Мырыштың физикалық қасиеті

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Мырыштың өндірілу тарихы
2. Мырыштың физикалық қасиеті
3. Мырышты шикізаттан өңдеудің басты шаралары
4. Мырыштың қорытпалары
ІІІ. Қорытынды
Мырыштың қолданылуы

Кіріспе
Мырыш қосылыстары, әсіресе оның мыспен қорытпасы – жезді адамзат өте
ертеден білгенімен мырыш туралы мәліметтер біраз уақытқа дейін ұмыт қалып,
тек 1721 жылы Саксондық неміс металлургы (М.В.Ломоносовтың ұстазы)
И.Генкель кімнен таза мырыш алудың әдістерін тапқаннан кейін оның
қасиеттері және қосылыстары зерттеліп, алғашқы мырыш өндіретін заводтар
салына бастады.
Мырыштың латынша аты – zincum (латынның цинкум – ақтаңдақ, ақ дақ
деген мағынадағы сөз) кейбір зерттеушілер немістің zinn – қалайы деген
сөзінен алынған болар деп жорамалдайды. Мырыш адам баласына көптеген
ғасырлар бойы таныс болғандықтан, оның аты сан рет өзгерген: оны
ертеректерде аурихалькум, алтынды мыс, спелтер, тутия, шплаутер,
т.т. аталған. Тек осы ғасырдың 20-жылдарынан бастап мырыш (орысша цинк) деп
аталуда.

Мырыштың өндірілу тарихы
Мырышты археологтардың зерттеуі бойынша б.з.д. екі мың жыл бұрын
рудадан алу тәсілін Индия территориясы білген. Сол мырышты өндіруді алғаш
рет Қытай мен Индия бастаған екен. 1743 жылғы Бристолдағы завод алғашқы
мырыш заводы болып табылады, Европа бөлігіндегі.
Европа континентінде мырышты өндіру технологиясының дамуы XVIII
ғасырдың соңы деп есептелінеді. Өндіріс орны бірінші рет мырыш өнімін
Силезияда өндірген.
Осыдан бастап мырыш өндірісі Бельгияда, Голландияда, Францияда және
т.б. Европа елдерінде дами бастады.
Жаңа мырыш өндіретін мықты өндіріс орындары Кавказда, Украинада,
Оралда, Сібірде және Қазақстанда болды. Шетелдерде Канадада, АҚШ-да,
Австралия, ФРГ, Швеция, Жапония, Перуде ірі өндіріс орындары орналасқан.

Мырыштың физикалық қасиеті
Мырыш – периодтық жүйенің ІІ тобындағы химиялық элементі, оның реттік
номері – 30, салыстырмалы атомдық массасы 65,38, тұрақты 5 изотопы бар,
олар: 64 Zn (48.89%), 66 Zn (27,81%), 67 Zn (4.11%), 68 Zn (18.57%), 70 Zn
(0,62%).
Мырыш табиғатта кең таралған элементтердің қатарына жатады. Мырыштың
жер қыртысындағы массалық үлесі – 5*10-3%, өндірістік мәні бар
минералдарына: сфалерит, табиғи мырыш сульфиді – ZnS, смитсанит немесе
галмей, каламин – ZnCO3, т.б. жатады. Мырыш өндірісте қорғасын, мырыш, мыс-
мырыш кендерінен, құрамында алтын, күміс, кадмий т.б. сирек металдары бар
полиметалды кендерден өндіріледі.
Мырыш – көгілдір түсті, жылтыр металл, оның балқу температурасы –
9130С, тығыздығы – 7130 кгм3. Мырыш қалыпты температурада, құрғақ ауада
тұрақты, бірақ морт сынғыш элемент, ал 100-1500С температурада және
температура жоғарылаған сайын мырыштың иілгіштігі, созылғыштығы,
тотыққыштығы арта түседі. Қалыпты жағдайда мырыштың сыртын тотығудан
қорғайтын оксид қабаты қаптайды. Ол жылу мен электр тогын жақсы өткізеді.
Мырыш қосылыстарында +2 валентті болып келеді, қыздырғанда оттегімен,
галогендермен, күкіртпен және фосформен жақсы әрекеттеседі. Мырыштың аса
маңызды қосылыстары: мырыш оксиді ZnO, сульфиді - ZnS, гидрооксиді -
Zn(OH)2, галогенидтнрі - ZnX2 (Х-галоген), карбонаты - ZnCO3, сульфаты -
ZnSO4 т.б.
Мырыш оксиді ZnO галмейді (ZnCO3), не мырыштың өзін күйдіру арқылы
алынады. Ақ түсті борпылдақ ұнтақ. Техникада мырыш жіп жасау үшін, жұмсақ
резинаның салмағын арттыру үшін араластырады, медицина мен косметикада
түрлі майлар құрамына араластырылады.
Мырыш гидрооксиді Zn(OH)2. Өзі көлемді, ақ түсті тұнба. Бірақ
амфотерлі қасиетті болғандықтан, қышқылдарда да, сілтілерде де ериді.
Натрий цинкатының Na2ZnO2 комплекс анионы бар түрін гидрооксидті
цинкат дейді, ол суда ериді.
Мырыш гидрооксиді аммиак ерітіндісі де ериді, өйткені бұл ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.