Оңтүстік Қазақстан облысы дамуы

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Оңтүстік Қазақстан облысы дамуы.

Оңтүстік Қазақстан облысы дамуы әкімшілік аумақтық бірлік ретінде 1932 жылы
10 наурызда құрылған республиканың оңтүстігінде Сырдария алабында
орналасқан. Жер көлемі 117,3 мың км2. Бұл Қазақстан аумағының 4,3% бөлігін
құрайды. Халқының саны 2,17 млн (17.2004 ж). Терістігінде Қарағанды,
батысында Қызылорда, шығысында Жамбыл облысымен, ал түстігінде Өзбекстан
республикасымен шектеседі. Облыста 11 аудан, 8 қала, 13 кент және 932 ауыл
132 ауылдық,13 кенттік окруктерге бөлінген. Орталығы Шымкент қаласы.
Қалалар - ( Редактировать) 1)Шымкент, 2)Түркістан, 3)Кентау, 4)Арыс. 5)
Жетісай
Аудандар - ( Редактировать) 1)Бәйдібек, 2)Қазығұрт, ( Редактировать)
3)Мақтаарал, ( Редактировать) 4)Ордабасы,
5)Отырар,( Редактировать) 6)Сарыағаш,( Редактировать) 7)Сайрам, 8)Созақ, (
Редактировать) 9)Төлеби, 10)Түлкібас,( Редактировать) 11)Шардара.
Облыс тұрғындарының саны жағынан республикада алдыңғы орында тұрған
облыстардың бірі екендігі, байырғы тарихи- мәдени орындардың молдығымен де
ерекшеленетіні белгілі.
Атақты Отырар қамалы, түркі жұртына мәлім болған бұрынғы Иассы, қазіргі
Түркістан қаласы осы топырақта туып өскен, орта ғасырдағы шығыс
жұлдыздарының қатарында аталып ғалымдар да ғұламалардан қалған көне
соқпақтың парызы. Республикада қолайлы табиғи жағдайларымен ерекшеленетін,
қысы қатал, жазы салқын Түлкібас пен түгін тартсаң майы шығатын Жетісайдың,
жайма шуақ Түркістанның арсында ежелде өмір сүрген өркениетті ел
болғандығын дәлелдейтін археологиялық қазба орындары мол. Жақпар тастарда,
қыш кітаптарда қалған таңбалар оңтүстік ел тарихының сырлы белгісі іспетті.
Облыстың айтарлықтай өндірістік- экономикалық мүмкіндіктері бар. Олардың
негізін орасан зор табиғи қорлар мен жеткілікті еңбек ресурстары құрайды.
Уран қоры жөнінен облыс Қазақстанда бірінші, фосфориттер мен темір рудасы
бойынша – үшінші орын алады. Облыс мақта, тері шикізаттары, өсімдіктер
майы, жүзім, бау-бақша, макорон, темекі, сыра және де басқа
алькаголсізсусындарды басқа жерлерге жеткізіп отырады.
Сонымен бірге облыста қорғасын, мұнай өнімдері, күкірт қышқылы, шифер,
автотрактор шиналары, эксковатор, трансформатор, шұлық-ұйық, тігін
бұйымдары, жиһаз шығарылады. Облыста екі бағытта ұзындығы 5,3 мың км
автомобил жолдары, оның ішінде қатты жабыны бар 5,1 мың км жол бар.
Азаматтық авиация ұзындығы 27 мың км ауа белдеулерінде жұмыс істейді. Облыс
орталығы халықаралықОрынбор-Ташкент,-Шымкент ,-Тараз,-Алматы- және Ташкент-
Шымкент, Түркістан- Самара автомагистральдарыөтіп жатыр. Ерте кездердің
өзінде оңтүстік өңірі, оның Отырары мен Түркістаны, Сайрамы мен Шымкенті
тағыбасқа қалалары, Қаратауы мен Алатауы,Мырзашөлі мен Қызылқұмы, Созағы
мен Қазығұрты, Сырдариясы мен Арысы сияқты таулары, өзен, сулары,жазиралы
далалары, берекелі құмдары баршаға мәшһүр болған.
Оңтүстік Қазақстанда болған адам осы бір тамаша өлке мен оның ғажайып
табиғатынан алған әсерлерін мәңгі есте сақтайды.
Оңтүстік Қазақстан облысы Тянь-Шань тауының батыс сілемдері мен Тұран
ойпатының шығысын алады, 117,3 мың шаршы шақырым аумаққа орналаскан. Оның
солтүстік бөлігін Бетпақдала шөлі, оңтүстік қиыр шетін Мырзашөл куаң
даласы алып жатыр
Экономикасының дамуы
1867 жылдан бастап Шымкент, Шымкент сырдария облысының уездік қаласына
айналды. Шымкенттің шаруашылық сипаттамасы Түркістан өлкесі бойынша
жолсілтемеде (1901) берілген: Ол Ташкентті Сайрам бидайымен, таза сиыр
сүтімен жабдықтайды. Еділ бойындағы шұға тоқу фабрикалары одан жүн, ал
шетелдік зауыттар тері, шұжық және аспап шеберлері ішектер алады. Қаланың
жылқы саудасымен даңқы шыққан деп көрсетілген.
ХХ ғасырдың басында Шымкентте 3 май шығарғыш, 5 тері зауыты, 15
кішігірім кірпіш зауыты, 26 диірмен болған. 1885 жылы салынған сантонин
зауыты ірі өнеркәсіп орны болған (қазір Химфарм ААҚ), олардан басқа 4
мақта тазалайтын өндіріс, 15 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.