Оқушылардың адамгершілік құндылықтарын қалыптастырудың педагогикалық негіздері
Оқушылардың адамгершілік құндылықтарын қалыптастырудың педагогикалық
негіздері
Адамгершілік – адам өмірінің рухани негіздерін құрайды, ойластырады,
болжайды және адамзат құндылығын қалыптастырады. Адам жолының екі
түрлі,бір – біріне қарама –қарсы ағыстар бар. Бір ағыс қаталдыққа
жертелесе, екіншісі – мейірімділікке талпынады деген Леккидің сөзінде
үлкен мән бар.
Адамгершілік мәселелерін қарастыруға философтар ерте кезден – ақ ерекше
назар аударған. Мәселен, И.Кант өзінің практикалық сананы сынау этикалық
шығармасында адамгершілік жүйесін емес, адамгершілік шындығының
тұжырымдамасы жасалған алдыңғы этикалық дәстүрді қатты сынға алды.Ол мораль
мен адамгершілікті бір – біріне ұқсамайтын ұғым деп қарастырды.
Адамгершілікті Гегель, бір жағынан, солардың көмегімен адамдардың тәртібін
реттейтін әдет – ғұрыптарымен дәстүрлерін, екінші жағынан, моральға жанама
адамның нақты міндеттері деп түсінді. Оның пікірі бойынша, мораль
адамгершілікке қарағанда неғұрлым кең ұғым болып саналады.
В.Г.Белинский: Тәрбие – ұлы іс, тәрбие арқылы Адам тағдыры шешіледі десе,
Д.И.Менделеев: Тәрбиесіз білім – есуастың қолындағы қылыштай деген
болатын.
Тәрбиенің маңыздылығы сондай, біздің болашақ ұрпағымыз тәрбиеден ғана
рухани байлық алып, тәрбие арқылы ғана Адам болып қалыптасады.
Біздің мақсатымыз – оқушылардың бойында адамгершілік қасиеттер мен
құндылықтарды тәрбиелеу. М.М.Пришвиннің сөзін келтірсек, Оқушы жастарымыз
дұрыс тәрбиеге наннан да артық зәру. Егер жабайы аңдар Адамдарға
мейірімділік көрсетсе, адамдар неге бірін – бірітәрбиелемеске?
Я.А.Коменский: тәрбиені мойындау – адамдардың, жанұяның, мемлекеттің және
бүкіл әлемнің құруы деген болатын. Ендеше тәрбие ауадай қажет.
Оушыларды адамгершілік құндылыққа тәрбиелеу алдымызға мынадай міндет қойып
отыр:
- оқушыны оқыған шығармалардың басты кейіпкерлерінің іс - әрекеттерінің
жағымды жақтарына көңіл аударып, талдауға, түйін жасауға үйрету;
- оқылған мәліметтерден кейіпкерлерге берілген авторлық көңіл – күйді
табу;
- оқушының адамгершілік сана – сезімінің, ақыл – ой қызметінің дамуына,
қалыптасуына ықпал жасай отырып адамгершілік құндылықтарының
тәрбиеленуіне қозғау салу;
- оқушыларды сөйлету арқылы кейіпкерлердің іс - әрекетін салыстыру,
қорытындылау, бағалауға үйрету;
- оқушының өзін - өзі тануға, өзіндік Менін оятуға бағдар беру.
Жаратылыстың барлығы екі қарама – қарсы нәрседен тұрады. Ақ- қара,
күн – түн, ыстық – суық, жақсы – жаман. Ал адам бойындағы адамгершілік
құндылықтар рухтан туындайды. Рухтың мекені - адамның жүрегі.
Адагершілік тәлімі жүрекке жан шуағын орнатып, бұрыннан бойымызда бар жақсы
қасиеттерді дамытады. Жаман әдетпен теріс қылықтан тазарып, жаны таза,
көңілі ақ, рухани сезімдерге бай адам болып қалыптасу - өзекті мәселе.
Мейірімділік жылудан тарайды. Жүрек жылуының басқа табиғат жылуы, күн
көзінің жылуынанда әсері мол. Бұлжөнінде Абай өзінің 38 қара сөзінде:
Күллі Адам баласын қор қылатын үш нарсе бар: әуелі – надандық, екіншісі -
залымдық, - деп, адам баласын надандықпен, зұлымдықпен күресуге шақырады.
Адамгершілік құндылығы бай адам – ең ... жалғасы
негіздері
Адамгершілік – адам өмірінің рухани негіздерін құрайды, ойластырады,
болжайды және адамзат құндылығын қалыптастырады. Адам жолының екі
түрлі,бір – біріне қарама –қарсы ағыстар бар. Бір ағыс қаталдыққа
жертелесе, екіншісі – мейірімділікке талпынады деген Леккидің сөзінде
үлкен мән бар.
Адамгершілік мәселелерін қарастыруға философтар ерте кезден – ақ ерекше
назар аударған. Мәселен, И.Кант өзінің практикалық сананы сынау этикалық
шығармасында адамгершілік жүйесін емес, адамгершілік шындығының
тұжырымдамасы жасалған алдыңғы этикалық дәстүрді қатты сынға алды.Ол мораль
мен адамгершілікті бір – біріне ұқсамайтын ұғым деп қарастырды.
Адамгершілікті Гегель, бір жағынан, солардың көмегімен адамдардың тәртібін
реттейтін әдет – ғұрыптарымен дәстүрлерін, екінші жағынан, моральға жанама
адамның нақты міндеттері деп түсінді. Оның пікірі бойынша, мораль
адамгершілікке қарағанда неғұрлым кең ұғым болып саналады.
В.Г.Белинский: Тәрбие – ұлы іс, тәрбие арқылы Адам тағдыры шешіледі десе,
Д.И.Менделеев: Тәрбиесіз білім – есуастың қолындағы қылыштай деген
болатын.
Тәрбиенің маңыздылығы сондай, біздің болашақ ұрпағымыз тәрбиеден ғана
рухани байлық алып, тәрбие арқылы ғана Адам болып қалыптасады.
Біздің мақсатымыз – оқушылардың бойында адамгершілік қасиеттер мен
құндылықтарды тәрбиелеу. М.М.Пришвиннің сөзін келтірсек, Оқушы жастарымыз
дұрыс тәрбиеге наннан да артық зәру. Егер жабайы аңдар Адамдарға
мейірімділік көрсетсе, адамдар неге бірін – бірітәрбиелемеске?
Я.А.Коменский: тәрбиені мойындау – адамдардың, жанұяның, мемлекеттің және
бүкіл әлемнің құруы деген болатын. Ендеше тәрбие ауадай қажет.
Оушыларды адамгершілік құндылыққа тәрбиелеу алдымызға мынадай міндет қойып
отыр:
- оқушыны оқыған шығармалардың басты кейіпкерлерінің іс - әрекеттерінің
жағымды жақтарына көңіл аударып, талдауға, түйін жасауға үйрету;
- оқылған мәліметтерден кейіпкерлерге берілген авторлық көңіл – күйді
табу;
- оқушының адамгершілік сана – сезімінің, ақыл – ой қызметінің дамуына,
қалыптасуына ықпал жасай отырып адамгершілік құндылықтарының
тәрбиеленуіне қозғау салу;
- оқушыларды сөйлету арқылы кейіпкерлердің іс - әрекетін салыстыру,
қорытындылау, бағалауға үйрету;
- оқушының өзін - өзі тануға, өзіндік Менін оятуға бағдар беру.
Жаратылыстың барлығы екі қарама – қарсы нәрседен тұрады. Ақ- қара,
күн – түн, ыстық – суық, жақсы – жаман. Ал адам бойындағы адамгершілік
құндылықтар рухтан туындайды. Рухтың мекені - адамның жүрегі.
Адагершілік тәлімі жүрекке жан шуағын орнатып, бұрыннан бойымызда бар жақсы
қасиеттерді дамытады. Жаман әдетпен теріс қылықтан тазарып, жаны таза,
көңілі ақ, рухани сезімдерге бай адам болып қалыптасу - өзекті мәселе.
Мейірімділік жылудан тарайды. Жүрек жылуының басқа табиғат жылуы, күн
көзінің жылуынанда әсері мол. Бұлжөнінде Абай өзінің 38 қара сөзінде:
Күллі Адам баласын қор қылатын үш нарсе бар: әуелі – надандық, екіншісі -
залымдық, - деп, адам баласын надандықпен, зұлымдықпен күресуге шақырады.
Адамгершілік құндылығы бай адам – ең ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz