Ауаның ылғалдылығын глгрометр және Ассман психрометрі көмегімен анықтау

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Лабораториялық жұмыс №8

Ауаның ылғалдылығын глгрометр және Ассман психрометрі көмегімен
анықтау.

Қажетті құрал-жабдықтар: глгрометр, психометр, термометр (0 +
1000 С дейінгі) эфир резеңке су бүрігіш.
Жұмыстың мақсаты: ауа ылғалдылығын зерттеу және оны анықтау.
Жұмыстың орындау алдында студенттер төмендегі сұрақтарды білуі
тиіс:

1. Гигрометр мен психфометрдің құрылысы
2. Осы құрылымдарды ауа ылғалдылығын өлшеу әдістерінің теориялық
негізі.
3. Гигрометр көмегінде ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтау
4. Ассман психрометрі және психрометрлік кесте көмегінде ауаның
абсолют ылғалдылығын анықтау.
5. Серпімділігінің кестесін пайдалану.

Теориядан қысқаша түсінік.
1 м3 ауадағы, сү бу мөлшері (грамдарды) абсолют ылғалдылық деп
аталады.
Дальтон заңы бойынша газ қоспасының қысымы, сол қоспаны
құраушы жеке газдардың қысымдарынан тұрады. Осыған орай,
атмосфералық қысымда ауадағы бу қысымының да үлесі болады. Ол
қысым немесе су буының серпімділігі ауаның абсолют ылғалдылықты
l – деп белгілесек, онда:
мм. сын. бағ.
Мұндағы, l гм3 - өлшем бірлігіндегі абсолют ылғалдылық, ал l мм.
Сын. бағ - сынап бағанасы бірлігіндегі абсолют ылғалдылық.
Бұл теңдек олар арасындағы байланысты көрсетеді.
болғанда, теңдеулердегі l – ауаның ұлғаю температуралық коэффициенті
болса:
сонда мм.сын.бағ. Осыны ескеретін болсақ температураның
кіші мәндеріндегі гм3 өлшеміндегі абсолют ылғалдылық сан мәні
бойынша ауадағы будың мм. Сын. бағ. өлшеміндегі серпімділігінен
айырмашылығы өте аз болады.
Берілген температурадағы 1м3 ауаны қанықтырушы будың
грамдарындағы мөлшері максимал ылғалдылық (Е) деп аталады.

Ауадағы абсолют ылғалдылықтың - l, берілген температурадағы
максимал ылғалдылыққа қатынасына теп процентпен өрнектелетін шаманы
ауаның салыстырмалы ылғалдылығы f деп атайды.
Ауаның ылғалдылық дәрежесін анықтау үшін ондағы су буы қаныққан
күйге жақын немесе қанықпаған екендігін білу мыңызды. Осы мақсатта
салыстырмалы ылғалдылық еңгізілген.
немесе
мұндағы: Р-ауадағы су буының қысымы, ал Рқ – қаныққан бу қысымы.
Атмосфералық ауаның салыстырмалы ылғалдылығы неғұрлым аз болса
соғұрлым әр түрлі су қоймаларындағы, өсімдіктердегі, адам
организміндегі судың булануы жылдам жүреді.
Салыстырмалы ылғалдылық тек ауадағы су буының мөлшеріне ғана
емес, сондай-ақ температураға да байланысты. Егер ауадағы су буының
мөлшері өзгермесе, онда температура төмендегенде салыстырмалы
ылғалдылық артады. Бұл ауаның температурасы төмендеген сайын, су
буының қанығуға жақын болатындығымен түсіндіріледі. Температура шық
нүктесі деп аталатын нүктеге жеткен кезде бу қанығады, яғни р = рқ.
Одан әрі салқындау будың жартылай конденсациялануына әкеледі. Егер
ауаның температурасы байтайды: тұман түсіп және әр түрлі нәрселерде
шық тамшылары пайда болады. Бұл жағдайда судың булану және будың
конденсациялану процесі бірдей қарқында өтеді.
Бу (газ) қаныққан күйге өткендегі, ал салыстырмалы ылғалдылығы
100% - ке тең болған кездегі температураны шық нүктесі деп атайды.
Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы есептеу үшін белгілі бір
температурадағы рқ қаныққан бу қысымының кестелік мәндері
пайдаланылады.
Ол үшін 1) ауаның температурасын өлшеп, кесте бойынша осы
температурадағы сәйкес келетін қаныққан будың қысымын табу қажет.
2) шық нүктесін анықтап, сол кесте бойынша ауадағы су буының
қысымын табу қажет.
3) формула бойынша ауаның салычстырмалы ылғалдылығы есептеледі.

Жұмысты орындау реті.
1. Гигрометр сақинасы мен жылтыр қабырғасын тазалап, камераға
термометр түйіні батып тұратындай мөлшерде эфир құямыз.
2. Қоршаған ауа температурасын өлшеп - жазып аламыз.
3. Медициналық біріккіштің көмегімен эфир арқылы ауа ағымын
үрлей отырып, камера қабырғасының үрлей отырып, камера қабырғасының
жылтыр беті, сақина бетімен салыстыра бақылауға алынады. Шық пайда
боуымен термометрдің - Т, көрсеткішін жазып
алып, үрлеуді тоқтатамыз, сондай-ақ камераның жылтыр бетін бақылауды
жалғастырамыз да, ондағы эфирдің толық жағалу сәтіне сәйкес-Т2
температурасын жазып аламыз.
Шық нүктесі осы ек температулардың орташа мәні ретінде анықталады:

4. Кестенің көмегінде Т-температурадағы сәйкес қаныққан су буының
серпімділігін анықтаймыз. Бұл шама 1 –абсолют ылғалдылыққа тең
болады.
5. Тағы да сол кестенің көмегінде, - қоршаған ортаның
температурасына сәйкес қаныққан су буының серпімділігі-Е анықталады.
6. формуласы көмегінде ауаның салыстырмалы ылғалдылығы
есептеледі.
Өлшеулер 5-реттен аз болмауы тиіс және алынған нәтижелер
төмендегі кестеге енгізілуі қажет.

Тәжірибелік Т1 Т2 t L E f
реті (0С) (0С) (0С)
1
2
3
4
5
Орташа
мәні

f – тің мәні көрінісінде жазыңыз.
І. Ауа ылғалдылығын шық нүктесін анықтау әдісімен табу ( гигрометр
көмегіде).
Ауадағы су буының шық нүктесін анықтау үшін Лалбрехтің
конденсациялық гигрометрін пайдаланамыз. ОЛ беткі қабырғасы жылтыр
металл Р резервуардан тұрады.

448- сурет

ІІ. Ассман психометрі көмегінде ауаның ылғалдылығын анықтау.
Ауаның ылғалдылығын жылдам анықтау үшін, көп жағдайлар да
психраметрлерді қолданады. (2-сурет). Психрометр бірдей екі
термометрлен тұратын құрла.

49-сурет

Жұмыс үстінде олардың біреуі-құрғақ күйде болса, екіншісінің ұшы
дистилденген сумен ылғалдандырылған дәкемен оралады. Дәкедегі судың
булануынан термометрлердің көрсеткіші әр түрлі болады.
Психрометрдегі судың булануы, құрл қарабының жоғарысында орналасқан
желдеткіш көмегіндегі ауа ағынымен үдей түседі. Термометрле
көрсеткіштерінің айырмашылығы бәтестің булану қарқындылығына яғни,
қоршаған ауаның ылғалдылығына тәуелді.

Жұмысты орындау реті.

1. Психрометрдің ылғал термометріндегі бәтесті арнайы рипетканың
көмегінде сулап (бәтес ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.