Қоғамның әлеуметтік құрылымын зерттеудің инновациялық әдіс тәсілдері

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Қоғамның әлеуметтік құрылымын зерттеудің инновациялық әдіс тәсілдері
Сабақ түрі : семинар
Баяндамашы: аға оқытушы, Төлеев Ж.М.

Жаңа педагогикалық технологиялар негізінде болашақ оқытушылардың
даярлығын жоғары оқу орнының қабырғасында жетілдіру оқу үдерісін жобалау
арқылы іске асырылады. Болашақ оқытушылардың кәсіби-педагогикалық даярлығын
қамтамасыз ететін барлық оқу пәндері үшін оқу үдерісін жобалаудың бірегей
алгоритмі жаңа оқу мақсатын құрып, соған сәйкес оқу пәндерінің жаңа
мазмұнын, оқытудың жаңа технологияларын жасауды көздейді.
Жаңа педагогикалық технологиялар кез келген пәнді оқыту барысында
болашақ оқытушылардың ой-өрісін кеңейтіп, кәсіби даярлық деңгейін көтеріп,
шығармашылықпен жұмыс істеуге, жаңашыл тәжірибелер мен әдістемелерді
кеңінен пайдалануға және студенттерге білім беруді жаңашылдық тұрғысынан
жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Сондықтан оқытушылардың даярлығын
жетілдіруде инновациялық педагогикалық технологиялар ерекше орын алады.
Осыған сәйкес зерттеу барысында біз алдымен жоғары оқу орнының оқу
үдерісіне сәйкес келетін жаңа педагогикалық технологияларды тиімді таңдап
алу мен пайдаланудың мынадай негізгі принциптерін анықтадық:
- технологияның білім беру мақсатына қол жеткізу үшін атқаратын
қызметін анықтау;
- студенттерге тән тұлғалық сапаларға, нақты пәнге, оның мақсаты мен
мазмұнына сәйкестігін есепке алу;
- технологиялардың ерекшеліктерін, мазмұнын, пайдалану жолдары мен
іске асыру шарттарын жетік меңгеру;
- технологиялардың өзара байланысын игеру, - дейді [1].
Жаңа педагогикалық технологияны іске асырудың қажетті шарты ретінде
ғалымдар (Қ. Қабдықайырұлы, В. М. Монахов, т.б.) мынадай әдіснамалық
ұстанымдарды міндетті түрде орындауға баса көңіл аудару аса маңызды деп
есептейді:
- оқытушының педагогикалық кәсіби қабілетіне сену ұстанымдары;
- оқытудың кез келген уақыты аралығында берілген пәннен студенттің
сенімді дайындығы болу ұстанымы;
- оқу үдерісінің модульдік жобалау ұстанымы;
- жоғары оқу орындарындағы кері тартпалық пен шек
қойып тежеушілікті жойып, бұрынғы дәстүрлі оқыту көздерін дұрыс ара
қатынаста үйлесімді пайдалану ұстанымы;
- ұйымдастыру мен оқыту технологияларын қолдану мен
қалыптастырудағы педагогтік мәліметтердің дұрыстығы мен шындыққа
сәйкестік ұстанымы;
- жоғары оқу орнының оқытушылар мен студенттерінің оқу үдерісіндегі
арақатынасының жарасымды даму бірлігі ұстанымы;
- студенттердің жалпы біліктілігінің нәтижесінде пәндік біліктілік
әдісін меңгеруді жүйелі түрде үйлестіру ұстанымы;
- жаңа педагогикалық технологияны жобалаудағы мазмұндық,
бірізділік, мотивациялық жақтарының бірлігі ұстанымы;
- әр студенттің жалпы білім бойынша дайындығының базалық деңгейге
міндетті түрде жету ұстанымы [2].
Әлеуметтік құрылым дегеніміз қоғамдағы еңбектің күрделенуіне, оның
бірлігіне өндіргіш күштер мен өндірістік қатнастардың даму деңгейіне
байланысты болатын өзгерістерді көрсететін, сонымен бірге нақты кезеңдегі
әлеуметтік жүйенің элементтері арасындағы тұрақты қалыптасқан жиынтықты
айтамыз
Әлеуметтік құрылымның басты элементі әлеуметтік топтар, страталар, таптар
дедік. Ендігі мәселе осы топтарды анықтау, оларға дұрыс анықтама беру.
Әлеуметтік топтар деген жалпылама ұғым, бұл ұғымға негізінде қоғамдағы
адамдар топтарының бәрі де кіреді. Бірақта әлеуметтік топ деп қоғамда
кездесетін адамдардың барлық топтарын айта беруге болмайды. Мысалы, кейбір
адамның топтарының, оларды біріктіретін, құрастыратын белгілері болмауы да
мүнкін. Оларды топ деп айтуға болмайды. Әлеуметтік топтың өзіндік
әлеуметтік белгілері бар. Мысалы, әлеуметтік - кәсіби топ деген ұғым бар.
Ондай топтарды да біз әлеуметтік топтарға жатқызамыз, қоғамның әлеуметтік
құрылымына кіргіземіз. Әлеуметтік топқа кіретін үлкен топ – ол тап. Тап
деген ұғым ғылымда 18 ғасырда пайда болды. Осы кезеңде француз, ағылшын
ойшылдары тап деген ұғымды саяси құрылымды түсіндіру ісіне пайдаланды.
Сонымен бұл категория экономикалық, әлеуметтік топтарды белгілеуге
қолданылады.әлеуметік тап дегеніміз өндіріс құрал – жабдықтарына белгілі
қатнасы бар, қоғамдық еңбек бөлінісінде нақтылы алатын орны бар, ерекше
әдістер арқылы алатын табыстарының өзіндік мөлшері бар үлкен әлеуметтік
топтар. Олардың ең басты белгілері кіріс, табыс мамандық, билік, білім,
мәдениет меншік т.б. Әрине бұл топтар әлеуметтанудың арнайы салаларында
қарастырылады. Мысалы, әлеуметтік демографияда, бірақта, осы топтар туралы
қысқаша түсініктеме беріп кетейік. Әлеуметтік демографиялық топ дегеніміз-
әрі әлеуметтік, әрі демографиялық белгілері бар әлеуметтік топтарды
айтамыз. Олар: зейнеткерлер, жастар, әйелдер, ер адамдар. Мысалы,
зейнеткерлердің өзіндік әлеуметтік белгілері бар. Олардың көпшілігі жасы
үлкен адамдар. Әлеуметтік белгілері өзіндік өмірі, тұрмысы, психологиясы,
әлеуметтік жағдай, дүниеге, үкіметке мемлекетке көзқарасы бар. Жастар-
демографиялық топ. Бірақ оларды тек демографиялық жақтарынан ғана
ажырататын топ деп қарауға болмайды. Жастар ерекше әлеуметтік топ. Олардың
әлеуметтік белгілері өзіндік өмір салты, психологиясы, идеологиясы бар.
Дамыған елдер деп біз экономикалық – технологиялық деңгейі жоғары, біраз
Европалық елдерде, Американы, Жапонияны, т.б. елдерді айтамыз. Б. Барбердің
концепциясында елдердің әлеуметтік құрылымын геометриялық фигуралар арқылы
түсіндіру орын алды. Осындай әдісті белгілі социолог С. Липсет те
қолданады. Бұл социологтардың түсіндіруінде қазіргі дамыған елдердің
әлеуметтік құрылымы ромб сияқты көріністе.
Бұл геометриялық фигурада екі шеті тар, ал ортасы кең. Осы фигураны
әлеуметтік құрылымды түсіндіруге пайдалансақ, онда дамыған елдерде орта тап
халықтың көпшілігі, ал жоғары бұрыш – ол бай тап – сан жағынан аз. Сондай-
ақ бұл елдерде төменгі бұрыштар тарлау, сондықтан оның саны да көп емес.
Мысалы 1992 жылы ресми көрсеткіштерге қарағанда АҚШ-та бай таптың саны
6пайыздай , кедей таптың саны 14 пайыз болыпты. Қалған халықтың саны-
80пайыз орта топқа жатады екен. Салыстырмалы түрде алсақ,Ресейде90-шы
жылдың ортасында байлар табы 3 пайыз,кедейлер-8 пайыз,ал ортатап 17 пайызды
құраған деп тұжырымдайды Ресей социологтары. Батыс елдерініңкөпшілігі
технологиялық жағынан мықты дамыған елдер. Олардың экономикасының,
материалдық тұрмысының деңгейі жоғары. Бұл елдердегі топтардың кейбіреулері
материалдық жағынан алған өте бай тұратындар. Мысалы, қазіргі дүние жүзінде
490 миллиадер бар
екен. Осылардың жартысы АҚШ-та тұрады, ал қалғандары Жапония, Англия,
Франция,Германия сияқты дамыған елдерді мекен етеді. Миллиярдерлер кейбір
орта дамыған, дамып келе жатқан елдердеде кездеседі. Мысалы, Ресейде 8
миллиярдер бар екен. Жалпы байлардың өзі бірнеше топтарға бөлінуі, оның
ішінде миллиярдер, милдионерлер, орташа байлар да бар.Ал кедей табына
еклетін болсақ дамыған елдерде олардың саны аса көп емес. Мысалы,Швейцария
,Дания,Норвегия сияқты елдерде олардың саны-5-7 пайыздан аспайды екен.
Кедейшіліктің бұл елдердегі сипаты ерекшелеу. Олардағы кедейшілік артта
қалған, не жаңадан даму жолына түскен елдермен салыстырғанда өзгешелеу.
Мысалы, ол елдердегі кедей деп саналатын топтар тұрмыс жағынан алғанда,
басқа елдердің орта табынан кем болмауы мүмкін. Бірақ та кедейшіліктің аты
кедейшілік. Бай, орта, кедей дегенде әр ел өзіндік өлшемімен белгілейді,
өзіндік материалдық тұрмыстан шығады.
2002 жылғы 25-27 сәуірде Алматыда өткен журналистердің халықаралық
форумында сөйлеген сөзінде Н. Назарбаев біраз өте маңызды фактілерге көңіл
аударған. Мысалы, даму үстіндегі елдердің қарызы 6 триллион доллардан
асып кеткен, ал 20 пайыз дамыған елдер дүние жүзінің 80 пайыз байлығына ие
болған. Дамыған елдердегі бай табы кейбір мәліметтерге қарағанда 5-6
пайыздан аспайды екен. Ең жоғарғы баспалдақтарда тұратындар, жаңада
айтқандай, ірі байлар – миллиардерлер. Олардың саны өте аз келеді. Мысалы,
АҚШ-та 270 жуық миллиардерлер бар екен. Ал көптеген елдерде ондай байлар
тіпті жоқ десе де болады. Бай табының көпшілігі миллиондаған капиталы бар
адамдар. Ондай миллионерлердің саны бай елдерде баршылық. Мысалы, сол АҚШ-
та 100 мыңнан астам миллионерлер, Индияда 50 мың миллионер бар дейді. Бірақ
та бұлардың да сыбағалы салмағы барлық халықтың санына шаққанда 1 пайыздан
аспайды. Байлар табының үшінші тобы материалдық жағынан алғанда өте ауқатты
тұратын адамдар болса керек. Олар орташа байлар. Олардың капиталы, яғни
байлығы жүздеген мың доллар көлемінде, көпшілігі жеткілікті акциялары бар,
көлемді және тұрақты дивиденті бар. Осы таптың саны 4-5 пайызға жеткен,
кейбір елдерде одан да асып кетеді. Қалай десек те ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.