Олигофрения потогенезінің әр түрлі формалары
Олигофрения потогенезінің әр түрлі формалары бірдей емес, бірақ олар бірдей
механизмдерден тұрады. Сәби миының зақымдануы кезінде болатын онтогенездің
ағымдық периоды маңызды роль атқарады. Әр түрлі потогенездік, энтогендік
немесе экзогендік факторлар баланың миында өзгерістер туғызады, яғни
клиникалық аурулардың болуына алып келеді.
Олигофрения ауруының негізгі себептерінің бірі потогендік факторлардың
әсер ету кезі, олигофренияның лаколизациясы организмнің зақымдануы болып
табылады.
Олигофренияның этилогиялық факторлары:
1 .Энтогендік (тұқымқуалаушылық)
2.Экзогендік (әртүрлі химиялық препараттардың әсері)
З.Олигофренияның аралас мінез ерекшеліктері.
Этнология белгілерін анықтаудағы олигофренияның клиникалық формалары.
Микроцефалия. Микроцефалия жалған немесе дәл түрде кездесетін ауру
түрі. Дәл түрдегі (бастапқы) микроцефалия өте сирек кездеседі. Бас
сүйегінің кішкентай көлемде болуына байланысты, ауру балалардың
интеллектісі нашар дамыған, ақылының кем болуы тітіркенуінің жоғарлауы
немесе агрессиялық күйде жиі болып жатады.
Жалған (қосымша, екінші ) церебропатикалық микроцефалия, ұрықтың іштей
зақымдануына алып келеді. Ауруда дамымаудың белгілерімен қатар
неврологиялық симптомдар да немесе дірілдеп толып қалуларда жиі
кездеседі.Бас сүйегі дәл микроцефалияға қарағанда өрескел немесе дене
бітімі, бойының өсуі нашар қалыптасады.
Келе ақылдылық ауруымен ауырған аурулар жабырқаңқы, көңілсіз күйде
болады.Бірақ дәл немесе жалған микроцефалия аурулары арасында нақты шекара
қою мүмкін емес.
Ксеродермикалық форма (Рада синдромы)сирек ауытқулар болып табылады,
яғни олигофрениямен ихтиоздың байланысуы. Ауру нәтижесінде балықтың
теңгешелеріне ұқсас аурудың терісінде тез-тез қайтатын құрғақ
қабыршақтар пайда болады.Ихтиоздың ең ауыр формасымен ауырған балалар тез
өледі.Психикалық дамымау дірілдеп талып қалумен бірге жиі жүреді.
Зат алмасудың бұзылуына байланысты туындайтын ауру түрлері.
Фенилкетонурия (фенилпированоградтық олигофрения) фениламинның
алмасуының бұзылуына байланысты болатын ауру түрі.Бұл жағдайда жүріс-тұрыс,
бұлшық ет тонусы өзгереді, қимыл координациясы бұзылады.Осы ауру түрі жаңа
туылған балаларда, яғни емізулі кезеңде де байқалады. Бала өмірінің бірінші
жылында-ақ ақыл-есінің кемдігі байқалып, 3-7 жасқа келгенде бұл қалыпты
жағдайға айналады.
Гомодистелнурия метион алмасуының бұзылуына байланысты рецессивті типте
тұқым қуалайтын ауру түрі. Бұл ауру түрі бұлшық еттердің әлсіреуі, талып
қалу жағдайларында көрінеді. Аурудың белгілері көзінің айланасы қызарып,
көру қызметінің нашарлауы немесе тағы басқа құбылыстарда көрінеді.
Галактоземия, фрунтазурия, сукрозия - рецессивтік
түрде
тұқымқуалайтын ауру түрі. Балаларда гипотрофия, тышқақ немесе тағы басқа
ауыр сйматикалық бұзылулар негізінде көрінеді.Бұл организмнің
үлкен
шығындауына талып қалу, көңілсіз күйде болуында көрінеді.
Марфон синдромы - полисахаридтің жетіспеуінен туындайтын ауру түрі. Осы
тұқым қуалайтын ауру негізінде байланыстыру тканьдары зақымдалады.Бұл ауру
түрі әйелдерде сияқты еркектерде де жиі кездеседі. Аурудың белгілері
туылғаннан бастап байқалады.Оларға:
1 .Көздің дамуының ауытқуы;
2.Сүйек бұлшық еттері системасының дамуының ауытқуы;
З.Жүрек қантамырларының дамуының ауытқуы:
Берілген ауруда барлық балаларда интеллектуалдық дефект байқалмайды.
Психикалық дамудың көп белгісі жас ерекшелік нормасына байланысты келеді.
Горгонализм - тұқымқуалайтын ауру түрі, зат алмасуының бұзылуы
нәтіжесінде туындайды. Әйелдерге қарағанда еркектерде жиі кездесетін ауру
түрі. Аурудың белгілері сәби өмірінің бірінші айында көрінеді.Бұған бас
сүйегінің көлемі тым үлкен болуы, құлақтарының пішіні дұрыс қалыптаспауы,
саусақтары толық, қысқа, алақаны тым жалпақ болуы, буындары зақымданғанында
көрінеді.
Лоуренс синдромы - олигофрения, гипоталамус кұрылысының бұзылуымен
байланысты. Осы ауру негізінде зат алмасуының (май немесе ақуыз) бұзылуында
көрініс табады. Вегетативтік және эндокриндік өзгерістер байқалады. Бұл
синдром олигофрения ауруынан идиотия ауруына ауысуына дейін баруы мүмкін.
Сондықтан осындай аурумен аурыған балаларды үнемі қадағалап, емдеудің
алдын алу шараларын қолдану керек.
Хромосомалардың операциясынан туындаған олигофрениялар.
Даун ауруы - хромосомалардың ауытқуына байланысты, 21 артық хромосомаға
байланысты пайда болады.
Бұл аурудың тез болу жылдамдығы 1:600 ден 1:900 ге дейінгі аралық.
Мұндай аурумен балалардың бойы қысқа, аяқ – қолдары қысқа, саусақтары
қысқа, бас сүйегі кішкентай, мұрын қыры жалпайған, таңдайы жоғары, тістері
дұрыс дамымаған, көбіне кариеспен зақымданған. Жоғары жақ сүйектері
жетілмеген, төменгісі алға шығып тұрады. Тісі семіз, кұлақтары кішкентай,
шаштары сирек, терісі құрғақ, жыныс органдары толық жетілмеген
болады. Көбіне бұл белгілер жүрек ауырумен бұлшықет
гипотомиясымен қатар жүреді. Бетінен ешнәрсе байқалмайды, ауызы
жартылай ашық болады. Ақыл-ойдан артта қалу 5% дебильностқа; 75%
имбецилностьқа немесе 20% идиотияға жетеді.
Аурулар сеңгіштікпен ерекшеленеді.
Шерешевский-Тернер синдромы - тек әйелдерде кездеседі. Бір X-
хромосоманың жетіспеуіне байланысты жыныстық хромотин болмайды.
Ауруларға жыныстық инорантилизм әр-түрлі дисплазиялар, бойдың кішілігі,
8
кұлақтары деформацияланған және төмен орналасқан. Жүрек қантамырлары
системасы жағынан кемістіктер жиі байқалады. Ақыл-ойдан артта қалуы әр
сатыда кездеседі.
Клайнфелтер синдромы - тек еркектерге тэн.
Хромосомалардың жалпы санының өсуі. Бірінші және ... жалғасы
механизмдерден тұрады. Сәби миының зақымдануы кезінде болатын онтогенездің
ағымдық периоды маңызды роль атқарады. Әр түрлі потогенездік, энтогендік
немесе экзогендік факторлар баланың миында өзгерістер туғызады, яғни
клиникалық аурулардың болуына алып келеді.
Олигофрения ауруының негізгі себептерінің бірі потогендік факторлардың
әсер ету кезі, олигофренияның лаколизациясы организмнің зақымдануы болып
табылады.
Олигофренияның этилогиялық факторлары:
1 .Энтогендік (тұқымқуалаушылық)
2.Экзогендік (әртүрлі химиялық препараттардың әсері)
З.Олигофренияның аралас мінез ерекшеліктері.
Этнология белгілерін анықтаудағы олигофренияның клиникалық формалары.
Микроцефалия. Микроцефалия жалған немесе дәл түрде кездесетін ауру
түрі. Дәл түрдегі (бастапқы) микроцефалия өте сирек кездеседі. Бас
сүйегінің кішкентай көлемде болуына байланысты, ауру балалардың
интеллектісі нашар дамыған, ақылының кем болуы тітіркенуінің жоғарлауы
немесе агрессиялық күйде жиі болып жатады.
Жалған (қосымша, екінші ) церебропатикалық микроцефалия, ұрықтың іштей
зақымдануына алып келеді. Ауруда дамымаудың белгілерімен қатар
неврологиялық симптомдар да немесе дірілдеп толып қалуларда жиі
кездеседі.Бас сүйегі дәл микроцефалияға қарағанда өрескел немесе дене
бітімі, бойының өсуі нашар қалыптасады.
Келе ақылдылық ауруымен ауырған аурулар жабырқаңқы, көңілсіз күйде
болады.Бірақ дәл немесе жалған микроцефалия аурулары арасында нақты шекара
қою мүмкін емес.
Ксеродермикалық форма (Рада синдромы)сирек ауытқулар болып табылады,
яғни олигофрениямен ихтиоздың байланысуы. Ауру нәтижесінде балықтың
теңгешелеріне ұқсас аурудың терісінде тез-тез қайтатын құрғақ
қабыршақтар пайда болады.Ихтиоздың ең ауыр формасымен ауырған балалар тез
өледі.Психикалық дамымау дірілдеп талып қалумен бірге жиі жүреді.
Зат алмасудың бұзылуына байланысты туындайтын ауру түрлері.
Фенилкетонурия (фенилпированоградтық олигофрения) фениламинның
алмасуының бұзылуына байланысты болатын ауру түрі.Бұл жағдайда жүріс-тұрыс,
бұлшық ет тонусы өзгереді, қимыл координациясы бұзылады.Осы ауру түрі жаңа
туылған балаларда, яғни емізулі кезеңде де байқалады. Бала өмірінің бірінші
жылында-ақ ақыл-есінің кемдігі байқалып, 3-7 жасқа келгенде бұл қалыпты
жағдайға айналады.
Гомодистелнурия метион алмасуының бұзылуына байланысты рецессивті типте
тұқым қуалайтын ауру түрі. Бұл ауру түрі бұлшық еттердің әлсіреуі, талып
қалу жағдайларында көрінеді. Аурудың белгілері көзінің айланасы қызарып,
көру қызметінің нашарлауы немесе тағы басқа құбылыстарда көрінеді.
Галактоземия, фрунтазурия, сукрозия - рецессивтік
түрде
тұқымқуалайтын ауру түрі. Балаларда гипотрофия, тышқақ немесе тағы басқа
ауыр сйматикалық бұзылулар негізінде көрінеді.Бұл организмнің
үлкен
шығындауына талып қалу, көңілсіз күйде болуында көрінеді.
Марфон синдромы - полисахаридтің жетіспеуінен туындайтын ауру түрі. Осы
тұқым қуалайтын ауру негізінде байланыстыру тканьдары зақымдалады.Бұл ауру
түрі әйелдерде сияқты еркектерде де жиі кездеседі. Аурудың белгілері
туылғаннан бастап байқалады.Оларға:
1 .Көздің дамуының ауытқуы;
2.Сүйек бұлшық еттері системасының дамуының ауытқуы;
З.Жүрек қантамырларының дамуының ауытқуы:
Берілген ауруда барлық балаларда интеллектуалдық дефект байқалмайды.
Психикалық дамудың көп белгісі жас ерекшелік нормасына байланысты келеді.
Горгонализм - тұқымқуалайтын ауру түрі, зат алмасуының бұзылуы
нәтіжесінде туындайды. Әйелдерге қарағанда еркектерде жиі кездесетін ауру
түрі. Аурудың белгілері сәби өмірінің бірінші айында көрінеді.Бұған бас
сүйегінің көлемі тым үлкен болуы, құлақтарының пішіні дұрыс қалыптаспауы,
саусақтары толық, қысқа, алақаны тым жалпақ болуы, буындары зақымданғанында
көрінеді.
Лоуренс синдромы - олигофрения, гипоталамус кұрылысының бұзылуымен
байланысты. Осы ауру негізінде зат алмасуының (май немесе ақуыз) бұзылуында
көрініс табады. Вегетативтік және эндокриндік өзгерістер байқалады. Бұл
синдром олигофрения ауруынан идиотия ауруына ауысуына дейін баруы мүмкін.
Сондықтан осындай аурумен аурыған балаларды үнемі қадағалап, емдеудің
алдын алу шараларын қолдану керек.
Хромосомалардың операциясынан туындаған олигофрениялар.
Даун ауруы - хромосомалардың ауытқуына байланысты, 21 артық хромосомаға
байланысты пайда болады.
Бұл аурудың тез болу жылдамдығы 1:600 ден 1:900 ге дейінгі аралық.
Мұндай аурумен балалардың бойы қысқа, аяқ – қолдары қысқа, саусақтары
қысқа, бас сүйегі кішкентай, мұрын қыры жалпайған, таңдайы жоғары, тістері
дұрыс дамымаған, көбіне кариеспен зақымданған. Жоғары жақ сүйектері
жетілмеген, төменгісі алға шығып тұрады. Тісі семіз, кұлақтары кішкентай,
шаштары сирек, терісі құрғақ, жыныс органдары толық жетілмеген
болады. Көбіне бұл белгілер жүрек ауырумен бұлшықет
гипотомиясымен қатар жүреді. Бетінен ешнәрсе байқалмайды, ауызы
жартылай ашық болады. Ақыл-ойдан артта қалу 5% дебильностқа; 75%
имбецилностьқа немесе 20% идиотияға жетеді.
Аурулар сеңгіштікпен ерекшеленеді.
Шерешевский-Тернер синдромы - тек әйелдерде кездеседі. Бір X-
хромосоманың жетіспеуіне байланысты жыныстық хромотин болмайды.
Ауруларға жыныстық инорантилизм әр-түрлі дисплазиялар, бойдың кішілігі,
8
кұлақтары деформацияланған және төмен орналасқан. Жүрек қантамырлары
системасы жағынан кемістіктер жиі байқалады. Ақыл-ойдан артта қалуы әр
сатыда кездеседі.
Клайнфелтер синдромы - тек еркектерге тэн.
Хромосомалардың жалпы санының өсуі. Бірінші және ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz