Педагогикалық жағдаяттар
Педагогикалық жағдаяттар
№ 1
Жаңадан келген мұғалім оқушылармен тез тіл табысып кетті. Бірақ оны
күлімдеп қарсы алып, көзін тез тайдырып, қоңырау соғылғанда шығып кетуге
асығатындар да бар еді.
Осыны байқаған мұғаліманкета беруді ұйғарды. Онда жалғыз ғана сұрақ бар
еді: Қазіргі мұғалім сенің ойыңша қандай болуы керек?
Мұғалім неге мұндай шешім қабылдады?
№ 2
( А.С. Макаренко шығармаларының 5-томынан алынды )
Петренко завотқа кешігіп қалған. Кешкісін бұл туралы рапорт алдым. Петренко
отрядының командирын шақырып алып:
Сендерде заводқа кешігіп бару барма?- дедім.
Иә, Петренко кешігіп қалды,- деді ол. Одан әрі екуміз:
Бұл қайтып қайталанбасын.
Құп болады, енді қайталанбайды, -деп келіскенімен Петренко тағы кешіккен.
Енді отрядты түгел жинап алып ескерттім. Олар енді кешігу болмайды деп
келісті. Мен оларға: кете берулеріңе болады -дедім
Неге ескерту айыптының өзіне жасалмай әуелі командирге, кейін отрядқа
жасалды?
Бұл әдістің ықпал күші қайда? Оның мәнін ашып беріңіздер.
№ 3
Әрбір адам денесінің бітімі сымбатты, жан дүниесінің сергек болуына
ұмтылады. Бұл орайда ұлттық ойындардың да ролі зор.
Республиканың барлық мекткптері үшін дене тәрбиесі пәнінің
бағдарламасына бәйге, жорға жарыс, қыз қуу, теңге, қазақша күрес, т.б
ұлттық ойындарының түрлері ұсыныстарға сіздің пікіріңіз, оны немен
дәлелдейсіз? Мектептерде жүзеге асырудың қандай тәжірибелерін білесіз?
Дене тәрбиесі пәнінде қолданылатын әдістерді түсіндіріңіз.
Дене тәрбиесіне байланысты қандай проблемалар туындап отыр.
№ 4
Екі баланың аналары өзара сөйлесіп отыр.
Сіздің Серігіңіз суретті қандай жақсы салады, ал менің Даниярымның салғаны
шимай-шатпақ. Қанша таза, ұқыптысалуды ескертсемде, бәрібір нашар салады.
Ал, сіз, балаңызды үйретуге тырыстыңыз ба?
Мен, баламды сурет салуға жиі отырғызам. Бірақ сует салуға қабілеті мүлдем
жоқ па деймін.
Сұақ: Даниярдың анасының пікірі дұрыспа?
Балалардың бейнелеу өнеріне деген ықылас –ынтасын тудыру үшін ата-аналарға
қалай көмектесуге болады?
№ 5
Мұгалім: Балалар, бүгін біз мамандықтар туралы әңгімелесеміз.
Әжелерің, аталарың, әке-шешелерің қайда жұмыс жасайды?
Менің әкем милиционер.
Өте жақсы.
Менің апам тігінші.
Өте жақсы.
Ал, менің мамам- мұғалім.
Балалар, Айманның мамасының мамандығы өте ауыр, өте қажет, қызықты және
сыйлы мамандық.
Айман олай емес. Папам айтады. Ол ең қиын мамандық, себебі маманың бос
уақытын құртып, папамның жүйкесін тоздырып, мені бақылаусыз қаплдырады.
Мұғалім: ?
№ 6
Еңбек сабағы оқушылардың барлығы текіс жұмыс жасауда. Тек жалғыз Самат
жлұмысты орындамай отыр. Сіздің әрекетіңіз?
№ 7
Жаңа педагогикалық технологиялар тізімін жасаңыз.
№ 8
Үзіліс кезінде серік коридордан әдемиі қалам тауып алып, үн-түнсіз
қалтасына салып алды. Сіз онымен қалай сөйлесер едіңіз?
№ 9
Автовусқа отырған ьоқушы баланың қасындағы бос орынға жас әйел келіп
отырды. Келесі аялдамадан қарт әже трамвайға зорға мініп, бұлардың қасына
келді. Жас әйел оқушы бала орын беретін болар деген оймен балаға қарап еді,
ол терезеге қарап, әжейге көз салмады. Әйел өзі тұрып орын берді. Оған жалт
қараған бала қызарып кетіп, әйелге өз орнын ұсынады.
Бала неліктен қызарды?
Әйел балаға ықпал ету үшін қандай әдіс қолданды?
№ 10
4-сынып оқушысының мамасы мұғалімге келіп баласының өзін әркезде алдап
істейтіні туралы айтты, мұғалім мұндай хабарға елең етті, себебі ол
мұғалімді немесе қасындағы жолдастарын алдап көрген емес.
Не себепті мнетепте алдау дегенді білмейді, ал мамасын алдауы мүмкін.
Мұғалім баланың апасына қандай кеңес беруі мүмкін.
№ 11
Класс бөлмесін тазарту жұмысын аяқтаған соң, алтыншы класс оқушылары
түгел киноға баруды ұйғарды. Мектеп директоры келіп, коридорды жинауға
көмектесу керек екенін айтты.
Балалармен қалай әңгіме жүргізесіз?
№ 12
4- кластың оқушылар ұжымында әр түрлі іс әрекетке байланысты мамандар
тобы пайда болды. Олор: эрудиттер , спортсмендер, артистер,
жұмысшылар, шопандар, мұғалімдер.
№ 13
Сен неге бүгін күні бойы мектептен шықпай қойдын?
Тек мені ғана емес , бәрімізді де қамап қойды.
Кім сендерді қамады? Тағы бірдеңені бүлдіргенсің ғой?
Жоқ ештеңе де бүлдірген жоқпын. Бізді жібермей, бәрімізді хор репитициясына
апарады.
Қашаннан бері сен әншілікке жазылып едің?
Мен жазылған жоқпын, мені қуып апарды. Не дейсің, қуыпапарғаны қалай?
Туу апа, қандай түсіне алмайтын адамсыз.
Оқу ісінің меңгерушісі сыртқы есіктің алдында тұрды да, киім ілгіштің
жанында тұрды. Бізді сабақтан кейін қатарға тұрғызды да, залға тура алып
келіп өлең айтқызды.
Ал енді мұның несі жаман?
Мені зорлап ән айтуға мәжбүр етті, ал мен өлең айтуды сүймеймін. Осы
диалогта баланың қандай психологиялық ерекшелігікөрінеді? Осы ерекшелікті
баланың анасы және мектеп педагогтары қалай ескеріп отыр?
Сіздің пікіріңіз қандай?
№ 14
4-а класына басқа мектептен үш қиын оқушы қабылданды. Класс мүшелері
араларында іріткі туып, оқушылар топ-топқа бөліне бастады. Тәртіп те
төмендеді. Класс жетекшісі кластағы беделді балаларға сүйеніп, қиын
балаларды тәртіпке шақырып класс дәстүрін мойындауға мәжбүр етті.
Ал, 4-б класында, осындай педагогикалық жағдайда класс жетекшісі тек өз
тарапынан ықпал жасап, балалар ұжымы бұл істен сырт қалды.
Қиын оқушылардың тәртіпсіздігі туралы шағымдар басқа мұғалімдерден түсе
берді. Класс қиын класс деп аталды.
Сұрақ: ұжымдағы тәрбие жұмысындағы класс жетекшілерінің іс-әрекеттерін
салыстырыңыздар. Өз іс-тәжірибелеріңізде қай әдісті қолданған болар едіңіз?
№ 15
Музыкалық білімі бар анасы баласын 6жастан ролъды ойнауды үйретті.
Бастапқыда баланың музыкаға деген қызығушылығы басым болды. 8жасынан бастап
музыка мектебіне қабылданды. Осындай мүмкіндігіне қарамастан оның музыкаға
деген ынтасы бірте-бірте төмендеп кетті. Бірақ анасы оны көндіруге тырысты,
оқуға мәжбүр етті, жазалады. Анасы дұрыс істеді ме?
№ 16
Жаңа буын оқушыларының ерекшелігіне талдау жасаңыз.
№ 17
Мектеп аралық жарыс жүріп жатыр еді. Әділ қазылар алқасы сіздің
сыныбыңыздың командасына орынсыз ескерту жасады. Команда мүшелері сізге
әділеттіке шақырыңыз дегендей қарады.
Сұрақ: сіз әділ қазылар алқасына ескерту айтасызба?
Егер ескерту айтар болсаңыз қандай дауыс ырғағын, сөз өнерін қолданған
болар едіңіз?
№ 18
Алақай! Мама мен бес алдым! Мұғалім бүгін бізге не айтқанын білесің
бе? - деп бірінші кластың оқушысы өзінің алғашқы жетістіктері жайында
қуанышы симай мамсына айтып жатыр. Бірақ, жылдар өте береді, біз Алақай,
мама,мен бүгін бес алдым!- деген қуанышты сөздерді барған сайын сирек
естиміз.
Кластан класқа көшкен сайын үлгерімінің кеми беретіні неліктен?
Жаңашыл мұғалімдердің тәжірибесінен мысал келтіріп салыстырыңыз.
№ 19
Мұғалім: Жанар, Маратқа бір дәптер бер, сенде көп екен.
Жанар: Бермеймін. Мамам айтты, оларды табу өте қиын.
Мұғалім: ?
№ 20
6 жасар Жәнібек білімге құмар, қимыл- қозғалысы белсенді, бақшада жүргенде
сабақтың мазмұнын тез меңгере алатын. Адамға үйірсек, көпшіл, бірақ
зейінсіз, жеңілтек, шыдамсыз еді. Ал 1-класта мұғалімнің ескертуіне құлақ
аспайтын, сабақтан жан-жағына алақтағыш, мұғалімнің түсіндіргендерін,
құрбыларының жауабын тыңдамайтын, не болса соған жаны ашығыш, күйгелек
болды.
Сұрақ: Жәнібекте қандай мінез-құлық сапалары қалыптасқан?
Жақсы оқу үшін оған қандай көмек керек?
№ 21
4-кластың екі оқушысының мінезіне бақылау жасау мынаны көрсетті: бірінің
ұстамдылығы қоғамдық маңызы бар іс-әрекеттерді атқарғанда көрінсе,
екіншісінің ұстамдылығы еңбекте де , ойында да, спортта да және әртүрлі
сабақтарда да көрінеді.
Қайсысында ұстамдылық темперамент қасиеттерімен басымырақ қозады?
Қандай белгілермен орнатуға болады?
№ 22
Сара апай туралы жақсы пікірлер естіп жүрдім. 4-кластағы сабағын көруге
келдім. Сабақ үстінднгі тәртіп, балалардың белсенділігі таң қалдырды.
Сабақтан соң, оқушылардан Сара апайды жақсы көресіңдер ме?- деп
сұрадым.
Жоқ, біз одан қорқамыз. Сәл қимылдасаң, ата-анаңды шақырады. Сондықтан
оның сабағы жаттап аламыз.
Сұрақ: Мұғалім мен балалардың қарым-қатынасын қалай бағалайсыз?
№ 23
Педагогикалық негізгі ұғымдардың тізбесін жасаңыз.
№ 24
Саябақтағы жұмыс қызып жатты. Жұмыс бәріне де жетерлік еді. Апалы-
сіңілілер жеңдерін түріп, шүберек орамал алып, іске кірісті. Еділ
мырзасынып, сен неғып тұрсың? Үйдің төбесін жууға көмектес,- деді оған
немере апасы.
Жумаймын оны, біздің шаруамыз емес. Ал егер ауыр бір нәрсені әкел десең,
әңгіме басқа... Үйді жинастыру әрқашан әйел адамның шаруасы болып келген,-
деп қостап қойды немере інісі Қапаш.
Қызық екен еден жуу, үй жинау біздің ісіміз болсын. Өткен аптада стол
әкелу, шкафтарды қозғау сияқты біз атқарған іс те қыздардың жұмысы делік.
Сонда сендер ерлердің ісімен қашан айналыспақсыңдар.
Көбіне істі ерлердікі және әйелдердікі деп бөліп жату – өзінің барып
тұрған жалқаулығын бүркемелеу болып шықпайма? Пікірлеріңізді өнегелі өмір
тәжірибесімен дәлелдеңіздер.
№ 25
Мектептің педагогикалық кеңесінде оқу-тәрбие процесінің қорытындысы
талқыланды. Педагогикалық жұмыстың нәтижесі деп нені есептейміз?-деген
сұрақ қойылды.
География пәнінің мұғалімі: Мен оқушыларыма ризамын. Пән бойынша
екілік жоқ-деді.
Тарих пәнінің мұғалімі: Бір қарағанда шәкірттерімнің бәрі тәрбиелі
сияқты. Бірақ үлкен өмірге аттанғанда, олардың кім боларына мазасызданамын-
деді.
Сұрақ: Осы айтылған пікірлерден оқу тәрбие жұмысында нақтылы
міндеттерді, тәрбие принциптерін шешіп отырғандарын көруге болама?
№ 26
Дұрыс жауап табуға көектесу.
Мұғалім болып жаратылу керек.
Мұғалім болып туудың қажеті жоқ, табиғи дарынсыз да мұғалім болуға
болады. Егер жақсы оқытса үйренеді..
Менде табиғи дарын да, педагогикалық техника да жоқ. Мен тек балаларды
өте жақсы көремін.
№ 27
Бастауыш сынып оқушыларын жиі: Әсел, дұрыс жазбай отыр, оған Дәурен
дұрысын айтқан жоқ, немесе Марат дәптерін бүлдіріп тастады- деген
дауыстарды естиміз.
Сұрақ:
Бастауыш сынып оқушыларының осындай қылықтарын қалай түсінуге болады?
Бұл балалардың жеке басының дұрыс қалыптасуы, ұжымдағы қарым-қатынасының
сәтті болуы үшін мұғалім қандай әрекет етуі қажет?
№ 28
Сіз 4-сыныпқа жетекші болып белгілендіңіз. Оқушылардың тәрбиелеу
жағдайларымен танысу мақсатын көздеген отбасына алғашқы баруыңызды қалай
елестетесіз?
№ 29
Балалар Дүкен ойынын ойнап жатыр. Сатушының алдына кезекке
тұрғандар жинала бастады. Кезекте тұрған балалардың мінез-құлқын бақылаудың
өзі қызықты. Ажар әже болуға тырысып, басына жаулық тартып, қолында таяғы,
белін бүкірейтіп алған. Кезекке ешкімді алдына жібергісі келмей тұрған.
Сағындық: Кәрісің бе? деп сұрады. Әрине әже деген кәрі болады-деп
жауап берді Ажар. Жарайды,әже онда менің алдыма келіп тұрыңыз, әрине
қарттарды алдымен жіберу керек- деді Мұрат араға килігіп. Жарайсың,
Мұрат!-деп тәрбиеші оны мақтады.
Осы келтірген мысалдар балаларда қандай адамгершілік саналары
тәрбиеленеді?
№ 30
Педагогикалық кеңесте 3-сынып оқушысының тоқсандық 2-ге шыққаны туралы
мәселе қаралды. Ол әдетте жайдары оқушы. Мұғалім: ол абстрактілі ойлай
алмайды,әлі күнге есепті қолын парта астына жасырып, саусақпен санап
шығарады. Оған бәрін мысалмен,суретпен, кескінмен ұғындыру керек. Онсыз
ештеңе істей алмайды.
Екінші мұғалім: Бұл оқушының көрнекі-бейнелі ойлайтындығы айқын
байқалады. Мұндай оқушыларда абстрактілі ой кеш жетіледі. Ол оқушы есепті
өзіндік тәсілмен шығарады. Сонда оған екі қою ақылға сия ма?
Екілік оның абстрактілі ойлауын дамытама?
Сіздің пікірііңіз
3.Мұғалім оқушыларға тапсырма берді. Оқушы берілген тапсырманы орындағысы
келмей:
Орындағым келмейді, - деді
Мұғалімнің әрекеті қандай болады?
Орындағың келмесе орындатамын!
Онда сен неге мектепке келдің?
Дым білмей қалғаның өзіңе жаман. Сен оқымай өзіңе жамандық жасап тұрсың.
Мұның немен аяқталатынына сен есеп бересің бе?
Не себепті екенін сен маған түсіндіре аласыңба?
Мүмкін сенікі дұрыс шығар. Бұл туралы отырып сөйлесейікші.
----------------------------------- ----------------------------------- -----
--------------
4.Оқушы оқу үлгеріміне,қабілетіне көңілі толмай және жаңа тақырыпқа
дұрыстап түсіне алмай,мұғалімге: Мұғалім,мен келешекте жақсы
оқып,сыныптағы басқа балалардан озады деп ойлайсызба?
Мұғалім не деп жауап беруі керек?
Шынымды айтсам күмәнім бар.
Әрине,сен бұған күмәнданбай-ақ қой.
Қабілетің жақсы мен сенен үлкен үміт күтемін.
Неге сен өзіңе сенбейсің?
Сөйлесіп қиындықтың неде екенін анықтап алайық.
Бәрі екеуміздің бірігіп жұмыс істеуімізге байланысты.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------------------
5.Оқушы: Қазір сіз беретін сабаққа қатысқым келмейді,оның орнына мен
достарыммен қыдырсам деймін,-деді.
Қалай жауап беру керек?
Осыдан солай істеп көр.
Келесіде ата-анаңды ертіп келуіңе тура келеді.
Өзің біл емтихан тапсыратын өзіңғой. Сабақты босатқан күндеріңе бәрі бір
жауап беруге тура келеді.
Сен сабаққа ешқандай көңіл бөлмейтін сияқтысың.
Мүмкін саған мектепті тастау керек шығар?
Одан әрі сен не істеймін деп ойлайсың?
Сенің сабақ оқығаннан гөрі,достарыңмен демалған,қыдырғаның неге қызықты
екенін білу маған қызықты.
Мен сені түсінемін. Сабақ оқығаннан гөрі демалған,қыдырған,концертке барған
қызықты. Бірақ неге бұлай ойлайтыныңды білгім келеді?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
----------------------------------
6.Есіктен кіріп келе жатқан мұғалімді көрген оқушы: Сіз бүгін өте
шаршаған кейіптесіз,-деді.
Бұған мұғалім қалай жауап беру керек?
Сенің тарапыңнан маған мұндай ескерту жасау дұрыс емес.
Ия,мен өзімді нашар сезініп тұрмын.
Өзіңді жөндеп ал!
Бүгін нашар ұйықтадым және жұмыстарым да көп болды.
Уайымдама,менің шаршағаным біздің сабағымызға зиянын келтірмейді.
Қамқорлығыңа рахмет,сен өте байқағышсың.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------
7.Оқушы: Менің ойымша сіздің бағаңыздың маған ешқашан көмегі жоқ... Мен
сабақты тастасам ба?
Бұған мұғалімнің жауабы:
Ондай ақымақтықты таста.
Ойлап тапқанын қарашы!
Мүмкін, саған басқа мұғалім табу керек шығар?
Сенің неге олай істейтініңді анығырақ білсем деймін.
Мүкін, біз сенің жағдайыңды бірлесе отырып шешетін басқа жолдарды
қарастырармыз?
Мүмкін сенің жағдайыңды басқаша шешерміз?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
------------------
8.Оқушы өзіне деген сенімділігін, білдіру үшін,мұғалімге: Егер істеймін
десем кез-келген жұмысты атқара аламын. Керек десеңіз,сіздің беретін
пәніңізді меңгеру,маған еш қиындық тудырмайды.
Мұғалімнің жауабы:
Сен өзіңді тым жоғары бағалайсың.
Қайдам? Сенің мына қабілетіңмен бе?
Сен бұлай деуіңе қарағанда,өз-өзіңе сенімді сияқтысың?
Егер істеймін десең,қолыңнан бәрі келетініне күмәнім жоқ.
Ол үшін сенің көпи еңбектенуің керек шығар.
Шектен тыс сенімділік жұмысқа кері әсерін тигізеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
-------------------
9.мұғалімнің берген ескертуіне,оқушы: Мені өте қабілетті адам санайды!-
деп пәнді еш қиындықсыз меңгеретіндігін айтты.
Мұғалім қалай деп жауап беруі керек?
Сен бұл айтылған ойға сәйкес келмейсің.
Сенің сабақтағы қиналғаныңа қарағанда,бұған білімің жетіңкіремейді.
Көп адамдар өзін солай санайды. Бірақ іс жүзінде көпшілігі олай болып
шықпайды.
Өзің туралы мұндай жоғары ойда болғаныңа қуаныштымын.
Міне, енді өзіңнің оқуыңа көп күш жұмсауың керек.
Сен өзіңнің қабілетіңді,шамаңды білмей тұрған сияқтысың.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
---------------
10.оқушы мұғалімге: Мен тағы да дәптерімді ұмытып кетіппін,-деді.
Не деп жауап беру керек?
Тағы да ма?
Бұл жауапсыздыққой!
Бұл іске енді басқаша қарау керек сияқты.
Неге екенін білуге болама?
Сенде ең құрымаса дәптеріңді ұмытпайтындай мүмкіндік болмадыма?
Мен неге бұл туралы ылғи ескертеді деп ойлайсың?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
-----------------------
11.Мқушы мұғаліммен әңгімелесіп тұрып: Сіз маған басқа оқушыларға
қарағанда, жақсырақ көңіл бөлгеніңізді қалаймын,-деді.
Оқушының бұл ұсынысына мұғалім не деу керек?
Неге мен саған басқалардан қарағанда ерекше қарауым керек?
Кімге қалай қарау керек екенін өзім білем.
Сен сияқты өтініш жасайтын адамдар маған ұнамайды.
Неге мен сені басқа оқушылардан бөле-жара қарау керек екенімді білгім
келеді?
Егер мен сені басқа оқушылардан ерекше жақсы көремін десем,өзіңді жақсы
сезінерме едің?
Қалай ойлайсың,шындығында мен саған қандай көзқарастамын?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------------------------
12.Мқушы мұғалімге осы пәнді дұрыс түсіне алмайтындығын айтып: Мені не
алаңдататынын айттым. Мұның себебін және одан әрі не істеу керектігімді
айтыңыз.
Мұғалім не деуі керек?
Меніңше сенің өзіңе көңілің толмайтын сияқты.
Бұған алаңдайтын еш нәрсе жоқ.
Мен бұл туралы өз ойымды айтпас бұрын,жағдайды тереңірек біліп алуым керек.
Шамалы күте тұрайық,біраз жұмыс істеп алып барып, бұл жағдайға қайтып
оралайық. Біз шешімін табатын сияқтымыз.
Мен саған тура қазір жауап бере алмаймын. Сәл ойлануым керек.
Алаңдама,менің де сендей кезімде дәл осындай қиындық болған.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
------------------------
13.Оқушы мұғалімге: Маған сіздің сөйлегеніңіз,сабақ түсіндіргеніңіз
ұнамайды
Мұғалімнің жауабы қандай болуы тиіс?
Бұл жақсы емес.
Сен бұл туралы ештеңе түсінбейтін сияқтысың.
Бұдан арғы сабақтарда сенің көзқарасың өзгереді деген ойдамын.
Неге?
Сабақты қалай түсіндіргенімді қалайсың?
Әр адамның қабылдауы әр түрлі.
Мен не үшін, кім үшін сабақ түсіндіреді деп ойлайсың?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------------------
14.Оқушы сыныптасымен қарым-қатынасының нашар екенін көрсете отырып: Мен
онымен бірге оқығым келмейді.
Мұғалім не деуі керек?
Ия,тағы не айтасың?
Қаламасаңда бірге оқуға тура келеді.
Қосымшалар
Шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалімдер
Өз пәнін бағдарламадан да жоғары, жан-жақты біледі,
1. Өз пәні бойынша әртүрлі білім саласындағы арнайы, әдістемелік және
білімі ғылыми- көпшілік әдебиеттерге еркін бағыт ұстай
алады.
2. Өз пәніне Өз пәнін қызыға оқытады, ұнатады және біледі.
көзқарасы
3.Жұмыстағы Жаңа идеяларды іздеуімен ерекшеленеді, педагогикалық
жаңалықты сезінуі міндеттердің тосын шешімдерін іздестіруге ұмтылады.
4. Оқу жоспарын Тақырып бойынша сабақ жүйесін, олардың құрылымын
жоспарлай білуі шығармашылықпен жоспарлайды, оқытудың формасы мен мен
әдістерін оқушылар мен сыныптың ерекшеліктерін ескере
отырып түрлендіреді.
5. Оқытудың Оқытудың қазіргі психологиялық-педагогикалық
психологиялық-педагтұжырымдамалар ын еркін бағдарлай біледі, оларды өз
огикалық негіздерінпедагогикалық қызметтерінде негіз ретінде
білу. пайдаланады.
6. Педагогикалық Балалармен қарым-қатынаста, оларға талап қоюда шектен
әдеп шықпайды.
7. Оқыту процесіндеОқушылардың ерекшеліктерін ұдайы зерттейді және оқыту
оқушыларға жеке талаптарына жеке тұрғыдан келуді қамтамасыз етеді;
тұрғыдан келу тапсырманың көлемі мен күрделілігін саралайды, сабақта
үлгерімі нашар оқушыларға тұрақты түрде көмек
көрсетеді, үй тапсырмасының орындалуын
тиянақты,тұрақты бақылайды, сонымен қатар оқу
дайындығы деңгейі күшті, орташа оқушыларды назардан
тыс қалдырмайды.
8. Оқушылардың оқу Оқушылардың оқу жұмысын тиімді ұйымдастыра білу
жұмысына дағдыларын табанды түрде қалыптастырады ( оқудағы
дағдыларын дамыту өзін-өзі бақылау, оқу жұмысын тиімді жоспарлау,
бойынша жұмыс оқу,жазу, санаудағы нақты қарқын) және оған жеке
тұрғыдан келуді іске асырады.
Сабақ берудің формалары мен әдістеріне белсенді
9. Оқушылардың дамытушылық ықпал етеді, оқушыларды оқыған
ойлау қабілетін материалдағы маңыздыны ажыратуға үйретеді, оқушыларға
дамыту бойынша жеке тұрғыдан келуді қамтамасыз етеді.
жұмыс
Оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру үшін арнайы
10. Оқушылардың тәсілдерді қолданады; оқылатын ұғымдарды салыстырады,
пәнге қызығушылығынолардың практикалық маңызын және т.с.с. көрсетеді;
дамыту оқытудың әр алуан әдістерін қолданады; сыныптан тыс
іс-шаралар ұйымдастырады; оқушылардың танымдық
қызығушылықтарын қалыптастыруда жеке тұрғыдан келуді
қамтамасыз етеді.
Бағалаудың шарттарын тиянақты оқиды, оларды практикада
11. Оқушылардың орынды қолданады; тек білімді ғана емес, сондай-ақ
білім сапасын, практикалық және эксперименттік білім мен дағдыларды
білігі мен да бағалаудың шынайылығын қамтамасыз етеді; бағаларды
дағдыларын бағалай дәлелдейді; оқушылардың тоқсандық білім дайындығын
білу шынайы бағалау үшін жеткілікті түрде ағымдағы
бағалар санын жинақтайды.
Мұғалімнің методологиялық мәдениетін өз бетінше бағалауы
Ұсынылатын тестінің ерекшелігі – ол білімін, білігін және тұлғалық
сипатын өзінше бағалау негізінде мұғалімнің методологиялық мәдениетінің
өзекті деңгейін анықтауға және рефлексиялауға мүмкіндік береді. Көз
алдарыңызға осы сапалық дамудың жоғары (9 балл) және ең төмен (1 балл)
деңгейін елестетіңіз, сонан соң өзіңіздің 9 балдық шәкіл бойынша
орныңызды тауып, белгілеңіз.
Тест сұрақтары Бағалар шәкілі
1. Оқыту, тәрбиелеу саласында
зерттеу, реформалау қажеттігін 1,2,3,4,5,6,7,8,9
қандай дәрежеде қажет етесіз?
2. Егер сізде керемет педагогикалық
идея туса, онда алдын-ала оны теория 1,2,3,4,5,6,7,8,9,
жүзінде негіздеп, эксперимент жүзінде
тексеру қабілетіңіздің деңгейі
қандай?
3. Зерттелетін проблеманың маңызын,
мақсатын, нысанын, пәнін, жұмыс 1,2,3,4,5,6,7,8,9,
гипотезасын, зерттеу міндеттерін
айқын тұжырымдаудағы, экспериментті
жоспарлаудағы қабілет деңгейіңіз
қандай?
4. Педагогикалық зерттеулердің
педагогикалық процестерді 1,2,3,4,5,6,7,8,9,
модельдеу, сауалнама жүргізу, ... жалғасы
№ 1
Жаңадан келген мұғалім оқушылармен тез тіл табысып кетті. Бірақ оны
күлімдеп қарсы алып, көзін тез тайдырып, қоңырау соғылғанда шығып кетуге
асығатындар да бар еді.
Осыны байқаған мұғаліманкета беруді ұйғарды. Онда жалғыз ғана сұрақ бар
еді: Қазіргі мұғалім сенің ойыңша қандай болуы керек?
Мұғалім неге мұндай шешім қабылдады?
№ 2
( А.С. Макаренко шығармаларының 5-томынан алынды )
Петренко завотқа кешігіп қалған. Кешкісін бұл туралы рапорт алдым. Петренко
отрядының командирын шақырып алып:
Сендерде заводқа кешігіп бару барма?- дедім.
Иә, Петренко кешігіп қалды,- деді ол. Одан әрі екуміз:
Бұл қайтып қайталанбасын.
Құп болады, енді қайталанбайды, -деп келіскенімен Петренко тағы кешіккен.
Енді отрядты түгел жинап алып ескерттім. Олар енді кешігу болмайды деп
келісті. Мен оларға: кете берулеріңе болады -дедім
Неге ескерту айыптының өзіне жасалмай әуелі командирге, кейін отрядқа
жасалды?
Бұл әдістің ықпал күші қайда? Оның мәнін ашып беріңіздер.
№ 3
Әрбір адам денесінің бітімі сымбатты, жан дүниесінің сергек болуына
ұмтылады. Бұл орайда ұлттық ойындардың да ролі зор.
Республиканың барлық мекткптері үшін дене тәрбиесі пәнінің
бағдарламасына бәйге, жорға жарыс, қыз қуу, теңге, қазақша күрес, т.б
ұлттық ойындарының түрлері ұсыныстарға сіздің пікіріңіз, оны немен
дәлелдейсіз? Мектептерде жүзеге асырудың қандай тәжірибелерін білесіз?
Дене тәрбиесі пәнінде қолданылатын әдістерді түсіндіріңіз.
Дене тәрбиесіне байланысты қандай проблемалар туындап отыр.
№ 4
Екі баланың аналары өзара сөйлесіп отыр.
Сіздің Серігіңіз суретті қандай жақсы салады, ал менің Даниярымның салғаны
шимай-шатпақ. Қанша таза, ұқыптысалуды ескертсемде, бәрібір нашар салады.
Ал, сіз, балаңызды үйретуге тырыстыңыз ба?
Мен, баламды сурет салуға жиі отырғызам. Бірақ сует салуға қабілеті мүлдем
жоқ па деймін.
Сұақ: Даниярдың анасының пікірі дұрыспа?
Балалардың бейнелеу өнеріне деген ықылас –ынтасын тудыру үшін ата-аналарға
қалай көмектесуге болады?
№ 5
Мұгалім: Балалар, бүгін біз мамандықтар туралы әңгімелесеміз.
Әжелерің, аталарың, әке-шешелерің қайда жұмыс жасайды?
Менің әкем милиционер.
Өте жақсы.
Менің апам тігінші.
Өте жақсы.
Ал, менің мамам- мұғалім.
Балалар, Айманның мамасының мамандығы өте ауыр, өте қажет, қызықты және
сыйлы мамандық.
Айман олай емес. Папам айтады. Ол ең қиын мамандық, себебі маманың бос
уақытын құртып, папамның жүйкесін тоздырып, мені бақылаусыз қаплдырады.
Мұғалім: ?
№ 6
Еңбек сабағы оқушылардың барлығы текіс жұмыс жасауда. Тек жалғыз Самат
жлұмысты орындамай отыр. Сіздің әрекетіңіз?
№ 7
Жаңа педагогикалық технологиялар тізімін жасаңыз.
№ 8
Үзіліс кезінде серік коридордан әдемиі қалам тауып алып, үн-түнсіз
қалтасына салып алды. Сіз онымен қалай сөйлесер едіңіз?
№ 9
Автовусқа отырған ьоқушы баланың қасындағы бос орынға жас әйел келіп
отырды. Келесі аялдамадан қарт әже трамвайға зорға мініп, бұлардың қасына
келді. Жас әйел оқушы бала орын беретін болар деген оймен балаға қарап еді,
ол терезеге қарап, әжейге көз салмады. Әйел өзі тұрып орын берді. Оған жалт
қараған бала қызарып кетіп, әйелге өз орнын ұсынады.
Бала неліктен қызарды?
Әйел балаға ықпал ету үшін қандай әдіс қолданды?
№ 10
4-сынып оқушысының мамасы мұғалімге келіп баласының өзін әркезде алдап
істейтіні туралы айтты, мұғалім мұндай хабарға елең етті, себебі ол
мұғалімді немесе қасындағы жолдастарын алдап көрген емес.
Не себепті мнетепте алдау дегенді білмейді, ал мамасын алдауы мүмкін.
Мұғалім баланың апасына қандай кеңес беруі мүмкін.
№ 11
Класс бөлмесін тазарту жұмысын аяқтаған соң, алтыншы класс оқушылары
түгел киноға баруды ұйғарды. Мектеп директоры келіп, коридорды жинауға
көмектесу керек екенін айтты.
Балалармен қалай әңгіме жүргізесіз?
№ 12
4- кластың оқушылар ұжымында әр түрлі іс әрекетке байланысты мамандар
тобы пайда болды. Олор: эрудиттер , спортсмендер, артистер,
жұмысшылар, шопандар, мұғалімдер.
№ 13
Сен неге бүгін күні бойы мектептен шықпай қойдын?
Тек мені ғана емес , бәрімізді де қамап қойды.
Кім сендерді қамады? Тағы бірдеңені бүлдіргенсің ғой?
Жоқ ештеңе де бүлдірген жоқпын. Бізді жібермей, бәрімізді хор репитициясына
апарады.
Қашаннан бері сен әншілікке жазылып едің?
Мен жазылған жоқпын, мені қуып апарды. Не дейсің, қуыпапарғаны қалай?
Туу апа, қандай түсіне алмайтын адамсыз.
Оқу ісінің меңгерушісі сыртқы есіктің алдында тұрды да, киім ілгіштің
жанында тұрды. Бізді сабақтан кейін қатарға тұрғызды да, залға тура алып
келіп өлең айтқызды.
Ал енді мұның несі жаман?
Мені зорлап ән айтуға мәжбүр етті, ал мен өлең айтуды сүймеймін. Осы
диалогта баланың қандай психологиялық ерекшелігікөрінеді? Осы ерекшелікті
баланың анасы және мектеп педагогтары қалай ескеріп отыр?
Сіздің пікіріңіз қандай?
№ 14
4-а класына басқа мектептен үш қиын оқушы қабылданды. Класс мүшелері
араларында іріткі туып, оқушылар топ-топқа бөліне бастады. Тәртіп те
төмендеді. Класс жетекшісі кластағы беделді балаларға сүйеніп, қиын
балаларды тәртіпке шақырып класс дәстүрін мойындауға мәжбүр етті.
Ал, 4-б класында, осындай педагогикалық жағдайда класс жетекшісі тек өз
тарапынан ықпал жасап, балалар ұжымы бұл істен сырт қалды.
Қиын оқушылардың тәртіпсіздігі туралы шағымдар басқа мұғалімдерден түсе
берді. Класс қиын класс деп аталды.
Сұрақ: ұжымдағы тәрбие жұмысындағы класс жетекшілерінің іс-әрекеттерін
салыстырыңыздар. Өз іс-тәжірибелеріңізде қай әдісті қолданған болар едіңіз?
№ 15
Музыкалық білімі бар анасы баласын 6жастан ролъды ойнауды үйретті.
Бастапқыда баланың музыкаға деген қызығушылығы басым болды. 8жасынан бастап
музыка мектебіне қабылданды. Осындай мүмкіндігіне қарамастан оның музыкаға
деген ынтасы бірте-бірте төмендеп кетті. Бірақ анасы оны көндіруге тырысты,
оқуға мәжбүр етті, жазалады. Анасы дұрыс істеді ме?
№ 16
Жаңа буын оқушыларының ерекшелігіне талдау жасаңыз.
№ 17
Мектеп аралық жарыс жүріп жатыр еді. Әділ қазылар алқасы сіздің
сыныбыңыздың командасына орынсыз ескерту жасады. Команда мүшелері сізге
әділеттіке шақырыңыз дегендей қарады.
Сұрақ: сіз әділ қазылар алқасына ескерту айтасызба?
Егер ескерту айтар болсаңыз қандай дауыс ырғағын, сөз өнерін қолданған
болар едіңіз?
№ 18
Алақай! Мама мен бес алдым! Мұғалім бүгін бізге не айтқанын білесің
бе? - деп бірінші кластың оқушысы өзінің алғашқы жетістіктері жайында
қуанышы симай мамсына айтып жатыр. Бірақ, жылдар өте береді, біз Алақай,
мама,мен бүгін бес алдым!- деген қуанышты сөздерді барған сайын сирек
естиміз.
Кластан класқа көшкен сайын үлгерімінің кеми беретіні неліктен?
Жаңашыл мұғалімдердің тәжірибесінен мысал келтіріп салыстырыңыз.
№ 19
Мұғалім: Жанар, Маратқа бір дәптер бер, сенде көп екен.
Жанар: Бермеймін. Мамам айтты, оларды табу өте қиын.
Мұғалім: ?
№ 20
6 жасар Жәнібек білімге құмар, қимыл- қозғалысы белсенді, бақшада жүргенде
сабақтың мазмұнын тез меңгере алатын. Адамға үйірсек, көпшіл, бірақ
зейінсіз, жеңілтек, шыдамсыз еді. Ал 1-класта мұғалімнің ескертуіне құлақ
аспайтын, сабақтан жан-жағына алақтағыш, мұғалімнің түсіндіргендерін,
құрбыларының жауабын тыңдамайтын, не болса соған жаны ашығыш, күйгелек
болды.
Сұрақ: Жәнібекте қандай мінез-құлық сапалары қалыптасқан?
Жақсы оқу үшін оған қандай көмек керек?
№ 21
4-кластың екі оқушысының мінезіне бақылау жасау мынаны көрсетті: бірінің
ұстамдылығы қоғамдық маңызы бар іс-әрекеттерді атқарғанда көрінсе,
екіншісінің ұстамдылығы еңбекте де , ойында да, спортта да және әртүрлі
сабақтарда да көрінеді.
Қайсысында ұстамдылық темперамент қасиеттерімен басымырақ қозады?
Қандай белгілермен орнатуға болады?
№ 22
Сара апай туралы жақсы пікірлер естіп жүрдім. 4-кластағы сабағын көруге
келдім. Сабақ үстінднгі тәртіп, балалардың белсенділігі таң қалдырды.
Сабақтан соң, оқушылардан Сара апайды жақсы көресіңдер ме?- деп
сұрадым.
Жоқ, біз одан қорқамыз. Сәл қимылдасаң, ата-анаңды шақырады. Сондықтан
оның сабағы жаттап аламыз.
Сұрақ: Мұғалім мен балалардың қарым-қатынасын қалай бағалайсыз?
№ 23
Педагогикалық негізгі ұғымдардың тізбесін жасаңыз.
№ 24
Саябақтағы жұмыс қызып жатты. Жұмыс бәріне де жетерлік еді. Апалы-
сіңілілер жеңдерін түріп, шүберек орамал алып, іске кірісті. Еділ
мырзасынып, сен неғып тұрсың? Үйдің төбесін жууға көмектес,- деді оған
немере апасы.
Жумаймын оны, біздің шаруамыз емес. Ал егер ауыр бір нәрсені әкел десең,
әңгіме басқа... Үйді жинастыру әрқашан әйел адамның шаруасы болып келген,-
деп қостап қойды немере інісі Қапаш.
Қызық екен еден жуу, үй жинау біздің ісіміз болсын. Өткен аптада стол
әкелу, шкафтарды қозғау сияқты біз атқарған іс те қыздардың жұмысы делік.
Сонда сендер ерлердің ісімен қашан айналыспақсыңдар.
Көбіне істі ерлердікі және әйелдердікі деп бөліп жату – өзінің барып
тұрған жалқаулығын бүркемелеу болып шықпайма? Пікірлеріңізді өнегелі өмір
тәжірибесімен дәлелдеңіздер.
№ 25
Мектептің педагогикалық кеңесінде оқу-тәрбие процесінің қорытындысы
талқыланды. Педагогикалық жұмыстың нәтижесі деп нені есептейміз?-деген
сұрақ қойылды.
География пәнінің мұғалімі: Мен оқушыларыма ризамын. Пән бойынша
екілік жоқ-деді.
Тарих пәнінің мұғалімі: Бір қарағанда шәкірттерімнің бәрі тәрбиелі
сияқты. Бірақ үлкен өмірге аттанғанда, олардың кім боларына мазасызданамын-
деді.
Сұрақ: Осы айтылған пікірлерден оқу тәрбие жұмысында нақтылы
міндеттерді, тәрбие принциптерін шешіп отырғандарын көруге болама?
№ 26
Дұрыс жауап табуға көектесу.
Мұғалім болып жаратылу керек.
Мұғалім болып туудың қажеті жоқ, табиғи дарынсыз да мұғалім болуға
болады. Егер жақсы оқытса үйренеді..
Менде табиғи дарын да, педагогикалық техника да жоқ. Мен тек балаларды
өте жақсы көремін.
№ 27
Бастауыш сынып оқушыларын жиі: Әсел, дұрыс жазбай отыр, оған Дәурен
дұрысын айтқан жоқ, немесе Марат дәптерін бүлдіріп тастады- деген
дауыстарды естиміз.
Сұрақ:
Бастауыш сынып оқушыларының осындай қылықтарын қалай түсінуге болады?
Бұл балалардың жеке басының дұрыс қалыптасуы, ұжымдағы қарым-қатынасының
сәтті болуы үшін мұғалім қандай әрекет етуі қажет?
№ 28
Сіз 4-сыныпқа жетекші болып белгілендіңіз. Оқушылардың тәрбиелеу
жағдайларымен танысу мақсатын көздеген отбасына алғашқы баруыңызды қалай
елестетесіз?
№ 29
Балалар Дүкен ойынын ойнап жатыр. Сатушының алдына кезекке
тұрғандар жинала бастады. Кезекте тұрған балалардың мінез-құлқын бақылаудың
өзі қызықты. Ажар әже болуға тырысып, басына жаулық тартып, қолында таяғы,
белін бүкірейтіп алған. Кезекке ешкімді алдына жібергісі келмей тұрған.
Сағындық: Кәрісің бе? деп сұрады. Әрине әже деген кәрі болады-деп
жауап берді Ажар. Жарайды,әже онда менің алдыма келіп тұрыңыз, әрине
қарттарды алдымен жіберу керек- деді Мұрат араға килігіп. Жарайсың,
Мұрат!-деп тәрбиеші оны мақтады.
Осы келтірген мысалдар балаларда қандай адамгершілік саналары
тәрбиеленеді?
№ 30
Педагогикалық кеңесте 3-сынып оқушысының тоқсандық 2-ге шыққаны туралы
мәселе қаралды. Ол әдетте жайдары оқушы. Мұғалім: ол абстрактілі ойлай
алмайды,әлі күнге есепті қолын парта астына жасырып, саусақпен санап
шығарады. Оған бәрін мысалмен,суретпен, кескінмен ұғындыру керек. Онсыз
ештеңе істей алмайды.
Екінші мұғалім: Бұл оқушының көрнекі-бейнелі ойлайтындығы айқын
байқалады. Мұндай оқушыларда абстрактілі ой кеш жетіледі. Ол оқушы есепті
өзіндік тәсілмен шығарады. Сонда оған екі қою ақылға сия ма?
Екілік оның абстрактілі ойлауын дамытама?
Сіздің пікірііңіз
3.Мұғалім оқушыларға тапсырма берді. Оқушы берілген тапсырманы орындағысы
келмей:
Орындағым келмейді, - деді
Мұғалімнің әрекеті қандай болады?
Орындағың келмесе орындатамын!
Онда сен неге мектепке келдің?
Дым білмей қалғаның өзіңе жаман. Сен оқымай өзіңе жамандық жасап тұрсың.
Мұның немен аяқталатынына сен есеп бересің бе?
Не себепті екенін сен маған түсіндіре аласыңба?
Мүмкін сенікі дұрыс шығар. Бұл туралы отырып сөйлесейікші.
----------------------------------- ----------------------------------- -----
--------------
4.Оқушы оқу үлгеріміне,қабілетіне көңілі толмай және жаңа тақырыпқа
дұрыстап түсіне алмай,мұғалімге: Мұғалім,мен келешекте жақсы
оқып,сыныптағы басқа балалардан озады деп ойлайсызба?
Мұғалім не деп жауап беруі керек?
Шынымды айтсам күмәнім бар.
Әрине,сен бұған күмәнданбай-ақ қой.
Қабілетің жақсы мен сенен үлкен үміт күтемін.
Неге сен өзіңе сенбейсің?
Сөйлесіп қиындықтың неде екенін анықтап алайық.
Бәрі екеуміздің бірігіп жұмыс істеуімізге байланысты.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------------------
5.Оқушы: Қазір сіз беретін сабаққа қатысқым келмейді,оның орнына мен
достарыммен қыдырсам деймін,-деді.
Қалай жауап беру керек?
Осыдан солай істеп көр.
Келесіде ата-анаңды ертіп келуіңе тура келеді.
Өзің біл емтихан тапсыратын өзіңғой. Сабақты босатқан күндеріңе бәрі бір
жауап беруге тура келеді.
Сен сабаққа ешқандай көңіл бөлмейтін сияқтысың.
Мүмкін саған мектепті тастау керек шығар?
Одан әрі сен не істеймін деп ойлайсың?
Сенің сабақ оқығаннан гөрі,достарыңмен демалған,қыдырғаның неге қызықты
екенін білу маған қызықты.
Мен сені түсінемін. Сабақ оқығаннан гөрі демалған,қыдырған,концертке барған
қызықты. Бірақ неге бұлай ойлайтыныңды білгім келеді?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
----------------------------------
6.Есіктен кіріп келе жатқан мұғалімді көрген оқушы: Сіз бүгін өте
шаршаған кейіптесіз,-деді.
Бұған мұғалім қалай жауап беру керек?
Сенің тарапыңнан маған мұндай ескерту жасау дұрыс емес.
Ия,мен өзімді нашар сезініп тұрмын.
Өзіңді жөндеп ал!
Бүгін нашар ұйықтадым және жұмыстарым да көп болды.
Уайымдама,менің шаршағаным біздің сабағымызға зиянын келтірмейді.
Қамқорлығыңа рахмет,сен өте байқағышсың.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------
7.Оқушы: Менің ойымша сіздің бағаңыздың маған ешқашан көмегі жоқ... Мен
сабақты тастасам ба?
Бұған мұғалімнің жауабы:
Ондай ақымақтықты таста.
Ойлап тапқанын қарашы!
Мүмкін, саған басқа мұғалім табу керек шығар?
Сенің неге олай істейтініңді анығырақ білсем деймін.
Мүкін, біз сенің жағдайыңды бірлесе отырып шешетін басқа жолдарды
қарастырармыз?
Мүмкін сенің жағдайыңды басқаша шешерміз?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
------------------
8.Оқушы өзіне деген сенімділігін, білдіру үшін,мұғалімге: Егер істеймін
десем кез-келген жұмысты атқара аламын. Керек десеңіз,сіздің беретін
пәніңізді меңгеру,маған еш қиындық тудырмайды.
Мұғалімнің жауабы:
Сен өзіңді тым жоғары бағалайсың.
Қайдам? Сенің мына қабілетіңмен бе?
Сен бұлай деуіңе қарағанда,өз-өзіңе сенімді сияқтысың?
Егер істеймін десең,қолыңнан бәрі келетініне күмәнім жоқ.
Ол үшін сенің көпи еңбектенуің керек шығар.
Шектен тыс сенімділік жұмысқа кері әсерін тигізеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
-------------------
9.мұғалімнің берген ескертуіне,оқушы: Мені өте қабілетті адам санайды!-
деп пәнді еш қиындықсыз меңгеретіндігін айтты.
Мұғалім қалай деп жауап беруі керек?
Сен бұл айтылған ойға сәйкес келмейсің.
Сенің сабақтағы қиналғаныңа қарағанда,бұған білімің жетіңкіремейді.
Көп адамдар өзін солай санайды. Бірақ іс жүзінде көпшілігі олай болып
шықпайды.
Өзің туралы мұндай жоғары ойда болғаныңа қуаныштымын.
Міне, енді өзіңнің оқуыңа көп күш жұмсауың керек.
Сен өзіңнің қабілетіңді,шамаңды білмей тұрған сияқтысың.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
---------------
10.оқушы мұғалімге: Мен тағы да дәптерімді ұмытып кетіппін,-деді.
Не деп жауап беру керек?
Тағы да ма?
Бұл жауапсыздыққой!
Бұл іске енді басқаша қарау керек сияқты.
Неге екенін білуге болама?
Сенде ең құрымаса дәптеріңді ұмытпайтындай мүмкіндік болмадыма?
Мен неге бұл туралы ылғи ескертеді деп ойлайсың?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
-----------------------
11.Мқушы мұғаліммен әңгімелесіп тұрып: Сіз маған басқа оқушыларға
қарағанда, жақсырақ көңіл бөлгеніңізді қалаймын,-деді.
Оқушының бұл ұсынысына мұғалім не деу керек?
Неге мен саған басқалардан қарағанда ерекше қарауым керек?
Кімге қалай қарау керек екенін өзім білем.
Сен сияқты өтініш жасайтын адамдар маған ұнамайды.
Неге мен сені басқа оқушылардан бөле-жара қарау керек екенімді білгім
келеді?
Егер мен сені басқа оқушылардан ерекше жақсы көремін десем,өзіңді жақсы
сезінерме едің?
Қалай ойлайсың,шындығында мен саған қандай көзқарастамын?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------------------------
12.Мқушы мұғалімге осы пәнді дұрыс түсіне алмайтындығын айтып: Мені не
алаңдататынын айттым. Мұның себебін және одан әрі не істеу керектігімді
айтыңыз.
Мұғалім не деуі керек?
Меніңше сенің өзіңе көңілің толмайтын сияқты.
Бұған алаңдайтын еш нәрсе жоқ.
Мен бұл туралы өз ойымды айтпас бұрын,жағдайды тереңірек біліп алуым керек.
Шамалы күте тұрайық,біраз жұмыс істеп алып барып, бұл жағдайға қайтып
оралайық. Біз шешімін табатын сияқтымыз.
Мен саған тура қазір жауап бере алмаймын. Сәл ойлануым керек.
Алаңдама,менің де сендей кезімде дәл осындай қиындық болған.
----------------------------------- ----------------------------------- ------
------------------------
13.Оқушы мұғалімге: Маған сіздің сөйлегеніңіз,сабақ түсіндіргеніңіз
ұнамайды
Мұғалімнің жауабы қандай болуы тиіс?
Бұл жақсы емес.
Сен бұл туралы ештеңе түсінбейтін сияқтысың.
Бұдан арғы сабақтарда сенің көзқарасың өзгереді деген ойдамын.
Неге?
Сабақты қалай түсіндіргенімді қалайсың?
Әр адамның қабылдауы әр түрлі.
Мен не үшін, кім үшін сабақ түсіндіреді деп ойлайсың?
----------------------------------- ----------------------------------- ------
--------------------
14.Оқушы сыныптасымен қарым-қатынасының нашар екенін көрсете отырып: Мен
онымен бірге оқығым келмейді.
Мұғалім не деуі керек?
Ия,тағы не айтасың?
Қаламасаңда бірге оқуға тура келеді.
Қосымшалар
Шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалімдер
Өз пәнін бағдарламадан да жоғары, жан-жақты біледі,
1. Өз пәні бойынша әртүрлі білім саласындағы арнайы, әдістемелік және
білімі ғылыми- көпшілік әдебиеттерге еркін бағыт ұстай
алады.
2. Өз пәніне Өз пәнін қызыға оқытады, ұнатады және біледі.
көзқарасы
3.Жұмыстағы Жаңа идеяларды іздеуімен ерекшеленеді, педагогикалық
жаңалықты сезінуі міндеттердің тосын шешімдерін іздестіруге ұмтылады.
4. Оқу жоспарын Тақырып бойынша сабақ жүйесін, олардың құрылымын
жоспарлай білуі шығармашылықпен жоспарлайды, оқытудың формасы мен мен
әдістерін оқушылар мен сыныптың ерекшеліктерін ескере
отырып түрлендіреді.
5. Оқытудың Оқытудың қазіргі психологиялық-педагогикалық
психологиялық-педагтұжырымдамалар ын еркін бағдарлай біледі, оларды өз
огикалық негіздерінпедагогикалық қызметтерінде негіз ретінде
білу. пайдаланады.
6. Педагогикалық Балалармен қарым-қатынаста, оларға талап қоюда шектен
әдеп шықпайды.
7. Оқыту процесіндеОқушылардың ерекшеліктерін ұдайы зерттейді және оқыту
оқушыларға жеке талаптарына жеке тұрғыдан келуді қамтамасыз етеді;
тұрғыдан келу тапсырманың көлемі мен күрделілігін саралайды, сабақта
үлгерімі нашар оқушыларға тұрақты түрде көмек
көрсетеді, үй тапсырмасының орындалуын
тиянақты,тұрақты бақылайды, сонымен қатар оқу
дайындығы деңгейі күшті, орташа оқушыларды назардан
тыс қалдырмайды.
8. Оқушылардың оқу Оқушылардың оқу жұмысын тиімді ұйымдастыра білу
жұмысына дағдыларын табанды түрде қалыптастырады ( оқудағы
дағдыларын дамыту өзін-өзі бақылау, оқу жұмысын тиімді жоспарлау,
бойынша жұмыс оқу,жазу, санаудағы нақты қарқын) және оған жеке
тұрғыдан келуді іске асырады.
Сабақ берудің формалары мен әдістеріне белсенді
9. Оқушылардың дамытушылық ықпал етеді, оқушыларды оқыған
ойлау қабілетін материалдағы маңыздыны ажыратуға үйретеді, оқушыларға
дамыту бойынша жеке тұрғыдан келуді қамтамасыз етеді.
жұмыс
Оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру үшін арнайы
10. Оқушылардың тәсілдерді қолданады; оқылатын ұғымдарды салыстырады,
пәнге қызығушылығынолардың практикалық маңызын және т.с.с. көрсетеді;
дамыту оқытудың әр алуан әдістерін қолданады; сыныптан тыс
іс-шаралар ұйымдастырады; оқушылардың танымдық
қызығушылықтарын қалыптастыруда жеке тұрғыдан келуді
қамтамасыз етеді.
Бағалаудың шарттарын тиянақты оқиды, оларды практикада
11. Оқушылардың орынды қолданады; тек білімді ғана емес, сондай-ақ
білім сапасын, практикалық және эксперименттік білім мен дағдыларды
білігі мен да бағалаудың шынайылығын қамтамасыз етеді; бағаларды
дағдыларын бағалай дәлелдейді; оқушылардың тоқсандық білім дайындығын
білу шынайы бағалау үшін жеткілікті түрде ағымдағы
бағалар санын жинақтайды.
Мұғалімнің методологиялық мәдениетін өз бетінше бағалауы
Ұсынылатын тестінің ерекшелігі – ол білімін, білігін және тұлғалық
сипатын өзінше бағалау негізінде мұғалімнің методологиялық мәдениетінің
өзекті деңгейін анықтауға және рефлексиялауға мүмкіндік береді. Көз
алдарыңызға осы сапалық дамудың жоғары (9 балл) және ең төмен (1 балл)
деңгейін елестетіңіз, сонан соң өзіңіздің 9 балдық шәкіл бойынша
орныңызды тауып, белгілеңіз.
Тест сұрақтары Бағалар шәкілі
1. Оқыту, тәрбиелеу саласында
зерттеу, реформалау қажеттігін 1,2,3,4,5,6,7,8,9
қандай дәрежеде қажет етесіз?
2. Егер сізде керемет педагогикалық
идея туса, онда алдын-ала оны теория 1,2,3,4,5,6,7,8,9,
жүзінде негіздеп, эксперимент жүзінде
тексеру қабілетіңіздің деңгейі
қандай?
3. Зерттелетін проблеманың маңызын,
мақсатын, нысанын, пәнін, жұмыс 1,2,3,4,5,6,7,8,9,
гипотезасын, зерттеу міндеттерін
айқын тұжырымдаудағы, экспериментті
жоспарлаудағы қабілет деңгейіңіз
қандай?
4. Педагогикалық зерттеулердің
педагогикалық процестерді 1,2,3,4,5,6,7,8,9,
модельдеу, сауалнама жүргізу, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz