Науқастың психологиясы, оның психикасының ерекшеліктері

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

№1 Медицина факультеті

Емханалық терапия және арнайы клиникалық пәндер кафедрасы

Коммуникативті дағдылар- 1 - пәні

Сабаққа арналған әдістемелік өңдеу №10

Тақырыбы: Науқастың психологиясы, оның психикасының ерекшеліктері.

Мамандығы: 5В130100 Жалпы медицина
5В130200 Стоматология

Курс: І

Құрастырғандар: оқытушы Джуманова Г.А.
оқытушы Меирбекова А.А.

Түркістан 2011-2012ж.

Кафедра мәжілісінде талқыланды
№ ____‹____› _______________2011ж

Кафедра меңгерушісімен бекітілді
м.ғ.к., доцент м.а

__________________ К.С

Тақырыбы: Науқастың психологиясы, оның психикасының ерекшеліктері.

Мақсаты:
1) Науқастың психологиясы,оның психикасының ерекшеліктері.
2) Жекеше-конституционалдық факторлар
3)Индивидуальды психологиялық факторлар
Оқыту мақсаты:
• студенттерге науқастың психологиясы туралы түсінігін қалыптастыру;
• Науқастың психикалық ерекшелігін қалыптастырып оның маңыздылығын
түсіндіру;
• дәрігер тұлғасына қойылатын психологиялық талаптарды қалыптастыру;
• пациенттермен медициналық интервьюдің жүргізілуі және оны қалыптастыру;
Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1.Науқастың психологиясы,аурудың ішкі беинесі,оның психологиялық
ерекшелігінің маңыздылығы.
2.Жекеше конституционалдық жане индивидуалдық психологиялық
факторлар,олардың әсері
3Пациенттің ќандай психологиялыќ типтерін білесіздер?
4. Коммуникативті дағдылар туралы түсінік, коммуникативті процесс және
дәрігерлердің коммуникативті компетенттілігі.
5. Пациентпен, пациенттің туыстарымен және әріптестермен дағдыларды
эффективті және конфликтсіз ќарым-ќатынастардың маңызын түсіндіру.
6. Дәрігер тұлғасына ќойылатын психологиялыќ талаптар ќандай?
7. Пациентпен медициналыќ интервьдің ќұрастырылуы және оны жүргізу.
8. Пациентпен, пациенттің туыстарымен және әріптестермен эффективті және
конфликтсіз ќарым-ќатынас дағдыларын түсіндіру.
9. Дәрігер мен пациенттің эффективті ќарым-ќатынасы үшін кедергі болатын
ќандай барьерлер және оны шешу проблемалары.
10. Пациенттердің психологиялыќ типтері және дәрігер мен пациенттің ќарым-
ќатынасын құрастырудың эффективтілігі.

Тақырыптың мазмұны
НАУҚАСТЫҢ ПСИХОЛОГИЯСЫ,ОНЫҢ ПСИХИКАСЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Соматикалық ауруға науқастың әсері ең алдымен сырқаттың ауырлығын
бағалауымен сипаталады. Осыған орай, дерттің объективті мен субъективті
ауырлығы жөнінде сөз қозгауға болады.
Тәжірибелік түрғыда аурудың ауырлығын нақты түрде анықтауға болмайды.
Бірақ, медицинаның дамуына байланысты, әлеумет-мәдениеттік ерекшеліктерін
есепке ала отырып, кейбір аурулар басқалардан ауыр болатыны сөзсіз (өлім,
мүгедектік, еңбекке қабілеттілігінің төмендеуі).
Ең алдымен, науқас өз сырқатын субъективті бағалауы маңызды рөль атқарады.
Науқастың өз ауруына субъективті қатынасын сонымен қатар, сырқаттың ішкі
көрінісі деп те атайды. Оның негізінде, дерттің диагнозының сарапталуы,
болжамы мен оның ауырлық дәрежесін бағалауы жатыр.
Науқаста өз дертінің ішкі көрінісі, ауырлық және жағымсыз сезімнің пайда
болу механизміне, оның болашақтагы дамуына, дерті туралы уайымдауына қарай
және эмоциональдік әсері нәтижесінде қалыптасады. Дерттің объективті
ауырлығы, қандай да бір асқынудан кейінгі өлімнен, аурудың дамуы
нәтижесінде пайда болатын мүгедектік және аурудың созылмалы түрге ауысуы,
сырқаттың ішкі көрінісінің қалыптасуына әкелетін бірден бір фактор болып
табылады. Бірақ науқас, медициналық мәліметтерге көбінесе толығымен
сенбейді. Науқас жағдайды аурудың субъективті ауырлығы арқылы, яғни науқас
және оны қоршаған ортаның (отбасы, еңбек ұжымы) өзіне деген көзқарасы
негізінде бағалайды.
Науқастың дертіне деген субъективті көзқарасы көптеген факторлардың
әсерінен калыптасады. Олар екі топқа бөлінеді:
I. Жекеше-конституционалдық факторларға келесілер жатады:
*жынысы
*жасы.
*мамандығы
Индивидуальді психологиялық факторлар:
•
темперамент қасиеттері;
•
мінезінің ерекшеліктері;
• жеке бас
қасиеттері.
Жынысы. Науқастың жынысы сырқатқа деген субъективті қатынасқа және оған
деген көзқарастың қалыптасуына әсер етеді. Науқастың жынысына байланысты,
әйел адамдар ер кісілерге ауырсыну сезімін, дене қозғалысының шектелуін
төзімділікпен көтереді. Бул айырмашылық жыныстардың психиофизиологиялық
ерекшеліктерімен, қоғам мен мәдениеттегі әйел және ер адамның роліне
байланысты психологиялық дәстүрлермен түсіндіріледі. Батыс елдердегі
көзқарас бойынша, босану кезіндегі ауырсыну сезімі, адам баласына берілетін
ең бір қатты ауырсыну сезімі болып табылады. Осының нәтижесінде әйел
адамдарда ауырсыну сезімін көтеру қабілеті табиғи қалыптасқан.
Медицинада психологиялық қарым-қатынастың иммобилизацияға (сүйек
сынықтарында), яғни дене қозғалысы шектелуіне әсері бүрыннан белгілі. Ер
адамдар, әйел адамдарға қарағанда, әмоциональдік ауырлықты нашар көтереді.
Әсіресе, бүл - бірнеше айлар бойы қимылы шектеліп жататын науқастары бар,
травматология бөлімшесінде айқын аңгарылады. Физикалық қозғалмау — адам
денесінің бөліктерінің субъективті қасиеттерін өзгертеді. Адамның өз-өзін
бағалауы, психологиялық тұрғыда, дене бөліктерінің дәстүрлік және отбасылық
қасиеттері уақытша өзгереді.
Жас шамасы. Сырқатқа субъективті әсердің қалыптасуына науқастың жас шамасы
да ықпал етеді. Әрбір жас шамасында дерттің өз ауырлық дәрежесі болады,
сондықтан ауырлық дәрежесін әлеуметтік психологиялық және ауырлығына
байланьгсты топтауға болады.
Жас балалардың, жасөспірімдердің өздерінің сыртқы бет-әлпетін өзгертетін
дерттеріне шыдауы, оны көтеруі, оған төзімділігі аса қиындықтар тудырады.
Себебі, жастар үшін түрінің сымбатты
болуы, қасиеттер жүйесінің негізі болып табылады. Сондықтан, медициналық
түрғыдан өмірге қауіп төндірмейтін, бірақ сыртқы келбетін ұнамсыз
көрсететін ауруға деген науқастардың психологиялық реакциясы күштірек
болады.
Жастардың дерттерге көзқарасы бойынша, оның бет әлпетіне, сымбатына кері
әсер тигізетін аллергиядан туындаған тері өзгерістері, күйіктерден пайда
болған тыртықтар, т.б. жатады.
Ешбір басқа жаста, жасөспірімдердегідей, бетіне сыздауық шық
қандағыдай психологиялық реакция анықталмайды. Жас адамның бет әлпетіне
кері әсерін тигізетін дерттердің пайда болуында туындайтын
психиопатологиялық синдром - дисфомания, тек осы жаста ғана байқалады.
Дисфоманиялық синдром дамығанда, әсіресе қыз балаларда өзін көріксіз
есептеу жайында жалған сезім туындайды. Бұл жасөспірімдердің дене
бітімінің өзгерістері нәтижесінде дамиды.
Артық салмағына байланысты көптеген қьтздар айналасындағы адамдар күледі
- деп ойлайды. Бұл жағдай қыздарды дене салмағын азайту жолдарын іздеуге
итермелейді. Олар қатаң диета сақтап, ашығып, ауыр физикалық жүктемемен
айналысып, өзін қинайды.
Жоғарыда аталған жағдай, медициналык тұрғыда, артық салмақ байқалмаған
кездерде де байқалады. Кейбір жасөспірім науқастар өзін сымбатсыз, аяқ-қолы
немесе мұрны сүйкімсіз деп ойлап, уайымдап, хирургиялық араласу керек деп
біледі.
Үлкен жастағы науқастар созылмалы және мүгедектікке әкелетін сырқаттарға,
ауыр психологиялық жауап қайтарады. Бұл үлкен жастағы науқастың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.