Математика пәнін оқыту әдістемесі

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

Мырзабекова Қ. И.

Жандарбекова Д. И.

Палмағанбетова Л.

Математика пәнін оқыту әдістемесі

Түркістан-2014

УДК373: 51

ББК74. 262. 0

М91

Пікір берген: Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік унивесритетінің оқытушысы, тарих ғылымдарының кандидаты, Сарыбаева Ә. Қ.

Мырзабекова Қ. И. , Жандарбекова Д. И. , Палмағанбетова Л.

М91

Математиканы оқытудың әдістемесі . Оқу-әдістемелік құрал. -Түркістан 2014. 56- б.

Ұсынылып отырған оқу-әдістемелік құралда математиканы оқыту әдістерін, оқытудың негізгі дидактикалық қағидаларын, оқыту әдістері және формаларын, эвристикалық әдістерін, оқытудың дәстүрлі әдістерін, бағдарламалық оқытуды, практикалық және зертханалық жұмыстарды, математикалық ұғымдарды, ұғым - логикалық категорияны, ұғымның негізгі мінездемелерін, математикалық ұғымдарды қалыптастыруды, ұғымдардың анықтамасы және олармен жүргізілетін жұмыстарды, ұғымдарды бөлу және жіктеуді, математиканы тереңдеңдетіп оқыту мәселелерін, математиканы тереңдетіп оқытатын сыныптар мен мектептердегі математиканы оқытудың ерекшеліктерін, математикадан факультативтік сабақтарын, математикадан сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстарын өзінің педагогикалық іс-тәжірибесінде теориялық тұрғыда білімін көтеруде тәжірибеде пайдалануда осы әдістемелік құрал өз көмегін көрсете алады.

ISBN 9965-9530-6-6

ББК74. 262. 0

Мырзабекова Қ. И. , Жандарбекова Д. И.

Палмағанбетова Л.

Алғы сөз

Бәсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу үшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек. Қазіргі әлемде жай ғана жаппай сауаттылық жеткіліксіз болып қалғаны қашан. Бұған 2012 жылғы желтоқсан айындағы ҚР-ның Президенті -Елбасы Н. Назарбаевтың «Қазақстан-2050 стратегиясы» - кемелденген мемлекеттің жаңа саяси курсы- атты Жолдауында біз бәсекеге қабілетті ел болуымыз үшін ұшқыр білімді ұлт болуымыз керек делінген. Соңғы жылдардағ қоғамдық және әлеуметтік өмірде болып жатқан елеулі өзгерістер мектеп алдында көптеген жаңка міндеттер қойып отыр. Әсіресе, білім беру жүйесінде әлемдік деңгейге жету үшін жасалынып жатқан талпыныстар, мектеп оқушыларына терең, сапалы жаңа технология үлгілерімен сабақ беру талаптары қойылуда. Математика пәнінің мұғалімі оқытудың жалпы заңдылықтарын, мақсаттары мен мазмұнын, әдістемелік зерттеулерді, оқытудың әртүрлі әдіс-тәсілдерін қолдана білуі керек.

Бүгінгі таңда елімізде математиканы оқыту әдістемеі бойынша ана тілімізде оқу-құралдар шыға бастады. Сонымен қатар, оқу-әдістемелік құралда математиканы оқыту әдістерін, оқытудың негізгі дидактикалық қағидаларын, оқыту әдістері және формаларын, эвристикалық әдістерін, оқытудың дәстүрлі әдістерін, бағдарламалық оқытуды, практикалық және зертханалық жұмыстарды, математикалық ұғымдарды, ұғым - логикалық категорияны, ұғымның негізгі мінездемелерін, математикалық ұғымдарды қалыптастыруды, ұғымдардың анықтамасы және олармен жүргізілетін жұмыстарды, ұғымдарды бөлу және жіктеуді, математиканы тереңдеңдетіп оқыту мәселелерін, математиканы тереңдетіп оқытатын сыныптар мен мектептердегі математиканы оқытудың ерекшеліктерін, математикадан факультативтік сабақтарын, математикадан сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстарын өзінің педагогикалық іс-тәжірибесінде теориялық тұрғыда білімін көтеруде тәжірибеде пайдалануда осы әдістемелік құрал өз көмегін көрсете алады.

Математиканы оқыту әдістері

1. Педагогиканың дидактика деп аталатын тарауында кез келген оқу пәнін оқытуға қойылатын жалпы, бірыңғай талаптар жиыны - дидактикалық қағидалар тағайындалған. Бұл туралы педагогика курсында толық мағлұматтар келтірілген. Математиканы оқытуда басшылыққа алынатын негізгі дидактикалық қағидалардың әрқайсысына қысқаша тоқталайық.

1. Ғылымилық қағидасы. Білімнің ғылымилығының мынадай үш белгіні қанағаттандыруы, оның сапалық көрсеткіші болып табылады:

а) білім мазмұнының қазіргі ғылым деңгейіне сәйкес келуі;
ә) танымның жалпы әдісінің дұрыс екеніне оқушылар сенімін қамтамасыз ету;

б) таным процесінің маңызды зандылықтарын көрсету.
Бұл айтылған шарттар бір-бірімен тығыз байланысты және әрқайсысының алдыңғысы келесісінің қажетті шарты болып саналады.

Бірінші шарт математика материалдарын ғылыми тұрғыдан баяндауды талап етеді. Егер мектепте оқылатын математика пәні материалдарының теориялық дәрежесі жоғары болып: ұғымдардың анықталуы мен сөйлемдердің (аксиомалар мен теоремалардың) тұжырымдалуы олардың мазмұнын дәл, толық және дұрыс ашып беретін болса, ал дәлелдеу процесі баянды және жүйелі жүргізілсе, сонда ғана ғылымилық қағидасы орыңдалады.

Екінші шарт бойынша оқытудың ғылымилық қағидасы ғылыми таным жөніндегі білім талап етіледі. Бұл білімнің ғылымилығының қажетті шарты ғана болып есептелінеді. Сондықтан бұл оқушылардың таным процесі жөніндегі ұғымдарын қалыптастыруға жеткіліксіз. Математикада ғылыми танымның тиімді әдістерініц бірі қарастырылып отырған құбылыстың немесе процестің математикалық моделін құру болып табылады. Себебі ғылымның әр түрлі саласында модельдеу әдісі кең түрде қолданылады. Сондықтан екінші шарт математикалық модельдеу әдісін оқытудың бірінші сатысына көтереді.

Үшінші шарт бойынша оқушыларда таным процесі және оның зандылықтары жөніндегі ұғымдардың қалыптасуын талап етеді.

Бұл айтылған ғылымилық қағидасының шарттарын іске асыру үшін оқыту процесінде проблемалық оқыту және әр түрлі зерттеу жолдары кеңінен қолданылуы керек. Түсінікті болу үшін бірнеше мысалдар келтірейік.

1) х2 +1 = 0 теңдеуінің қандай сандар жиынында шешімі бар?

2) у = уіх - і функциясының анықталу облысын анықта.

а + 6 > l4ab => a + b-l4ab = 0 => (4a -Jb) 2 > 0 оның толық дәлелдемесі бола алмайтындығын түсіндір.

2. Оқыту процесінде тәрбиелеу қағидасы математиканы оқыту өз бетінше жеке дара жүргізілмей, шәкірттерге жан-жақты тәрбие беру функциясын қатар атқаруға міндетті. Бұл туралы жоғарыда математиканы оқыту мақсатын баяндау кезінде толық айтылды.

3. Математиканы оқытудағы көрнекілік қағидасы. Ол оқушылардың оқу материалын қабылдау, талдау және жалпылау процесінің мәнінен туындайды. Оқу барысының әр түрлі кезендерінде көрнекілік түрліше функциялар орындайды. Математиканы оқыту практикасы бұл қағиданы жүзеге асыруға бағытталған арнайы құрал-жабдықтар жасауды қажет етеді (геометриялық фигуралардың модельдері, кестелер, оқу диафильмдері, кинофильмдер, теледидар, микрокалькуляторлар т. б. )

Ескеретін бір нәрсе, көрнекілікті қалай болса солай қолдана бермей, тек қажеттілігіне, тиімділігіне қарай пайдалана білудің маңызы зор. Мысалы, стереометрияның алғашқы сабақтарыңда фигуралардың әр түрлі моделін көрсету оқушылар үшін пайдалы болады да, кейінірек олардың кеңістік қиялын дамытуға кері әсер етуі мүмкін, яғни стерейметрияны үйретуде нақты көрнекілік біртіндеп "абстрактілік көрнекілікке" (жазық сызбаларды қарастыру) орын беруге тиіс.

4. Математиканы оқытудағы саналылық және белсенділік қағидасы. Бұл қағида қазіргі қоғамның белсенді де саналы өкілдерін дайындау жөніндегі мектеп міндеттері мен мақсаттарынан және математикалық материалды игеруге мағыналы және шығармашылық қатысты талап ететін оқыту процесінің өз ерекшеліктерінен туындалады.

5. Математиканы оқытудағы білімнің берік болу қағидасы. Математиканы үйретуде оқушылардың алған білімі, дағдылары берік болуы үшін мұғалім: а) өткен материалды қайталауды білікті түрде ұйымдастыра білуі қажет (жаңа тақырыптарды отер алдында, оту барысында қайталау, қорытынды қайталау т. б. ) ; ә) оқушылардың білім, дағдыларына дер кезінде бақылау жасап отыруға және мұнда орын алған олқылықтарды алдын ала біліп, оларды түзетіп отыруға тиіс; б) оқушыларға берілетін есептердің, жаттығулардың және басқа тапсырмалардың жүйелілігіне (қалай болса солай емес) айрықша мән беруі қажет т. с. с.

6. Математиканы оқытудағы жүйелілік және реттілік қағидасы. Математиканы үйретудегі жүйелілік - деректерді оқып-зерттегенде белгілі бір тәртіпті сақтауды және мектеп математика курсындағы негізгі ұғымдар мен теорияларды біртіндеп меңгеруді көздейді. Математикалық білім алуда негізгі мен қосалқыны бір жүйеге келтіріп және оларды таразылай отырып қана, оқушылар ұмытылғанды әрқашан қалпына келтіре алады және оларды орнын тауып қолдана алады.

Математиканы үйретудегі реттілік (бірте-біртелік) қағидасы бойынша оқыту: а) қарапайымнан күрделіге; ә) елестен ұғымға; б) белгіліден белгісізге; в) білімнен білікке, одан дағдыға кешу бағытында жүруге тиіс.

Бұл қағиданы жүзеге асыру үшін мұғалім математиканы оқытуды басқыштар тізбегі түрінде орналастыруға тиіс, келесі басқыш бірінші басқыштағы білім, дағдыларды толықтырады және шәкірттердің жаңа білім сатысына котерілуіне пегіз болады.

7. Математиканы оқытудағы түсініктілік қағидасы.

Математикадағы түсініктілікті білім алуды барынша жеңілдету деп ұғынуға болмайды. Түсініктіліктің дидактикалық мәнісі шәкірттің жас ерекшелігіне қарай үйретілгенін, берілетін білім тым қиын да, аса жеңіл де болмауы қажет. Математиканы үйрену барысында оқушылар өздерінің білім қабілеттеріне лайық қиындықтарды жеңіп, бейнет-зейнетіне бөленуге тиіс, осылай өз күшіне сенім пайда болады, математикалық әрекетке құштарлық күшейеді.

Дидактикалық қағидалар өзара бір-бірімен тығыз байланысып біртұтас жүйе құрады. Мысалы, көрнекілік құралдарын шебер пайдалана білу оқытудың түсініктілігін арттырады. Математиканы үйретуде жүйелілік және реттілік қағидаларын қатаң сақтау математиканы оқытуды біртіндеп қиындатуға ұштасады, ал ол түсініктілік қағидасын жемісті түрде жүзеге асыруға мүмкіңдік береді.

Математиканы оқыту әдістерін мұғалім мен шәкірттің оқып-үйрену кезіндегі қызмет, әрекет айырмашылықтарына қарай екі түрге бөлуге болады:

1. оқыту әдістері (мұғалім әрекеті) . Бұған ақпараттық және оқушының қызметін басқару әдістері жатады;

2. оқу әдістері (шәкірт әрекеті) .

Бұған оқу материалын танып - білу әдістері жатады.

Бұл жіктеуде екінші топтағы әдістерге баса көңіл бөлінеді, өйткені олар арқылы оқу процесінің мақсаты болып табылатын оқу материалдарын игеру қамтамасыз етіледі. Математиканы оқып үйренудің әдістері деп оқушылардың өздерінің математика жөніндегі белсенді, дербес тану әрекетін іске асыру, ұйымдастыру тәсілдерін айтады. Бұл әдістер математиканы үйренудің ғылыми және оқу әдістері болып екіге бөлінеді. Біріншісі математиканы ғылым ретінде зерттеп білуге құрал болады. Екіншісі орта мектеп математика педагогикасыңда математиканы оқытуды күшейту үшін арнайы жасалынған әдістер болып табылады. Олар: эвристикалық әдіс, модельдер арқылы үйрету әдісі, бағдарламалық оқыту әдісі т. б.

Үйрену мен үйрету, оқу мен оқыту егіз жүретін үрдістер. Сондықтан да математика дидактикасында үйрету (оқыту) әдістері мен формаларына үлкен орын беріледі. Оқыту әдістері деп оқушыларға математикалық білім, білік және дағдылардың белгілі бір жүйесін беру тәсілдерін айтады.

Оқушыларды белгілі бір үлгі бойынша әрекетке үйрету немесе оларға оте күрделі, өздігінше меңгеруге қиын түсетін оқу материалын оту кезінде оқыту әдістерінің көмегі зор болады.

Оқыту әдістеріне мұғалімнің кеңесі, әңгімесі, дәрістері, түсіндіру, жаттығу ретіндегі өзіндік жұмысты басқару, шәкірттің оқу әдебиеті мен жұмысына әсер етуі т. б. жатады. Математиканы оқыту формасы деп оқу процесін ұйымдастыру тәсілдері түсіңдіріледі. Олар - ең әуелі сынып-сабақ, сынып - топ, зертханалық және практикалық сияқты жалпы формалар. Басқа формалар ішінен оқытудың проблемалық формасын, оқытудың дараланған формасын, техникалық құрал-жабдықты кеңінен қолдану жағдайында өтетін оқу формасын т. б. бөліп айтуға болады.

Педагогиканың аса маңызды қағидаларының бірі мынадай: әрбір үйрету әдісіне белгілі бір үйрену әдісі сәйкес келуі қажет. Былайша айтқанда әрбір оқыту және оқу әдістері арасында белгілі бір арақатынас сақталуы тиіс. Алайда практика жүзінде оқыту әдісін үйрену және үйрету әдістерінен ажырату мүмкін бола бермейді және оларды бөлудің керегі жоқ.

Математиканы оқыту процесінде белгілі бір әдісті (немесе белгілі бір оқыту формасын) жемісті түрде пайдалану үшін мұғалім осы әдісті жетік білуі қажет. Мұның мәнісі мынада: а) бұл әдістің мәнін түсініп, оны оқытудың әр түрлі нақты жағдайларында қолдана білу қажет; ә) оқыту процесінде әрбір әдістің жиі кездесетін формаларын білу керек; б) бұл әдістің байқалатын, кездесетін жақсы және теріс жақтарын білу керек; в) осы әдіс арқылы мектеп математика курсындағы қандай мәселені оқу қолайлы болатынын алдын ала біліп отыру керек; г) оқу материалын үйрену процесінде оқушыларды осы әдіспен (басқа емес) жұмыс істеуге үйрете білу қажет.

Эвристикалық әдіс

Оқытудағы эвристикалық әдіс деп әдістемеде негізінен диалогтық (сұрақ-жауап) формадағы эвристикалық әңгімені түсінеді. Мұнда мұғалім оқушыларға білімді, ұғымды бірден дайын түрінде бермей, өз орнымен қойылған сұрақтар арқылы оларда бұрын қалыптасқан білімдері мен бақылаулары және өмір тәжірибесіне сүйеніп жаңа ұғымдарға, ережелерге, дәлелдеулерге және есептің шешуіне өздерін дайындау керек. Эвристикалық әңгіме оқытуда орын алып келген жалаң жаттау мен догатизмге қарсы бағыттялпш оқушылардың ізденімпаздығын, олардың өз бетінше ойлау қабілетін арттыруды көздейтін прогрессивтік одіс болып табылады. Эвристикалық әңгіме қойылатын сұрақтар ішінде оқушылар бірден дайын жауап таба алмайтьндай проблемалық сауалдар кездеседі. Бұрын үйретілген мәселелерді еске түсіріп, жанғыртуға арналған сұрақтар мұнда шешуші рөл атқармайды, олар тек әлі белгісіз тың сұрақтарға жауап беруге, шешуге көмекші болады. Тек өткенді қайталау, жаңғыртуға арналған әңгіме эвристикалық әңгімеге жатады, оны катехиздік әңгіме дейді.

Қазіргі дидактиканың барлық талабын қанағаттандыра отырып, эвристикалық әңгіме оқушыларға сабақ барысында танып білгізудің ең маңызды және тиімді әдістерінің қатарына жатады. Ол қазіргі жағдайда V-IX сыныптарда математикадан жаңа материал өтуде және жаппай есеп шығартуда негізгі әдіс болуы керек. Ол, әрине, мұнда басқа оқыту әдістерімен ұштастыра пайдаланылуы тиіс. Бұл тұрғыда алдыңғы қатарлы тиімді әдістер больш табылатын проблемалық-бағдарламалық жаңа әдістер алдыңғы кезекке шығады. Эвристикалық әңгіме синтетикалық әдістерден гөрі аналитикалық әдістермен жақсы үйлеседі.

Эвристикалық әңгіме-сұрақтар жүйесі бірсыпыра шарттарды қанағаттандыруы қажет: сұрақтар логикалық жағынан жүйелі, қысқа, дәл болуы; екі-ұшты, дүдәмәл болмауы, жауабы оп-оңай болмауы және оқушылардың көпшілігінің жан-жақты ойлауына кең жол ашуы т. б. Ал бұған берілетін оқушының жауабы дәл және толық, барлық сынып оқушыларына түсінікті болуы қажет. Жауап беруге көп оқушы қатысқаны дұрыс болады.

Теорема дәлелдеу кезіңде кездесетін бір эвристикалық әңгіменің сұрақтарын келтірейік:

Теорема: а және b векторларын қосу орын ауыстырымды болады.

Теоремада не берілген? Нені дәлелдеу керек? Ең әуелі

бұл теореманы а = OA, b = OB және О, А, В нүктелері бір түзудің бойында жатпайтын жағдай үшін дәлелдейміз.

Бұл теореманың қойылысы догматикалық болмай, сандарды қосудың орын ауыстырымдылық заңының аналогиясы ретіңде алынуы керек. Дәлелденгенше әлі ақиқаты анықталмаған ойды проблема, болжам деп атаған жон.

- Сандарды қосудың орын ауыстырымдылық заңының дұрыстығын қалай біліп едік?

Мұны қалай жасауға болады?

Векторларды қосудың қандай тәсілін білеміз?

- Үшбұрыш ережесі формула түрінде қалай жазылады?

- а + b ны табуға үшбұрыш ережесін қолдану үшін ОВ-ны қай нүктеден бастап жүргізу керек? Оны салындар.

Алынған векторлар қосындысын қалай табады? Орындандар.

Нәтижені көрсетіңдер.

Суретке қарасақ векторларды қосудың жаңа ережесі параллелограмм ережесін алыппыз.

Теорема қандай жағдай үшін дәлелденді? Тағы қандай жағдайлар болуы мүмкін?

Міне, осындай мұғалім сұрақтарын қадағалай отырып оқушылар мәселені шешуге тікелей және саналы түрде қатыстырылады, іздеу, талқылау әрекеттеріне жаттығады, бұрын өткен мәселеге қатысты материалдарды еске түсіріп, бекітеді.

Эвристикалық әдісті көп қолданып жүрген мұғалімдер тәжірибесі, оның оқушылардың оқу жұмысына деген козқарасын өзгертетінін көрсетеді.

Эвристикаға "дәндеп" алған шәкіртке "дап-дайын" жоспармен жұмыс істеу қызық болмай қалады, жалықтырады. Сабақ кезінде немесе үй тапсырмасын орындау кезінде болсын, мәселені шешу кілтін, есептерді шешудің жаңа жолдарын оқушылардың өздері "ашуға" құмарлық пайда болады. Олар эвристикалық әдіс-айлалар қолданылатын жұмыстарға ынталы болады. Ал бұл сайып келгенде, шәкірттердің математикалық талғамын жақсартып, математиканың негіздерін саналы түрде игеруіне игі әсер етеді.

Эвристикалық әдісті қолданудағы бір кемшілік - ол проблеманы үйретуде мұғалімнің өзі айту (ақпараттық) әдісіне қарағанда уақытты көп алады.

Сондықтан да оқытушының бұл әдісті сабақ сайын қолдануына мүмкіндігі бола бермейді. Оның үстіне қаңдай да бір тиімді әдіс болмасын, оны үнемі қолдана беру дұрыс емес, басқа әдістерді алмастырып отыру қажет.

Оқытудың дәстүрлі әдістері ертеде пайда болған және олар үнемі жетілдіріп отырылады. Педагогика мен оған жақын ғылымдардың XIX ғасырдағы деңгейіне сәйкес келетін бұл әдістердің көп жақтары ескіріп, қатаң сынға алына бастағанына да көп болды.

Алайда дәстүрлі әдістердің үлкен кемшіліктерімен қатар олардың тиімді жақтары да бар. Сондықтан бұл әдістер күні бүгінге дейін әдістемелік тәжірибеде қолданыс табуда.

Дәстүрлі әдістерге ең алдымен сөзбен баяндаудың және дайын білімді түсіндірудің догматикалық әдістері жатады (мұғалімнің әңгімесі мен дәрісі) . Бұл әдістерде белсеңці ролді мұғалім атқарады да, оқушыларға ұйып тыңдаушы міндеті қалады. Математиканы оқытуға және математиканы оқыту әдістеріне қойылатын қазіргі талаптар оқытушы мен оқушының әңгіме, дәріс үстінде қарым-қатынастарын маңызды өзгерістер, жаңалықтар енгізу міндетін қойып отыр. Мұндағы басты мақсат, оқушыларды әрекетсіз тыңдаушы, айтқанды қабылдаушы, жай орындаушы ғана емес белсенді ой әрекетін атқарушы дәрежесіне көтеру болып табылады, сондықтан да мұғалімнің оқу әңгімесі мен дөрісі шәкірттерді бейтарап қалдырмай, оларды айтылып отырған мағлұматтарға, деректерге, жаңалықтарға тартып отыру қажет.

Әңгіме немесе дәріс кезінде оқытушы ағынан жарыла сөйлей отырып, шәкірттерге өзінің "ойлау зертханасының" есігін айқара ашуы тиіс. Екінші сөзбен айтқанда, ол оқылатын математикалық материалдарды дайын күйінде жалаң айта салмай, оларды формуланы қорыту, теореманы дәлелдеу жолдарын табу процесінің мәнісіне, сырын терең бойлауға бастаушы қызметін атқарады. Оқулықтың құрғақ мәтінінен мұғалімнің жаңды сөзінің үстем болуының себебінің өзі осында. Осы талапқа сай оқу материалын баяндау барысында мұғалім өзіне "Неге?", "Қандай негіз бар?", "Бұл деректі тағайындау үшін нені білу қажет?", "Неден бастау керек?", "Бұл қалай істеледі?", "Мұны басқаша жасауға бола ма?" деген тәріздес көп сауалдар қойып, оларға қолма-қол жауап келтіреді. Оқытушы өзімен-өзі ақылдасқандай, ауызекі әңгіме жүргізгендей халде болады.

Мұғалімнің әңгімесі дәріске қарағанда анағұрлым шағындау болып келеді, ол оқыту формасы ретінде бірінші сыныптан бастап барлық сыныптарда қолданылады деуге болады. Мәселен, келтірілген тарихи мағлұматтардың барлығы жақсы дайындалған, қызықты да қысқаша әңгіме түрінде беріледі. Әңгіменің ұзақтығы әр түрлі болып келуі мүмкін, алайда ол сабақтың белгілі бір бөлігін ғана алып, оқытудың басқа формаларына да орын қалатындай етіп жүргізілуі тиіс.

Математиканы оқытуда дәріс әдісі негізінен жоғары сыныптарда қолданылады. Ол бүкіл сабақты немесе оның бір бөлігін ғана қамтуы мүмкін. Оқу дәрістерінің әңгімеден айырмашылығы, онда келтірілетін, айтылатын материалдың мазмұнына байланысты болып келеді. Кез келген тарихи шолулар бағдарламалық материал бойынша берілетін кішігірім мағлұматтан, кестелер арқылы орындалатын жұмыстардың сипаттамалары әңгіме түрінде беріледі. Ал енді логарифмдік функциялар және оның қасиеттері, математикалық индукция әдісі, тригонометриялық функциялардың "қосу теоремасы" т. б. сияқты күрделі мәселелерді қарастыруда оқытудың тиімді формасы дәріс болады, өйткені мұндай материалды баяңдау көлемді де күрделі математикалық түрлендіру жұмыстарын қажет етеді. Оның үстіне оқытушының айтқандарын шәкірттер қысқа да, нұсқа етіп жазып алуға үлгерулері тиіс.

Бұл тұрғыда тағы бір ескеретін жай, жоғарғы сыныптарда математиканы оқытуда дәрістік әдісті қолдану белгілі дәрежеде оқушыларды жоғары оқу орындарында оқуына дайындау болып табылады. Өйткені оларда дәріс оқу оқытудың ең негізгі әдістерінің бірі екені белгілі.

Бағдарламалық оқыту

Математиканы оқыту әдістері кез келген басқа білім салалары сияқты үнемі даму, жетілу үстіндегі ғылым. Бұл, әсіресе, оқыту әдістемесіндегі орын альш отырған өзгерістерден анық байқалады. Кейінгі кезде математика педагогикасында жоғарыда айтылған дәстүрлі оқу, оқыту әдістерімен қатар және соларға ұштастырыла қолданылатын жаңа әдістер бой көрсетіп, кейбіреулері математиканы оқыту практикасында лайықты орын ала бастады. Математиканы оқытудың қазіргі кезендегі ең басты ерекшеліктері мынадай:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.