Өсімдік шаруашылығындағы өнімді талдау


Лекция 2. Өсімдік шаруашылығындағы өнімді талдау
1. Талдауға әсер ететін факторлар
2. Өсімдік шаруашылығы өнімін арттыру жолдарымен методикасы
- Ауылшаруашылық өнімінің өндірістік көлемі шаруашылықтың негізгі көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Оның көлемінен, өнімді өткізу көлемі, өзіндік құн деңгейі, пайда соммасы, рентабельділік деңгейі, кәсіпорынның қаржылық жағдайы, оның төлем қабілеттілігі және т. б экономикалық көрсеткіштері тәуелді болады. Сондықтан шаруашылық қызметті өндірістік өнім көлемінен, әсіресе өсімдік шаруашылығынан бастаған жөн. Талдау барысында келесідей мақсаттар орындалады:
- өндірістік өнім жоспарын негіздеу және дұрыстау
- өндірістік өнім жоспарының орындалуын жүйелі бақылап отыру
- өндірістік өнім көлеміне әсер ететін факторларды анықтау
- өндірістік өнімді ұлғайтуда ішкі шаруашылықтағы резервтер анықталады
- объективті және субъективті факторлардың әсерінен өндірістік өнім көлемін ұлғайту мүмкіншіліктерін пайдаланудағы шаруашылық қызметі бағаланады
- өндірістік өнімді ұлғайтуда резервтерді анықтау үшін шаралар қарастырылады
Сурет 1. Өсімдік шаруашылығы өндірісінің өніміне талдау блок-схемасы
Өсімдік шаруашылығындағы негізгі ақпарат көзі болып «Өсімдік шаруашылығы өнімінің өзіндік құнымен өндірісі» есебі және де шаруашылықтағы бизнес-жоспар саналады.
Өсімдік шаруашылығының өндірісін талдау да оның жекелеген дақылдар бойынша және жалпы өсімдік шаруашылығындағы ауытқулардың динамикасын оқып үйренуден басталады. Ол үшін 5-10 жыл көлеміндегі дақылдардың көлемімен бағасы туралы ақпарат болуы тиіс. Осы мәліметтер негізінде базистік және шынжырлы индекстер есептеледі. (кесте 1) .
Кесте 1
Өсімдік шаруашылығындағы өнім өндірісінің динамикасы
Сонымен қатар көрнекілік ретінде өндірістік өнім динамикасын графикалық әдіспен де көрсетуге болады.
Өсімдік шаруашылығындағы нақты жалпы жиынтық бойынша детерминациялық фактор моделі төмендегідей формуламен анықталады:
мұндағы - ВС - өнімнің жалпы жиынтығы
- S - дақылдардың себу ауданы
- Sr- қураған егіс ауданы
- У - дақылдар өнімділігі
Кесте 2
Дәнді дақылдар өнімінің жалпы жиынтығын талдаудағы факторлық талдау мәліметтері
* t 0 - базалық көрсеткіш деңгейі
t 1 - есептік жылдағы көрсеткіш деңгейі
Талдау:
Кесте 3
Абсолюттік айырмашылық бойынша өнім көлеміне егіс құрылымының әсер етуін есептеу
Егіс құрылымы бойынша жалпы жиынтық ауытқуы:
талдау:
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz