Өндіріс мәні мен түрлері
Өндіріс мәні мен түрлері.
Адам қоғамынын дамуы негізін материалдық өндіріс жатады. Өмір сұру,
оқу және жұмыс істеу үшін, адамдарда тамақ өнімдері, киім, тұрғын-үйі және
т.б. болуы қажет. Материалдық және рухани игіліктер өндірісін тоқтаткан
болса адам қоғамы жойылып кеткен болар еді.
Материалдық өндірістер саласы халық шаруашылығы салаларының
төмендегідей материалдық игіліктер өндірісі (өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы,
құрылыс) және материалдық қызмет көрсету саласы бойынша (өнім қозғалысын
тұтынушыға дейін қамтамасыз ететін көлек пен сауда, коммуналды шаруашылық,
тұрмыстық қызмет көрсету — киімді өндеу мен тігу, жуу, тазалау және т.б.)
екіге бөлінеді. Казіргі қоғамдық өндіріс құрылымына материалдық өндіріс
салаларынан басқа, материалдық емес өндіріс салаларыда енеді. Оларда ерекше
материалдык емес игіліктер (руханн құндылықтар) жасалады, сондай-ак
материалдык емес қызмет көрсету — денсаулық сақтау, білім, ғылым, мәдениет,
спорт, және басқаларыда бар және бұлар бұрын өндірістік емес салаға
жатқызылған.
Ғылымн зерттеудіи көрсеткеніндей, білім, денсаулық сақтау, өнер,
мадениет (өндірістік емес саласы) материалдык өндіріс тиімділігіне үлкен
әсер етеді. Алайда тікелей емес, қоғамның басты өндіргіш күші - адам арқылы
жанама түрде әсер етеді.
Бүгінгі кезде казіргі коғамдық өндірістің алдында төмендегідей маңызды
мәселелер түр:
а) оның тиімділігін арттыру,
ә) өндіріс экологиясын сауықтыру,
б) гуманизациялау мәселесі, яғни өндірісте адамға бір калыпты жағдай
жасау. Адамзат қоғамы осы мәселерді шешу жолында ғылыми зерттеу жұмыстарын
және эксперименттерін жүргізуде. Бұл мәселелер XXI ғасырдын негізгі
проблемалары болып табылады.
Өндіріс — бұл қоғамның дамуы мен өмір сүруі үшін қажетті материалдық
және рухани игіліктерді құру процесі. Өндіріс ұғымы жалпы алғанда — бұл
абстракция, бірақ ақылға сыйымды абстракция, себебі ол шын мәнінде
жалпыламаны мағнаны білдіреді және өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, құрылыс
сияқты жиынтық өндірісте көрінеді.
Өндіріс бір мезгілде тұтыну процесінде бола алады. Өсімдік химиялық
элементтерді тұтына отырып, өзін-өзі ұдайы өндіреді. Адам тамақтану
процесінде өзінін тәнін ұдайы өндіреді. Өнеркәсіп өндірісі жұмыс күшін,
шикізат пен материалдарды тұтына отырып, материалдык игіліктерді ұдайы
өндіреді. Тұтынусыз - өндіріс процесі жоқ. Өндіріс процесі тек қана үш
факторлардың - адамнын жұмыс күші, еңбек заты мен еңбек құралдары өзара іс-
әрекеті арқылы (бұл К.Маркс бойынша) жүзеге асуы мүмкін. Біріншісі, жеке
түрде жүзеге асса, екінші мен үшіншісі - өндіріс процесінін заттық факторы
ретінде жузеге асады? Осы жағдайды ескере отыры К.Маркс былай жазған:
Қоғамдық өндіріс түрлері (нысандары) қандайда болмасын — жұмысшы мен
өндіріс құрал-жабдығы үнемі оның факторы болып қалады.
Жұмыс күші - бұл адамның дене және рухани қабілеттілігінің жиынтығы
және оны өндіріс процесінің материалдық игіліктер мен қызмет көрсетуінде
қолданады. Өндіріс процесі жүзеге асуы үшін жұмыс күші әрбір кезде іс-
әрекетте болуы қажет, басқаша айтсақ, тұтынылуы керек.
Казіргі кезде еңбек затынын өзі көп жағдайда ... жалғасы
Адам қоғамынын дамуы негізін материалдық өндіріс жатады. Өмір сұру,
оқу және жұмыс істеу үшін, адамдарда тамақ өнімдері, киім, тұрғын-үйі және
т.б. болуы қажет. Материалдық және рухани игіліктер өндірісін тоқтаткан
болса адам қоғамы жойылып кеткен болар еді.
Материалдық өндірістер саласы халық шаруашылығы салаларының
төмендегідей материалдық игіліктер өндірісі (өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы,
құрылыс) және материалдық қызмет көрсету саласы бойынша (өнім қозғалысын
тұтынушыға дейін қамтамасыз ететін көлек пен сауда, коммуналды шаруашылық,
тұрмыстық қызмет көрсету — киімді өндеу мен тігу, жуу, тазалау және т.б.)
екіге бөлінеді. Казіргі қоғамдық өндіріс құрылымына материалдық өндіріс
салаларынан басқа, материалдық емес өндіріс салаларыда енеді. Оларда ерекше
материалдык емес игіліктер (руханн құндылықтар) жасалады, сондай-ак
материалдык емес қызмет көрсету — денсаулық сақтау, білім, ғылым, мәдениет,
спорт, және басқаларыда бар және бұлар бұрын өндірістік емес салаға
жатқызылған.
Ғылымн зерттеудіи көрсеткеніндей, білім, денсаулық сақтау, өнер,
мадениет (өндірістік емес саласы) материалдык өндіріс тиімділігіне үлкен
әсер етеді. Алайда тікелей емес, қоғамның басты өндіргіш күші - адам арқылы
жанама түрде әсер етеді.
Бүгінгі кезде казіргі коғамдық өндірістің алдында төмендегідей маңызды
мәселелер түр:
а) оның тиімділігін арттыру,
ә) өндіріс экологиясын сауықтыру,
б) гуманизациялау мәселесі, яғни өндірісте адамға бір калыпты жағдай
жасау. Адамзат қоғамы осы мәселерді шешу жолында ғылыми зерттеу жұмыстарын
және эксперименттерін жүргізуде. Бұл мәселелер XXI ғасырдын негізгі
проблемалары болып табылады.
Өндіріс — бұл қоғамның дамуы мен өмір сүруі үшін қажетті материалдық
және рухани игіліктерді құру процесі. Өндіріс ұғымы жалпы алғанда — бұл
абстракция, бірақ ақылға сыйымды абстракция, себебі ол шын мәнінде
жалпыламаны мағнаны білдіреді және өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, құрылыс
сияқты жиынтық өндірісте көрінеді.
Өндіріс бір мезгілде тұтыну процесінде бола алады. Өсімдік химиялық
элементтерді тұтына отырып, өзін-өзі ұдайы өндіреді. Адам тамақтану
процесінде өзінін тәнін ұдайы өндіреді. Өнеркәсіп өндірісі жұмыс күшін,
шикізат пен материалдарды тұтына отырып, материалдык игіліктерді ұдайы
өндіреді. Тұтынусыз - өндіріс процесі жоқ. Өндіріс процесі тек қана үш
факторлардың - адамнын жұмыс күші, еңбек заты мен еңбек құралдары өзара іс-
әрекеті арқылы (бұл К.Маркс бойынша) жүзеге асуы мүмкін. Біріншісі, жеке
түрде жүзеге асса, екінші мен үшіншісі - өндіріс процесінін заттық факторы
ретінде жузеге асады? Осы жағдайды ескере отыры К.Маркс былай жазған:
Қоғамдық өндіріс түрлері (нысандары) қандайда болмасын — жұмысшы мен
өндіріс құрал-жабдығы үнемі оның факторы болып қалады.
Жұмыс күші - бұл адамның дене және рухани қабілеттілігінің жиынтығы
және оны өндіріс процесінің материалдық игіліктер мен қызмет көрсетуінде
қолданады. Өндіріс процесі жүзеге асуы үшін жұмыс күші әрбір кезде іс-
әрекетте болуы қажет, басқаша айтсақ, тұтынылуы керек.
Казіргі кезде еңбек затынын өзі көп жағдайда ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz