МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ТӘРБИЕЛЕУ МЕН ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖОЛДАРЫ

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ТӘРБИЕЛЕУ МЕН ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖОЛДАРЫ

Мендаяхова Қ.М. - п.ғ.д. профессор (Алматы қ., ҚызмемқызПУ)

Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқыту- ойын, оқу, еңбек
іс-әрекеттерінде жүзеге асырылады. Баланың іс-әрекеті неғұрлым алуан түрлі
болған сайын, оның төңіректі тануы мен танымдық қабілетінің дамуы жан-жақты
болып келеді. Іс-әрекеттің барлық түрінде де ол іскерлікті үйренеді,
белгілі бір қарым-қатынасты игереді, тіл үйренеді. Дұрыс бағыттағы басшылық
тіл дамыту міндеттерін шешуге бағытталған педагогикалық ықпалдың
тиімділігін арттырады.
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту үздіксіз білім беру жүйесінің алғашқы
деңгейі ретінде қазіргі тұрақты өзгеріп тұрған әлемде табысты бейімделуге
қабілетті бала тұлғасының қалыптасуы мен дамуы үшін жағдайлар жасайды.
Жетекші ғалымдар мен практиктер жүргізген көптеген психологиялық-
педагогикалық зерттеулер нақты мектепке дейінгі жасты зияткерлік, тұлғалық
әлеуметтік және эмоционалдық дамуын стратегиясымен үздіксіз байланысты
екендігін және мемлекеттік саясаттың ажырамас бөлігі болып табылатындығын
ескере отырып, Қазақстан Республикасының мектепке дейінгі білім беру
жүйесін жаңғырту дамыту ісіне ерекше көңіл бөлді.

Мектепке дейінгі ұйымдарда баланың жеке басын дамыту, білім беру
мазмұнының жаңарту, болашақ ұрпақ тәрбиесін жаңа сапалық деңгейге көтеру,
балаларды шамадан тыс жүктемеден сақтайтын және білім мазмұнына міндетті
миниумы мен бала дайындығына қойылатын талаптар деңгейін белгілейтін
мелекеттік құжат – жаңа стандарт дүниеге келді. Мектеп жасына дейінгі
балаларды дамыту мәселесі ұлттық даму стратегиясымен үздіксіз байланысты
және мемелекеттік саясаттың ажырамас бөлігі. Қазақстан Республикасының
мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемелекеттік жалпыға міндетті
стандартының жаңа нұсқасы 2009 жылы қолданысқа енгізілді. Осы жаңа
стандартта педагогикалық процестерді ұйымдастыру негізгі үш принципті:
кіріктіру, жіктеу және жекешелендіруді іске асыруды болжайды.

ҚР МДТО МЖМБС-ына сүйеніп жасалған жаңа бағдарламалар (Алғашқы қадам,
Зерек бала, Біз мектепке барамыз) кешенінің мазмұнын іске асыру
әрқайсысының жеке бөлімдері мен мақсатты бағыттары бар негізгі білім беру
салаларымен тығыз байланысты жұмыстарды қарастырады.

Білім беру салаларының арасындағы байланыстарға негізделген және
олардың нақты саласы білім жүйесінің біртұтастығын көрсетіп беретіндей етіп
материалдың кіріктірілуі бағдарламалардың өзгеше белгісі болып табылады.
Кіріктіру педагогқа балалардың жеке дара ерекшеліктерін, олардың жақын даму
аймағын ескере отырып, бір және бірнеше білім саласы шеңберінде мазмұнды
үйлестіруге және материалды түрліше түйдектеуге құқық және мүмкіндік
береді.

Егер базалық білім мазмұны тұлғалық-бағдарлылық және жеке-даралық
тұрғыдан түзілсе, оқытудың белсенді құралы ретінде ойын пайдаланылса, ал
ата-аналар бала бақшадағы білім беру процесіне араласып, ат салысса, онда
баланың құзыреттілік дамуының жоғары деңгейіне жетуге болады. Сонымен бірге
білім беретін материалды кіріктіру жастық кезеңің бірінен екіншісіне
өткенде базалық мазмұнның шоғырлану және бірізділік ұстанымдарын жүзеге
асыруға мүмкіндік береді.

Жаңа стандарт бойынша мектепке дейінгі білім беру мазмұны және
мектепке дейінгі салада педагогикалық процесті ұйымдастыру мына бағыттар
негізінде өзгертілді.

- мектепке дейінгі жастағы балаларды оқыту және тәрбиелеу нәтижесі
ретінде баланың құзыреттілігін қалыптастыру;

- бес білім беру саласынан (Денсаулық, Қатынас, Таным,
Шығармашылық, Әлеуметтік орта) ұйымдастырылатын танымдық іс-
әрекеттердің кіріктірілуі;

- құзыреттіліктің даму индикаторларына, яғни мектепке дейінгі жастағы
баланың біртұтас даму деңгейін зерттеу және қадағалаудың қолданыс құралына
сүйеніп, әр баланың жетістігін диагностикалауды іске асыру.

Жаңа стандарттың және бағдарламалар кешенінің құрамына орай қазіргі
технологиялық тұрғыдан педагогикалық процестер ұйымдастырылады. Сонда:

- мектепке дейінгі білім беру сапасын бағалауды іске асырғанда,
мектепке дейінгі балалардың құзыреттілік дамуының ҚР МДТО МЖМБС-ында
көрсетіп берілген деңгейіне сәйкестігін анықтау қажет;

- күтілетін нәтиже ретіндегі мектепке дейінгінің - баланың түйінді
құзыреттіліктері баланың жеке-дара ерекшеліктеріне және қоршаған
әлеуметтік ортасына тәуелді де, негізінен оның қабілетін, бастамасын, қарым-
қатынастағы және іс-әрекеттегі белсенділігін, өмір тіршілігіндегі және
оқудағы түсінерлік әр алуан мәселелерді шешудің оңтайлы нұсқасын таба алуын
сипаттайды;

- мектепке дейінгі баланың біртұтас дамуын қадағалаудың аспабы
(инструментарий) қызметін баланың құзыреттілік дамуының Индикаторы атқарады
да, мектепке дейінгі ұйымдардың педагогтарына және ата-аналарға қатаң
емес диагностика жүргізуге мүмкіндік береді және баланың білім алу
траекториясын түзудің негізіне алынады;

- баланың жас және жеке-дара ерекшеліктерін ескеріп, оның
құзыреттілік даму деңгейін қамтамасыз ету, балаларға білім беру қызметін
көрсететін әр түрлі типті мектепке дейінгі ұйымдар іс-әрекетінің сапалы
диагностикасын және мониторингін жүргізу арқылы тиімді бағалау үшін жағдай
туғызу, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың қажетті деңгейіне және
мектепке дейінгі жастағы балаларға білім беру саласындағы дүниежүзілік
тәжірибеге сәйкес келуіне қол жеткізу сияқты индикатордың қызметін
айшықтап көрсетуге болады;

- баланың әр құзыреттілігінің дамуын үш деңгей (бірінші деңгей – бала
қандай да бір әрекетті қайта жаңғырықтырады, екінші деңгей – бала не
істегенін түсінеді, үшінші деңгей – бала нені білсе, соны қолданады)
бойынша қадағалауға арналған білім беру салалары мазмұнынан туындайтын
индикатордың жасалған жүйесін пайдалануға болады;

- мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға арналған бағдарламалар кешенінде
келтірілген әр түрлі жастық топтағы балалардың мүмкіндіктері мен тұлғалық
сапаларының сипаттамаларын ескеру керек болады.

Әр білім саласы бойынша мектепке дейінгілерді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.