Қазақстанның Инвестициялық қоры
Өңдеуші өнеркәсіп кәсіпорындарын қаржыландыруда сенімді серіктестік
Қазақстанның Инвестициялық қоры Қазақстан Республикасының мемлекеттік даму
институттарының бірі болып табылады. Қордың қызметі 2003 жылдың 11
маусымында басталған-ды. Ұйымдық-құқықтық нысаны – жарғылық капиталына
мемлекеттің жүз пайыздық қатысуы бар акционерлік қоғам. Жарғылық
капиталының мөлшері - 37,8 миллиард теңге, немесе 300 миллионнан астам АҚШ
доллары, кейіннен оны кезеңдеп арттыру жоспарланған.
Қордың мақсаты және негізгі міндеттері:
Қордың мақсаты - экономиканың шикізаттық емес секторында бәсекеге қабілетті
өндіріс орындарын құру жөніндегі жеке сектордың бастамаларына жаңадан
құрылған немесе бұрыннан жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың жарғылық
капиталдарына қатысу жолымен қаржылық көмек көрсету.
Мақсаттары:
• шикізат пен материалдарды түпкілікті өңдеуден өткізетін, жаңа
технологияларды қолданып бәсекеге қабілетті өнімдер шығаратын, сондай-
ақ келешегі бар ұйымдарға өндірістік қызмет көрсететін, өзінің
қызметін өнеркәсіпте жүзеге асыратын жаңадан құрылған, сондай-ақ жұмыс
істеп тұрған ұйымдардың жарғылық капиталдарына инвестицияны жүзеге
асыру;
• инвестициялық жобаларды Қазақстанның Инвестициялық қорының қосымша
қаржыландыруы арқылы экономиканың шикізаттық емес секторындағы жеке
инвестицияларды ынталандыру (ұйымдардың жарғылық капиталына
инвестицияны жүзеге асыру) және осы жобаларды басқаруға қатысу;
• қосымша, аралас өндірістерді дамытып, отандық және шетелдік ұйымдар
арасындағы өндірістік кооперацияны қамтамасыз ететін, Қазақстан
Республикасынан тыс жердегі инвестициялық жобаларды бірлесіп
қаржыландыру арқылы қазақстандық ұйымдардың инвестициялық
белсенділіктерінің шетелдерде көтерілуіне ықпал ету.
Қор қызметінің тұжырымдамалық ережелері:
Қор акциялардың 49 пайызға дейінгі бөлігін сатып алуымен, жобалардың
тікелей инвесторы болады.
Инвестициялық жобалардың табысты іске асуы мақсатында Біз жобаның
орындалуына тиісті ұйымдастыру деңгейін қамтамасыз ететін, жобаның
техникалық-технологиялық жақтарын жүзеге асыру үшін маркетингілік және
технологиялық жеткілікті тәжірибесі бар және акциялардың 50 пайыздан
астамын бақылайтын стратегиялық инвесторлары (бір инвестор немесе
инвесторлар тобы) бар, кәсіпорындардың жарғылық капиталына қатысқанды
неғұрлым тиімді болады санаймыз.
Қор және басқа акционерлердің тараптарынан кәсіпорынның жарғылық капиталына
салынатын инвестиция Жобаны іске асырудың түрлі сатыларында қаржыландырудың
басқа көздерімен де ұштастырылуы мүмкін, соның ішінде листингіленбеген
облигациялар, банктік займдер, бірлестірілген займдер, лизингілер және
мерзімі ұзартылған төлеммен сатып алу, экспорттық несие агенттіктерінің
қатысуымен алынатын несиелер.
Қор инвестор ретінде кәсіпорынның жарғылық капиталына қатыса отырып, жобаны
іске асыру барысындағы, қатерлер мен тиімділіктерге ортақтасады. Қор
қатерлерді барынша азайтуға ықпал ете отырып, осы өңірдегі мемлекеттік
мекемелермен және басқа да инвестицияға қатысушыларымен өзара қызметті
үйлестіреді.
Жоба іске асырылу сатысынан өтіп, сатылым мен өндіріс тұрақты деңгейге
жеткен кезде Қор өзінің үлесін стратегиялық серіктестеріне, басқа
акционерлерге және портфельдік инвесторларға сату жолымен жобадан шығады.
Бағыттардың басымдықтары
Қазақстанда және дүние жүзінің басқа елдеріндегі салаларды дамыту беталысын
талдау негізінде, бәсекеге қабілетті салалар мен кластерлерді құру
мақсатындағы инвестициялаудың басымды бағыттары анықталды, атап айтқанда:
1. Ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өңдеу (консервілік, жүнді- және
мақтаны қайта өңдеу өнеркәсібі мен басқа салаларды есептегенде
агроөнеркәсіптік кешен);
2. Құрылыс материалдарының өндірісі (алғашқысынан бастап құрылыс
материалдарының әрлеу мен қаптауына дейінгі өндірісіне шейін);
3. Әйнек өнеркәсібі;
4. Химия және мұнай химия өнеркәсібі;
5. Металлургия;
6. Машина жасау;
7. Орман және ағаш өңдеу өнеркәсібі;
8. Балық өнеркәсібі;
9. Инфрақұрылым (энергетика және көлік).
Қазіргі уақытта Қор қызметінің түйіні құрылымды құрайтын мәні бар және
экономикалық кластерлерді жаңадан құру мен құрастырылғандарын толықтыруға
жағдай жасайтын ірі және келешегі бар маңызды жобаларды кезеңмен
қаржыландыруға ауыстырылды.
"Қазақстанның Инвестициялық қоры" АҚ-ң 2006-2008 жж. арналған дамуының
негізгі бағыттары
ҚИҚ-ң 2006-2008 жж. арналған инвестициялық бағдарламасы ҚИҚ-ты кейіннен
капитализациялауды қарастырады және түрлі масштабтағы отандық және шетел
инвестициялық ресурстарының 40-50-ден кем емес тартымды жобаларын тартуымен
оның қызметін шоғырландыру, Қазақстанда, сонымен бірге шетелде бәсекеге
қабілетті ірі және тиімді өндірістерді құруға ерекше көңіл аударады.
2006-2008 жж. ҚИҚ 2004-2005 жж. бастаған мына салалардағы жобаларды, қара
және түсті металлургия, негізгі химия, микробиология, фармацевтика,
медициналық өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы мен көліктік машина құрылысы,
қабырғалық және керамикалық материалдар, цемент, әйнек өнеркәсібі, жеңіл
өнеркәсіп және тағы басқаларды іске асыруды жалғастырады.
ҚИҚ-ң 2006-2008 жж. арналған инвестициялық (инновациялық) саясаты мынадай
үш бағыттармен анықталатын болады:
- 2004-2005 жж. қаржыландыруға қабылданған жобаларға сай еншілес және
тәуелді ұйымдардың акциялары үшін сенімді төлеу ағынын қолдау
қажеттілігімен. Мұндай жағдайда акцияларды төлеу инвестициялық жобалар
бойынша бекітілген сметалар шеңберінде шығын төлеуінің қажеттілігі
туындаған шараларда ғана жүргізілетін болады.
- Жаңа ірі жобаларды қаржыландыруға дайындығымен. Аса ірі, қиын жобалар
бойынша қаржыландыру жоба алдындағы құжаттамаларды әзірлеуге қатысу жолымен
жүргізілетін болады. Осылай кейінгі жылдары жобаларды дамыту үшін дайындама
құрылады.
- Кәсіпорынның жарғылық капиталында ҚИҚ-ң қатысуын ұйымдастыруымен. 2006-
2008 жж. ҚИҚ жылсайын 20-дан кем емес жаңа инвестициялық жобаларды
қаржыландыруды жүзеге асыруды жоспарлап отыр. Бұл жобалар жаңа өндірісті
құрумен, немесе мына салаларда жұмыс істеп тұрғандарды кеңейтуге
байланысты: құрылыс материалдары өнеркәсібі, агроөнеркәсіптік кешенде,
химялық, жеңіл, металлургиялық өнеркәсіпте, машина жасау және басқа
салаларда.
ҚИҚ 2006-2008 жж. арналған қажетті инвестициялау бағдарламасы бойынша
жобаларға қатысу үшін 850 млн. аса АҚШ доллары қажет. Жоғарыда аталған
есептеулер инвестициялық нарықта қазіргі кездегі жағдайлардың сақталуымен
және тұрақты валютаны сатып алу қабілеттілігімен жүргізілген. Егер
инвестициялық жобалар бойынша халықаралық есептеуде пайдаланылатын доллар,
еуро және басқа валюталар арасындағы елеулі өзгерістер болған жағдайда, ҚИҚ-
ң жарғылық капиталын толтырудың бағдарламасы бойынша 2006-2008 жж. арналған
республикалық бюджеттің көрсеткіштерін нақтылау қажет болады
1. Жобаларды қарастыру тәртібі
Қор жобаларды қарастырудың оңайлатылған тәсімін пайдаланады.
Жобалар бастамашыларынан инвестициялық жобалар бойынша ұсыныстарды
қабылдау, үлгісі Қордың веб-сайтында орналасқан, белгіленген нысан бойынша
өтінімдерді ұсыну жолымен ұйымдастырылған. Нысанды сонымен бірге Қордың
тікелей офисінен алуға болады. Жобалардың әлеуетті бастамашылары
қызығушылық танытқан жағдайда, Қордың қызметкерлері инвестициялық
жобалардың мақсаттарымен, міндеттерімен, тәртіптері және талаптарымен алдын
ала танысуды жүзеге асырады, сондай-ақ өтінім нысанын толтыру бойынша кеңес
жүргізеді.
Қордың менеджері жобаның экономикалық тиімділігіне, шығарған өнімнің
нарықтағы перспективасына, Бастамашының тарабынан жобаның қамтамасыз
етілуіне, жобалардың Қордың мақсаттары мен міндеттеріне және ҚР
индустриалды-инновациялық саясатына сәйкестігіне алдын ала талдауды жүзеге
асырады.
Инвестициялық жобаларды қарастыру процессінде құпиялылықты сақтау мен
коммерциялық құпияны жарияламау және жоба бойынша құжаттамаларды одан әрі
алмасу мақсатында Қор мен Бастамашы арасында емеуріні туралы Шарт (хаттама)
жасалады.
Алдын ала қарастыру нәтижесінен кейін, жобаның бастамашысы Қордың
менеджерімен бірлесіп инвестициялық жобаның презентациясын өткізеді, мұның
мақсаты жобаның мазмұнын талқылау және жобаны одан әрі әзірлеудің мақсатқа
сәйкестігі туралы шешім қабылдау болып табылады.
Презентация қорытындысы бойынша оң шешімінен кейін бизнес-жоспарды, технико-
экономикалық негіздеуді (ТЭН) бірлесіп әзірлеу үшін жұмыс тобы құрылады.
Қордың мамандары, шарт негізінде тартылған тәуелсіз сарапшылар мен
кеңесшілер (соның ішінде инжинирингілік ұйымдар) нақты тұтынушыларды,
шикізатты жеткізушілерді, жиынтықтаушы және электр қуатын, тіркелген
активтерді бағалау, инфрақұрылым және т.б. анықтауымен өндірістің егжей-
тегжейлі жоспарын дайындайды. Жұмыс істейтін кәсіпорындарды кеңейту, қайта
қалпына келтіру және техникалық қайта жарақтандыру жобалары үшін ТЭН-ң
әзірлеу процедуралары өзіне жоба бастамашысына аудитті, заңды және
техникалық сараптауды, сондай-ақ Қордың мамандары жүргізген жобаның ішкі
қаржы-экономикалық талдауын енгізе алады.
Қор ТЭН-ң негізінде жобаның бастамашысымен бірлесіп қажетті жобалық
құжаттамаларды әзірлеуге қатысады. Осы сатыда сонымен бірге жобалық
құжаттамаларды әзірлеуге және қаржыландыруға қатысатын стратегиялық
инвесторды анықтауға болады.
2. Қордың жобаға қатысуы жөніндегі шешімін қабылдау
Қордың басқару органы өзінің құзіреті шегінде жобалық құжаттамаларды
әзірлеу қорытындысы бойынша және сараптау жұмыстарының табысты аяқталуынан
кейін жобаны қаржыландыру туралы шешімді қабылдайды.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 24.12.04ж. №1383 қаулысымен бекітілген
инвестициялық декларациясының ережесіне сәйкес, инвестициялық жобаны
қаржыландыру туралы шешімі Қордың органдары құзіретіне сай қабылданады:
• Қордың қатысуымен Директорлар кеңесімен 700 000 000 (жеті жүз миллион)
теңгеден асатын мөлшерде ұйымның жарғылық капиталында;
• - Қордың қатысуымен Басқармамен 700 000 000 (жеті жүз миллион)
теңгеден аспайтын мөлшерде ұйымның жарғылық капиталында.
Қор органдарының оң шешімі енгізілгеннен кейін, Қор акционерлік қоғамның
жарғылық капиталын қаржыландыруға кіріседі. Осы ұйымдастыру-құқықтық нысаны
заңмен анықталған және ірі, стратегиялық маңызды, жүйені құратын жобаларды
іске асыру үшін аса сай болып табылады. Жобаның бастамашысы мен Қор жоба
үшін жаңа заңды тұлғаны құрылтайшылыққа ала алады немесе жұмыс істеп
тұрғанға қатысу жөнінде келісуге болады.
3. Жобаның атқарылуын бақылау
Қаржыландыратын кәсіпорынның жөнелтілуін қамтамасыз ету үшін, Қор өзі
қатысатын ұйымның жарғылық капиталына мониторингілік басқаруды (бұдан әрі-
мониторинг обьектісі) жүзеге асырады. Ұйымдарды мониторингілік басқару
электрондық құжаттама нысанында ақпаратты ұсынуды қарастыратын электрондық
мониторинг әдісін дамыту және қолдану негізінде жүргізіледі және мыналарды
кіргізеді:
1) мониторингі нысандарының жағдайын және басқарудың тиімділігін қадағалау;
2) инвестициялық жобаны іске асыру туралы ақпараттарды мерзімді жинау;
3) мониторинг обьектісін тікелей зерттеу және басқарудың тиімділігін
бағалау;
4) мониторинг обьектісінің әлеуметтік-экономикалық, қаржылық, құқықтық,
технологиялық, өндірістік-техникалық жағдайын талдау;
5) экономика дамуына мониторинг обьектісі қызметінің әсерін бағалау және
болжау.
4. Қордың жобадан шығуы
Жобаны жылжыту бойынша барлық шешімдер Қордың жобадан шығу процедураларын
есепке алады, бұл бір жолғы немесе акцияларды және Қордың жеке меншігінде
тұрған басқа бағалы қағаздарды адымды сату жолымен жүзеге асырылады.
Кәсіпорын өзінің коммерциялық дәулетін көрсеткен кезеңі ішінде жобадан
шығуға жол ашылады. Кәсіпорынның тұрақты дамуы, нарыққа оның өнімінің және
сауда маркасының шығуы кәсіпорын репутациясының тұтынушылар арасында ғана
емес, сонымен бірге қаржы институттарының (соның ішінде халықаралық), және
жеке меншік инвесторлар арасында да көтерілуіне жағдай жасайды. Сатудың
тұрақты көлемі және жақсы несиелік тарихы компанияны ұйымдастырылған бағалы
қағаздар нарығына шығару үшін алғы шарттын құрады. Ірі, тұрақты компания,
қор биржасындағы өзінің облигациялары мен акцияларын ("А" және "Б"
категориялары) листингілеу талаптарын айырықша жеңіл қанағаттандыра алады.
Инвестициялық жобаға өтінім
Өтінім "Қазақстанның Инвестициялық қоры" АҚ-на (бұдан әрі-ҚИҚ) ұсынылатын
инвестициялық жобалар бойынша ұсыныстарды тіркеу және қарастыру үшін
ақпараттарды қамтиды.
Өтінімде көрсетілген мәліметтердің анық және дәл болуына, өтінімді ұсынған
тұлға жауапкершілігіне алады.
Қаржыландырылатын жобалар
1. Семейдің жүнді алғашқы өңдеуден өткізу фабрикасын жаңарту, биязы жүнді
қойларды өсіру жолымен Қазақстанның Шығыс-Қазақстан, Алматы және Жамбыл
облыстарында шикізат базасын құру. КазРуно АҚ. Орналасу өңірі – Шығыс-
Қазақстан, Алматы, Жамбыл
2. Қазақстан Республикасында жеміс-жидек және көкөніс өнімдерін консервілеу
өндірісі. Булгарконсервпродукт АҚ. Орналасу өңірі – Жамбыл облысы.
3. Экономикалық және технологиялық даму аймағындағы жеміс-жидек, көкөніс
шырындарының өндірісі, Үрімжі қаласында, ШУАР, ҚХР. Раимбек Инвест АҚ.
Орналасу өңірі – Экономикалық және технологиялық даму аймағы, Үрімжі
қаласы, ШУАР, ҚХР.
4. Түлкібас ауылындағы жеміс-жидек зауытын жаңарту. ЭкоПродуктГруп АҚ.
Орналасу өңірі – Оңтүстік-Қазақстан облысы.
5. Павлодар облысында агроөнеркәсіп холдингін құру. Агрохолдинг Ел-Инвест
АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар, Қарағанды облыстары.
6. Косметика және тұрмыстық химия өндірісін жаңарту және кеңейту. Үркер
Косметик АҚ. Орналасу өңірі – Алматы облысы.
7. Мұнай газ жабдықтарының өндірісі: жоғары қысымдағы ыдыстар мен колондар.
Sewon-Vertex Heavy Industry АҚ. Орналасу өңірі – Маңғыстау облысы.
8. Скважиналық штангалық насостар өндірісін ұйымдастыру. Мұнаймаш АҚ.
Орналасу өңірі – Петропавл қаласы.
9. Арнайы коксты өндіру және электр мен жылу энергиясын шығару өндірісі
бойынша кешен құру. Қазақстан Инвест Көмір АҚ. Орналасу өңірі – Қарағанды
облысы.
10. Еденнің ПВХ жабыны өндірісі. EURASIAFLOR АҚ. Орналасу өңірі
–Қарағанды облысы.
11. Шетпе-1 кенішінде кендік емес материалдарының өндірісін кеңейту.
МырзАбеК-АЛТЫН ТАС групп АҚ. Орналасу өңірі – Маңғыстау облысы.
12. Шығыс-Қазақстан облысындағы балық өңдейтін зауыттарды жаңарту және
кеңейту. Зайсан Рыба Продукт АҚ. Орналасу өңірі – Шығыс-Қазақстан облысы.
13. Металдық орам материалдарының өндірісі. KAPS INTL АҚ. Орналасу өңірі
– Алматы қаласы.
14. Болат құбырларының татқа қарсы жабындар өндірісін ұйымдастыру. PAMS
PIPE АҚ. Орналасу өңірі – Алматы облысы.
15. Тұрмыстық және кеңселік жиһаздар өндірісі бойынша жұмыс істеп тұрған
кәсіпорынды дамыту. Heaven House АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар облысы.
16. Ресей Федерациясының солтүстік-батысында ламелдерді өндіру бойыншүа
зауытты ұйымдастыру және ағаш дайындау көлемін 200 мың куб.м. дейін көтеру.
Завод Ламель ЖШҚ. Орналасу өңірі - Ленинград облысы.
17. Панельдік ағаш үй құрылысы мен конструкциялық желімдік білеу өндірісін
ұйымдастыру. Қарағанды ағаш өңдеу комбинаты АҚ. Орналасу өңірі –
Қарағанды қаласы.
18. Шар стансасы - Өскемен жаңа теміржол желісінің құрылысы. Досжан
Темір Жолы АҚ Орналасу өңірі – Шығыс-Қазақстан облысы.
19. Rannila Rautakki group компаниясының технологиясы бойынша сэндвич-
панельдер өндірісін ұйымдастыру. Ранила-Қазақстан АҚ. Орналасу өңірі –
Алматы қаласы.
20. Кеуек бетон өндірісін ұйымдастырып, ТББ зауытын қайта құрылымдау.
АқтөбеҚұрылысИндустрия АҚ. Орналасу өңірі – Ақтөбе қаласы.
21. Әк пен силикат кірпіші өндірісі көлемін кеңейту, БҚО құрылыс
материалдарын шығаратын жаңа өндірістер құру. Батыс Қазақстан құрылыс
материалдар корпорациясы АҚ. Орналасу өңірі – Зачаганск к., Орал қаласы
22. Табақты әйнек өндіру бойынша зауыт құрылысы. Қазақ әйнек компаниясы
АҚ. Орналасу өңірі – Қызылорда қаласы.
23. Қиыршықтас өндірісін қалпына келтіру және өнімдердің ассортиментін
көтеру. "SMS Engineering" АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар облысы, Екібастұз
ауданы, Шідерті ауылы.
24. Томск облысында (Ресей) ағаш шикізат базасын ұйымдастыру және ағашш
өңдеу комбинатына өнеркәсіп алаңын дайындау. "Казлесинвест" АҚ. Орналасу
өңірі – Томск облысы.
25. ИХМЗ-да сирек металдардың төртінші айырымын құру. "ИХМЗ" АҚ. Орналасу
өңірі – Шығыс Қазақстан облысы.
26. Алматы облысындағы зауыт негізінде балық өңдеуді ұйымдастыру. "White
fish of Kazakhstan" АҚ. Орналасу өңірі – Алматы облысы.
27. "Қасиет" ААҚ-да жүннен иірілген жіп өндіруді жаңғырту және
дамыту."Қасиет" АҚ. Орналасу өңірі – Қырғызстан Республикасы.
28. Табиғи және өнеркәсіптік объектілерді аэрокосмостық
мониторингілеу."КазГеоКосмос" АҚ. Орналасу өңірі – Алматы қаласы.
29. РУКАН орамды жабындары мен гидрооқшаулағыш материалдарын өндірісін
кеңейту және жаңарту."Гидроизоляция. KZ" АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар
облысы.
Перспективалы жобалар
Қазақстан Республикасының Индустриалды-инновациялық даму стратегиясын іске
асыру мақсатында, Қазақстанның Инвестициялық қоры шикізат емес секторының
салаларында бәсекеге қабілетті, жоғары технологиялық, соның ішінде
экспортқа бағытталған өнеркәсіптерді құру және дамытудың басымды бағыттарын
айқындады. Қор перспективалы жобаларды анықтауда мыналарды ескереді:
· біріншіден, саланың ел экономикасына әсер етуінің бағалауын, бәсекелестік
артықшылығын талдауын, қосылған құны тізбегінде өндірілетін өнімнің салым
мөлшерін;
· екіншіден, дайын өнімнің дүние жүзілік нарығына жобалар өнімдерінің шығу
перспективаларын ескере отырып, ішкі және сыртқы нарықтардың сыйымдылығын
бағалауын;
· үшіншіден, институтционалды инвесторлардан жеке меншік инвестицияларының
(жинақтаушы зейнетақы қорларының қаражатын есептегенде), соның ішінде
индустриалды-инновациялық дамуында мультипликативті тиімділікті құрайтын
шетелдік, ірі масштабты, перспективалы жобалардың ағынын ынталандыру
міндеттерін;
· төртіншіден, салалық кластерлерді (ең алдымен құрылыс материалдары,
металлургия, химия, жеңіл және тамақ өнімдері өндірісінде) орнықтыру және
дамыту үшін жобалардың топтарын көздеуiн.
1. . Шығыс-Қазақстан облысында Шар-Өскемен жаңа темір жол желісі
құрылысының жобасы Қордың қызметінде бірден бір басымды жүйені құрайтын
бағыт болып табылады. Осы жобаның принципті маңызды фактісі болып
табылатыны, яғни мұнда концессия схемасының негізінде, ең алғаш рет
Қазақстанда, және бүкіл кеңес аймағы аясында жол құрылысын жүргізуде жеке
меншік инвесторларының қаражаттарын тартуымен, дүние жүзілік тәжірибені
пайдалануы. Темір жол құрылысын қаржыландыру үшін, сонымен бірге жинақтаушы
зейнетақы қорының қаражаттары пайдаланылады. Концессия негізінде темір
жолды қаржыландыру және құрылысты басқару мен пайдаланудан алынған оң
тәжірибе одан әрі басқа инфрақұрылымдық жобаларда пайдаланылуы мүмкін.
2.Құрылыс материалдарының өндірісі жаңа тұрғын үй саясатын іске асыру,
Қазақстан қалаларын, жолдардың құрылысын, басқа инфрақұрылымдық және
өнеркәсіптік нысандарын жылдам жаңарту жағдайларында ерекше көкейтесті
болып табылады.
Құрылыс материалдары кластерінде цемент, әйнек, жылуұстағыш, керамика,
қабырғалық, әрлеу және руда емес материалдары сияқты өндірістің бағыттары
құрастырылады.
Флоат-әдісімен табақты әйнек өндіріciн ұйымдастыру. Өндірістің осы әдісі
жоғары сапалы әйнекті алуға жағдай жасайды. Одан басқа мұндай әдіс,
өндіретін әйнектің жуандығы бойынша құрылыс индустриясының әртүрлі
сұранысын қанағаттандыруға қажетті ең жоғары кең диапазонын алуға жағдай
жасайды. Осы жобаны іске асырудың мультипликативті тиімділігі шикізатты,
материалдарды, электр энергиясын, газ және басқа да аралық өнімдер мен
қызметті жеткізетін салалардың даму көзқарасымен қарағанда да, сонымен
бірге табақты әйнекті пайдаланушылардың салалық даму көзқарасымен қарағанда
да айырықша жоғары.
Жаңа технология (құрғақ тәсілді қолдану) негізінде цемент өндірici
зауытының құрылысы электр энергиясы мен отынның шығындарын үнемдеу есебінен
цемент өндірісінің өзіндік құнын елеулі төмендетуге көмектеседі. Жобада
портландцементтің сульфатқа берік, тез қататын түрлерін, сондай-ақ мұнай
газ секторында жоғары агрессивті ортадағы ғимараттардың құрылысы үшін
қолданылатын гидрофобты цементтерді шығару болжануда.
Офистік және тұрғын үй ғимараттарын, сондай-ақ өндірістік үй-жайларды
қаптау үшін, керамикалық плиткалар өндірici зауыттарының (қабырғалық және
едендік сәндік, керамикалық гранит) құрылысын қарастыратын жоба. Шекаралас
мемлекеттерге: Өзбекстан, Қырғызстан, Түркменстан, Батыс Қытайға өнімдерді
экспорттау мүмкіндігі қарастырылуда.
3. Металлургия – минералды және техногенді шикізатты қайта өндірудің
кешенділігін көтеру үшін кең және тұрақты салааралық байланысты болжайтын
бірден-бір энергия сыйымдылықты және жоғары технологиялық салалық бағыт.
Жаңа құбырлар өндірісін құрудың, метал конструкцияларын, сондай-ақ өзге
өнімнің төртінші және бесінші өзгертуін шығарудың сұранысы өсуде.
Болат құбырлары өндірісін ұйымдастыру. Негізгі мақсаты – мұнай газ және
басқа салалары үшін жоғары сапалы құбыр өнімдерінің жеке өндірісін
Қазақстанда құру. Өнімдердің бәсекеге қабылеттілігі әлуетті тұтынушылардың
талаптарына аса жоғары жауап беретін еуропалық немесе жапон өндірушілерінің
қазіргі кездегі жабдықтарын пайдалануымен жоғары жиіліктегі тоқтармен тік
жікті құбырларды балқыту технологиясында соңғы жетістіктерді пайдалануы
болып табылады.
4. Химия, мұнай химия:
Кальций содасы өндіріciн ұйымдастыру Соданың ірі тұтынушылары - әйнек
өндірісі, химиялық, металлургиялық өнеркәсібі, мұнай химиялық кәсіпорны,
мұнайды қайта өндіру және целлюлоза-қағаз өнеркәсібі. Жобамен кальций
содасының өндірісін ұйымдастыру, аралас салалардағы өнімдердің арзандауымен
соданың толық импорттық орнын басуын жүзеге асыруын ғана емес, сонымен
қатар кальций содасының экспортын ұйымдастыруға жол беретін тиісті
инфрақұрылымды құрастыру қарастырылады.
Битум өндірісі зауытының құрылысы жол битумдарына республиканың сұранысын
қамтамасыз етеді. Қазақстан Республикасында 2006-2012 жылдарға арналған
автожол саласын дамытудың бағдарламасын іске асыру, құрылыс бойынша жұмыс
көлемінің елеулі көтерілуі, автожолдар мен көпірлерді қайта қалпына
келтіруі мен жөндеу жүргізуі мұнай битумдарын тұтынудың айырықша өсуіне
әкеледі
Қазақстанда шина саласын дамыту жобасы жүк машинасы, жеңіл және ауыл
шаруашылық машиналары үшін бәсекеге қабілетті шина өнімдерін шығару бойынша
өндірістің толық аяқталған технологиялық циклін құруға жол береді.
Жеке гигиена, косметика және жуатын құралдарын шығару бойынша жобалары
импорттың орнын басатын өнімдердің негізгі ассортиментін игеруге және шетел
нарығында бәсекеге қабілетті қазақстандық маркаларын жылжытуын
ұйымдастыруға жол береді.
5. Агроөнеркәсіптік кешенінде қой шаруашылығы, сүт және етті мал
шаруашылығы, жеміс-көкөніс шаруашылығы мен мақта шаруашылығы, астық өнімі
сияқты кластер құрайтын бағыттарын, тұқымдық және тауарлы қой
шаруашылығынан бастап трикотаж, тоқыма, мата және дайын өнімдері өндірісіне
дейін – жүн тізбегінің элементтерімен байланысты жобаларды дамыту күтілуде.
Қазақстанның солтүстік өңірінде агроөнеркәсіптік холдингін құру жобасы
жұмыс істеп тұрған және жаңа мал шаруашылығы базасының құрылысын қайта
қалпына келтіруді, жемшөп өндірісін, ет комбинатының құрылысы мен іске
қосуын болжайды. Сиыр, шошқа еттерін, етті қайта өндіру өнімдерін өткізудің
жоспарланған нарығы: Ақмола мен Қарағанды облыстары, Қазақстан
Республикасының облыс орталықтары мен ірі қалалары, сондай-ақ Ресей
Федерациясының Омск, Новосібір және Челябинск қалалары.
Қой басы мен ірі қара малы өнеркәсібінің өсуімен қатарлас ет, тері және
басқа өнімдері өндірісінің жобалары даму импульсын алады.
Жеміс-көкөністі қайта өндіруінің дамуымен шыны, метал ыдыстары және оралым
материалдары өндірісінің жобалары тығыз байланысты.
Дәнді ауыспалы егісінде рапс пен сояны енгізу тиісті қайта өндіру
өндірісінің дамуына жол ашады.
Балық кластерінің схемасы жетілдірілуде, ол өзіне мыналарды кіргізетін
болады: кәсіпшілік аулауды, балық өнімдерін қайта өндіруді, оралымды,
сақтауды және тасымалдауды.
Осылай, Қор Қазақстан Республикасында соңғы пайдаланылатын ғана емес,
сонымен бірге салааралық және экспортты пайдалануды байланыстыратын, жоғары
сапалы, стратегиялық бәсекеге қабілетті өнімдерді шығаруға бағытталған
жобаларға басымдық бере отырып, индустриалды-инновациялық дамудың айырықша
бағыттарына шоғырланады.
Басқарма Төрағасы
Зейнолла Халидоллаұлы Кәкімжанов
Мәскеу мемлекеттік университетін бітірген. Экономика ғылымдарының кандидаты
(КСРО АҒ Ғылыми-Техникалық Прогрессінің Экономика және Болжау институты,
қазір РҒА Халықшаруашылық болжау институты). Ағылшын тілін меңгерген.
Университетті бітіргеннен кейін Қазақ ССР Мемжоспар жанындағы экономика,
жоспарлау және нормативтік ғылыми-зерттеу институтында экономист, ғылыми
қызметкер болып жұмыс істеген, Мәскеу Ғылым Академиясының экономика және
болжау институтының аспирантурасында оқыған, Банкаралық валюта биржасының
төрағасы, Республиканың Халықтық жинақ банкінің басқарма төрағасы болып
қызмет атқарған.
Қазақстан Республикасы Президентінің көмекшісі - Қазақстан Республикасы
Президенті жанындағы Жоғары экономикалық Кеңесі төрағасының орынбасары,
НСБК-групп Ұлттық инвестициялық қаржы акционерлік компаниясының төрағасы
қызметтеріне тағайындалған.
1999 жылдың 22 қаңтарынан Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс
министрі болып тағайындалды.
2002 жылдың 28 тамызынан Қазақстан Республикасы Қаржы министрі болып
тағайындалды. 2003 жылдың 17 маусымынан Қазақстанның Инвестициялық қоры
басқармасының төрағасы болып сайланды.
Төраға орынбасарлары - Басқарма мүшелері:
Тагир Мұсаұлы Сисинбаев
Саратов заң институтын бітірген.
25 жыл сот жүйесінде еңбек еткен. Аудандық, облыстық соттарында судья,
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотынды судья және Төраға орынбасары
болып жұмыс істеген. Жоғары білікті судья.
1999 жылы Т.Сисинбаев Қазақстан Республикасы Парламент Мәжілісінің
депутаты болып сайланды.
2002 жылдың қыркүйегінен Қазақстан Республикасы қаржы вице-министрі болып
тағайындалған.
Мұқан Қаныбекұлы Сағындықов
Қарағанды кооператив институтын, Қазақ гуманитарлық заң университетін
бітірген.
Еңбек жолын 1988 жылы сауда басқармасында ревизорлықтан бастаған.
1996 жылдан бастап 2002 жылға дейін банк секторында (Темірбанк,
Казкоммерцбанк) басшы болып жұмыс істеген.
2004 жылдан 2006 жылға дейін Қазақстан Республикасы Экономика және
бюджеттік жоспарлау министрлігі Стратегиялық жоспарлау және инвестициялық
саясат департаментінің директоры лауазымын атқарған.
Шымкенттің қалалық әкімшілігінде түрлі лауазымдарында, қала Әкімінің
орынбасары, облыстық әкімшілікте Оңтүстік Қазақстан облысы Әкімінің
орынбасары лауазымдарында жұмыс істеген.
Ерен еңбегі үшін (ҚР Президентінің Жарлығымен), Қазақстан
Республикасының Тәуелсіздігіне 10 жыл, Қазақстан Конститутциясына 10 жыл
медальдарымен марапатталған.
Басқарушы директорлар:
Тимур Эрмекұлы Жақселеков
1990 жылы Қазақ политехникалық институтын бітірген, дипломы – тау инженері.
1993 жылдан банктік секторда жұмыс істейді. 1993 жылдан бастап 1994 жылға
дейін Қазақстан Әлем Банкі жобаларды бағалау және оларды қаржыландыруды
жүзеге асыру жөніндегі құрылымында жұмыс істеген. 1994 жылдан бастап 2001
жылға дейін Қазақстан Эксимбанкі ЖАҚ жұмыс істеді. Банкінің шетел
несиелік желісі шеңберіндегі жобаларға қызмет көрсетуді жүзеге асыратын
құрылымын басқарған. 1996 жылы Банктің Басқарма Төрағасының орынбасары
болып тағайындалған. 2001 жылдың маусымынан бастап 2003 жылдың тамызына
дейін Қазақстан Даму Банкі ЖАҚ Вице-төрағасы қызметін атқарған.
Асхат Еркінұлы Ахметов
1994 жылы Қазақ Мемлекеттік Басқару Академиясын бітірді.
Еңбек жолын ҚР Экономика министрлігі жанындағы Шетел инвестициялары
жөніндегі Ұлттық агенттігінде бастаған.
1995 жылдан бастап банктік жүйеде (Қазақстанның Мемлекеттік Даму Банкі,
Қазақстан Эксимбанкі) жұмыс атқарған.
1998 жылдан бастап түрлі коммерциялық құрылымдарда (Коммерциялық телевизия
каналы АҚ, Акцепт корпорациясы, Central Logistics ЖШС, NEK-CL ЖШС )
мынадай қызметтерде жұмыс істеген: қазынашылық бастығы, Несиелік
серіктестіктің төрағасы, қаржы директоры, қаржы және даму жөніндегі бас
директордың орынбасары, бас директор.
Айдос Тұрдаќынұлы Жексенбай
Әль-фараби атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің экономист мамандығын
үздік бітірген, дүние жүзілік экономика саласының маманы, сондай-ақ
Oregon State University АҚШ-та Болашақ бағдарламасы бойынша білім
алған, оны 1997 жылы Bachelor of Science, Business Administration
дәрежесімен бітірген.
1997 жылдан бастап 2000 жылға дейін Қазақстанның Эксимбанкі ЖАҚ саудалық
қаржыландыру департаментінде, кейіннен несиелендіру департаментінде жұмыс
істеді. 2000 жылдан бастап 2003 жылдары Шинторг ЖШС маркетингі мен сатуды
басқарды
Қазақстанның Инвестициялық қоры" акционерлік қоғамын құру туралы Қазақстан
Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 30 мамырдағы N 501 қаулысы (ҚР
Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566; 28.10.04 ж. N 1119; 15.11.04 ж. N 1201
қаулыларымен енгізілген өзгерістерімен)
"Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 13
мамырдағы Заңына және Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Iшкi және
сыртқы саясаттың 2004 жылға арналған негiзгi бағыттары" туралы Қазақстан
халқына Жолдауына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етеді:
ҚР Үкіметінің 15.10.04 ж. N 1201 қаулысымен 1-тармақ толықтырылды 1.
Жарғылық капиталына даму институттары жүйесiнiң қалыптасуына негізделген
100 пайыз мемлекеттiң қатысуымен "Қазақстанның Инвестициялық қоры"
акционерлiк қоғамы (бұдан әрi - Қор) құрылсын.
2. Мыналар:
1) шикiзаттар мен материалдарды тереңдетiп өңдеудi жүргiзетiн, қазiргі
заманғы және озық технологияларды пайдалана отырып бәсекеге қабiлеттi әрi
табысты өнiм шығаратын, сондай-ақ өнеркәсiптiң перспективалы
кәсiпорындарына өндірiстiк қызметтер көрсететiн жаңадан құрылатын, сондай-
ақ жұмыс iстеп тұрған кәсiпорындардың жарғылық капиталына инвестицияларды
жүзеге асыру;
2) инвестициялардың көлемiн кеңейту жолымен Қазақстан Республикасында
корпоративтiк бағалы қағаздар рыногының дамуын ынталандыру, сондай-ақ қор
рыногының қазiргi заманғы құралдарын қолдану үшiн жағдайлар жасау;
3) Қордың кәсiпорындардың жарғылық капиталына және оларды басқаруға қатысуы
есебiнен ықтимал инвесторлар үшiн кәсiпорындардың тартымдылығын арттыру;
4) отандық және шетелдiк кәсiпорындардың арасында өндiрiстiк кооперацияны
қамтамасыз ету, толықтыратын, сабақтас өндiрiстердi дамыту үшiн шетелдiк
инвестицияларды жүзеге асыру;
5) шетелдегi қазақстандық кәсiпорындардың инвестициялық белсендiлiгiн
арттыруға жәрдемдесу;
6) халықаралық тәжiрибе мен стандарттарды қолдану негiзiнде инвестициялық
портфельдердi басқарудың озық практикасын әзiрлеу;
7) Қордың инвестициялық жобаларына қатысу үшiн менеджерлердi даярлау Қор
қызметiнiң негiзгi мiндеттерi болып белгiленсiн.
ҚР Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566 қаулысымен 3-тармақ өзгертілді
3. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi заңнамада белгiленген
тәртiппен:
1) Қордың жарғысын және инвестициялық декларациясын бекiтудi, Қордың әдiлет
органдарында мемлекеттiк тiркелуiн;
2) республикалық бюджет қаражаты есебiнен 23 000 000 000 (жиырма үш
миллиард) теңге сомасында Қордың жарғылық капиталының акцияларына ақы
төлеудi және мынадай мекен-жай бойынша: Алматы қаласы, Зеньков көшесi, 80
орналасқан ғимаратты беруді;
3) "Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы" Қазақстан Республикасы Заңының
жобасын әзiрлеудi және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң қарауына енгізудi;
4) осы қаулыдан туындайтын өзге шаралардың қабылдануын қамтамасыз етсiн.
4. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң Мемлекеттiк мүлiк және
жекешелендiру комитетi Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне Қор
акцияларының мемлекеттiк пакетiне иелiк ету және пайдалану құқықтарын
берсiн.
5. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне мынадай
толықтырулар енгiзiлсiн:
1) ҚР Үкіметінің 28.10.04 ж. N 1119 қаулысымен күші жойылды (бұр. қара)
2) "Акциялардың мемлекеттiк пакеттерiне мемлекеттiк меншiктiң түрлерi және
ұйымдарға қатысудың мемлекеттiк үлестерi туралы" Қазақстан Республикасы
Үкiметiнiң 1999 жылғы 12 сәуiрдегi N 405 қаулысына (Қазақстан
Республикасының ПҮКЖ-ы, 1999 ж., N 13, 124-құжат):
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Акцияларының мемлекеттiк пакеттерi мен
үлестерi республикалық меншiкке жатқызылған акционерлiк қоғамдар мен
шаруашылық серiктестiктердiң тiзбесiнде:
"Алматы қаласы" деген бөлiм мынадай мазмұндағы реттiк нөмiрi 123-85-жолмен
толықтырылсын:
"123-85. "Қазақстанның Инвестициялық қоры АҚ";
3) "Республикалық меншiктегi ұйымдар акцияларының мемлекеттiк пакеттерi мен
мемлекеттiк үлестерiне иелiк ету және пайдалану жөнiндегi құқықтарды беру
туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1999 жылғы 27 мамырдағы N 659
қаулысына :
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Иелiк ету және пайдалану құқығы салалық
министрлiктерге, өзге де мемлекеттiк органдарға берiлетiн республикалық
меншiк ұйымдарындағы акциялардың мемлекеттiк пакеттерiнiң және қатысудың
мемлекеттiк үлестерiнiң тiзбесiнде:
"Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне" деген бөлiм мынадай
мазмұндағы реттiк нөмiрi 217-5-жолмен толықтырылсын:
"217-5. "Қазақстанның Инвестициялық қоры" AҚ".
6. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Премьер-
Министрiнiң бiрiншi орынбасары А.С.Павловқа жүктелсiн.
7. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі И. Тасмағамбетов
Салалық даму ерекшеліктері
Салалық ерекшеліктердің салдарынан ҚИҚ қайта өңдеу өнеркәсібі мен
өндірістік инфрақұрылымының әрқилы салаларының жобаларын талдауға саралап
келуді ұстанады.
Қайта өңдеу салаларының спецификасы, негізінен мыналармен анықталады:
Өндірістің масштабы мен тәртібін, негізгі материалдардың көздеріне
беріктігін, логистикасын, персонал дайындығын беретін, технологиялық
деңгейімен;
Туындаған экономикалық жағдайларымен - жеке меншіктік шоғырлануымен,
бәсекелестігімен, баға белгілеуімен, өткізуімен, пайдалылығы және
қаржыландыруымен;
Стратегиялық және қоржындық инвесторлардың болжалын қалыптастыратын,
ғаламдық және аймақтық нарықтың ұзақ мерзімді тенденцияларымен, сондай-ақ
тиісті қаржылық құралдарды іріктеу бойынша талаптарымен.
Инвестициялық жобалары бойынша ұсыныстар бастамашылар ҚИҚ-қа ұсынған кезде,
салааралық ерекшеліктері міндетті түрде есепке алынады. Осыған қосымша ҚИҚ-
ң мамандары статистикалық материалдарды, публикацияларды және сарапшылардың
ойларын пайдалануымен, нарықты талдау мен технология бойынша дербес жұмыс
жүргізеді. Сіз біздің сайттан салалық талдау нәтижелерінің қысқаша нұсқасын
таба аласыз.
Қазақстан Республикасының өңдеуші өнеркәсібінің толық емес салалық
құрылымымен салыстырғанда, қазіргі заманғы бәсекелестік жағдайында
түзетулерді талап етпейді, өндірістік инфрақұрылымның кемшіліктері
идентификацияға тез ерік береді, бұл аймақтық тарифтердің айырмашылық
түрлеріне тікелей әсер етеді (мысалға, электр энергиясына және көлік
қызметіне). Сонымен қатар, инфрақұрылымның жетілуі тарту масштабымен және
өтелімділік жағдайы бойынша қаржыландырудың аса қиын міндеттерін шешуімен
тоқайласады. Сондай-ақ, аймақаралық инфрақұрылымдық жобаларда қолданыстағы
заңнамаға сәйкес магистралды желілер бойынша жеткізілу жағдайын жақсартуға
байланысты мемлекет тарапынан нақты қолдау қажет.
Қара металургия
Қара металлургия - өзінің негізгі өнімдерін екінші рет қайта өңдеудің
аяқталған кезеңін қамтамасыз ететін ғаламат сала және, сонымен бірге басқа
салалар мен өндірістердің қалдықтарын кәдеге жаратуға қабілетті болып
табылады. Қазақстан үшін қара металлургия - екінші дүние жүзілік соғысынан
кейінгі жылдары ғана пайда болған ауыр өнеркәсібінің салыстырмалы түрдегі
жас сала. Қазақстанда шойын, болат, бұйымдарды илемдеу және ферроқорытпа
өндіріледі.
Болатты өндіру және тұтыну көлемі әрқашан мемлекеттің экономикалық қуатының
негізгі көрсеткіштерінің қатарына кіретін. Сондықтан, Қазақстан
Республикасы Үкіметімен елімізде импорттың орнын басатын және экспорттық
әлеуетін көтеретін, металлургиялық кешенінде жоғары тауарлық дайындықтағы
өнімді шығару өсімін қамтамасыз ететін, ғылымды қажетсінетін бәсекеге
қабылеттілігін құруға бағытталған бірқатар Бағдарламалар әзірленді.
"Қазақстан Республикасының 1999-2003 жылдарға арналған тау-кен металлургия
кешенін дамытудың тұрақты жұмыс істеуін және стратегиялық басымдылығын
ғылыми-техникалық қамтамасыз ету" Республикалық мақсатты ғылыми-техникалық
Бағдарламасымен шағын және орта өндірісін құру жолымен ғылыми әзірлемені
іске асыру және жоғары тауарлы дайындықтағы бәсекеге қабілетті өнімдерін
шығару бойынша технологияны меңгеру мақсаты қойылды.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасында 2003-2005 жылдарға арналған
металургиялық кешеніндегі төртінші және бесінші өзгертіп жасау өндірісін
құруды қамтамасыз ететін ғылыми-техникалық Бағдарламасы әзірленген, мұны
іске асыру республиканың металлургиялық саласында жаңа технологияны
негіздеу мен әзірлеуге жағдай жасайды. Осындай өндірістерді ұйымдастыру
импорт бойынша шығынды бірқатар төмендетуге, жұмыс істеп тұрған өндірістік
қуаттылық базасында жаңа жұмыс орындарын құруға, осы өнімге ішкі
қажеттілігін қамтамасыз етуге жағдай жасайды.
Бағдарлама материалында қазіргі кездегі Қазақстан Республикасындағы
металлургиялық кешенінің өндірістік жағдайы былай сипатталады:
• елімізде қазіргі кездегі өндірісті дамыту үшін ғылымды қажетсінетін,
жоғары технологиялық, арнайы материалдар мен қорытпаларының
өнеркәсіптік өндірісі мүлдем жоқ;
• машина жасау, мұнай газ, таулы-металлургиялық, жеңіл, тамақ және
өнеркәсіптің басқа салалары, құрылыс индустриясы, ауыр машина жасау
және кеме жасау үшін темір қақтау және металл өнімдеріне талап
етілетін сұрыптау жүргізілмейді.
• ең озық технология негізіндегі - ұнтақты металлургия,
электрометаллургия, гальванотехника, жаңа литейлі мен химиялық
технологиялар және т.б. материалдар мен металл бұйымдарының
өнеркәсіптік өндірісі жоқ.
• балансы аяғына дейін есептелмеген, металлдардың екінші ресурстары
жеткіліксіз тиімді пайдаланылады, ал шетелге шығару бақылаусыз
жүргізіледі.
Мұндай мақсаттар сервистік-технологиялық экономикасының ұзақ мерзімді
жоспарына өту үшін шикізаттық бағытталуынан, жағдайларды дайындауынан
бастап өтуіне жағдай жасайтын, экономика саласын әртараптандыру жолымен
еліміздің тұрақты дамуына жетуге бағытталған Қазақстан Республикасы
Индустриалдық-инновациялы дамудың 2003-2015 жылдарға арналған
стратегиясында да қойылған.
Ғаламдық нарық. ХХ және ХХІ ғасырларда шетелдегі халықаралық экономикалық
қатынастарды дамытудың негізгі бағыттары металлургия өнеркәсібінде
толығымен пайда болған экономиканың ғаламдығы болып табылды. Халықаралық
шаруашылық байланысы ғаламдық масштабтағы ресурстарды қайта бөлу және
өндірістің тиімділігін көтеру құралына айналды, яғни бұл дүние жүзілік
металлургия дамуының мынадай тенденцияларына әкелді:
• дүние жүзілік нарығында ірі біріктірілген компаниялардың рөлін
көтеруге;
• өнімнің нарығында жоғары қосылған құн бәсекелестігінің шиеленісуіне
және ішкі саудада ұлттық қорғаныс шараларын қолданудың таралуына;
• металл өнімдерін өндіру шығындарының төмендеуі бойынша жұмыстарын
активизациялау, осы жағдайда өндірістің анағұрлым шығын түрлері аз
мөлшердегі салық пен көліктік шығынды қамтамасыз ететін, анағұрлым
арзан табиғи және энергетикалық ресурстары, жұмыс күші бар елдерге
ауысады.
2000-2001 жж. тоқыраушылықтан кейін дүние жүзілік экономикасында оң
тенденциялары байқалады. Ғаламатты ЖҰӨ-ң өсуі 2002 ж. 3 пайызды, 2003 ж.
-3,6 пайызды құрады, ал 2004 ж. 4,2 пайызға өсуі болжанды. Дүние жүзілік
экономиканың көтерілуі және металл өнімдеріне сұраныстың өсуі, әсіресе
барлық материалды қажетсінетін экономика жағынан, бірінші кезекте Қытайда
(2003 ж. оның экономикасының өсуі 9 пайызға, ал болатты тұтыну 34 пайызға
өсті), сондай-ақ Индияда және басқа азия елдерінде металл салалары үшін,
болат пен шикізатқа дүние жүзілік бағасының елеулі өсуіне әкелді.
Мысалға, АҚШ-та ыссы соғылған болаттың тоннасы 2001 ж. 230-249 доллар,
2004ж. қаңтарда оның құны 330 долларды құраса, ал мамырда -550-600 доллар
болды. Францияда 2004 ... жалғасы
Қазақстанның Инвестициялық қоры Қазақстан Республикасының мемлекеттік даму
институттарының бірі болып табылады. Қордың қызметі 2003 жылдың 11
маусымында басталған-ды. Ұйымдық-құқықтық нысаны – жарғылық капиталына
мемлекеттің жүз пайыздық қатысуы бар акционерлік қоғам. Жарғылық
капиталының мөлшері - 37,8 миллиард теңге, немесе 300 миллионнан астам АҚШ
доллары, кейіннен оны кезеңдеп арттыру жоспарланған.
Қордың мақсаты және негізгі міндеттері:
Қордың мақсаты - экономиканың шикізаттық емес секторында бәсекеге қабілетті
өндіріс орындарын құру жөніндегі жеке сектордың бастамаларына жаңадан
құрылған немесе бұрыннан жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың жарғылық
капиталдарына қатысу жолымен қаржылық көмек көрсету.
Мақсаттары:
• шикізат пен материалдарды түпкілікті өңдеуден өткізетін, жаңа
технологияларды қолданып бәсекеге қабілетті өнімдер шығаратын, сондай-
ақ келешегі бар ұйымдарға өндірістік қызмет көрсететін, өзінің
қызметін өнеркәсіпте жүзеге асыратын жаңадан құрылған, сондай-ақ жұмыс
істеп тұрған ұйымдардың жарғылық капиталдарына инвестицияны жүзеге
асыру;
• инвестициялық жобаларды Қазақстанның Инвестициялық қорының қосымша
қаржыландыруы арқылы экономиканың шикізаттық емес секторындағы жеке
инвестицияларды ынталандыру (ұйымдардың жарғылық капиталына
инвестицияны жүзеге асыру) және осы жобаларды басқаруға қатысу;
• қосымша, аралас өндірістерді дамытып, отандық және шетелдік ұйымдар
арасындағы өндірістік кооперацияны қамтамасыз ететін, Қазақстан
Республикасынан тыс жердегі инвестициялық жобаларды бірлесіп
қаржыландыру арқылы қазақстандық ұйымдардың инвестициялық
белсенділіктерінің шетелдерде көтерілуіне ықпал ету.
Қор қызметінің тұжырымдамалық ережелері:
Қор акциялардың 49 пайызға дейінгі бөлігін сатып алуымен, жобалардың
тікелей инвесторы болады.
Инвестициялық жобалардың табысты іске асуы мақсатында Біз жобаның
орындалуына тиісті ұйымдастыру деңгейін қамтамасыз ететін, жобаның
техникалық-технологиялық жақтарын жүзеге асыру үшін маркетингілік және
технологиялық жеткілікті тәжірибесі бар және акциялардың 50 пайыздан
астамын бақылайтын стратегиялық инвесторлары (бір инвестор немесе
инвесторлар тобы) бар, кәсіпорындардың жарғылық капиталына қатысқанды
неғұрлым тиімді болады санаймыз.
Қор және басқа акционерлердің тараптарынан кәсіпорынның жарғылық капиталына
салынатын инвестиция Жобаны іске асырудың түрлі сатыларында қаржыландырудың
басқа көздерімен де ұштастырылуы мүмкін, соның ішінде листингіленбеген
облигациялар, банктік займдер, бірлестірілген займдер, лизингілер және
мерзімі ұзартылған төлеммен сатып алу, экспорттық несие агенттіктерінің
қатысуымен алынатын несиелер.
Қор инвестор ретінде кәсіпорынның жарғылық капиталына қатыса отырып, жобаны
іске асыру барысындағы, қатерлер мен тиімділіктерге ортақтасады. Қор
қатерлерді барынша азайтуға ықпал ете отырып, осы өңірдегі мемлекеттік
мекемелермен және басқа да инвестицияға қатысушыларымен өзара қызметті
үйлестіреді.
Жоба іске асырылу сатысынан өтіп, сатылым мен өндіріс тұрақты деңгейге
жеткен кезде Қор өзінің үлесін стратегиялық серіктестеріне, басқа
акционерлерге және портфельдік инвесторларға сату жолымен жобадан шығады.
Бағыттардың басымдықтары
Қазақстанда және дүние жүзінің басқа елдеріндегі салаларды дамыту беталысын
талдау негізінде, бәсекеге қабілетті салалар мен кластерлерді құру
мақсатындағы инвестициялаудың басымды бағыттары анықталды, атап айтқанда:
1. Ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өңдеу (консервілік, жүнді- және
мақтаны қайта өңдеу өнеркәсібі мен басқа салаларды есептегенде
агроөнеркәсіптік кешен);
2. Құрылыс материалдарының өндірісі (алғашқысынан бастап құрылыс
материалдарының әрлеу мен қаптауына дейінгі өндірісіне шейін);
3. Әйнек өнеркәсібі;
4. Химия және мұнай химия өнеркәсібі;
5. Металлургия;
6. Машина жасау;
7. Орман және ағаш өңдеу өнеркәсібі;
8. Балық өнеркәсібі;
9. Инфрақұрылым (энергетика және көлік).
Қазіргі уақытта Қор қызметінің түйіні құрылымды құрайтын мәні бар және
экономикалық кластерлерді жаңадан құру мен құрастырылғандарын толықтыруға
жағдай жасайтын ірі және келешегі бар маңызды жобаларды кезеңмен
қаржыландыруға ауыстырылды.
"Қазақстанның Инвестициялық қоры" АҚ-ң 2006-2008 жж. арналған дамуының
негізгі бағыттары
ҚИҚ-ң 2006-2008 жж. арналған инвестициялық бағдарламасы ҚИҚ-ты кейіннен
капитализациялауды қарастырады және түрлі масштабтағы отандық және шетел
инвестициялық ресурстарының 40-50-ден кем емес тартымды жобаларын тартуымен
оның қызметін шоғырландыру, Қазақстанда, сонымен бірге шетелде бәсекеге
қабілетті ірі және тиімді өндірістерді құруға ерекше көңіл аударады.
2006-2008 жж. ҚИҚ 2004-2005 жж. бастаған мына салалардағы жобаларды, қара
және түсті металлургия, негізгі химия, микробиология, фармацевтика,
медициналық өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы мен көліктік машина құрылысы,
қабырғалық және керамикалық материалдар, цемент, әйнек өнеркәсібі, жеңіл
өнеркәсіп және тағы басқаларды іске асыруды жалғастырады.
ҚИҚ-ң 2006-2008 жж. арналған инвестициялық (инновациялық) саясаты мынадай
үш бағыттармен анықталатын болады:
- 2004-2005 жж. қаржыландыруға қабылданған жобаларға сай еншілес және
тәуелді ұйымдардың акциялары үшін сенімді төлеу ағынын қолдау
қажеттілігімен. Мұндай жағдайда акцияларды төлеу инвестициялық жобалар
бойынша бекітілген сметалар шеңберінде шығын төлеуінің қажеттілігі
туындаған шараларда ғана жүргізілетін болады.
- Жаңа ірі жобаларды қаржыландыруға дайындығымен. Аса ірі, қиын жобалар
бойынша қаржыландыру жоба алдындағы құжаттамаларды әзірлеуге қатысу жолымен
жүргізілетін болады. Осылай кейінгі жылдары жобаларды дамыту үшін дайындама
құрылады.
- Кәсіпорынның жарғылық капиталында ҚИҚ-ң қатысуын ұйымдастыруымен. 2006-
2008 жж. ҚИҚ жылсайын 20-дан кем емес жаңа инвестициялық жобаларды
қаржыландыруды жүзеге асыруды жоспарлап отыр. Бұл жобалар жаңа өндірісті
құрумен, немесе мына салаларда жұмыс істеп тұрғандарды кеңейтуге
байланысты: құрылыс материалдары өнеркәсібі, агроөнеркәсіптік кешенде,
химялық, жеңіл, металлургиялық өнеркәсіпте, машина жасау және басқа
салаларда.
ҚИҚ 2006-2008 жж. арналған қажетті инвестициялау бағдарламасы бойынша
жобаларға қатысу үшін 850 млн. аса АҚШ доллары қажет. Жоғарыда аталған
есептеулер инвестициялық нарықта қазіргі кездегі жағдайлардың сақталуымен
және тұрақты валютаны сатып алу қабілеттілігімен жүргізілген. Егер
инвестициялық жобалар бойынша халықаралық есептеуде пайдаланылатын доллар,
еуро және басқа валюталар арасындағы елеулі өзгерістер болған жағдайда, ҚИҚ-
ң жарғылық капиталын толтырудың бағдарламасы бойынша 2006-2008 жж. арналған
республикалық бюджеттің көрсеткіштерін нақтылау қажет болады
1. Жобаларды қарастыру тәртібі
Қор жобаларды қарастырудың оңайлатылған тәсімін пайдаланады.
Жобалар бастамашыларынан инвестициялық жобалар бойынша ұсыныстарды
қабылдау, үлгісі Қордың веб-сайтында орналасқан, белгіленген нысан бойынша
өтінімдерді ұсыну жолымен ұйымдастырылған. Нысанды сонымен бірге Қордың
тікелей офисінен алуға болады. Жобалардың әлеуетті бастамашылары
қызығушылық танытқан жағдайда, Қордың қызметкерлері инвестициялық
жобалардың мақсаттарымен, міндеттерімен, тәртіптері және талаптарымен алдын
ала танысуды жүзеге асырады, сондай-ақ өтінім нысанын толтыру бойынша кеңес
жүргізеді.
Қордың менеджері жобаның экономикалық тиімділігіне, шығарған өнімнің
нарықтағы перспективасына, Бастамашының тарабынан жобаның қамтамасыз
етілуіне, жобалардың Қордың мақсаттары мен міндеттеріне және ҚР
индустриалды-инновациялық саясатына сәйкестігіне алдын ала талдауды жүзеге
асырады.
Инвестициялық жобаларды қарастыру процессінде құпиялылықты сақтау мен
коммерциялық құпияны жарияламау және жоба бойынша құжаттамаларды одан әрі
алмасу мақсатында Қор мен Бастамашы арасында емеуріні туралы Шарт (хаттама)
жасалады.
Алдын ала қарастыру нәтижесінен кейін, жобаның бастамашысы Қордың
менеджерімен бірлесіп инвестициялық жобаның презентациясын өткізеді, мұның
мақсаты жобаның мазмұнын талқылау және жобаны одан әрі әзірлеудің мақсатқа
сәйкестігі туралы шешім қабылдау болып табылады.
Презентация қорытындысы бойынша оң шешімінен кейін бизнес-жоспарды, технико-
экономикалық негіздеуді (ТЭН) бірлесіп әзірлеу үшін жұмыс тобы құрылады.
Қордың мамандары, шарт негізінде тартылған тәуелсіз сарапшылар мен
кеңесшілер (соның ішінде инжинирингілік ұйымдар) нақты тұтынушыларды,
шикізатты жеткізушілерді, жиынтықтаушы және электр қуатын, тіркелген
активтерді бағалау, инфрақұрылым және т.б. анықтауымен өндірістің егжей-
тегжейлі жоспарын дайындайды. Жұмыс істейтін кәсіпорындарды кеңейту, қайта
қалпына келтіру және техникалық қайта жарақтандыру жобалары үшін ТЭН-ң
әзірлеу процедуралары өзіне жоба бастамашысына аудитті, заңды және
техникалық сараптауды, сондай-ақ Қордың мамандары жүргізген жобаның ішкі
қаржы-экономикалық талдауын енгізе алады.
Қор ТЭН-ң негізінде жобаның бастамашысымен бірлесіп қажетті жобалық
құжаттамаларды әзірлеуге қатысады. Осы сатыда сонымен бірге жобалық
құжаттамаларды әзірлеуге және қаржыландыруға қатысатын стратегиялық
инвесторды анықтауға болады.
2. Қордың жобаға қатысуы жөніндегі шешімін қабылдау
Қордың басқару органы өзінің құзіреті шегінде жобалық құжаттамаларды
әзірлеу қорытындысы бойынша және сараптау жұмыстарының табысты аяқталуынан
кейін жобаны қаржыландыру туралы шешімді қабылдайды.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 24.12.04ж. №1383 қаулысымен бекітілген
инвестициялық декларациясының ережесіне сәйкес, инвестициялық жобаны
қаржыландыру туралы шешімі Қордың органдары құзіретіне сай қабылданады:
• Қордың қатысуымен Директорлар кеңесімен 700 000 000 (жеті жүз миллион)
теңгеден асатын мөлшерде ұйымның жарғылық капиталында;
• - Қордың қатысуымен Басқармамен 700 000 000 (жеті жүз миллион)
теңгеден аспайтын мөлшерде ұйымның жарғылық капиталында.
Қор органдарының оң шешімі енгізілгеннен кейін, Қор акционерлік қоғамның
жарғылық капиталын қаржыландыруға кіріседі. Осы ұйымдастыру-құқықтық нысаны
заңмен анықталған және ірі, стратегиялық маңызды, жүйені құратын жобаларды
іске асыру үшін аса сай болып табылады. Жобаның бастамашысы мен Қор жоба
үшін жаңа заңды тұлғаны құрылтайшылыққа ала алады немесе жұмыс істеп
тұрғанға қатысу жөнінде келісуге болады.
3. Жобаның атқарылуын бақылау
Қаржыландыратын кәсіпорынның жөнелтілуін қамтамасыз ету үшін, Қор өзі
қатысатын ұйымның жарғылық капиталына мониторингілік басқаруды (бұдан әрі-
мониторинг обьектісі) жүзеге асырады. Ұйымдарды мониторингілік басқару
электрондық құжаттама нысанында ақпаратты ұсынуды қарастыратын электрондық
мониторинг әдісін дамыту және қолдану негізінде жүргізіледі және мыналарды
кіргізеді:
1) мониторингі нысандарының жағдайын және басқарудың тиімділігін қадағалау;
2) инвестициялық жобаны іске асыру туралы ақпараттарды мерзімді жинау;
3) мониторинг обьектісін тікелей зерттеу және басқарудың тиімділігін
бағалау;
4) мониторинг обьектісінің әлеуметтік-экономикалық, қаржылық, құқықтық,
технологиялық, өндірістік-техникалық жағдайын талдау;
5) экономика дамуына мониторинг обьектісі қызметінің әсерін бағалау және
болжау.
4. Қордың жобадан шығуы
Жобаны жылжыту бойынша барлық шешімдер Қордың жобадан шығу процедураларын
есепке алады, бұл бір жолғы немесе акцияларды және Қордың жеке меншігінде
тұрған басқа бағалы қағаздарды адымды сату жолымен жүзеге асырылады.
Кәсіпорын өзінің коммерциялық дәулетін көрсеткен кезеңі ішінде жобадан
шығуға жол ашылады. Кәсіпорынның тұрақты дамуы, нарыққа оның өнімінің және
сауда маркасының шығуы кәсіпорын репутациясының тұтынушылар арасында ғана
емес, сонымен бірге қаржы институттарының (соның ішінде халықаралық), және
жеке меншік инвесторлар арасында да көтерілуіне жағдай жасайды. Сатудың
тұрақты көлемі және жақсы несиелік тарихы компанияны ұйымдастырылған бағалы
қағаздар нарығына шығару үшін алғы шарттын құрады. Ірі, тұрақты компания,
қор биржасындағы өзінің облигациялары мен акцияларын ("А" және "Б"
категориялары) листингілеу талаптарын айырықша жеңіл қанағаттандыра алады.
Инвестициялық жобаға өтінім
Өтінім "Қазақстанның Инвестициялық қоры" АҚ-на (бұдан әрі-ҚИҚ) ұсынылатын
инвестициялық жобалар бойынша ұсыныстарды тіркеу және қарастыру үшін
ақпараттарды қамтиды.
Өтінімде көрсетілген мәліметтердің анық және дәл болуына, өтінімді ұсынған
тұлға жауапкершілігіне алады.
Қаржыландырылатын жобалар
1. Семейдің жүнді алғашқы өңдеуден өткізу фабрикасын жаңарту, биязы жүнді
қойларды өсіру жолымен Қазақстанның Шығыс-Қазақстан, Алматы және Жамбыл
облыстарында шикізат базасын құру. КазРуно АҚ. Орналасу өңірі – Шығыс-
Қазақстан, Алматы, Жамбыл
2. Қазақстан Республикасында жеміс-жидек және көкөніс өнімдерін консервілеу
өндірісі. Булгарконсервпродукт АҚ. Орналасу өңірі – Жамбыл облысы.
3. Экономикалық және технологиялық даму аймағындағы жеміс-жидек, көкөніс
шырындарының өндірісі, Үрімжі қаласында, ШУАР, ҚХР. Раимбек Инвест АҚ.
Орналасу өңірі – Экономикалық және технологиялық даму аймағы, Үрімжі
қаласы, ШУАР, ҚХР.
4. Түлкібас ауылындағы жеміс-жидек зауытын жаңарту. ЭкоПродуктГруп АҚ.
Орналасу өңірі – Оңтүстік-Қазақстан облысы.
5. Павлодар облысында агроөнеркәсіп холдингін құру. Агрохолдинг Ел-Инвест
АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар, Қарағанды облыстары.
6. Косметика және тұрмыстық химия өндірісін жаңарту және кеңейту. Үркер
Косметик АҚ. Орналасу өңірі – Алматы облысы.
7. Мұнай газ жабдықтарының өндірісі: жоғары қысымдағы ыдыстар мен колондар.
Sewon-Vertex Heavy Industry АҚ. Орналасу өңірі – Маңғыстау облысы.
8. Скважиналық штангалық насостар өндірісін ұйымдастыру. Мұнаймаш АҚ.
Орналасу өңірі – Петропавл қаласы.
9. Арнайы коксты өндіру және электр мен жылу энергиясын шығару өндірісі
бойынша кешен құру. Қазақстан Инвест Көмір АҚ. Орналасу өңірі – Қарағанды
облысы.
10. Еденнің ПВХ жабыны өндірісі. EURASIAFLOR АҚ. Орналасу өңірі
–Қарағанды облысы.
11. Шетпе-1 кенішінде кендік емес материалдарының өндірісін кеңейту.
МырзАбеК-АЛТЫН ТАС групп АҚ. Орналасу өңірі – Маңғыстау облысы.
12. Шығыс-Қазақстан облысындағы балық өңдейтін зауыттарды жаңарту және
кеңейту. Зайсан Рыба Продукт АҚ. Орналасу өңірі – Шығыс-Қазақстан облысы.
13. Металдық орам материалдарының өндірісі. KAPS INTL АҚ. Орналасу өңірі
– Алматы қаласы.
14. Болат құбырларының татқа қарсы жабындар өндірісін ұйымдастыру. PAMS
PIPE АҚ. Орналасу өңірі – Алматы облысы.
15. Тұрмыстық және кеңселік жиһаздар өндірісі бойынша жұмыс істеп тұрған
кәсіпорынды дамыту. Heaven House АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар облысы.
16. Ресей Федерациясының солтүстік-батысында ламелдерді өндіру бойыншүа
зауытты ұйымдастыру және ағаш дайындау көлемін 200 мың куб.м. дейін көтеру.
Завод Ламель ЖШҚ. Орналасу өңірі - Ленинград облысы.
17. Панельдік ағаш үй құрылысы мен конструкциялық желімдік білеу өндірісін
ұйымдастыру. Қарағанды ағаш өңдеу комбинаты АҚ. Орналасу өңірі –
Қарағанды қаласы.
18. Шар стансасы - Өскемен жаңа теміржол желісінің құрылысы. Досжан
Темір Жолы АҚ Орналасу өңірі – Шығыс-Қазақстан облысы.
19. Rannila Rautakki group компаниясының технологиясы бойынша сэндвич-
панельдер өндірісін ұйымдастыру. Ранила-Қазақстан АҚ. Орналасу өңірі –
Алматы қаласы.
20. Кеуек бетон өндірісін ұйымдастырып, ТББ зауытын қайта құрылымдау.
АқтөбеҚұрылысИндустрия АҚ. Орналасу өңірі – Ақтөбе қаласы.
21. Әк пен силикат кірпіші өндірісі көлемін кеңейту, БҚО құрылыс
материалдарын шығаратын жаңа өндірістер құру. Батыс Қазақстан құрылыс
материалдар корпорациясы АҚ. Орналасу өңірі – Зачаганск к., Орал қаласы
22. Табақты әйнек өндіру бойынша зауыт құрылысы. Қазақ әйнек компаниясы
АҚ. Орналасу өңірі – Қызылорда қаласы.
23. Қиыршықтас өндірісін қалпына келтіру және өнімдердің ассортиментін
көтеру. "SMS Engineering" АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар облысы, Екібастұз
ауданы, Шідерті ауылы.
24. Томск облысында (Ресей) ағаш шикізат базасын ұйымдастыру және ағашш
өңдеу комбинатына өнеркәсіп алаңын дайындау. "Казлесинвест" АҚ. Орналасу
өңірі – Томск облысы.
25. ИХМЗ-да сирек металдардың төртінші айырымын құру. "ИХМЗ" АҚ. Орналасу
өңірі – Шығыс Қазақстан облысы.
26. Алматы облысындағы зауыт негізінде балық өңдеуді ұйымдастыру. "White
fish of Kazakhstan" АҚ. Орналасу өңірі – Алматы облысы.
27. "Қасиет" ААҚ-да жүннен иірілген жіп өндіруді жаңғырту және
дамыту."Қасиет" АҚ. Орналасу өңірі – Қырғызстан Республикасы.
28. Табиғи және өнеркәсіптік объектілерді аэрокосмостық
мониторингілеу."КазГеоКосмос" АҚ. Орналасу өңірі – Алматы қаласы.
29. РУКАН орамды жабындары мен гидрооқшаулағыш материалдарын өндірісін
кеңейту және жаңарту."Гидроизоляция. KZ" АҚ. Орналасу өңірі – Павлодар
облысы.
Перспективалы жобалар
Қазақстан Республикасының Индустриалды-инновациялық даму стратегиясын іске
асыру мақсатында, Қазақстанның Инвестициялық қоры шикізат емес секторының
салаларында бәсекеге қабілетті, жоғары технологиялық, соның ішінде
экспортқа бағытталған өнеркәсіптерді құру және дамытудың басымды бағыттарын
айқындады. Қор перспективалы жобаларды анықтауда мыналарды ескереді:
· біріншіден, саланың ел экономикасына әсер етуінің бағалауын, бәсекелестік
артықшылығын талдауын, қосылған құны тізбегінде өндірілетін өнімнің салым
мөлшерін;
· екіншіден, дайын өнімнің дүние жүзілік нарығына жобалар өнімдерінің шығу
перспективаларын ескере отырып, ішкі және сыртқы нарықтардың сыйымдылығын
бағалауын;
· үшіншіден, институтционалды инвесторлардан жеке меншік инвестицияларының
(жинақтаушы зейнетақы қорларының қаражатын есептегенде), соның ішінде
индустриалды-инновациялық дамуында мультипликативті тиімділікті құрайтын
шетелдік, ірі масштабты, перспективалы жобалардың ағынын ынталандыру
міндеттерін;
· төртіншіден, салалық кластерлерді (ең алдымен құрылыс материалдары,
металлургия, химия, жеңіл және тамақ өнімдері өндірісінде) орнықтыру және
дамыту үшін жобалардың топтарын көздеуiн.
1. . Шығыс-Қазақстан облысында Шар-Өскемен жаңа темір жол желісі
құрылысының жобасы Қордың қызметінде бірден бір басымды жүйені құрайтын
бағыт болып табылады. Осы жобаның принципті маңызды фактісі болып
табылатыны, яғни мұнда концессия схемасының негізінде, ең алғаш рет
Қазақстанда, және бүкіл кеңес аймағы аясында жол құрылысын жүргізуде жеке
меншік инвесторларының қаражаттарын тартуымен, дүние жүзілік тәжірибені
пайдалануы. Темір жол құрылысын қаржыландыру үшін, сонымен бірге жинақтаушы
зейнетақы қорының қаражаттары пайдаланылады. Концессия негізінде темір
жолды қаржыландыру және құрылысты басқару мен пайдаланудан алынған оң
тәжірибе одан әрі басқа инфрақұрылымдық жобаларда пайдаланылуы мүмкін.
2.Құрылыс материалдарының өндірісі жаңа тұрғын үй саясатын іске асыру,
Қазақстан қалаларын, жолдардың құрылысын, басқа инфрақұрылымдық және
өнеркәсіптік нысандарын жылдам жаңарту жағдайларында ерекше көкейтесті
болып табылады.
Құрылыс материалдары кластерінде цемент, әйнек, жылуұстағыш, керамика,
қабырғалық, әрлеу және руда емес материалдары сияқты өндірістің бағыттары
құрастырылады.
Флоат-әдісімен табақты әйнек өндіріciн ұйымдастыру. Өндірістің осы әдісі
жоғары сапалы әйнекті алуға жағдай жасайды. Одан басқа мұндай әдіс,
өндіретін әйнектің жуандығы бойынша құрылыс индустриясының әртүрлі
сұранысын қанағаттандыруға қажетті ең жоғары кең диапазонын алуға жағдай
жасайды. Осы жобаны іске асырудың мультипликативті тиімділігі шикізатты,
материалдарды, электр энергиясын, газ және басқа да аралық өнімдер мен
қызметті жеткізетін салалардың даму көзқарасымен қарағанда да, сонымен
бірге табақты әйнекті пайдаланушылардың салалық даму көзқарасымен қарағанда
да айырықша жоғары.
Жаңа технология (құрғақ тәсілді қолдану) негізінде цемент өндірici
зауытының құрылысы электр энергиясы мен отынның шығындарын үнемдеу есебінен
цемент өндірісінің өзіндік құнын елеулі төмендетуге көмектеседі. Жобада
портландцементтің сульфатқа берік, тез қататын түрлерін, сондай-ақ мұнай
газ секторында жоғары агрессивті ортадағы ғимараттардың құрылысы үшін
қолданылатын гидрофобты цементтерді шығару болжануда.
Офистік және тұрғын үй ғимараттарын, сондай-ақ өндірістік үй-жайларды
қаптау үшін, керамикалық плиткалар өндірici зауыттарының (қабырғалық және
едендік сәндік, керамикалық гранит) құрылысын қарастыратын жоба. Шекаралас
мемлекеттерге: Өзбекстан, Қырғызстан, Түркменстан, Батыс Қытайға өнімдерді
экспорттау мүмкіндігі қарастырылуда.
3. Металлургия – минералды және техногенді шикізатты қайта өндірудің
кешенділігін көтеру үшін кең және тұрақты салааралық байланысты болжайтын
бірден-бір энергия сыйымдылықты және жоғары технологиялық салалық бағыт.
Жаңа құбырлар өндірісін құрудың, метал конструкцияларын, сондай-ақ өзге
өнімнің төртінші және бесінші өзгертуін шығарудың сұранысы өсуде.
Болат құбырлары өндірісін ұйымдастыру. Негізгі мақсаты – мұнай газ және
басқа салалары үшін жоғары сапалы құбыр өнімдерінің жеке өндірісін
Қазақстанда құру. Өнімдердің бәсекеге қабылеттілігі әлуетті тұтынушылардың
талаптарына аса жоғары жауап беретін еуропалық немесе жапон өндірушілерінің
қазіргі кездегі жабдықтарын пайдалануымен жоғары жиіліктегі тоқтармен тік
жікті құбырларды балқыту технологиясында соңғы жетістіктерді пайдалануы
болып табылады.
4. Химия, мұнай химия:
Кальций содасы өндіріciн ұйымдастыру Соданың ірі тұтынушылары - әйнек
өндірісі, химиялық, металлургиялық өнеркәсібі, мұнай химиялық кәсіпорны,
мұнайды қайта өндіру және целлюлоза-қағаз өнеркәсібі. Жобамен кальций
содасының өндірісін ұйымдастыру, аралас салалардағы өнімдердің арзандауымен
соданың толық импорттық орнын басуын жүзеге асыруын ғана емес, сонымен
қатар кальций содасының экспортын ұйымдастыруға жол беретін тиісті
инфрақұрылымды құрастыру қарастырылады.
Битум өндірісі зауытының құрылысы жол битумдарына республиканың сұранысын
қамтамасыз етеді. Қазақстан Республикасында 2006-2012 жылдарға арналған
автожол саласын дамытудың бағдарламасын іске асыру, құрылыс бойынша жұмыс
көлемінің елеулі көтерілуі, автожолдар мен көпірлерді қайта қалпына
келтіруі мен жөндеу жүргізуі мұнай битумдарын тұтынудың айырықша өсуіне
әкеледі
Қазақстанда шина саласын дамыту жобасы жүк машинасы, жеңіл және ауыл
шаруашылық машиналары үшін бәсекеге қабілетті шина өнімдерін шығару бойынша
өндірістің толық аяқталған технологиялық циклін құруға жол береді.
Жеке гигиена, косметика және жуатын құралдарын шығару бойынша жобалары
импорттың орнын басатын өнімдердің негізгі ассортиментін игеруге және шетел
нарығында бәсекеге қабілетті қазақстандық маркаларын жылжытуын
ұйымдастыруға жол береді.
5. Агроөнеркәсіптік кешенінде қой шаруашылығы, сүт және етті мал
шаруашылығы, жеміс-көкөніс шаруашылығы мен мақта шаруашылығы, астық өнімі
сияқты кластер құрайтын бағыттарын, тұқымдық және тауарлы қой
шаруашылығынан бастап трикотаж, тоқыма, мата және дайын өнімдері өндірісіне
дейін – жүн тізбегінің элементтерімен байланысты жобаларды дамыту күтілуде.
Қазақстанның солтүстік өңірінде агроөнеркәсіптік холдингін құру жобасы
жұмыс істеп тұрған және жаңа мал шаруашылығы базасының құрылысын қайта
қалпына келтіруді, жемшөп өндірісін, ет комбинатының құрылысы мен іске
қосуын болжайды. Сиыр, шошқа еттерін, етті қайта өндіру өнімдерін өткізудің
жоспарланған нарығы: Ақмола мен Қарағанды облыстары, Қазақстан
Республикасының облыс орталықтары мен ірі қалалары, сондай-ақ Ресей
Федерациясының Омск, Новосібір және Челябинск қалалары.
Қой басы мен ірі қара малы өнеркәсібінің өсуімен қатарлас ет, тері және
басқа өнімдері өндірісінің жобалары даму импульсын алады.
Жеміс-көкөністі қайта өндіруінің дамуымен шыны, метал ыдыстары және оралым
материалдары өндірісінің жобалары тығыз байланысты.
Дәнді ауыспалы егісінде рапс пен сояны енгізу тиісті қайта өндіру
өндірісінің дамуына жол ашады.
Балық кластерінің схемасы жетілдірілуде, ол өзіне мыналарды кіргізетін
болады: кәсіпшілік аулауды, балық өнімдерін қайта өндіруді, оралымды,
сақтауды және тасымалдауды.
Осылай, Қор Қазақстан Республикасында соңғы пайдаланылатын ғана емес,
сонымен бірге салааралық және экспортты пайдалануды байланыстыратын, жоғары
сапалы, стратегиялық бәсекеге қабілетті өнімдерді шығаруға бағытталған
жобаларға басымдық бере отырып, индустриалды-инновациялық дамудың айырықша
бағыттарына шоғырланады.
Басқарма Төрағасы
Зейнолла Халидоллаұлы Кәкімжанов
Мәскеу мемлекеттік университетін бітірген. Экономика ғылымдарының кандидаты
(КСРО АҒ Ғылыми-Техникалық Прогрессінің Экономика және Болжау институты,
қазір РҒА Халықшаруашылық болжау институты). Ағылшын тілін меңгерген.
Университетті бітіргеннен кейін Қазақ ССР Мемжоспар жанындағы экономика,
жоспарлау және нормативтік ғылыми-зерттеу институтында экономист, ғылыми
қызметкер болып жұмыс істеген, Мәскеу Ғылым Академиясының экономика және
болжау институтының аспирантурасында оқыған, Банкаралық валюта биржасының
төрағасы, Республиканың Халықтық жинақ банкінің басқарма төрағасы болып
қызмет атқарған.
Қазақстан Республикасы Президентінің көмекшісі - Қазақстан Республикасы
Президенті жанындағы Жоғары экономикалық Кеңесі төрағасының орынбасары,
НСБК-групп Ұлттық инвестициялық қаржы акционерлік компаниясының төрағасы
қызметтеріне тағайындалған.
1999 жылдың 22 қаңтарынан Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс
министрі болып тағайындалды.
2002 жылдың 28 тамызынан Қазақстан Республикасы Қаржы министрі болып
тағайындалды. 2003 жылдың 17 маусымынан Қазақстанның Инвестициялық қоры
басқармасының төрағасы болып сайланды.
Төраға орынбасарлары - Басқарма мүшелері:
Тагир Мұсаұлы Сисинбаев
Саратов заң институтын бітірген.
25 жыл сот жүйесінде еңбек еткен. Аудандық, облыстық соттарында судья,
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотынды судья және Төраға орынбасары
болып жұмыс істеген. Жоғары білікті судья.
1999 жылы Т.Сисинбаев Қазақстан Республикасы Парламент Мәжілісінің
депутаты болып сайланды.
2002 жылдың қыркүйегінен Қазақстан Республикасы қаржы вице-министрі болып
тағайындалған.
Мұқан Қаныбекұлы Сағындықов
Қарағанды кооператив институтын, Қазақ гуманитарлық заң университетін
бітірген.
Еңбек жолын 1988 жылы сауда басқармасында ревизорлықтан бастаған.
1996 жылдан бастап 2002 жылға дейін банк секторында (Темірбанк,
Казкоммерцбанк) басшы болып жұмыс істеген.
2004 жылдан 2006 жылға дейін Қазақстан Республикасы Экономика және
бюджеттік жоспарлау министрлігі Стратегиялық жоспарлау және инвестициялық
саясат департаментінің директоры лауазымын атқарған.
Шымкенттің қалалық әкімшілігінде түрлі лауазымдарында, қала Әкімінің
орынбасары, облыстық әкімшілікте Оңтүстік Қазақстан облысы Әкімінің
орынбасары лауазымдарында жұмыс істеген.
Ерен еңбегі үшін (ҚР Президентінің Жарлығымен), Қазақстан
Республикасының Тәуелсіздігіне 10 жыл, Қазақстан Конститутциясына 10 жыл
медальдарымен марапатталған.
Басқарушы директорлар:
Тимур Эрмекұлы Жақселеков
1990 жылы Қазақ политехникалық институтын бітірген, дипломы – тау инженері.
1993 жылдан банктік секторда жұмыс істейді. 1993 жылдан бастап 1994 жылға
дейін Қазақстан Әлем Банкі жобаларды бағалау және оларды қаржыландыруды
жүзеге асыру жөніндегі құрылымында жұмыс істеген. 1994 жылдан бастап 2001
жылға дейін Қазақстан Эксимбанкі ЖАҚ жұмыс істеді. Банкінің шетел
несиелік желісі шеңберіндегі жобаларға қызмет көрсетуді жүзеге асыратын
құрылымын басқарған. 1996 жылы Банктің Басқарма Төрағасының орынбасары
болып тағайындалған. 2001 жылдың маусымынан бастап 2003 жылдың тамызына
дейін Қазақстан Даму Банкі ЖАҚ Вице-төрағасы қызметін атқарған.
Асхат Еркінұлы Ахметов
1994 жылы Қазақ Мемлекеттік Басқару Академиясын бітірді.
Еңбек жолын ҚР Экономика министрлігі жанындағы Шетел инвестициялары
жөніндегі Ұлттық агенттігінде бастаған.
1995 жылдан бастап банктік жүйеде (Қазақстанның Мемлекеттік Даму Банкі,
Қазақстан Эксимбанкі) жұмыс атқарған.
1998 жылдан бастап түрлі коммерциялық құрылымдарда (Коммерциялық телевизия
каналы АҚ, Акцепт корпорациясы, Central Logistics ЖШС, NEK-CL ЖШС )
мынадай қызметтерде жұмыс істеген: қазынашылық бастығы, Несиелік
серіктестіктің төрағасы, қаржы директоры, қаржы және даму жөніндегі бас
директордың орынбасары, бас директор.
Айдос Тұрдаќынұлы Жексенбай
Әль-фараби атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің экономист мамандығын
үздік бітірген, дүние жүзілік экономика саласының маманы, сондай-ақ
Oregon State University АҚШ-та Болашақ бағдарламасы бойынша білім
алған, оны 1997 жылы Bachelor of Science, Business Administration
дәрежесімен бітірген.
1997 жылдан бастап 2000 жылға дейін Қазақстанның Эксимбанкі ЖАҚ саудалық
қаржыландыру департаментінде, кейіннен несиелендіру департаментінде жұмыс
істеді. 2000 жылдан бастап 2003 жылдары Шинторг ЖШС маркетингі мен сатуды
басқарды
Қазақстанның Инвестициялық қоры" акционерлік қоғамын құру туралы Қазақстан
Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 30 мамырдағы N 501 қаулысы (ҚР
Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566; 28.10.04 ж. N 1119; 15.11.04 ж. N 1201
қаулыларымен енгізілген өзгерістерімен)
"Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 13
мамырдағы Заңына және Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Iшкi және
сыртқы саясаттың 2004 жылға арналған негiзгi бағыттары" туралы Қазақстан
халқына Жолдауына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етеді:
ҚР Үкіметінің 15.10.04 ж. N 1201 қаулысымен 1-тармақ толықтырылды 1.
Жарғылық капиталына даму институттары жүйесiнiң қалыптасуына негізделген
100 пайыз мемлекеттiң қатысуымен "Қазақстанның Инвестициялық қоры"
акционерлiк қоғамы (бұдан әрi - Қор) құрылсын.
2. Мыналар:
1) шикiзаттар мен материалдарды тереңдетiп өңдеудi жүргiзетiн, қазiргі
заманғы және озық технологияларды пайдалана отырып бәсекеге қабiлеттi әрi
табысты өнiм шығаратын, сондай-ақ өнеркәсiптiң перспективалы
кәсiпорындарына өндірiстiк қызметтер көрсететiн жаңадан құрылатын, сондай-
ақ жұмыс iстеп тұрған кәсiпорындардың жарғылық капиталына инвестицияларды
жүзеге асыру;
2) инвестициялардың көлемiн кеңейту жолымен Қазақстан Республикасында
корпоративтiк бағалы қағаздар рыногының дамуын ынталандыру, сондай-ақ қор
рыногының қазiргi заманғы құралдарын қолдану үшiн жағдайлар жасау;
3) Қордың кәсiпорындардың жарғылық капиталына және оларды басқаруға қатысуы
есебiнен ықтимал инвесторлар үшiн кәсiпорындардың тартымдылығын арттыру;
4) отандық және шетелдiк кәсiпорындардың арасында өндiрiстiк кооперацияны
қамтамасыз ету, толықтыратын, сабақтас өндiрiстердi дамыту үшiн шетелдiк
инвестицияларды жүзеге асыру;
5) шетелдегi қазақстандық кәсiпорындардың инвестициялық белсендiлiгiн
арттыруға жәрдемдесу;
6) халықаралық тәжiрибе мен стандарттарды қолдану негiзiнде инвестициялық
портфельдердi басқарудың озық практикасын әзiрлеу;
7) Қордың инвестициялық жобаларына қатысу үшiн менеджерлердi даярлау Қор
қызметiнiң негiзгi мiндеттерi болып белгiленсiн.
ҚР Үкіметінің 11.06.03 ж. N 566 қаулысымен 3-тармақ өзгертілді
3. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi заңнамада белгiленген
тәртiппен:
1) Қордың жарғысын және инвестициялық декларациясын бекiтудi, Қордың әдiлет
органдарында мемлекеттiк тiркелуiн;
2) республикалық бюджет қаражаты есебiнен 23 000 000 000 (жиырма үш
миллиард) теңге сомасында Қордың жарғылық капиталының акцияларына ақы
төлеудi және мынадай мекен-жай бойынша: Алматы қаласы, Зеньков көшесi, 80
орналасқан ғимаратты беруді;
3) "Қазақстанның Инвестициялық қоры туралы" Қазақстан Республикасы Заңының
жобасын әзiрлеудi және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң қарауына енгізудi;
4) осы қаулыдан туындайтын өзге шаралардың қабылдануын қамтамасыз етсiн.
4. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң Мемлекеттiк мүлiк және
жекешелендiру комитетi Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне Қор
акцияларының мемлекеттiк пакетiне иелiк ету және пайдалану құқықтарын
берсiн.
5. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне мынадай
толықтырулар енгiзiлсiн:
1) ҚР Үкіметінің 28.10.04 ж. N 1119 қаулысымен күші жойылды (бұр. қара)
2) "Акциялардың мемлекеттiк пакеттерiне мемлекеттiк меншiктiң түрлерi және
ұйымдарға қатысудың мемлекеттiк үлестерi туралы" Қазақстан Республикасы
Үкiметiнiң 1999 жылғы 12 сәуiрдегi N 405 қаулысына (Қазақстан
Республикасының ПҮКЖ-ы, 1999 ж., N 13, 124-құжат):
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Акцияларының мемлекеттiк пакеттерi мен
үлестерi республикалық меншiкке жатқызылған акционерлiк қоғамдар мен
шаруашылық серiктестiктердiң тiзбесiнде:
"Алматы қаласы" деген бөлiм мынадай мазмұндағы реттiк нөмiрi 123-85-жолмен
толықтырылсын:
"123-85. "Қазақстанның Инвестициялық қоры АҚ";
3) "Республикалық меншiктегi ұйымдар акцияларының мемлекеттiк пакеттерi мен
мемлекеттiк үлестерiне иелiк ету және пайдалану жөнiндегi құқықтарды беру
туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1999 жылғы 27 мамырдағы N 659
қаулысына :
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Иелiк ету және пайдалану құқығы салалық
министрлiктерге, өзге де мемлекеттiк органдарға берiлетiн республикалық
меншiк ұйымдарындағы акциялардың мемлекеттiк пакеттерiнiң және қатысудың
мемлекеттiк үлестерiнiң тiзбесiнде:
"Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiне" деген бөлiм мынадай
мазмұндағы реттiк нөмiрi 217-5-жолмен толықтырылсын:
"217-5. "Қазақстанның Инвестициялық қоры" AҚ".
6. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Премьер-
Министрiнiң бiрiншi орынбасары А.С.Павловқа жүктелсiн.
7. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі И. Тасмағамбетов
Салалық даму ерекшеліктері
Салалық ерекшеліктердің салдарынан ҚИҚ қайта өңдеу өнеркәсібі мен
өндірістік инфрақұрылымының әрқилы салаларының жобаларын талдауға саралап
келуді ұстанады.
Қайта өңдеу салаларының спецификасы, негізінен мыналармен анықталады:
Өндірістің масштабы мен тәртібін, негізгі материалдардың көздеріне
беріктігін, логистикасын, персонал дайындығын беретін, технологиялық
деңгейімен;
Туындаған экономикалық жағдайларымен - жеке меншіктік шоғырлануымен,
бәсекелестігімен, баға белгілеуімен, өткізуімен, пайдалылығы және
қаржыландыруымен;
Стратегиялық және қоржындық инвесторлардың болжалын қалыптастыратын,
ғаламдық және аймақтық нарықтың ұзақ мерзімді тенденцияларымен, сондай-ақ
тиісті қаржылық құралдарды іріктеу бойынша талаптарымен.
Инвестициялық жобалары бойынша ұсыныстар бастамашылар ҚИҚ-қа ұсынған кезде,
салааралық ерекшеліктері міндетті түрде есепке алынады. Осыған қосымша ҚИҚ-
ң мамандары статистикалық материалдарды, публикацияларды және сарапшылардың
ойларын пайдалануымен, нарықты талдау мен технология бойынша дербес жұмыс
жүргізеді. Сіз біздің сайттан салалық талдау нәтижелерінің қысқаша нұсқасын
таба аласыз.
Қазақстан Республикасының өңдеуші өнеркәсібінің толық емес салалық
құрылымымен салыстырғанда, қазіргі заманғы бәсекелестік жағдайында
түзетулерді талап етпейді, өндірістік инфрақұрылымның кемшіліктері
идентификацияға тез ерік береді, бұл аймақтық тарифтердің айырмашылық
түрлеріне тікелей әсер етеді (мысалға, электр энергиясына және көлік
қызметіне). Сонымен қатар, инфрақұрылымның жетілуі тарту масштабымен және
өтелімділік жағдайы бойынша қаржыландырудың аса қиын міндеттерін шешуімен
тоқайласады. Сондай-ақ, аймақаралық инфрақұрылымдық жобаларда қолданыстағы
заңнамаға сәйкес магистралды желілер бойынша жеткізілу жағдайын жақсартуға
байланысты мемлекет тарапынан нақты қолдау қажет.
Қара металургия
Қара металлургия - өзінің негізгі өнімдерін екінші рет қайта өңдеудің
аяқталған кезеңін қамтамасыз ететін ғаламат сала және, сонымен бірге басқа
салалар мен өндірістердің қалдықтарын кәдеге жаратуға қабілетті болып
табылады. Қазақстан үшін қара металлургия - екінші дүние жүзілік соғысынан
кейінгі жылдары ғана пайда болған ауыр өнеркәсібінің салыстырмалы түрдегі
жас сала. Қазақстанда шойын, болат, бұйымдарды илемдеу және ферроқорытпа
өндіріледі.
Болатты өндіру және тұтыну көлемі әрқашан мемлекеттің экономикалық қуатының
негізгі көрсеткіштерінің қатарына кіретін. Сондықтан, Қазақстан
Республикасы Үкіметімен елімізде импорттың орнын басатын және экспорттық
әлеуетін көтеретін, металлургиялық кешенінде жоғары тауарлық дайындықтағы
өнімді шығару өсімін қамтамасыз ететін, ғылымды қажетсінетін бәсекеге
қабылеттілігін құруға бағытталған бірқатар Бағдарламалар әзірленді.
"Қазақстан Республикасының 1999-2003 жылдарға арналған тау-кен металлургия
кешенін дамытудың тұрақты жұмыс істеуін және стратегиялық басымдылығын
ғылыми-техникалық қамтамасыз ету" Республикалық мақсатты ғылыми-техникалық
Бағдарламасымен шағын және орта өндірісін құру жолымен ғылыми әзірлемені
іске асыру және жоғары тауарлы дайындықтағы бәсекеге қабілетті өнімдерін
шығару бойынша технологияны меңгеру мақсаты қойылды.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасында 2003-2005 жылдарға арналған
металургиялық кешеніндегі төртінші және бесінші өзгертіп жасау өндірісін
құруды қамтамасыз ететін ғылыми-техникалық Бағдарламасы әзірленген, мұны
іске асыру республиканың металлургиялық саласында жаңа технологияны
негіздеу мен әзірлеуге жағдай жасайды. Осындай өндірістерді ұйымдастыру
импорт бойынша шығынды бірқатар төмендетуге, жұмыс істеп тұрған өндірістік
қуаттылық базасында жаңа жұмыс орындарын құруға, осы өнімге ішкі
қажеттілігін қамтамасыз етуге жағдай жасайды.
Бағдарлама материалында қазіргі кездегі Қазақстан Республикасындағы
металлургиялық кешенінің өндірістік жағдайы былай сипатталады:
• елімізде қазіргі кездегі өндірісті дамыту үшін ғылымды қажетсінетін,
жоғары технологиялық, арнайы материалдар мен қорытпаларының
өнеркәсіптік өндірісі мүлдем жоқ;
• машина жасау, мұнай газ, таулы-металлургиялық, жеңіл, тамақ және
өнеркәсіптің басқа салалары, құрылыс индустриясы, ауыр машина жасау
және кеме жасау үшін темір қақтау және металл өнімдеріне талап
етілетін сұрыптау жүргізілмейді.
• ең озық технология негізіндегі - ұнтақты металлургия,
электрометаллургия, гальванотехника, жаңа литейлі мен химиялық
технологиялар және т.б. материалдар мен металл бұйымдарының
өнеркәсіптік өндірісі жоқ.
• балансы аяғына дейін есептелмеген, металлдардың екінші ресурстары
жеткіліксіз тиімді пайдаланылады, ал шетелге шығару бақылаусыз
жүргізіледі.
Мұндай мақсаттар сервистік-технологиялық экономикасының ұзақ мерзімді
жоспарына өту үшін шикізаттық бағытталуынан, жағдайларды дайындауынан
бастап өтуіне жағдай жасайтын, экономика саласын әртараптандыру жолымен
еліміздің тұрақты дамуына жетуге бағытталған Қазақстан Республикасы
Индустриалдық-инновациялы дамудың 2003-2015 жылдарға арналған
стратегиясында да қойылған.
Ғаламдық нарық. ХХ және ХХІ ғасырларда шетелдегі халықаралық экономикалық
қатынастарды дамытудың негізгі бағыттары металлургия өнеркәсібінде
толығымен пайда болған экономиканың ғаламдығы болып табылды. Халықаралық
шаруашылық байланысы ғаламдық масштабтағы ресурстарды қайта бөлу және
өндірістің тиімділігін көтеру құралына айналды, яғни бұл дүние жүзілік
металлургия дамуының мынадай тенденцияларына әкелді:
• дүние жүзілік нарығында ірі біріктірілген компаниялардың рөлін
көтеруге;
• өнімнің нарығында жоғары қосылған құн бәсекелестігінің шиеленісуіне
және ішкі саудада ұлттық қорғаныс шараларын қолданудың таралуына;
• металл өнімдерін өндіру шығындарының төмендеуі бойынша жұмыстарын
активизациялау, осы жағдайда өндірістің анағұрлым шығын түрлері аз
мөлшердегі салық пен көліктік шығынды қамтамасыз ететін, анағұрлым
арзан табиғи және энергетикалық ресурстары, жұмыс күші бар елдерге
ауысады.
2000-2001 жж. тоқыраушылықтан кейін дүние жүзілік экономикасында оң
тенденциялары байқалады. Ғаламатты ЖҰӨ-ң өсуі 2002 ж. 3 пайызды, 2003 ж.
-3,6 пайызды құрады, ал 2004 ж. 4,2 пайызға өсуі болжанды. Дүние жүзілік
экономиканың көтерілуі және металл өнімдеріне сұраныстың өсуі, әсіресе
барлық материалды қажетсінетін экономика жағынан, бірінші кезекте Қытайда
(2003 ж. оның экономикасының өсуі 9 пайызға, ал болатты тұтыну 34 пайызға
өсті), сондай-ақ Индияда және басқа азия елдерінде металл салалары үшін,
болат пен шикізатқа дүние жүзілік бағасының елеулі өсуіне әкелді.
Мысалға, АҚШ-та ыссы соғылған болаттың тоннасы 2001 ж. 230-249 доллар,
2004ж. қаңтарда оның құны 330 долларды құраса, ал мамырда -550-600 доллар
болды. Францияда 2004 ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz