Жас өспірімдерді табиғаттың тылсым күштерін туған жердің, табиғатын білуге, құстар мен жануарлар, өсімдіктер әлемін қорғауға, сақтауға, оқытып үйретуге және салауатты өмір салтын қалыптастыруда

К і р і с п е

Жас өспірімдерді табиғаттың тылсым күштерін туған жердің, табиғатын білуге, құстар мен жануарлар, өсімдіктер әлемін қорғауға, сақтауға, оқытып үйретуге және салауатты өмір салтын қалыптастыруда. Жас ерекшеліктеріне сай өткізілетін әр түрлі қызықты сұрақтар, дауызша жұмбақ ойындардың маңызы зор. Жарыс ойындар оқушыларды жылдамдылыққа, тез қозғалғыштыққа, батыл шешім қабылдауға үйретеді. Ерікті түрде ұжымды ұйымдастыруға дағдыландырады.

Оқушылардың биология пәніне деген қызығуын арттырып, өз бетінше қосымша білім алып, шығармашылық іздесіке баулиды. Сыныптан жұмыстардың маңызы өте зор. Оқушыларға қызықты болатындай етіп, әртүрлі кештер, жарсытар өткізуді мұғалімдер әдетке айналдыруға болады. Халықтық педагогика тағлымдарын дарылту мақсатында жұмбақтар, м ақал - мәтелдерді, ойын элементтерді пайдалана отырып, қосымша мәліметтерді тақыцрыпқа сәйкес материалдарды қолдану арқылы, сабақ түрлендіріп өткізу оқушылардың таным деңгейін көтеру, пәнге деген қызығуын арттырады.

Елден қазақ халқы білім ғылымды қуып «Қына тастан, ақыл жастан шығады» - деп, ұрпағын ақылдылыққа, білімділікке баулыған. Жас күнінен білім іздеу нақты шағын халқыны ойлай берші, оңар жағын - дей келе ақыл, білім ұшқырлықпен қажет ететін интелектуалды түрлі ойындар.

1. Бақшада өсетін өсімдік.

2. Басында шар тәрізді үлпектері желдің

әсерінен жақсы ұшатын өсімдік.

3. Жапырағының үстіңгі беті салқын, астыңғы жағы жылы, ерте көктемде жапырағынан бұрын гүл шығаратын өсімдік.

4. Пиязшығы жеке бөліктерден тұратын, бақшада себілетін мәдени өсімдік.

5. Жапырағы доға жүйкелі, жол жиегінде өсетін өсімдік.

Жауаптары: 1. Пияз. 2. Бақ-бақ. 3. Өгейшөп. 4. Сарымсақ. 5. Жолжелкен.

1. Ерте кектемде сары гүл шығаратын пиязшықты өсімдік.

2. Тамырсабақты өсімдік.

3. Пиязшығы бірнеше бөлікті өсімдік.

4. Сәндік үшін өсіретін пиязшықты өсімдік.

5. Тамыр оймақшасы және жапырағы болмайтын, топыраққа көлбей жатып өсетін жерасты сабақ. 6. Гүлзарларға өсірілетін тамырсабағы жуан өсімдік.

7. Пияздың қысқарған сабағының атауы.

8. Пиязшықтың түбіртегінен шығатын тамыр.

9. Түйнек түзілетін жер астындағы сынғыш, түссіз, үзын сабақ.

Жауаптары:

1. Қазжуа. 2. Бидайық. 3. Сарымсақ. 4. Қызғалдақ. 5. Тамырсабақ.

6. Қуртқашаш. 7. Түбіртек. 8. Қосалқы. 9. Столон.

1. 1 Оқушылардың мектеп қабырғасынан алатын тәрбиесі мен білімін жетілдірудің қайнар көзі - оқытудың әдісін жетілдіру болып табылады. Оқушылардың білімге деген құштарлығын дамытып, оны толық игеруін қамтамасыз ету әр пән мүғалімінің көп еңбектенуім ізденуін талап етеді. Осы орайда сабақтарда танымдық тапсырмаларды кубиктер арқылы оқушылардың білімге қызығуын, іздеісін тудыруға болады.

Оқушылардың білімге деген құштарлық сезімін тудырып, білім орын өсіретін, ізденімпаздығын арттыратын қозғаушы күш - қы - ығу. Соның айғағы ретінде кубиктерді түскен сандарына қарай отырып, 6-сыныпта жасуша тарауын өткендегі танымдық ойынның гісін әріптестеріме ұсынып отырмын. Кей жағдайда кубиктер ара-зсып түскен санына қарай екі немесе үш рет түсіп қалуы мүмкін осы кезде мұғалім өз шеберлігіне сай сұрақтар қоюға болады.

1. 2 Қазіргі кездегі білім берудегі негізгі мақсат - жан-жақты білімді, өмір сүруге бейім, іскер, өзіндік ой-талғамы бар, адамгершілігі жоғары, қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру. Оқушылардың білім сапасын көтеру мақсатында әрбір сабақта қолданылатын оқытудың жаңа формалары мен технологиялары оқушылардың пәнге қызығуын, ізденімпаздығын байқау, қабілеттерін жетілдіруге, білім сапа сын көтеруге мүмкіндік береді. Бұл технологияның негізгі мақсаты - баланың қабілетін ашу, дамыта оқыту белсенділігін арттыру, өзіне деген сенімін арттыру, іздендіру, қосымша материалдарды жүйелі түрде пайдалану. Осы мақсатпен 7-сыныпта «Бі ржасушалы жануарлар» тақырыбында «Білім стратегі» деген психологиялық ойын сабағы өткізіллі. Сынып оқушылары 3 топқа бөлініп, сабақ кесте бойынша жүргізілді.

Оқушылардың қолында сигналды белгілер болады.

Қызыл - көмек керек, түсінбеген.

Жасыл - тапсырманы орындап дайын болған.

Бағалау парағы

1. ПРОЛОГ, ЭПИЛОГ.

1. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі. «Сен білесің бе?»

2. Үй тапсырмасын бекіту. «Ішкі сәуле» ойыны

«Сен білесің бе?» бөлімінде оқушылар жануарлардың сан алуандығы жөнінде мәліметтер жинақтап, өз ойларын ортаға салады. Үй тапсырмасы «Ішкі сәуле» ойыны арқылы бекітілді. Оқушылар бір-біріне қарама-қарсы сұрақ қояды. Бұл ойынның басты мақсаты - сұраққа нақты жауап беру.

2. ЭКСПЛИКАЦИЯ II - окушылардың даму динамикасын, ынтасын, есте сақтауын арттыру мақсатында оқушыларға лездік сұрақтар қойылады. Сол сұрақтар арқылы жаңа сабақтың тақырыбы ашылады. Әр оқушының ой-өрісі кеңейеді.

Лездік сұрақтар

1. Ғаламшарда қанша жануарлар тобы бар? (1, 5 млн. )

2. Жануарлар әлемін жүйелеуге үлес қосқан ғалым. (К. Линней)

3. Жануарларды зерттейтін ғылым. (Зоология)

4. Омыртқасыз жануарлар қалай аталады? (Омыртқасыздар)

5. Шешек екпесін тапқан ғалым. (Ө. Тілеуқабылұлы)

6. Ішкі қаңқасы пен омыртқа жотасы бар жануарлар. (Омыртқалы жануарлар)

7. Республикамызда мекендейтін жануарлар туралы жазба деректер жазған ғалым. (Махмуд Қашғари)

8. XVII-XVIII ғасырларда жануарлар дүниесін зерттеуге ықпал жасаған ұлы ғалым. (Шоқан Уәлиханов)

9. Өсімдіктерді жүйелеңіз. (Тур-туыс-тұқымдас-класс-бөлім-өсімдіктер дүниесі)

10. Жануарларды жүйелеңіз. (Түр-туыс-тұқымдас-класс-тип-жануарлар дүниесі)

11. Жануарларды ерекшеліктеріне сәйкес топтастыру қалай аталады? (Жіктеу)

12. Жануарлар дүниесінің неше тармағы бар? (Біржасушалы, көпжасушалы жануарлар)

13. Ағзасында көп жасуша болса, ол қалай аталады? (Көпжасушалы)

14. Құрылысы мен ортақ белгісі бойынша жануарлар нешеге бөлінеді?

(2, омыртқалы және омыртқасыздар)

15. Ағзаларға қосарлы атау тізім беруді кім ұсынды? (К. Линней)

16. Карл Линнсй кай ғасырда өмір сүрген. (XVII г. )

17. Баласын сүтімен асырайтын жануарлар қалай аталады? (сүт-қоректілер)

18. Бақалар неліктен қосмекенділер деп аталады?

19. Зоологиялық сектор қай жылы ашыдды? (1932 ж. )

20. Омыртқасыз жануарлар саны. (Миллион)

3. ЭКСПЛИКАЦИЯ III - кестс, сурет арқылы жаңа сабақ түсіндіріледі.

I. Жаңа сабақтың жоспары:

а) жалпы сипаттама (кесте, суретті плакат аркылы түсінік беру) ; ә) қарапайымдардың сан алуандығы. (сурет аркылы түсінік беру) ;

б) қарапайымдардың тіршіліктегі маңызы. (тірек-сызба, суреттср арқылы түсінік бсру) .

Ә. Қарапайымдардың сан алуандығы. Бұл бөлімде қарапайым сан алуан суреттерімен және микропрепараттарды пайдалану қылы сабақ түсіндірілді.

Б. Қарапайымдардың тіршіліктегі маңызы. Сабақтың бұл бөлім, тірек-сызба арқылы түсіндірілді.

II. Жана сабақты бекіту.

а) суретпен жұмыс (амеба, жасыл эвглена, кірпікшелі кебісиь суреті беріліп, сұрақтарға жауап беру)

ә) дидактикалык үлестірмелер 3 топқа тапсырмалар беріледі.

/ топтың тапсырмасы.

Қарапайымдардың құрылысы, зат алмасуы туралы түсінік беру

// топтың тапсырмасы.

Қарапайымдардың тіршіліктегі маңызы, зияны туралы, ауру алдын алу шаралары туралы түсінік беру.

/// топтың тапсырмасы.

Оқулықтағы кестені толтырып, мағынасын ашу.

4. КОРРЕКЦИЯ IV. №13 зертханалық жұмыс.

Мақсаты: кірпікшелі кебісшенің құрылысы, қозғалысы және тітір-кенгіштігін бақылау.

Бұл белімде зертханалық жұмыс арқылы оқушының оқу материалын қалай қабылдап, оны мән бере ұғынып есте сақтауын, білімді шебер қолдана алуьш түсінуге мүмкіндік табылады. Оқушылардың білімі мен икемдігін тексеру кезінде, оқу-танымдык әрекеті шыңдалады.

5. РЕФЛЕКСИЯ V. Сабақты қорытындылау кезеңі. Сабақтың нәти-жесін сараптап, талдау. Жалпы биондар санын жинақтап, бағалау. Бұл сабақтың нәтижесін семантикалық карта арқылы оқушының қай жерден қате жібергенін білуге болады.

Семантикалық карта «Кері байланыс»

Үйге тапсырма ретінде окушыларға сурет дәптерлеріне зертханалық жұмыста байқаған құбылыстарды салу. Жекелеген оқушыларға тест құрастыру тапсырылады.

Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыру, ойлау, сөйлеу мәдениетін қалыптастыру, қоршаған ортаға деген жауапкершілігін арттыруда сабақтың берері мол болды.

2. 1 Грек ғалымы Сократтың «Өзіңді өзің біліп, танып ал» деген даналық сөзі адамға ғана айтылса керек. Ендеше өзімізді-өзімізге танытатын ғылым - биология пәнінің «Адам организміндегі жеке мүшелер жүйесі қызметінің үйлесімділігі мен реттелуі. Ішкі секреция бездері» тарауы бойьшша оқушылардың алған біліндерін тиянақгау мақсатында қорытынды, қайталау ойын сабағын өткіздім.

Забақта компьютер, суреттер, тірек-сызбалар, Венн диаграммасы, тест тапсырмалары, ас тузы, йодты анықтауға арналған арнайы реактив, тест кілті, үлестірмелер және ұлағатты сөздерді пайдаландым. Адам, ғалам ғажайып жеке дана, Жан құмарын, іздеген мәңгі сана. Өзіңді-өзің танысаң істің басы, Түзеген өз ғаламын болған дана. (А. Кұнанбаев) Сабақ барысында оқушылар болашақ дәрігер - эндокринолог дәрежесіне жету қажет. Ол үшін оқушылар бірнеше сынақган өтеді. Қорытынды оқушылардың биомондарының саны арқылы шығарылады.

I сынақ. «Тура жауабын табыңыз»

1. Гормон дегеніміз не?

2. Гипоталамус деп нені атайды?

3. Гипофиздің орташаа бөлігі қандай пигменттің түзілуін реттейді?

4. Қалқанша безі қандай гормон бөледі?

5. Паратгормонды қандай без бөледі?

6. Бүйрек үсті безі қандай гормон бөледі?

7. Тимус безі қандай гормон бөледі?

8. Инсулин қандай безден бөлінеді?

9. Ер адамның жыныс гормоны к, алай аталады?

10. Әйел адамнын жыныс гормоны қалай аталады?

11. Соматотропин қандай гормон?

12. Сүт безінен бөлінетін сұйықтық?

13. Организмде мүшелер қызметінің гормондар арқылы реттелуі қалай

аталады?

14. Гипоталамус-гипофиздік-жүйеден бөлінеетін гормон қалай аталады?

15. Экзокринді бездер деп қандай бездерді атайды?

16. Қалқанша безінің жұмысын қадағалайтын гипофиздің алдыңғы бөяігінің гормоны?

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс