Өңдеуші өнеркәсіп кәсіпорындарын қаржыландыруда сенімді серіктестік
Өңдеуші өнеркәсіп кәсіпорындарын қаржыландыруда сенімді серіктестік
Қазақстанның Инвестициялық қоры Қазақстан Республикасының мемлекеттік
даму институттарының бірі болып табылады. Қордың қызметі 2003 жылдың 11
маусымында басталған-ды. Ұйымдық-құқықтық нысаны – жарғылық капиталына
мемлекеттің жүз пайыздық қатысуы бар акционерлік қоғам. Жарғылық
капиталының мөлшері - 37,8 миллиард теңге, немесе 300 миллионнан астам АҚШ
доллары, кейіннен оны кезеңдеп арттыру жоспарланған.
Қордың мақсаты және негізгі міндеттері:
Қордың мақсаты - экономиканың шикізаттық емес секторында бәсекеге
қабілетті өндіріс орындарын құру жөніндегі жеке сектордың бастамаларына
жаңадан құрылған немесе бұрыннан жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың
жарғылық капиталдарына қатысу жолымен қаржылық көмек көрсету.
Мақсаттары:
• шикізат пен материалдарды түпкілікті өңдеуден өткізетін, жаңа
технологияларды қолданып бәсекеге қабілетті өнімдер шығаратын, сондай-
ақ келешегі бар ұйымдарға өндірістік қызмет көрсететін, өзінің
қызметін өнеркәсіпте жүзеге асыратын жаңадан құрылған, сондай-ақ жұмыс
істеп тұрған ұйымдардың жарғылық капиталдарына инвестицияны жүзеге
асыру;
• инвестициялық жобаларды Қазақстанның Инвестициялық қорының қосымша
қаржыландыруы арқылы экономиканың шикізаттық емес секторындағы жеке
инвестицияларды ынталандыру (ұйымдардың жарғылық капиталына
инвестицияны жүзеге асыру) және осы жобаларды басқаруға қатысу;
• қосымша, аралас өндірістерді дамытып, отандық және шетелдік ұйымдар
арасындағы өндірістік кооперацияны қамтамасыз ететін, Қазақстан
Республикасынан тыс жердегі инвестициялық жобаларды бірлесіп
қаржыландыру арқылы қазақстандық ұйымдардың инвестициялық
белсенділіктерінің шетелдерде көтерілуіне ықпал ету.
Қор қызметінің тұжырымдамалық ережелері:
Қор акциялардың 49 пайызға дейінгі бөлігін сатып алуымен, жобалардың
тікелей инвесторы болады.
Инвестициялық жобалардың табысты іске асуы мақсатында Біз жобаның
орындалуына тиісті ұйымдастыру деңгейін қамтамасыз ететін, жобаның
техникалық-технологиялық жақтарын жүзеге асыру үшін маркетингілік және
технологиялық жеткілікті тәжірибесі бар және акциялардың 50 пайыздан
астамын бақылайтын стратегиялық инвесторлары (бір инвестор немесе
инвесторлар тобы) бар, кәсіпорындардың жарғылық капиталына қатысқанды
неғұрлым тиімді болады санаймыз.
Қор және басқа акционерлердің тараптарынан кәсіпорынның жарғылық
капиталына салынатын инвестиция Жобаны іске асырудың түрлі сатыларында
қаржыландырудың басқа көздерімен де ұштастырылуы мүмкін, соның ішінде
листингіленбеген облигациялар, банктік займдер, бірлестірілген займдер,
лизингілер және мерзімі ұзартылған төлеммен сатып алу, экспорттық несие
агенттіктерінің қатысуымен алынатын несиелер.
Қор инвестор ретінде кәсіпорынның жарғылық капиталына қатыса отырып,
жобаны іске асыру барысындағы, қатерлер мен тиімділіктерге ортақтасады. Қор
қатерлерді барынша азайтуға ықпал ете отырып, осы өңірдегі мемлекеттік
мекемелермен және басқа да инвестицияға қатысушыларымен өзара қызметті
үйлестіреді.
Жоба іске асырылу сатысынан өтіп, сатылым мен өндіріс тұрақты деңгейге
жеткен кезде Қор өзінің үлесін стратегиялық серіктестеріне, басқа
акционерлерге және портфельдік инвесторларға сату жолымен жобадан шығады.
Бағыттардың басымдықтары
Қазақстанда және дүние жүзінің басқа елдеріндегі салаларды дамыту
беталысын талдау негізінде, бәсекеге қабілетті салалар мен кластерлерді
құру мақсатындағы инвестициялаудың басымды бағыттары анықталды, атап
айтқанда:
1. Ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өңдеу (консервілік, жүнді- және
мақтаны қайта өңдеу өнеркәсібі мен басқа салаларды есептегенде
агроөнеркәсіптік кешен);
2. Құрылыс материалдарының өндірісі (алғашқысынан бастап құрылыс
материалдарының әрлеу мен қаптауына дейінгі өндірісіне шейін);
3. Химия және мұнай химия өнеркәсібі;
4. Металлургия;
5. Машина жасау;
6. Орман және ағаш өңдеу өнеркәсібі;
7. Инфрақұрылым (энергетика және көлік).
Қазіргі уақытта Қор қызметінің түйіні құрылымды құрайтын мәні бар және
экономикалық кластерлерді жаңадан құру мен құрастырылғандарын толықтыруға
жағдай жасайтын ірі және келешегі бар маңызды жобаларды кезеңмен
қаржыландыруға ауыстырылды.
Қордың басшылығы
Басқарма Төрағасы
Зейнолла Халидоллаұлы Кәкімжанов
Мәскеу мемлекеттік университетін бітірген. Экономика ғылымдарының
кандидаты (КСРО АҒ Ғылыми-Техникалық Прогрессінің Экономика және Болжау
институты, қазір РҒА Халықшаруашылық болжау институты). Ағылшын тілін
меңгерген.
Университетті бітіргеннен кейін Қазақ ССР Мемжоспар жанындағы
экономика, жоспарлау және нормативтік ғылыми-зерттеу институтында
экономист, ғылыми қызметкер болып жұмыс істеген, Мәскеу Ғылым
Академиясының экономика және болжау институтының аспирантурасында
оқыған, Банкаралық валюта биржасының төрағасы, Республиканың Халықтық
жинақ банкінің басқарма төрағасы болып қызмет атқарған.
Қазақстан Республикасы Президентінің көмекшісі - Қазақстан
Республикасы Президенті жанындағы Жоғары экономикалық Кеңесі
төрағасының орынбасары, НСБК-групп Ұлттық инвестициялық қаржы
акционерлік компаниясының төрағасы қызметтеріне тағайындалған.
1999 жылдың 22 қаңтарынан Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс
министрі болып тағайындалды.
2002 жылдың 28 тамызынан Қазақстан Республикасы Қаржы министрі болып
тағайындалды. 2003 жылдың 17 маусымынан Қазақстанның Инвестициялық қоры
басқармасының төрағасы болып сайланды.
Басқарма мүшелері:
Тимур Эрмекұлы Жақселеков
1990 жылы Қазақ политехникалық институтын бітірген, дипломы – тау
инженері.
1993 жылдан банктік секторда жұмыс істейді. 1993 жылдан бастап 1994
жылға дейін Қазақстан Әлем Банкі жобаларды бағалау және оларды
қаржыландыруды жүзеге асыру жөніндегі құрылымында жұмыс істеген. 1994
жылдан бастап 2001 жылға дейін Қазақстан Эксимбанкі ЖАҚ жұмыс
істеді. Банкінің шетел несиелік желісі шеңберіндегі жобаларға
қызмет көрсетуді жүзеге асыратын құрылымын басқарған. 1996 жылы
Банктің Басқарма Төрағасының орынбасары болып тағайындалған. 2001
жылдың маусымынан бастап 2003 жылдың тамызына дейін Қазақстан Даму
Банкі ЖАҚ Вице-төрағасы қызметін атқарған.
Тагир Мұсаұлы Сисинбаев
Саратов заң институтын бітірген.
25 жыл сот жүйесінде еңбек еткен. Аудандық, облыстық соттарында
судья, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотынды судья және Төраға
орынбасары болып жұмыс істеген. Жоғары білікті судья.
1999 жылы Т.Сисинбаев Қазақстан Республикасы Парламент Мәжілісінің
депутаты болып сайланды.
2002 жылдың қыркүйегінен Қазақстан Республикасы қаржы вице-министрі
болып тағайындалған.
Мұқан Қаныбекұлы Сағындықов
Қарағанды кооператив институтын, Қазақ гуманитарлық заң университетін
бітірген.
Еңбек жолын 1988 жылы сауда басқармасында ревизорлықтан бастаған.
1996 жылдан бастап 2002 жылға дейін банк секторында (Темірбанк,
Казкоммерцбанк) басшы болып жұмыс істеген.
2004 жылдан 2006 жылға дейін Қазақстан Республикасы Экономика және
бюджеттік жоспарлау министрлігі Стратегиялық жоспарлау және
инвестициялық саясат департаментінің директоры лауазымын атқарған.
Шымкенттің қалалық әкімшілігінде түрлі лауазымдарында, қала Әкімінің
орынбасары, облыстық әкімшілікте Оңтүстік Қазақстан облысы Әкімінің
орынбасары лауазымдарында жұмыс істеген.
Ерен еңбегі үшін (ҚР Президентінің Жарлығымен), Қазақстан
Республикасының Тәуелсіздігіне 10 жыл, Қазақстан Конститутциясына 10
жыл медальдарымен марапатталған.
Талғат Маданятұлы Күкенов
С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетін, ҚЭБМИ, Амстердам
Университетін бітірген. Физика-математика ғылымдарының кандидаты. Іскер
әкімшілдік магистрі, Халықаралық қаржы мастері.
ҚазМУ-де оқытушы, Кәсіпкершілікті қолдаудың Орталық-Азия-Америка
Қорында инвестициялар жөнінде аналитик, Алматы Банктік оқыту
орталығында бас менеджер болып жұмыс істеген.
1997 жылдан бастап 1999 жылдары ҚЭБМИ және Мак Гилл (Канада)
университетінің бірлескен жобасында бас қаржы кеңесшісі ретінде жұмыс
атқарған.
Қайта қалпына келтіру және дамыту Еуразия банкінің Eagle Venture
Partners қорында бас инвестициялық менеджері және Ислам даму банкінде
инвестициялық менеджері болған.
2005 жылдан Ұлттық Инновациялық қоры АҚ Басқарма төрағасының
орынбасары лауазымын атқарған.
Асхат Еркінұлы Ахметов
1994 жылы Қазақ Мемлекеттік Басқару Академиясын бітірді.
Еңбек жолын ҚР Экономика министрлігі жанындағы Шетел инвестициялары
жөніндегі Ұлттық агенттігінде бастаған.
1995 жылдан бастап банктік жүйеде (Қазақстанның Мемлекеттік Даму
Банкі, Қазақстан Эксимбанкі) жұмыс атқарған.
1998 жылдан бастап түрлі коммерциялық құрылымдарда (Коммерциялық
телевизия каналы АҚ, Акцепт корпорациясы, Central Logistics ЖШС,
NEK-CL ЖШС ) мынадай қызметтерде жұмыс істеген: қазынашылық бастығы,
Несиелік серіктестіктің төрағасы, қаржы директоры, қаржы және даму
жөніндегі бас директордың орынбасары, бас директор.
Айдос Тұрдаќынұлы Жексенбай
Әль-фараби атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің экономист
мамандығын үздік бітірген, дүние жүзілік экономика саласының маманы,
сондай-ақ Oregon State University АҚШ-та Болашақ бағдарламасы
бойынша білім алған, оны 1997 жылы Bachelor of Science, Business
Administration дәрежесімен бітірген.
1997 жылдан бастап 2000 жылға дейін Қазақстанның Эксимбанкі ЖАҚ
саудалық қаржыландыру департаментінде, кейіннен несиелендіру
департаментінде жұмыс істеді. 2000 жылдан бастап 2003 жылдары Шинторг
ЖШС маркетингі мен сатуды басқарды
Елена Геннадьевна Юнусова
Алматы халық шаруашылығы институтын, Әділет Жоғары құқық мектебін
бітірген.
Институтты бітіргеннен кейін Алматы қаласының сақтандыру ұйымдарында
жұмыс істеген.
1994 жылдан бастап 1996 жылдары ҚР ҚМ және ҚР бағалы қағаздар жөнінде
ұлттық комиссиясының (USAID жаппай жекешелендіру жобасы) жұмысы
жөнінде кеңесшілер тобының басшысы болды.
1996 жылдан 2005 жылдары мерзімінде бас қаржы аналитигі, инвестициялық
менеджері, заң кеңесшісі, Қайта қалпына келтіру және дамыту Еуразия
банкінің Eagle Venture Partners қорының Қазақстандағы Өкілдігінің
басшысы болып жұмыс істеген.
2005 жылдан Ұлттық Инновациялық қоры АҚ-ның Заң департаменті
директорының лауазымын атқарды.
Қордың құрылуы
Қазақстанның Инвестициялық қоры" акционерлік қоғамын құру туралы
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 30 мамырдағы N 501
қаулысы (ҚР Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566; 28.10.04 ж. N 1119; 15.11.04
ж. N 1201 қаулыларымен енгізілген өзгерістерімен)
"Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 13
мамырдағы Заңына және Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Iшкi және
сыртқы саясаттың 2004 жылға арналған негiзгi бағыттары" туралы
Қазақстан халқына Жолдауына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi
қаулы етеді:
ҚР Үкіметінің 15.10.04 ж. N 1201 қаулысымен 1-тармақ толықтырылды 1.
Жарғылық капиталына даму институттары жүйесiнiң қалыптасуына
негізделген 100 пайыз мемлекеттiң қатысуымен "Қазақстанның
Инвестициялық қоры" акционерлiк қоғамы (бұдан әрi - Қор) құрылсын.
2. Мыналар:
1) шикiзаттар мен материалдарды тереңдетiп өңдеудi жүргiзетiн, қазiргі
заманғы және озық технологияларды пайдалана отырып бәсекеге қабiлеттi
әрi табысты өнiм шығаратын, сондай-ақ өнеркәсiптiң перспективалы
кәсiпорындарына өндірiстiк қызметтер көрсететiн жаңадан құрылатын,
сондай-ақ жұмыс iстеп тұрған кәсiпорындардың жарғылық капиталына
инвестицияларды жүзеге асыру;
2) инвестициялардың көлемiн кеңейту жолымен Қазақстан Республикасында
корпоративтiк бағалы қағаздар рыногының дамуын ынталандыру, сондай-ақ
қор рыногының қазiргi заманғы құралдарын қолдану үшiн жағдайлар жасау;
3) Қордың кәсiпорындардың жарғылық капиталына және оларды басқаруға
қатысуы есебiнен ықтимал инвесторлар үшiн кәсiпорындардың
тартымдылығын арттыру;
4) отандық және шетелдiк кәсiпорындардың арасында өндiрiстiк
кооперацияны қамтамасыз ету, толықтыратын, сабақтас өндiрiстердi
дамыту үшiн шетелдiк инвестицияларды жүзеге асыру;
5) шетелдегi қазақстандық кәсiпорындардың инвестициялық белсендiлiгiн
арттыруға жәрдемдесу;
6) халықаралық тәжiрибе мен стандарттарды қолдану негiзiнде
инвестициялық портфельдердi басқарудың озық практикасын әзiрлеу;
7) Қордың инвестициялық жобаларына қатысу үшiн менеджерлердi даярлау
Қор қызметiнiң негiзгi мiндеттерi болып белгiленсiн.
ҚР Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566 қаулысымен 3-тармақ өзгертілді
3. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi заңнамада белгiленген
тәртiппен:
1) Қордың жарғысын және инвестициялық декларациясын бекiтудi, Қордың
әдiлет органдарында мемлекеттiк тiркелуiн;
2) республикалық бюджет қаражаты есебiнен 23 000 000 000 (жиырма үш
миллиард) теңге сомасында Қордың жарғылық капиталының акцияларына ақы
төлеудi және мынадай мекен-жай бойынша: Алматы қаласы, Зеньков көшесi,
80 орналасқан ғимаратты беруді;
3) "Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы" Қазақстан Республикасы
Заңының жобасын әзiрлеудi және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң
қарауына енгізудi;
4) осы қаулыдан туындайтын өзге шаралардың қабылдануын қамтамасыз
етсiн.
4. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң Мемлекеттiк мүлiк және
жекешелендiру комитетi Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне
Қор акцияларының мемлекеттiк пакетiне иелiк ету және пайдалану
құқықтарын берсiн.
5. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне мынадай
толықтырулар енгiзiлсiн:
1) ҚР Үкіметінің 28.10.04 ж. N 1119 қаулысымен күші жойылды (бұр.
қара)
2) "Акциялардың мемлекеттiк пакеттерiне мемлекеттiк меншiктiң түрлерi
және ұйымдарға қатысудың мемлекеттiк үлестерi туралы" Қазақстан
Республикасы Үкiметiнiң 1999 жылғы 12 сәуiрдегi N 405 қаулысына
(Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 1999 ж., N 13, 124-құжат):
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Акцияларының мемлекеттiк пакеттерi мен
үлестерi республикалық меншiкке жатқызылған акционерлiк қоғамдар мен
шаруашылық серiктестiктердiң тiзбесiнде:
"Алматы қаласы" деген бөлiм мынадай мазмұндағы реттiк нөмiрi
123-85-жолмен толықтырылсын:
"123-85. "Қазақстанның Инвестициялық қоры АҚ";
3) "Республикалық меншiктегi ұйымдар акцияларының мемлекеттiк
пакеттерi мен мемлекеттiк үлестерiне иелiк ету және пайдалану
жөнiндегi құқықтарды беру туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң
1999 жылғы 27 мамырдағы N 659 қаулысына :
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Иелiк ету және пайдалану құқығы
салалық министрлiктерге, өзге де мемлекеттiк органдарға берiлетiн
республикалық меншiк ұйымдарындағы акциялардың мемлекеттiк
пакеттерiнiң және қатысудың мемлекеттiк үлестерiнiң тiзбесiнде:
"Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне" деген бөлiм мынадай
мазмұндағы реттiк нөмiрi 217-5-жолмен толықтырылсын:
"217-5. "Қазақстанның Инвестициялық қоры" AҚ".
6. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрiнiң бiрiншi орынбасары А.С.Павловқа жүктелсiн.
7. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі И. Тасмағамбетов
Басқарманың құрылымы
Қазақстан Республикасының индустриялық-инновациялық даму стратегиясы
Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен бекітілген Қазақстан
Республикасының Индустриялық-инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға
арналған стратегиясынан ережесі
Стратегияның маңызды мiндеттерiнiң бiрi Мақсатты инвестициялық және
ғылыми-техникалық стратегияларды iске асыру, инвестициялық
белсендiлiктi реттеу мен ынталандыру болып табылады, бұл
индустриялық-инновациялық дамудың қазiргi мемлекеттiк басқару жүйесiн
қайта қарауды және белгiлi бiр дәрежеде қайта құруды қажет етедi.
Стратегияда айқындалған мақсаттарға қол жеткiзу үшiн жаңа мемлекеттiк
даму институттарын құру және қазiргi барын, атап айтқанда: Қазақстанның
инвестициялық қорын, Қазақстан Даму Банкiн, Инновациялық қорды,
Экспортты сақтандыру корпорациясын нығайту қажет.
Тұтастай алғанда, даму институттарының тұрлаулы жұмыс iстеуi
орталықсыздандыру, мамандандыру, бәсекелестiк және ашықтық
қағидаттарына негiзделетiн бiрыңғай жүйенi қалыптастыруға тиiс.
Орталықсыздандыру қағидаты жеке сектордың бастамашылықтарын қолдау
(қаржылай қолдауды қоса алғанда) көздерiнiң сан түрлi болуын бiлдiредi.
Iс жүзiнде бұл мемлекеттiң қаржы және ақпараттық ресурстарды бiр ғана
даму институтына жұмылдырмайтынын бiлдiредi. Бұл:
шешiмдер қабылдау кезiнде ықтимал жүйелi қателердi болдырмауға;
бәсекелестiктiң негiзiн салуға, соның нәтижесi ретiнде қолдау көрсету
кезiнде неғұрлым ашық саясат жүргiзуге;
жеке сектордың бастамашылықтарын неғұрлым терең талдауды жүзеге асыруға
мүмкiндiк бередi. Мысалы, егер перспективалы жоба даму институттарының
бiрiнде қолдау таппаса, онда оны басқа институттан алу мүмкiндiгi
сақталады.
Мамандану қағидаты даму институттарының қызметтiң белгiлi бiр
операцияларына жәненемесе түрлерiне мамандануын бiлдiредi. Мысалы,
Қазақстан Даму Банкi жобаларды банктiк кредиттеу арқылы; Қазақстан
инвестициялық қоры - жарғылық капиталға үлестiк (бақылаусыз) қатысу
арқылы; Инновациялық қор - гранттар, оның iшiнде ғалымдар мен ғылыми
мекемелерге гранттар беру және капиталға үлестiк қатысу арқылы
жобаларды қаржыландыруға маманданады. Мамандану қағидаты даму
институттарының мамандану шеңберiнде операциялармен және қызмет
түрлерiмен ғана айналысатынын бiлдiрмейдi. Олар өздерi үшiн негiзгi
болып табылмайтын басқа операцияларды да (қызмет түрлерiн) жүзеге асыра
алады. Бұл үшiн негiзгi емес операциялар мен қызмет түрлерiн жүзеге
асырудың лимиттерi белгiлендi.
Бәсекелестік қағидаты даму институттарының қызметiн бәсекелестiк
негiзде жүзеге асыруды бiлдiредi. Мұндай қажеттiлiк институттардың
көпшiлiгiнiң дамудың осы кезеңiнде жоқ нарық институттарға елiктеуге
бейiлдi екенiмен байланысты. Институттардың қызметi нарықтық
институттарға елiктеудi бiлдiретiнiн ескере отырып, әуел бастан олардың
қызметiн нарықтық, яғни бәсекелестiк негiзде құру қажет. Бәсекелестiк
қағидаты қандай да бiр институттың қызметi нәтижелерiн салмақтауға
мүмкiндiк бередi.
Ашықтық қағидаты менеджерлердiң есептiлiгi мен жауапкершiлiгiн, қаржы
ресурстарын мақсатты әрi тиiмдi пайдалану үшiн тиiстi бақылауды
қамтамасыз ететiн дамудың мемлекеттiк институттарын корпорациялық
басқарудың ашық жүйесiн құруды бiлдiредi. Мемлекет даму институттарының
алдына қойылған мiндеттердi тиiсiнше iске асыру мақсатында олардың
қызметiне қандай да бiр қысымнан қорғауды қамтамасыз етуi тиiс. Осы
қағидатты жүзеге асыру үшiн тәуелсiз директорлар институты (мiнсiз
iскерлiк беделi бар шетелдiк жоғарғы бiлiктi менеджерлердi тарта
отырып), сондай-ақ корпоративтiк басқарудың қазiргi заманғы құралдары
белсендi пайдаланылатын болады.
Қазақстанның инвестициялық қоры
Қазақстанның инвестициялық қорының (ҚИҚ) мақсаты Қазақстанда да, шет
елдерде де кәсiпорындардың жарғылық капиталына үлестiк және бақылаусыз
қатысу арқылы жеке сектордың экономиканың шикiзаттық емес секторындағы
бастамаларына қаржылай қолдау көрсету болып табылады.
ҚИҚ құру қажеттiлiгi қор рыногының дамымауымен, отандық компаниялардың
капиталдану төмендiгiне, отандық рынокта өңдеушi өнеркәсiпке келiп
түсетiн инвестиция ағымына ықпал ететiн барабар нарықтық тетiктердiң
болмауымен байланысты болып отыр. ҚИҚ құру қаржы секторы үшiн қызмет
етудiң сапалы жаңа деңгейiне көшу қажеттiлiгiне белгi болып табылады.
Банктермен және басқа да қаржы агенттерiмен ҚИҚ әрiптестiгi жаңа
өндiрiс пен қаржы рыногының дамуы үшiн белсендi серпiлiс болады.
Жеке инвестициялық қорлардың пайда болуымен мемлекеттiк қаржы институты
ретiндегi ҚИҚ рөлi қысқартылатын болады. Қаржы рыногында 3-5 бiрдей
жеке инвестициялық қорлардың пайда болуымен жекешелендiрiлетiн болады.
Қаржылай қолдау көрсету туралы шешiм ҚҚТ әдiснамасы бойынша кешендi
талдау жасалып, тiзбенiң неғұрлым маңызды элементтерi анықталғаннан
кейiн жүзеге асырылатын болады. Егер ҚҚТ талдауының тұжырымдары ҚҚТ-да
бiрқатар өндiрiс құру қажеттiгiн көрсететiн болса, онда барлық қажеттi
негiзгi өндiрiстi құру көтермеленетiн болады. ҚҚТ әдiснамасы бойынша
талдау технологиялық әрi жоба үшiн маңызды өзге де сипатта жүзеге
асырылуы тиiс. Бұл ретте жобаларды бағалаудың бiрiншi кезектегi
өлшемдерiнiң бiрi олардың коммерциялық қайтарымдылығы болып табылады.
Бағалаудың басқа өлшемдерi жобаның экспортқа бағдар ұстануы немесе
импорт алмастыру бағыттылығы болады. Талдау мәнi экономиканың шикiзат
секторына жатпайтын жеке сектордың барлық бастамалары болуы тиiс.
Жобаларды қаржыландыруды жеңiлдету үшiн, жеке секторда қаражат
жетiспеген жағдайда ҚИҚ жарғылық капиталға (акцияларды сатып алуда)
бақылау пакетiн алмай қатысу арқылы бiрлесiп қаржыландыруға қатысатын
болады. Сонымен қатар мемлекеттiк пакеттiң жобасы iске асырылғаннан
кейiн сатылатыны жөнiнде нақты ереже белгiленуi тиiс.
Бұл ҚИҚ-қа жаңа өндiрiстер, оның iшiнде жоғары технологиялы өндiрiстер
құруда ғана емес, сондай-ақ бағалы қағаздар рыногын дамытуда да ықпал
ету мүмкiндiгiн бередi.
ҚИҚ Қазақстанның Даму Банкiмен тығыз қарым-қатынаста жұмыс iстеуi тиiс.
Бұл екi институт банк желiсi бойынша жобаларды қаржыландыру және
капиталды бастапқы орналастыру бағытында бiрiн-бiрi толықтыруы тиiс.
Таяу және орта мерзiмдi перспективада шетелдiк маманданған қаржы
ұйымдарын ҚИҚ қызметiне тарту туралы мәселе қаралатын болады.
Ынтымақтастық шетелдiк мамандарды тарту бағытымен қатар ҚИҚ жарғылық
капиталына қатысу бағытында да жүзеге асырылатын болады.
Қазақстан Республикасының Президенті
Н. НАЗАРБАЕВ
Қор туралы заң
Астана. 6 маусым. Қазақпарат - Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев 6
маусымда "Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы" Заңына қол қойды.
Ол Инвестициялық қордың қызметіне байланысты, қатынастарды ретемелеуге
бағытталған және оның инвестициялық саясатының мақсатын, өкілеттігін
және бағытын айқындайды. Заңның мәтіні басылымдарда жарияланады - деп
хабарлайды ҚазАқпаратқа ҚР Президентінің баспасөз қызметі.
Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы 2004 жылғы 6 шілдедегі №575-ІІ
Қазақстан Республикасының Заңы
Осы Заң Қазақстанның Инвестициялық қоры қызметінің мәселелерін
реттейді, оның мақсаттарын, міндеттерін, инвестициялық саясатының
бағыттарын, оның мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен өзара
іс-қимыл ерекшеліктерін айқындайды.
1-бап.
Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) Қазақстанның Инвестициялық қорының (бұдан әрі -Қор) инвестициялары -
Қордың мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес жүзеге асырылатын Қазақстан
Республикасы резиденттерінің-акционерлік қоғамдардың және шетелдік
заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына Қордың салымдары;
2) Қордың инвестициялық қызметі - ұйымдардың жарғылық капиталдарына
инвестиция салуды, инвестициялық ... жалғасы
Қазақстанның Инвестициялық қоры Қазақстан Республикасының мемлекеттік
даму институттарының бірі болып табылады. Қордың қызметі 2003 жылдың 11
маусымында басталған-ды. Ұйымдық-құқықтық нысаны – жарғылық капиталына
мемлекеттің жүз пайыздық қатысуы бар акционерлік қоғам. Жарғылық
капиталының мөлшері - 37,8 миллиард теңге, немесе 300 миллионнан астам АҚШ
доллары, кейіннен оны кезеңдеп арттыру жоспарланған.
Қордың мақсаты және негізгі міндеттері:
Қордың мақсаты - экономиканың шикізаттық емес секторында бәсекеге
қабілетті өндіріс орындарын құру жөніндегі жеке сектордың бастамаларына
жаңадан құрылған немесе бұрыннан жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың
жарғылық капиталдарына қатысу жолымен қаржылық көмек көрсету.
Мақсаттары:
• шикізат пен материалдарды түпкілікті өңдеуден өткізетін, жаңа
технологияларды қолданып бәсекеге қабілетті өнімдер шығаратын, сондай-
ақ келешегі бар ұйымдарға өндірістік қызмет көрсететін, өзінің
қызметін өнеркәсіпте жүзеге асыратын жаңадан құрылған, сондай-ақ жұмыс
істеп тұрған ұйымдардың жарғылық капиталдарына инвестицияны жүзеге
асыру;
• инвестициялық жобаларды Қазақстанның Инвестициялық қорының қосымша
қаржыландыруы арқылы экономиканың шикізаттық емес секторындағы жеке
инвестицияларды ынталандыру (ұйымдардың жарғылық капиталына
инвестицияны жүзеге асыру) және осы жобаларды басқаруға қатысу;
• қосымша, аралас өндірістерді дамытып, отандық және шетелдік ұйымдар
арасындағы өндірістік кооперацияны қамтамасыз ететін, Қазақстан
Республикасынан тыс жердегі инвестициялық жобаларды бірлесіп
қаржыландыру арқылы қазақстандық ұйымдардың инвестициялық
белсенділіктерінің шетелдерде көтерілуіне ықпал ету.
Қор қызметінің тұжырымдамалық ережелері:
Қор акциялардың 49 пайызға дейінгі бөлігін сатып алуымен, жобалардың
тікелей инвесторы болады.
Инвестициялық жобалардың табысты іске асуы мақсатында Біз жобаның
орындалуына тиісті ұйымдастыру деңгейін қамтамасыз ететін, жобаның
техникалық-технологиялық жақтарын жүзеге асыру үшін маркетингілік және
технологиялық жеткілікті тәжірибесі бар және акциялардың 50 пайыздан
астамын бақылайтын стратегиялық инвесторлары (бір инвестор немесе
инвесторлар тобы) бар, кәсіпорындардың жарғылық капиталына қатысқанды
неғұрлым тиімді болады санаймыз.
Қор және басқа акционерлердің тараптарынан кәсіпорынның жарғылық
капиталына салынатын инвестиция Жобаны іске асырудың түрлі сатыларында
қаржыландырудың басқа көздерімен де ұштастырылуы мүмкін, соның ішінде
листингіленбеген облигациялар, банктік займдер, бірлестірілген займдер,
лизингілер және мерзімі ұзартылған төлеммен сатып алу, экспорттық несие
агенттіктерінің қатысуымен алынатын несиелер.
Қор инвестор ретінде кәсіпорынның жарғылық капиталына қатыса отырып,
жобаны іске асыру барысындағы, қатерлер мен тиімділіктерге ортақтасады. Қор
қатерлерді барынша азайтуға ықпал ете отырып, осы өңірдегі мемлекеттік
мекемелермен және басқа да инвестицияға қатысушыларымен өзара қызметті
үйлестіреді.
Жоба іске асырылу сатысынан өтіп, сатылым мен өндіріс тұрақты деңгейге
жеткен кезде Қор өзінің үлесін стратегиялық серіктестеріне, басқа
акционерлерге және портфельдік инвесторларға сату жолымен жобадан шығады.
Бағыттардың басымдықтары
Қазақстанда және дүние жүзінің басқа елдеріндегі салаларды дамыту
беталысын талдау негізінде, бәсекеге қабілетті салалар мен кластерлерді
құру мақсатындағы инвестициялаудың басымды бағыттары анықталды, атап
айтқанда:
1. Ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өңдеу (консервілік, жүнді- және
мақтаны қайта өңдеу өнеркәсібі мен басқа салаларды есептегенде
агроөнеркәсіптік кешен);
2. Құрылыс материалдарының өндірісі (алғашқысынан бастап құрылыс
материалдарының әрлеу мен қаптауына дейінгі өндірісіне шейін);
3. Химия және мұнай химия өнеркәсібі;
4. Металлургия;
5. Машина жасау;
6. Орман және ағаш өңдеу өнеркәсібі;
7. Инфрақұрылым (энергетика және көлік).
Қазіргі уақытта Қор қызметінің түйіні құрылымды құрайтын мәні бар және
экономикалық кластерлерді жаңадан құру мен құрастырылғандарын толықтыруға
жағдай жасайтын ірі және келешегі бар маңызды жобаларды кезеңмен
қаржыландыруға ауыстырылды.
Қордың басшылығы
Басқарма Төрағасы
Зейнолла Халидоллаұлы Кәкімжанов
Мәскеу мемлекеттік университетін бітірген. Экономика ғылымдарының
кандидаты (КСРО АҒ Ғылыми-Техникалық Прогрессінің Экономика және Болжау
институты, қазір РҒА Халықшаруашылық болжау институты). Ағылшын тілін
меңгерген.
Университетті бітіргеннен кейін Қазақ ССР Мемжоспар жанындағы
экономика, жоспарлау және нормативтік ғылыми-зерттеу институтында
экономист, ғылыми қызметкер болып жұмыс істеген, Мәскеу Ғылым
Академиясының экономика және болжау институтының аспирантурасында
оқыған, Банкаралық валюта биржасының төрағасы, Республиканың Халықтық
жинақ банкінің басқарма төрағасы болып қызмет атқарған.
Қазақстан Республикасы Президентінің көмекшісі - Қазақстан
Республикасы Президенті жанындағы Жоғары экономикалық Кеңесі
төрағасының орынбасары, НСБК-групп Ұлттық инвестициялық қаржы
акционерлік компаниясының төрағасы қызметтеріне тағайындалған.
1999 жылдың 22 қаңтарынан Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс
министрі болып тағайындалды.
2002 жылдың 28 тамызынан Қазақстан Республикасы Қаржы министрі болып
тағайындалды. 2003 жылдың 17 маусымынан Қазақстанның Инвестициялық қоры
басқармасының төрағасы болып сайланды.
Басқарма мүшелері:
Тимур Эрмекұлы Жақселеков
1990 жылы Қазақ политехникалық институтын бітірген, дипломы – тау
инженері.
1993 жылдан банктік секторда жұмыс істейді. 1993 жылдан бастап 1994
жылға дейін Қазақстан Әлем Банкі жобаларды бағалау және оларды
қаржыландыруды жүзеге асыру жөніндегі құрылымында жұмыс істеген. 1994
жылдан бастап 2001 жылға дейін Қазақстан Эксимбанкі ЖАҚ жұмыс
істеді. Банкінің шетел несиелік желісі шеңберіндегі жобаларға
қызмет көрсетуді жүзеге асыратын құрылымын басқарған. 1996 жылы
Банктің Басқарма Төрағасының орынбасары болып тағайындалған. 2001
жылдың маусымынан бастап 2003 жылдың тамызына дейін Қазақстан Даму
Банкі ЖАҚ Вице-төрағасы қызметін атқарған.
Тагир Мұсаұлы Сисинбаев
Саратов заң институтын бітірген.
25 жыл сот жүйесінде еңбек еткен. Аудандық, облыстық соттарында
судья, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотынды судья және Төраға
орынбасары болып жұмыс істеген. Жоғары білікті судья.
1999 жылы Т.Сисинбаев Қазақстан Республикасы Парламент Мәжілісінің
депутаты болып сайланды.
2002 жылдың қыркүйегінен Қазақстан Республикасы қаржы вице-министрі
болып тағайындалған.
Мұқан Қаныбекұлы Сағындықов
Қарағанды кооператив институтын, Қазақ гуманитарлық заң университетін
бітірген.
Еңбек жолын 1988 жылы сауда басқармасында ревизорлықтан бастаған.
1996 жылдан бастап 2002 жылға дейін банк секторында (Темірбанк,
Казкоммерцбанк) басшы болып жұмыс істеген.
2004 жылдан 2006 жылға дейін Қазақстан Республикасы Экономика және
бюджеттік жоспарлау министрлігі Стратегиялық жоспарлау және
инвестициялық саясат департаментінің директоры лауазымын атқарған.
Шымкенттің қалалық әкімшілігінде түрлі лауазымдарында, қала Әкімінің
орынбасары, облыстық әкімшілікте Оңтүстік Қазақстан облысы Әкімінің
орынбасары лауазымдарында жұмыс істеген.
Ерен еңбегі үшін (ҚР Президентінің Жарлығымен), Қазақстан
Республикасының Тәуелсіздігіне 10 жыл, Қазақстан Конститутциясына 10
жыл медальдарымен марапатталған.
Талғат Маданятұлы Күкенов
С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетін, ҚЭБМИ, Амстердам
Университетін бітірген. Физика-математика ғылымдарының кандидаты. Іскер
әкімшілдік магистрі, Халықаралық қаржы мастері.
ҚазМУ-де оқытушы, Кәсіпкершілікті қолдаудың Орталық-Азия-Америка
Қорында инвестициялар жөнінде аналитик, Алматы Банктік оқыту
орталығында бас менеджер болып жұмыс істеген.
1997 жылдан бастап 1999 жылдары ҚЭБМИ және Мак Гилл (Канада)
университетінің бірлескен жобасында бас қаржы кеңесшісі ретінде жұмыс
атқарған.
Қайта қалпына келтіру және дамыту Еуразия банкінің Eagle Venture
Partners қорында бас инвестициялық менеджері және Ислам даму банкінде
инвестициялық менеджері болған.
2005 жылдан Ұлттық Инновациялық қоры АҚ Басқарма төрағасының
орынбасары лауазымын атқарған.
Асхат Еркінұлы Ахметов
1994 жылы Қазақ Мемлекеттік Басқару Академиясын бітірді.
Еңбек жолын ҚР Экономика министрлігі жанындағы Шетел инвестициялары
жөніндегі Ұлттық агенттігінде бастаған.
1995 жылдан бастап банктік жүйеде (Қазақстанның Мемлекеттік Даму
Банкі, Қазақстан Эксимбанкі) жұмыс атқарған.
1998 жылдан бастап түрлі коммерциялық құрылымдарда (Коммерциялық
телевизия каналы АҚ, Акцепт корпорациясы, Central Logistics ЖШС,
NEK-CL ЖШС ) мынадай қызметтерде жұмыс істеген: қазынашылық бастығы,
Несиелік серіктестіктің төрағасы, қаржы директоры, қаржы және даму
жөніндегі бас директордың орынбасары, бас директор.
Айдос Тұрдаќынұлы Жексенбай
Әль-фараби атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің экономист
мамандығын үздік бітірген, дүние жүзілік экономика саласының маманы,
сондай-ақ Oregon State University АҚШ-та Болашақ бағдарламасы
бойынша білім алған, оны 1997 жылы Bachelor of Science, Business
Administration дәрежесімен бітірген.
1997 жылдан бастап 2000 жылға дейін Қазақстанның Эксимбанкі ЖАҚ
саудалық қаржыландыру департаментінде, кейіннен несиелендіру
департаментінде жұмыс істеді. 2000 жылдан бастап 2003 жылдары Шинторг
ЖШС маркетингі мен сатуды басқарды
Елена Геннадьевна Юнусова
Алматы халық шаруашылығы институтын, Әділет Жоғары құқық мектебін
бітірген.
Институтты бітіргеннен кейін Алматы қаласының сақтандыру ұйымдарында
жұмыс істеген.
1994 жылдан бастап 1996 жылдары ҚР ҚМ және ҚР бағалы қағаздар жөнінде
ұлттық комиссиясының (USAID жаппай жекешелендіру жобасы) жұмысы
жөнінде кеңесшілер тобының басшысы болды.
1996 жылдан 2005 жылдары мерзімінде бас қаржы аналитигі, инвестициялық
менеджері, заң кеңесшісі, Қайта қалпына келтіру және дамыту Еуразия
банкінің Eagle Venture Partners қорының Қазақстандағы Өкілдігінің
басшысы болып жұмыс істеген.
2005 жылдан Ұлттық Инновациялық қоры АҚ-ның Заң департаменті
директорының лауазымын атқарды.
Қордың құрылуы
Қазақстанның Инвестициялық қоры" акционерлік қоғамын құру туралы
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 30 мамырдағы N 501
қаулысы (ҚР Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566; 28.10.04 ж. N 1119; 15.11.04
ж. N 1201 қаулыларымен енгізілген өзгерістерімен)
"Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 13
мамырдағы Заңына және Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Iшкi және
сыртқы саясаттың 2004 жылға арналған негiзгi бағыттары" туралы
Қазақстан халқына Жолдауына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi
қаулы етеді:
ҚР Үкіметінің 15.10.04 ж. N 1201 қаулысымен 1-тармақ толықтырылды 1.
Жарғылық капиталына даму институттары жүйесiнiң қалыптасуына
негізделген 100 пайыз мемлекеттiң қатысуымен "Қазақстанның
Инвестициялық қоры" акционерлiк қоғамы (бұдан әрi - Қор) құрылсын.
2. Мыналар:
1) шикiзаттар мен материалдарды тереңдетiп өңдеудi жүргiзетiн, қазiргі
заманғы және озық технологияларды пайдалана отырып бәсекеге қабiлеттi
әрi табысты өнiм шығаратын, сондай-ақ өнеркәсiптiң перспективалы
кәсiпорындарына өндірiстiк қызметтер көрсететiн жаңадан құрылатын,
сондай-ақ жұмыс iстеп тұрған кәсiпорындардың жарғылық капиталына
инвестицияларды жүзеге асыру;
2) инвестициялардың көлемiн кеңейту жолымен Қазақстан Республикасында
корпоративтiк бағалы қағаздар рыногының дамуын ынталандыру, сондай-ақ
қор рыногының қазiргi заманғы құралдарын қолдану үшiн жағдайлар жасау;
3) Қордың кәсiпорындардың жарғылық капиталына және оларды басқаруға
қатысуы есебiнен ықтимал инвесторлар үшiн кәсiпорындардың
тартымдылығын арттыру;
4) отандық және шетелдiк кәсiпорындардың арасында өндiрiстiк
кооперацияны қамтамасыз ету, толықтыратын, сабақтас өндiрiстердi
дамыту үшiн шетелдiк инвестицияларды жүзеге асыру;
5) шетелдегi қазақстандық кәсiпорындардың инвестициялық белсендiлiгiн
арттыруға жәрдемдесу;
6) халықаралық тәжiрибе мен стандарттарды қолдану негiзiнде
инвестициялық портфельдердi басқарудың озық практикасын әзiрлеу;
7) Қордың инвестициялық жобаларына қатысу үшiн менеджерлердi даярлау
Қор қызметiнiң негiзгi мiндеттерi болып белгiленсiн.
ҚР Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566 қаулысымен 3-тармақ өзгертілді
3. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi заңнамада белгiленген
тәртiппен:
1) Қордың жарғысын және инвестициялық декларациясын бекiтудi, Қордың
әдiлет органдарында мемлекеттiк тiркелуiн;
2) республикалық бюджет қаражаты есебiнен 23 000 000 000 (жиырма үш
миллиард) теңге сомасында Қордың жарғылық капиталының акцияларына ақы
төлеудi және мынадай мекен-жай бойынша: Алматы қаласы, Зеньков көшесi,
80 орналасқан ғимаратты беруді;
3) "Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы" Қазақстан Республикасы
Заңының жобасын әзiрлеудi және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң
қарауына енгізудi;
4) осы қаулыдан туындайтын өзге шаралардың қабылдануын қамтамасыз
етсiн.
4. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң Мемлекеттiк мүлiк және
жекешелендiру комитетi Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне
Қор акцияларының мемлекеттiк пакетiне иелiк ету және пайдалану
құқықтарын берсiн.
5. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне мынадай
толықтырулар енгiзiлсiн:
1) ҚР Үкіметінің 28.10.04 ж. N 1119 қаулысымен күші жойылды (бұр.
қара)
2) "Акциялардың мемлекеттiк пакеттерiне мемлекеттiк меншiктiң түрлерi
және ұйымдарға қатысудың мемлекеттiк үлестерi туралы" Қазақстан
Республикасы Үкiметiнiң 1999 жылғы 12 сәуiрдегi N 405 қаулысына
(Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 1999 ж., N 13, 124-құжат):
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Акцияларының мемлекеттiк пакеттерi мен
үлестерi республикалық меншiкке жатқызылған акционерлiк қоғамдар мен
шаруашылық серiктестiктердiң тiзбесiнде:
"Алматы қаласы" деген бөлiм мынадай мазмұндағы реттiк нөмiрi
123-85-жолмен толықтырылсын:
"123-85. "Қазақстанның Инвестициялық қоры АҚ";
3) "Республикалық меншiктегi ұйымдар акцияларының мемлекеттiк
пакеттерi мен мемлекеттiк үлестерiне иелiк ету және пайдалану
жөнiндегi құқықтарды беру туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң
1999 жылғы 27 мамырдағы N 659 қаулысына :
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Иелiк ету және пайдалану құқығы
салалық министрлiктерге, өзге де мемлекеттiк органдарға берiлетiн
республикалық меншiк ұйымдарындағы акциялардың мемлекеттiк
пакеттерiнiң және қатысудың мемлекеттiк үлестерiнiң тiзбесiнде:
"Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне" деген бөлiм мынадай
мазмұндағы реттiк нөмiрi 217-5-жолмен толықтырылсын:
"217-5. "Қазақстанның Инвестициялық қоры" AҚ".
6. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрiнiң бiрiншi орынбасары А.С.Павловқа жүктелсiн.
7. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі И. Тасмағамбетов
Басқарманың құрылымы
Қазақстан Республикасының индустриялық-инновациялық даму стратегиясы
Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен бекітілген Қазақстан
Республикасының Индустриялық-инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға
арналған стратегиясынан ережесі
Стратегияның маңызды мiндеттерiнiң бiрi Мақсатты инвестициялық және
ғылыми-техникалық стратегияларды iске асыру, инвестициялық
белсендiлiктi реттеу мен ынталандыру болып табылады, бұл
индустриялық-инновациялық дамудың қазiргi мемлекеттiк басқару жүйесiн
қайта қарауды және белгiлi бiр дәрежеде қайта құруды қажет етедi.
Стратегияда айқындалған мақсаттарға қол жеткiзу үшiн жаңа мемлекеттiк
даму институттарын құру және қазiргi барын, атап айтқанда: Қазақстанның
инвестициялық қорын, Қазақстан Даму Банкiн, Инновациялық қорды,
Экспортты сақтандыру корпорациясын нығайту қажет.
Тұтастай алғанда, даму институттарының тұрлаулы жұмыс iстеуi
орталықсыздандыру, мамандандыру, бәсекелестiк және ашықтық
қағидаттарына негiзделетiн бiрыңғай жүйенi қалыптастыруға тиiс.
Орталықсыздандыру қағидаты жеке сектордың бастамашылықтарын қолдау
(қаржылай қолдауды қоса алғанда) көздерiнiң сан түрлi болуын бiлдiредi.
Iс жүзiнде бұл мемлекеттiң қаржы және ақпараттық ресурстарды бiр ғана
даму институтына жұмылдырмайтынын бiлдiредi. Бұл:
шешiмдер қабылдау кезiнде ықтимал жүйелi қателердi болдырмауға;
бәсекелестiктiң негiзiн салуға, соның нәтижесi ретiнде қолдау көрсету
кезiнде неғұрлым ашық саясат жүргiзуге;
жеке сектордың бастамашылықтарын неғұрлым терең талдауды жүзеге асыруға
мүмкiндiк бередi. Мысалы, егер перспективалы жоба даму институттарының
бiрiнде қолдау таппаса, онда оны басқа институттан алу мүмкiндiгi
сақталады.
Мамандану қағидаты даму институттарының қызметтiң белгiлi бiр
операцияларына жәненемесе түрлерiне мамандануын бiлдiредi. Мысалы,
Қазақстан Даму Банкi жобаларды банктiк кредиттеу арқылы; Қазақстан
инвестициялық қоры - жарғылық капиталға үлестiк (бақылаусыз) қатысу
арқылы; Инновациялық қор - гранттар, оның iшiнде ғалымдар мен ғылыми
мекемелерге гранттар беру және капиталға үлестiк қатысу арқылы
жобаларды қаржыландыруға маманданады. Мамандану қағидаты даму
институттарының мамандану шеңберiнде операциялармен және қызмет
түрлерiмен ғана айналысатынын бiлдiрмейдi. Олар өздерi үшiн негiзгi
болып табылмайтын басқа операцияларды да (қызмет түрлерiн) жүзеге асыра
алады. Бұл үшiн негiзгi емес операциялар мен қызмет түрлерiн жүзеге
асырудың лимиттерi белгiлендi.
Бәсекелестік қағидаты даму институттарының қызметiн бәсекелестiк
негiзде жүзеге асыруды бiлдiредi. Мұндай қажеттiлiк институттардың
көпшiлiгiнiң дамудың осы кезеңiнде жоқ нарық институттарға елiктеуге
бейiлдi екенiмен байланысты. Институттардың қызметi нарықтық
институттарға елiктеудi бiлдiретiнiн ескере отырып, әуел бастан олардың
қызметiн нарықтық, яғни бәсекелестiк негiзде құру қажет. Бәсекелестiк
қағидаты қандай да бiр институттың қызметi нәтижелерiн салмақтауға
мүмкiндiк бередi.
Ашықтық қағидаты менеджерлердiң есептiлiгi мен жауапкершiлiгiн, қаржы
ресурстарын мақсатты әрi тиiмдi пайдалану үшiн тиiстi бақылауды
қамтамасыз ететiн дамудың мемлекеттiк институттарын корпорациялық
басқарудың ашық жүйесiн құруды бiлдiредi. Мемлекет даму институттарының
алдына қойылған мiндеттердi тиiсiнше iске асыру мақсатында олардың
қызметiне қандай да бiр қысымнан қорғауды қамтамасыз етуi тиiс. Осы
қағидатты жүзеге асыру үшiн тәуелсiз директорлар институты (мiнсiз
iскерлiк беделi бар шетелдiк жоғарғы бiлiктi менеджерлердi тарта
отырып), сондай-ақ корпоративтiк басқарудың қазiргi заманғы құралдары
белсендi пайдаланылатын болады.
Қазақстанның инвестициялық қоры
Қазақстанның инвестициялық қорының (ҚИҚ) мақсаты Қазақстанда да, шет
елдерде де кәсiпорындардың жарғылық капиталына үлестiк және бақылаусыз
қатысу арқылы жеке сектордың экономиканың шикiзаттық емес секторындағы
бастамаларына қаржылай қолдау көрсету болып табылады.
ҚИҚ құру қажеттiлiгi қор рыногының дамымауымен, отандық компаниялардың
капиталдану төмендiгiне, отандық рынокта өңдеушi өнеркәсiпке келiп
түсетiн инвестиция ағымына ықпал ететiн барабар нарықтық тетiктердiң
болмауымен байланысты болып отыр. ҚИҚ құру қаржы секторы үшiн қызмет
етудiң сапалы жаңа деңгейiне көшу қажеттiлiгiне белгi болып табылады.
Банктермен және басқа да қаржы агенттерiмен ҚИҚ әрiптестiгi жаңа
өндiрiс пен қаржы рыногының дамуы үшiн белсендi серпiлiс болады.
Жеке инвестициялық қорлардың пайда болуымен мемлекеттiк қаржы институты
ретiндегi ҚИҚ рөлi қысқартылатын болады. Қаржы рыногында 3-5 бiрдей
жеке инвестициялық қорлардың пайда болуымен жекешелендiрiлетiн болады.
Қаржылай қолдау көрсету туралы шешiм ҚҚТ әдiснамасы бойынша кешендi
талдау жасалып, тiзбенiң неғұрлым маңызды элементтерi анықталғаннан
кейiн жүзеге асырылатын болады. Егер ҚҚТ талдауының тұжырымдары ҚҚТ-да
бiрқатар өндiрiс құру қажеттiгiн көрсететiн болса, онда барлық қажеттi
негiзгi өндiрiстi құру көтермеленетiн болады. ҚҚТ әдiснамасы бойынша
талдау технологиялық әрi жоба үшiн маңызды өзге де сипатта жүзеге
асырылуы тиiс. Бұл ретте жобаларды бағалаудың бiрiншi кезектегi
өлшемдерiнiң бiрi олардың коммерциялық қайтарымдылығы болып табылады.
Бағалаудың басқа өлшемдерi жобаның экспортқа бағдар ұстануы немесе
импорт алмастыру бағыттылығы болады. Талдау мәнi экономиканың шикiзат
секторына жатпайтын жеке сектордың барлық бастамалары болуы тиiс.
Жобаларды қаржыландыруды жеңiлдету үшiн, жеке секторда қаражат
жетiспеген жағдайда ҚИҚ жарғылық капиталға (акцияларды сатып алуда)
бақылау пакетiн алмай қатысу арқылы бiрлесiп қаржыландыруға қатысатын
болады. Сонымен қатар мемлекеттiк пакеттiң жобасы iске асырылғаннан
кейiн сатылатыны жөнiнде нақты ереже белгiленуi тиiс.
Бұл ҚИҚ-қа жаңа өндiрiстер, оның iшiнде жоғары технологиялы өндiрiстер
құруда ғана емес, сондай-ақ бағалы қағаздар рыногын дамытуда да ықпал
ету мүмкiндiгiн бередi.
ҚИҚ Қазақстанның Даму Банкiмен тығыз қарым-қатынаста жұмыс iстеуi тиiс.
Бұл екi институт банк желiсi бойынша жобаларды қаржыландыру және
капиталды бастапқы орналастыру бағытында бiрiн-бiрi толықтыруы тиiс.
Таяу және орта мерзiмдi перспективада шетелдiк маманданған қаржы
ұйымдарын ҚИҚ қызметiне тарту туралы мәселе қаралатын болады.
Ынтымақтастық шетелдiк мамандарды тарту бағытымен қатар ҚИҚ жарғылық
капиталына қатысу бағытында да жүзеге асырылатын болады.
Қазақстан Республикасының Президенті
Н. НАЗАРБАЕВ
Қор туралы заң
Астана. 6 маусым. Қазақпарат - Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев 6
маусымда "Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы" Заңына қол қойды.
Ол Инвестициялық қордың қызметіне байланысты, қатынастарды ретемелеуге
бағытталған және оның инвестициялық саясатының мақсатын, өкілеттігін
және бағытын айқындайды. Заңның мәтіні басылымдарда жарияланады - деп
хабарлайды ҚазАқпаратқа ҚР Президентінің баспасөз қызметі.
Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы 2004 жылғы 6 шілдедегі №575-ІІ
Қазақстан Республикасының Заңы
Осы Заң Қазақстанның Инвестициялық қоры қызметінің мәселелерін
реттейді, оның мақсаттарын, міндеттерін, инвестициялық саясатының
бағыттарын, оның мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен өзара
іс-қимыл ерекшеліктерін айқындайды.
1-бап.
Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) Қазақстанның Инвестициялық қорының (бұдан әрі -Қор) инвестициялары -
Қордың мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес жүзеге асырылатын Қазақстан
Республикасы резиденттерінің-акционерлік қоғамдардың және шетелдік
заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарына Қордың салымдары;
2) Қордың инвестициялық қызметі - ұйымдардың жарғылық капиталдарына
инвестиция салуды, инвестициялық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz