НАУҚАС ТҰЛҒАСЫНЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ ЖӘНЕ ПСИХИКАЛЫҚ БҰЗЫЛЫСТАРЫ БАР НАУҚАСТАРМЕН ҚАТЫНАСУ
НАУҚАС ТҰЛҒАСЫНЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ
ҚАСИЕТТЕРІ ЖӘНЕ ПСИХИКАЛЫҚ БҰЗЫЛЫСТАРЫ
БАР НАУҚАСТАРМЕН ҚАТЫНАСУ
Науқас тұлға ретінде - бұл жеке алынған адам, ол өзіне тән жекеше
биологиялық, әлеуметтік шартты құбылыстары және психикалық қасиеттерімен
смпатталады. Ол - тарихи дәуірдің және қоғамның туындысы. Адайда, науқас -
тұлға ғана емес, ол организм. Сондықтан, тұлға - бұл сана тасымалдаушы
адам.
Науқас тұлғасы жекеше құрастырылған функционалды құбылыстардан тұрады.
Олар өмір жағдайына, тәрбиеге, ауруына байланысты өзгеруге қабілетті
болады.
Науқас тұлгасының бағыттылығы - дертіне, оның күрделі және алыс
болжамына, жазылу мақсатына жеіуге бағытталған, емделудегі белсенді
әрекетінде басқарушы болатын, адамның көз-қарастары мен сенімдерінің
жинағы. Науқас адамның моральдік қасиеттері және бағыттылығы оньщ
әлеуметтік жағын қамтып, бүкіл тұлғасын айқындайды. Науқас тулғасының
бағыттылығы оньщ қасиеттерімен, түрлерімен белгіленеді.
Науқас тұлғасының дәрежесі - оның тұлғалық бағытгылығының жеке бастық,
әлеуметтік және қоғамдық маңыздылығы.
Науқастың тұлғалық бағытының түрлері - науқастың емделуге, сауығуға
деген құштарлығы және ықыласы, жеке басының қоғамдық, әлеуметтік мүдделері,
идеалдары, көзқарасы және бағыттылығының ең жоғары түрі - дәрігерге артқан
сенімдері.
Науқас тұлтсының мүддесі - бұл тұлғаның спецификалық танымалдық түрі,
емдік, диагностикалық үрдіске, емхана, аурухана ортасының құбылыстарына
бағытталған. Мейірбике көрші бөлімшелердегі жатқан ауыр науқастар жайлы де
айтпауы керек, себебі бұл - науқастың өз жағдайы жайлы қорқуына,
уайымдауына әкеледі. Мейірбикенің науқаспен суық сөйлесуі, олардың
арасындағы жақсы қарым-қатынастың және байланыстың тузілуіне кедергі
келтіреді. Байланысты ойдағыдай орнату үшін науқастың уайымын түсіне білу
керек.
Мейірбикенің мейірімділікке дайын болуы үлкен роль атқарады. Науқастың
қайғысына жауап беру, оның ауырлық сезімдерін жеңілдетуге тырысу, емдік
әсерден кем емес. В.В.Вересаев өзінің Дәрігер хаты кітабында былай
жазған: Егер құпияны жасыру қоғамға және науқастың айналасындағы адамдарға
қауіп төндірсе, онда дәрігер құпияны бұзуы керек. Бірақ, бұндай жағдайда,
дәрігер не себептен ол науқас жайындағы құпияны бұзғаны туралы, науқастың
және өзінің ар-ұятының алдында жауап беруі тиіс.
Соңғы кезде дәрігерлік құпия жөніндегі мәліметтерге бір қатар жаңа
проблемалар қосылды. Олар медицинада жоғары технологиялардың, дәрігерлік
әрекеттің жаңа бағыттары пайда болуына байланысты. Оларға жататындар —
донор және реципиент қатынасы туралы, репродуктивтік технологиялар арқылы
туған баланың биологиялық ата-анасы туралы мәлімет, т.б. Бұндай мәліметті
білген дәрігерді, науқас адам өзінің жеке өмірін білуге мақүлдайды.
Дәрігердің құпияны сақтау міндеті моралды-этикалық негізде бекітіледі.
Кейбір кезде, дәрігер мен мейірбике, медицина терминдерін шектен тыс
қолданып, науқасты медицина тіліне көшуіне, яғни жанама сөздерді
пайдалануына, ездері итермелейді. Бұл пациенттің психикасына кері әсерін
тигізеді, түрлі психологиялық реакцияларын қоздырады.
Стилистикалық бөгет, қатынасу кезінде мейірбикенің тілі ситуацияға
сәйкес болмаса, мысалы, ол тұрпайы сөйлеп, науқастың психологиялық
ерекшеліктеріне, жағдайына байланыссыз, мәдени, білім дәрежесіне сай емес
сөздерді қолдануы.
Логикалық түсіністік болмау кедергісі, мейірбикенің тілі күрделі,
науқасқа түсініксіз немесе ақиқатқа сай емес болған жағ-дайда пайда болады.
Бұл - мейірбикенің медициналық әрекет алдында жұргізілген сұхбаты кезінде
немесе дәрі-дәрмек қабылдау ережелерін түсіндіргенде байқалады.
Мейірбикенің пікірі бойынша, науқастың да дәлелдері қате болуы мүмкін.
Мәдени-әлеуметтік бөгеттің даму себептері, пациентгі белгілі бір
мамандықтың өкілі немесе ұлт, жыныс, жасының, әлеуметті жағдайдың түлғасы
ретінде қабылдау болып табылады. Кейбір ауруларға мейірбикенің беделі,
әсіресе, жас мейірбикенің беделі жеткіліксіз болғандықтан, ол бү_ндай
көзқарасқа дайын ... жалғасы
ҚАСИЕТТЕРІ ЖӘНЕ ПСИХИКАЛЫҚ БҰЗЫЛЫСТАРЫ
БАР НАУҚАСТАРМЕН ҚАТЫНАСУ
Науқас тұлға ретінде - бұл жеке алынған адам, ол өзіне тән жекеше
биологиялық, әлеуметтік шартты құбылыстары және психикалық қасиеттерімен
смпатталады. Ол - тарихи дәуірдің және қоғамның туындысы. Адайда, науқас -
тұлға ғана емес, ол организм. Сондықтан, тұлға - бұл сана тасымалдаушы
адам.
Науқас тұлғасы жекеше құрастырылған функционалды құбылыстардан тұрады.
Олар өмір жағдайына, тәрбиеге, ауруына байланысты өзгеруге қабілетті
болады.
Науқас тұлгасының бағыттылығы - дертіне, оның күрделі және алыс
болжамына, жазылу мақсатына жеіуге бағытталған, емделудегі белсенді
әрекетінде басқарушы болатын, адамның көз-қарастары мен сенімдерінің
жинағы. Науқас адамның моральдік қасиеттері және бағыттылығы оньщ
әлеуметтік жағын қамтып, бүкіл тұлғасын айқындайды. Науқас тулғасының
бағыттылығы оньщ қасиеттерімен, түрлерімен белгіленеді.
Науқас тұлғасының дәрежесі - оның тұлғалық бағытгылығының жеке бастық,
әлеуметтік және қоғамдық маңыздылығы.
Науқастың тұлғалық бағытының түрлері - науқастың емделуге, сауығуға
деген құштарлығы және ықыласы, жеке басының қоғамдық, әлеуметтік мүдделері,
идеалдары, көзқарасы және бағыттылығының ең жоғары түрі - дәрігерге артқан
сенімдері.
Науқас тұлтсының мүддесі - бұл тұлғаның спецификалық танымалдық түрі,
емдік, диагностикалық үрдіске, емхана, аурухана ортасының құбылыстарына
бағытталған. Мейірбике көрші бөлімшелердегі жатқан ауыр науқастар жайлы де
айтпауы керек, себебі бұл - науқастың өз жағдайы жайлы қорқуына,
уайымдауына әкеледі. Мейірбикенің науқаспен суық сөйлесуі, олардың
арасындағы жақсы қарым-қатынастың және байланыстың тузілуіне кедергі
келтіреді. Байланысты ойдағыдай орнату үшін науқастың уайымын түсіне білу
керек.
Мейірбикенің мейірімділікке дайын болуы үлкен роль атқарады. Науқастың
қайғысына жауап беру, оның ауырлық сезімдерін жеңілдетуге тырысу, емдік
әсерден кем емес. В.В.Вересаев өзінің Дәрігер хаты кітабында былай
жазған: Егер құпияны жасыру қоғамға және науқастың айналасындағы адамдарға
қауіп төндірсе, онда дәрігер құпияны бұзуы керек. Бірақ, бұндай жағдайда,
дәрігер не себептен ол науқас жайындағы құпияны бұзғаны туралы, науқастың
және өзінің ар-ұятының алдында жауап беруі тиіс.
Соңғы кезде дәрігерлік құпия жөніндегі мәліметтерге бір қатар жаңа
проблемалар қосылды. Олар медицинада жоғары технологиялардың, дәрігерлік
әрекеттің жаңа бағыттары пайда болуына байланысты. Оларға жататындар —
донор және реципиент қатынасы туралы, репродуктивтік технологиялар арқылы
туған баланың биологиялық ата-анасы туралы мәлімет, т.б. Бұндай мәліметті
білген дәрігерді, науқас адам өзінің жеке өмірін білуге мақүлдайды.
Дәрігердің құпияны сақтау міндеті моралды-этикалық негізде бекітіледі.
Кейбір кезде, дәрігер мен мейірбике, медицина терминдерін шектен тыс
қолданып, науқасты медицина тіліне көшуіне, яғни жанама сөздерді
пайдалануына, ездері итермелейді. Бұл пациенттің психикасына кері әсерін
тигізеді, түрлі психологиялық реакцияларын қоздырады.
Стилистикалық бөгет, қатынасу кезінде мейірбикенің тілі ситуацияға
сәйкес болмаса, мысалы, ол тұрпайы сөйлеп, науқастың психологиялық
ерекшеліктеріне, жағдайына байланыссыз, мәдени, білім дәрежесіне сай емес
сөздерді қолдануы.
Логикалық түсіністік болмау кедергісі, мейірбикенің тілі күрделі,
науқасқа түсініксіз немесе ақиқатқа сай емес болған жағ-дайда пайда болады.
Бұл - мейірбикенің медициналық әрекет алдында жұргізілген сұхбаты кезінде
немесе дәрі-дәрмек қабылдау ережелерін түсіндіргенде байқалады.
Мейірбикенің пікірі бойынша, науқастың да дәлелдері қате болуы мүмкін.
Мәдени-әлеуметтік бөгеттің даму себептері, пациентгі белгілі бір
мамандықтың өкілі немесе ұлт, жыныс, жасының, әлеуметті жағдайдың түлғасы
ретінде қабылдау болып табылады. Кейбір ауруларға мейірбикенің беделі,
әсіресе, жас мейірбикенің беделі жеткіліксіз болғандықтан, ол бү_ндай
көзқарасқа дайын ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz