
- Балаға ұқсауға сендіруді және берілуді ескере отырып, мықтырақ және ұйымдасқан оқушылармен достықты орнатуға ықпал ету.
- Үгіт, насихат - қиын балаға тәрбие беруде онша көмектеспейтін құрал, шындық аясында сырласу әңгімесі, сенімділік пен ізгі тілектестік үлкен пайда әкелуі мүмкін.
- Аймақтық, учаскелік инспкеторлармен тығыз қызметтестік орната отырып, «қиын» ата-аналарға қатал бақылау орнату. Отбасылық зорлыққа, ата-аналық міндеттерін атқарудан ауытқуларын үнемі алдын алуға жұмыстар жүргізу.
- Қиын оқушыны өзін-өзі тәрбиелеуге еліктіру қажет, өзінің жеке жетіспеушулуктерімен және кері әсерін тигізетін бейімділіктермен күресуді ұйымдастыру.
Девиантты мінез-құлықпен балалары бар отбасылардың әлеуметтік портреті
Кәмелеттік жасқа толмағанның аты-жөні, туған жылы
Мекенжайы (көшесі, үйі, телефоны)
Оқу орны
Әкесінің аты-жөні, туған жылы(қамқоршы)
Анасының аты-жөні, туған жылы(қамқоршы)
Аға, қарындастары жайлы мағлұмат (Аты-жөндері, оқу орындары)
Баланың референтті тобына кімдер кіреді
Балалардың денсаулық жағдайы
Невропатолог пен психиатрда есепте тұр ма
Отбасының ересек мүшелерінің денсаулық жағдайы
Отбасының әлеуметтік мәртебесі (аз қамтылған, көп балалы) __
Отбасы дәрежесі ( қамқорға алынған , толық, толық емес отбасы, ата-анасының бііреуі ғана тәрбиелейді)
Отбасы түрі:
- Сәтті (ата-аналары адамгершілік жағынан тұрақты, тәрбие мәдениетін меңгерген, т. с. с) ,
- педагогикалық білікті емес ( талап бірліктерінің жоқ болуы, бала қараусыз, қатал қарау, неблагополучная, в том числе: педагогически некомпетентная ( отсутствует единство требований, ребенок безнадзорен, жестокие обращение, систематические физические наказания, низкая осведомленность об интересах, о поведении ребенка вне школы ),
-нравственно-неблагополучная
- қақтығысты (отбасында ата-аналар арасындағы үнемі болып тұратын қақтығыстар, ата-аналары тым қатал, т. с. с)
18 жасқа толмаған, жұмыс істемейтін, оқымайтын мектеп түлектері
Ата-аналарының білімі
(жоғарғы, орташа арнайы (мамандығын көрсету), орташа)
Әкесінің жұмыс орны мен лауазымы
Анасының жұмыс орны мен лауазымы
Жұмыссыз болса жұмыспен қамту орталығында есепте тұр ма
Отбасы мүшелерінің қайсысы қылмыстық немесе әкімшілік жауапқа тартылды және қандай себеппен?
Отбасының кіріс көзінің деңгейі (төмен, жеткіліксіз, орташа, жоғары)
Тұрғын үйінің бар болуы, тұрмыстық және тазалық жағдайы
Меншік иесі болып кәмелеттік жасқа толмаған балалар қалады:
Отбасындағы өзара қарым-қатынастың әдептілігі:
А) Ересектер арасында
Б) Ересектер мен балалар арасында
В) Баланың отбасындағы ұстанымы
Тәрбиелеу әдістері
Отбасылық қаражатты бөлу кезінде баланың қызығушылығы ескерілеме
Ата-анасы өз баласына тәулігіне қанша сағат уақыт бөледі
Отбасы шеңберінде баламен талқыланатын ауқымды тақырыптар
Бос уақытты отбасымен бірлесе өткізудің түрлері, балаларға арналған отбасы шеңберіндегі мерекелер, отбасылық дәстүр
Отбасында балаға деген талап жүйесінің бірлігі бар ма
Бала құндылығының жүйесі
Ата-ананың мінез-құлық ерекшеліктері мен құндылықтары туралы ақпарат
Баланың отбасынан тыс қатынасу шеңбері
Баланың бос уақытында атқаратын жұмысы
Оқу қызметінің ерекшелігі (оқуға деген көзқарасы, үлгерімі)
Положение в классном коллективе, отношение к коллективу:
- позиция в коллективе (лидер, предпочитаемый, принятый, отвергаемый, изолированный)
- басқа сыныптастарымен өзара қарым қатынасы (іскерлік, тең, достық, жылы, қақтығыстық)
- нақышы, маңайындағылармен қатынасу стилі:
Доминантты стиль ( өз-өзіне сенімді, өз пікірін зорлап міндеттеу, өзінің қателігін тез мойындамайды) доминантты емес стиль ( ұялшақ, өзінің қателігін тез мойындайды, әңгіме кезінде аяуға мұқтаж)
Қоғамға пайдалы қызметтерге қатысу (мектептегі және сыныптағы қоғамдық бұйрықтар)
Тұлғалық өзін-өзі бағалау
Мінез-құлқының ерекшелігі:
- дұрыс қылықтар, олар қаншалықты жиі орындалады
- жағымсыз әрекеттер, оның мінездемесі:
- құқық бұзушылық
- өзінің әрекеттеріне қатысы
- педагогикалық әсерге қалай қарайды
- қай уақыттан бастап девиантты мінез-құлық байқалады
- мұндай тәртіпке не себеп болды
- кәмелеттік жасқа толмағандар және мектеп ішілік бақылауда есепте тұр ма және не себепті
- комиссияға деәйін баламен түзету жұмыстары жүргізілді ме және кіммен?
Сынып жетекшісінің аты-жөні
Тәлімгердің аты-жөні
бала мен отбасының негізгі проблемалары
Әлеуметтік-психолгиялық көмек көрсету бойынша ұсыныстар
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz