Еуропалық Одақ пен Қазақстанның арасындағы саяси қатынас.

Пән: Халықаралық қатынастар
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1. Еуропалық Одақ пен Қазақстанның арасындағы саяси қатынас ... ..
2. Еуропалық Одақ пен Қазақстанның арасындағы сауда және экономикалық қатынастар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3. Еуропалық Одақ және Қазақстан: бүгінгі жағдайы және болашағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

Кіріспе

Еуропа одағы - Еуропаның Еуропалық Одақ туралы келiсiм шартына қол қойған 27 мемлекеттің экономикалық және саяси бірлестігі.
Еуропа одағы (ЕО) - халықаралық саяси және экономикалық бірлестік. Жалпы саны 373 млн адамнан асатын халқы бар Еуропа территориясында орналасқан Германия, Франция, Италия, Бельгия, Нидерланд, Люксембург, Ұлыбритания, Дания, Ирландия, Грекия, Испания, Португалия, Аустрия, Финляндия, Швеция сияқты елдердің (1993) қатысуымен құрылған. Еуропа одағы аясындағы интеграциялық ынтымақтастықтың басты мақсаттары Бірегей еуропалық актіде, Маастрихт келісімшартында және Амстердам келісімінде көрсетіліп айқындалған. Еуропа одағы еуропалық қауымдастықтың, атап айтқанда, Еуропалық көмір мен болат қорыту бірлестігінің (1951, осы ұйым Еуропа одағының құрылуына негіз қалады), Еуропалық экономикалық қауымдастықтың (1957 жылы Рим келісімшарты бойынша құрылған бұл ұйым "Ортақ рынок" деп те аталады), сондай-ақ, Атом энергиясы жөніндегі еуропалық қауымдастықтың (1957 жылы құрылған) қарым-қатынастары негізінде жұмыс істейді. Кейіннен бұл Одаққа - Польша, Мажарстан, Чехия, Словакия, Словения, Хорватия, Эстония, Латвия, Литва елдері мүше болды.
Еуропалық Одақ пен Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алған күннен бастап әріптес болып табылады және ұдайы кеңейіп тұратын бірлескен диалог жүргізуде. Ынтымақтастықтың бірінші жылдары бұл диалог сауда мен инвестициялар мәселелеріне бағдарланды, ал 2002 жылдан бастап энергетика, көлік, сондай-ақ сот әділдігі мен құқықтық тәртіп сияқты басқа да маңызды салаларды қамти бастады.
Еуропалық Одақ пен Қазақстанның сауда қатынастары тұрақты дамуда.
Қазақстан мен ЕО арасындағы екі жақты сауда қатынастары 1999 жылы қол қойылған Әріптестік және ынтымақтастық туралы келісім (ӘЫК) негізінде құрылады. Бұл құжат преференциалды емес сауда туралы келісім жасасуды көздейді, оған сәйкес тараптар бір біріне кеден тарифтеріне қатысты ең қолайлы жағдай режімін (MFN) ұсынады және екі жақты саудада сан шектеулерін енгізуге тыйым салады. Сондай-ақ Келісім ұлттық заң актілері мен практикаларын техникалық нормаларды, санитарлық және фитосанитарлық талаптарды, зияткерлік меншік құқықтарын қорғауды және кеден мәселелерін қоса алғанда, сауда саласындағы ЕО стандарттарына сәйкес келтіруді көздейді.
Сондай-ақ, Еуропалық Одақ және Қазақстан: Жаңа әріптестік стратегиясы да маңызды құжат болып табылады, себебі сауда және инвестициялар саласындағы ынтымақтастық оның негізгі мақсаттарының бірі болып табылады.

1. Еуропалық Одақ пен Қазақстанның арасындағы саяси қатынас.

Еуропа одағы (ЕО) -- халықаралық саяси және экономикалық бірлестік.
Еуропалық Одақ пен Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алған күннен бастап әріптес болып табылады және ұдайы кеңейіп тұратын бірлескен диалог жүргізуде. Ынтымақтастықтың бірінші жылдары бұл диалог сауда мен инвестициялар мәселелеріне бағдарланды, ал 2002 жылдан бастап энергетика, көлік, сондай-ақ сот әділдігі мен құқықтық тәртіп сияқты басқа да маңызды салаларды қамти бастады.
1995 жылы қол қойылған және 1999 жылы күшіне енген Әріптестік және ынтымақтастық туралы келісім (ӘЫК).
ЕО мен Қазақстанның әріптестігі негізделетін басты құжат болып табылады. 2009 жылғы мамырдан бастап Брюссель мен Астанада жаңа жетілдірілген келісімді талқылау басталды.
Өңірлік деңгейде Қазақстан Еуропалық Одақ және Орталық Азия жаңа әріптестік стратегиясы шеңберінде басым ел болып табылады. 2012 жылы маусымда Еуропалық Одақ пен Еуропалық Комиссия Орталық Азия бойынша ЕО стратегиясын іске асыру туралы өзінің Бірлескен Есебін жариялады.
ЕО мен Қазақстан арасындағы жаңа кеңейтілген Әріптестік және ынтымақтастық жөніндегі келісім бойынша келіссөздер 2011 жылы 27 маусымда Брюссельде басталды.
2011 жылдан бері Еуропалық Одақ және Қазақстан арасындағы кеңейтілген ӘЫК жобасы бойынша келіссөздердің сегіз отырысы болып өтті.
2014 ж. 9 қазанда Брюссельде Еуропалық комиссия Президенті Ж.М. Баррозу және Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаевтың қатысуымен Еуропалық Одақ және Қазақстан арасындағы Әріптестік пен ынтымақтастық жөніндегі кеңейтілген келісім бойынша келіссөздердің аяқталуы жөніндегі Хаттамаға қол қою рәсімі өтіп, 2015 ж. 20 қаңтар күні Брюссельде ЕО пен Қазақстан арасындағы аталған келісімді дәйектеу рәсімі тамамдалды.
2015 ж. 21 желтоқсанда Астанада Кеңейтілген әріптестік және ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды [1].
Кеңейтілген ӘЫК ЕО мен оған кіретін мүше-мемлекеттердің Қазақстанмен қатынастарын одан әрі дамыту және ынтымақтастықты нығайту үшін маңызды кезең болып табылады.

2. Еуропалық Одақ пен Қазақстанның арасындағы сауда және экономикалық қатынастар.

Еуропалық Одақ пен Қазақстанның сауда қатынастары тұрақты дамуда.
Қазақстан мен ЕО арасындағы екі жақты сауда қатынастары 1999 жылы қол қойылған Әріптестік және ынтымақтастық туралы келісім (ӘЫК) негізінде құрылады. Бұл құжат преференциалды емес сауда туралы келісім жасасуды көздейді, оған сәйкес тараптар бір біріне кеден тарифтеріне қатысты ең қолайлы жағдай режімін (MFN) ұсынады және екі жақты саудада сан шектеулерін енгізуге тыйым салады. Сондай-ақ Келісім ұлттық заң актілері мен практикаларын техникалық нормаларды, санитарлық және фитосанитарлық талаптарды, зияткерлік меншік құқықтарын қорғауды және кеден мәселелерін қоса алғанда, сауда саласындағы ЕО стандарттарына сәйкес келтіруді көздейді.
Сондай-ақ, Еуропалық Одақ және Қазақстан: Жаңа әріптестік стратегиясы да маңызды құжат болып табылады, себебі сауда және инвестициялар саласындағы ынтымақтастық оның негізгі мақсаттарының бірі болып табылады.
Дүниежүзілік банк Қазақстанды кіріс деңгейі ортадан жоғары ел ретінде топтастырды, ол енді Еуропалық Одақтың Жалпы пұрсаттылықтар жүйесі (ЖПЖ) схемасымен пайдалана алмайтын негізгі елдер санатына енгізілді. Қолданыстағы ЖПЖ схемасы 2014 жылдың 1 қантарына дейін күшінде болады және, сонымен шаруашылықпен айналысатын субъектілердің өзгертілген режимге бейімделу үшін уақыты болады.
Еуропалық Одақ Қазақстанның негізгі сауда әріптесі болып табылады, оның үлесіне сыртқы сауданың 47% келеді (2010 жылғы деректер бойынша). ЕО мен Қазақстанның сауда қатынастары, Қазақстанның басқа елдермен және өңірлермен тауар айналымы өсуімен қатар, динамикалық деңгейде өсуде. ЕО импорты негізінен энергетика секторының өнімімен ұсынылған (2009 ж. 89% астам). Экспорттың негізгі өнімі өнеркәсіптік жабдық, көлік және химикаттар болып табылады. Экспорттық өнімдердің көбі Қазақстанда жұмыс істейтін еуропалық мұнай және газ компанияларына арналған.
ЕО-ның өңірлік және ел жобаларын ескере отырып, Еуропалық Одақ Қазақстан үшін экономикалық дамуға жәрдемдесу бөлігінде де маңызды әріптес болып табылады.
ЕО бұрынғыдай тікелей шетелдік инвестициялар мәнмәтінінде бірінші орындағы инвестор болып қала береді. Елдің шетелдік инвестицияларының жалпы көлемінің жартысынан көбін ЕО инвестициялары құрайды.
Еуропалық Одақ Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруін белсенді қолдайды, себебі Азия елінің алдында, сауда-инвестициялық қатынастарды қарқындатуға әкелетін халықаралық сауда қағидалары мен ережелерін қабылдау арқылы әлемдік экономикаға интеграциялау жолы ашылады [2].
2014 ж. 9 қазан күні Брюссельде Қазақстанның ДСҰ-на енуі аясында ЕО пен Қазақстан арасында нарыққа қолжетімділік жөніндегі екіжақты келіссөздердің аяқталуы бойынша Хаттамаға қол қойылды.

3. Еуропалық Одақ және Қазақстан: бүгінгі жағдайы және болашағы

2015 жылғы 21 желтоқсанда Астанада Сыртқы істер министрі Ерлан Ыдырысов пен ЕО-ның Сыртқы істер және қауіпсіздік саясаты жөніндегі Жоғарғы өкілі Федерике Могерини Қазақстан Республикасы мен Еуропалық Одақ арасындағы кеңейтілген серіктестік және ынтымақтастық туралы келісімге қол қойды.
Осылайша, Қазақстан Орталық Азияның Еуроодақпен бәрін қамтитын жаңа құжатқа қол қойған алғашқы елі болды.
Жаңа келісім сауда-экономикалық және инвестициялық саладағы, оның ішінде Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына қосылуын және Еуразиялық экономикалық одақты дамытуды қоса алғанда, ҚР мен ЕО арасындағы өзара іс-қимыл шеңберін едәуір ұлғайтады және ынтымақтастық үшін жаңа мүмкіндіктер ашады.
Қазақстан мен Еуроодақ қатынастардың тұжырымдамалық жаңа деңгейіне көшуге және аталған келісім қамтитын 29 саладағы өзара тиімді серіктестікті жандандыруға дайын екендіктерін білдіруде. Ынтымақтастық бағыттарына экономика және қаржы, көлік, энергетика, қоршаған ортаны қорғау, білім және зерттеу, сондай-ақ деректерді қорғау, көші-қон, заңның үстем болуы, сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес салалары кіреді. Тараптар сонымен қатар терроризмге және трансұлттық ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрестегі ынтымақтастықты күшейтуді, халықаралық және өңірлік қауіпсіздік пен тұрақтылыққа көмектесуді көздеуде.
Жаңа келісім шеңберіндегі ынтымақтастықтың маңызды бағыттарының бірі азаматтардың өзара сапарларын жеңілдету болып табылады. Осы орайда, Астанадағы келіссөздер барысында осы бағыттағы әрі қарайғы қадамдар талқыға салынды. Е. Ыдырысов атап өткендей, Қазақстан визалық саясат саласында ұлттық заңнаманы еуропалық нормалармен үйлестірумен қатар, шетелдік азаматтардың Қазақстанға келуін жеңілдетуге де елеулі көңіл бөліп келеді. Мысалы, 2014 жылғы жаздан бастап әлемнің 20 дамыған еліне Қазақстанға визалық талаптарсыз келуге рұқсат беретін пилоттық жоба жүзеге асуда. Олардың көбісі еуропалық елдер. ҚР СІМ басшысы еуропалық тараптың жауапты әрекетіне позитивті көзқарасына сенетінін жеткізді.
Кеңейтілген серіктестік және ынтымақтастық туралы келісімге қол қою Қазақстан мен ЕО қатынастарын дамыту мен нығайтуда маңызды кезең болып, бұл қатынастардың сапалы жаңа деңгейге өткенін көрсетті.
Құжатқа қол қою рәсімі Қазақстан Премьер-Министрі Кәрім Мәсімовтың қатысуымен өтті.
2016 жылдың 3 наурыз айында Астанада Еуропалық Одақ- Қазақстан Республикасы Ынтымақтастық комитетінің 15-ші отырысы өтті. Еуропалық Одақ делегациясын Еуропалық сыртқы істер қызметінің (ЕСІҚ) Орталық Азия басқарма басшысы Тойво Клаар мырза жетекшілік етті. Қазақстан делегациясын жақында қызметке тағайындалған Сыртқы істер министрінің орынбасары Роман Василенко басқарды.

Ынтымақтастық комитетінің отырысы Еуропалық Одақ - Қазақстан Республикасы Еуропалық Одақ және Қазақстан Республикасы арасындағы екі және көпжақты ынтымақтастық төңірегіндегі бірқатар мәселелер бойынша пікір алмасуға мүмкіншілік тудырды. Кездесу барысында тараптар заң ұлықтылығы, энергетика, білім беру, сондай-ақ су ресурстары мен қоршаған ортаны қорғау, есірткі тасымалына қарсы күресу мен шекараны басқару, және ішкі істер аясындағы ынтымақтастық секілді өзекті салаларға ерекше назар аударды. Сонымен қатар, отырыс қатысушылары сауда мәселесін талқылап, Еуропалық Одақ пен Қазақстан Республикасы өзара сауда-саттық саласындағы жетістіктерін атап өтті. Тараптар Қазақстан Республикасының виза саласындағы Ұлттық іс-әрекет жоспарын қолдау мақсатында Еуропалық Одақ Әріптестік Құралы жобасының дайындалуы жөнінде сөз қозғады.
Еуропалық Одақ пен Қазақстан Республикасы Ынтымақтастық комитеті 2015 ж. желтоқсанның 21 жұлдызында қол қойылған ЕО мен ҚР арасындағы Кеңейтілген әріптестік пен ынтымақтастық туралы келісімнің өзара ынтымақтастық қатынастардың әрі қарай күшеюіне әкелген елеулі қадам екенің атап өтті.
Тілшілермен кездесуі барысында Клаар мырза: Өткен жылы Астанада қол қойылған Еуропалық Одақ пен Қазақстан Республикасы арасындағы Кеңейтілген әріптестік пен ынтымақтастық туралы келісім біздің ынтымақтастығымыздың 29 аса маңызды саласында, соның ішінде ішкі-істер мен әділет аясындағы әріптестікті әрі нығайту мүмкіндітерін кеңейтеді. Жаңа Келісімде демократия мен заң ұлықтылығына, сондай-ақ азаматтық қоғаммен қатынастарды күшейту мәселесіне аса көңіл бөлінеді. Келісімнің сауда бөлімі шаруашылық субъектілеріне реттеуші ортаны әрі қарай дамытуға бағытталған. Ерекше атап өтетін бір жайт, Қазақстан - Еуропалық Одақпен жаңа дәрежедегі келісімге қол жеткізген Орта Азия аймағындағы бірінші мемлекет.
Клаар мырза алдағы Брюссель қаласында жоспарланған Еуропалық Одақ және Қазақстан Республикасы Ынтымақтастық комитетінің 16-шы отырысы жаңа келісім аясында өтетіне сенім білдіре отырып, жақын достықтың тағы бір нышаны ретінде өткізілген осы отырысқа ат салысқан Қазақстан тарапына ізгі алғысын айтты.
Еуропалық Одақ және Қазақстан: бүгінгі жағдайы және болашағы Қазақстан мен Еуропалық одақтың (ЕО, Еуроодақ) екіжақты қарым-қатынасы тәуелсіздік жылдарынан бері нәтижелі дамып келеді. Біздің елдеріміздің арасындағы сауда-экономикалық айналым айтарлықтай жоғарылады және ха - лық - аралық саясат, қауіпсіздік, қорғаныс сала - ларын - дағы ынтымақтастық биік деңгейге жетті. Қазақстан жер байлығының, ауыл шаруашы - лы - ғының арқасында ЕО-ның Орта Азиядағы не - гізгі және маңызды әріптесіне айналды. Еу - роодақ елдерінде Қазақстан тұрақтылық - тың белгісі сонымен бірге, Шығыс пен Батысты байла - ныс - тырушы көпір ретінде мойындалып отыр. Еуроодақ пен Қазақстан арасындағы осы қарым-қа - тынастардың ірге - сін қалаушы құжат - ол 1995 жылы қол қойы - лып, 1998 жылы күшіне енген Еуропалық Одақ және Қазақ - стан арасындағы ынтымақтастық пен серіктестік жайындағы Келісім болып табылады. Алайда, соңғы жылдары Еуропалық Одақ және Қазақ - стан арасындағы ынтымақтастық және серік - тестік туралы бұрынғы Келісімнің орнына жаңа, күшейтілген Келісімді жасау қажеттілігі туындады. Жаңа, күшейтілген Келісім саяси диалог және ішкі істер, құқық қорғау салаларындағы ынтымақтастықты нығайтуға қажетті шараларды қамтамасыз етіп, өзара сауда мен инвестицияны артуға үлесін қосады, сондай-ақ Еуроодақ пен Қазақстан арасындағы қазіргі қарым-қатынасты нығайта түспекші. Сондай-ақ, Қазақстан мем - лекеті қабылдаған 2009-2011 жылдарға арналған Еуропаға жол атты мемлекеттік бағдарламаның да мәні терең құжат болып табы - лады. Айтпақшы, Қазақстан осындай құжатты қа - былдаған әлемдегі жалғыз ел екен. Сол арқылы Еуропалық одақпен ынтымақтастық құруға өте ықыласты болып отырғанын осы құжаттары арқылы дәлелдеп отыр. Бүгінде Еуроодақ пен Қазақстан арасын - дағы тауар айналымы 30 млрд АҚШ доллары кө - лемінде. Қазақстан мен Еуропа Одағы - ның арасында энергетикалық саладағы ынтымақтастықты терең - - детудің мәні зор болмақ. Қазақстан прези - денті Нұрсұлтан Назарбаев: Біздің еліміз ОПЕК-ке мүше елдерден Еуропаға энерго - та - сы - - мал - даушыларды жеткізетін Ресей, Нор - ве - гиядан кейінгі үшінші ірі ел болып саналады. ЕО-ның бірқатарында қазақстандық мұ - найдың үлесі едәуір мол. Мәселен, Румынияда ол - 30 %-ды, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.