Педагогикалық шеберлік.Дәрістер

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 86 бет
Таңдаулыға:

ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ

Дәріс-1. Педагогикалық шеберлік пәнінің мақсаты, міндеттері, мазмұны.

Жоспары:

1. Педагогикалық шеберлік пәнінің мақсат, міндеттері, мазмұны.

2. Тәрбиеші мамандығы және оның қоғамдағы ролі

3. Педагог мамандығының тарихы.

4 Тәрбиеші туралы ұлы ғұламалардың ағартушы педагогтардың еңбектері

5. Ұстаз, шеберлік ұғымдары

Лекция мәтіні: 1. Педагогикалық шеберлік пәнінің мақсат, міндеттері, мазмұны.

Қазіргі білім беру парадигмасы болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогтарының өздігінен білім алуға, өзінің кәсіби даярлығының белсенді субьектісі болуға әзірлігін қалыптастыруды көздейді.

Қазақстан Республикасының қазіргі замандағы мектептеріне шебер - педагогтар аса қажет. Жаңа адамды қалыптастырудың әр алуан және күрделі міндеттері педагогикалық шеберлікке тәрбиелеудің жаңа теориясы мен тәжірибесі үшін аса маңызды екенін көрсетеді. Бір жағынан, педагогикалық шеберлік мұғалімнің педагогикалық мәденитетінің маңызды компоненті болып табылса, ал екінші жағынан, кәсіптік даму мен жетілудің шарты болып табылатындығы белгілі.

Жаңа әлеуметтік-экономикалық және қоғмның саяси дамуы, білім саласындағы оң өзгерістер қазіргі заманға сай мамандардан кәсіптік шеберліктің жоғары деңгейде болуын талап етеді.

Мемлекеттік жалпы білім беру стандартына сәйкес жоғары кәсіптік білім берудің "Бастауыш оқытудың педагогикасы мен әдістемесі" мамандығы бойынша "Педагогикалық шеберлік" пәні осы мамандықтағы студенттерді кәсіби дайындаудағы базалық пәндердің бірі болып табылады.

Педагогикалық шеберлік-қызметтің барлық түрін кәсіби шыңдай білу, оларды жан-жақты дамуға және өзін-өзі жетілдіруге бағыттайды, олардың дүниетанымын, қабілетін, әлеуметтік мәні бар жұмыстарға қажеттілігін қалыптастырады.

"Педагогикалық шеберлік" студенттің кәсіби өсуінің негізін көре білуге, оны түсінуіне, кәсіби дайындықтың алғашқы сатысын қалауға көмектеседі. Болашақ мамандардың өзін-өзі ұстау, этикасы, айналасындағылармен жағымды қарым-қатынаста болу, білім, білік дағдыларын терең меңгеру, т. б. кәсіби қабілеттерді шыңдау барысында бұл пәннің орны ерекше.

Адамның шығармашылық, үйлесімді дамуын қалыптастыру оқыту, тәрбиелеу және даму процестерін біртұтас біріктіре отырып жүргізген жағдайда жүзеге асады. Педагогикалық білім берудің қазіргі тұжырымдамасы болашақ мамандардың шығармашлық қабілетін арттыру, терең ғылыми кәсіптік - педагогикалық дайындыққа жету үшін жағдай жасау қажет.

Мақсаты: Болашақ мамандардың кәсіби бағыттылығын қалыптастыруда педагогикалық біліммен қаруландырып, қоғам талабына сай шебер маман тәрбиелеу.

Міндеттері:

- педагогикалық шеберліктің теориялық негіздерін меңгерту;

Мамандығына сүйіспеншілігін тәрбиелеу;
Педагогикалық этикет туралы білімін тереңдету;
Педагогикалық техника туралы білімін кеңейту;
Педагогикалық әрекетті меңгерту;
Кәсіби бағыттылығын, болашақ мамандығына әзірлігін қалыптастыру;
Мектепке дейінгі балаларды тәрбиелеуде балабақша мен отбасы ынтымақтастығын қамтамасыз ету біліктілігін қалыптастыру;
Ұстаздың балалармен қарым-қатынас ережелері мен тәсілдерін меңгерту;
Ұстаздың шеберлік дағдыларын қалыптастыру.

Педагогтық шеберлiк, - тек қанa мұғалiмнiн, жалпы, жан-жақты және әдiстемелiк сауаттылыгы ғана емес, ол - әр сөздi оқушыларға жеткiзе бiлу, олардың толық қабыл алуы. Ұстаздық шеберлiк: 1) Мұғалiмнiн, өмipгe көзқарасы, оның идеялық нанымды, моральды бойына сiнiрген адам екендiгi; 2) Пәндi жетiк бiлген, ойын оқушыға толық жеткiзетiн, оқушылардың бойына әдеп, әдет, дағды сияқты моральдық нормаларды сiнiре бiлгендiгi; 3) оқыту мен тәрбиелеудiн, әдiс-тәсiлдерiн меңгерген, бiлгендерiн қызықты да, тартымды өткiзе алатын, педагогтық әдеп пен талантын ұштастырған адам ғана шеберлiкке не болады. Педагогикалық шеберлiкте педагогикадық техника деп аталатын мәселеге ман берiледi. Мұғалiм өз с өзiн дұрыс сөйлеп, нық айтуы тиiс, онын, жүрiс-тұрысы, қозғалысы, отырып-тұруы оқушыларға epci болмайтындай дәрежеде болуы кереқ. Егер ал сыныпқа күлiмдеп кiрмей, қабағын түйiп келсе, қол сiлтеп, бей-берекет сөйлеп, өз-өзiнен абыржып тұрса, жоқтан өзгеге ашуланып қалса, онда ол ұстаздын, сабағын да оқушылар тындамайды, оқушылар алдында ceнiмнeн де, абыройдан да айырылады. Сондықтан, педагогикалық техниқада әдеп, шеқ сақтық, ұстамдылық қажет. Әрине, өмiрде бәрi де - iлгерi басушылық. Kepi кетушiлiқ жабьрқаушылық, бақытсыздық, т. б. болып жатады. Осындай сәтсiздiгi басқа түскенде педагогтың көнiл-күйi әрине өзгередi.

2. Тәрбиеші мамандығы және оның қоғамдағы ролі

3. Педагог мамандығының тарихы.

4 Тәрбиеші туралы ұлы ғұламалардың ағартушы педагогтардың еңбектері. Педагогикалық шеберліктің кейбір анықтамаларының мазмұнын кеңес дәуірі мен қазіргі отандық ғылыми-әдістемелік әдебиеттерден қарастырамыз.

Педагогқа қойылатын талаптар туралы ағарту саласы бойынша халық комиссары А. В. Луначарскийдің мақалалары мен басылымдарда жарияланған сөздерінен білеміз. 1928 жылы тәрбиешілер мен қоғам қайраткерлерінің мәжілісіндегі сөзінде ол педагогқа жүктелетін жауапкершілік ерекше екенін атап айтқан: «егер алтын құятын шебер оны бүлдіріп алса, оны қайта құюға болады, егер асыл тастар бүлінсе іске алғысыз болып қалады, бірақ ең зор баға жетпес гауһар - өмірге келген адам. Адамды бұзу ең ауыр қылмыс немесе күнәсыздықтың үлкен күнәсы. Бұл материалмен алдын ала не істейтінді анықтап нақты, айқын жұмыс істеу керек»- дейді.

Н. К. Крупская (1960) 1932 жарыққа шыққан «Мұғалім туралы» деген мақаласында «үлгілі мұғалімнің мерилі» ретінде төмендегі критерийлерді анықтады: мұғалім өз пәнін әрбір оқушыны, еңбекті ұйымдастырудың ғылыми негіздерін білуі керек, оқытудың әдістемесін меңгеруі, оқу және тәрбие жұмыстарын ұштастыра білуі, оқушының қабілетін оята білуі, беделді бола білуі қажет.

Педагогикалық шеберлік мәселесі туралы А. С. Макаренконың (1988) пікірлеріне сүйенер болсақ, оның дәлелдеуінше шеберлік - бұл «тәрбие процесін шын мәнінде білу, тәрбие ісінде біліктің болуы». Бұл жөнінде ол: «Мен білік пен дағдыға негізделген шеберлік қана мәселені шеше алатынына өз тәжірибемде көз жеткіздім» дейді. Одан әрі жоғарыда келтірілген шеберлік туралы түсінікті нақтылайтын ережелер қатары кездеседі, «дауысты келтіру - өнер, көзқарасы мен қозғалысы, тұру, отыру, орындықтан көтерілуі, күлу бәрі-өнер болып табылады. Мен өзімді нағыз шебер болдым деп есептедім, тек «мында кел» деген сөзді 15-20 түрлі құбылта отырып, кімді болса да өзіме шақырғанда келетіндей және не істеу керек екенін бірден түсінетіндей дәрежеге жеткенде ғана дейді.

В. А. Сухомлинский (1981) бұл түсінікке нақты анықтама бермейді дегенмен ол педагог тұлғасы тәрбиеленуші тәнті ететін, өзіне тарта білетін рухтандыратын болуы керек деген пікір айтады. Ол идеалдар мен қағидалардың көзқарастары мен талғамының симпатия мен антипатияның моральдық әдептілік қағидаларының педагогтың сөзі мен ісіндегі гармоналды тұтастығы міне. Осындай қасиеттер жалындаған жас ұрпақтың жүрегіне жол табатын шоқ жұлдыз болады» дейді. Сондай-ақ ауызбіршілік тәрбиеші үшін органикалық қажеттілігі ретінде өте маңызды әрі жан дүниесін, жеке бақытын, ой-санасын онсыз елестете алмайтын өмір заңы екенін айтады.

А. И. Щербаков (1968) педагогикалық шеберлік -« мұғалімнің ғылыми, әдістемелік өнерінің, білігі мен дағдысының, жеке қасиеттерінің үндесіп, үйлесуі» - деп есептейді. Мұндай үйлесімді тұтас әдістемелік өнер тек шығармашылықпен ғана туындайтыны айдан анық. Бұл өнердің басты атрибуты - өз жұмысын үлкен жауапкершілікпен орындау дейді.

Ю. П. Азаров (1971) тәрбиешінің шеберлігінің маңызы туралы айта келіп, оның мәнін төмендегіше ашады педагогикалық шеберліктің негізі бала тәрбиесінің заңдылығын білу болып табылады дейді. Одан әрі шеберлікті құрайтын құрамдас бөліктерінің өзара әрекеті туралы айта келіп, шеберлікке берген анықтамасын дамыта түседі сезім мен техниканың өзара әрекеті педагогтың жеке тұлғаға немесе ұжымға жаппай эмоционалды образды ықпал жасауына әкелетінін айтады.

Міне, шеберліктің құдыреті - осындай тұтасқан үйлесімде Ю. П. Азаров (1989) қалың оқырман қауымына арнаған публицистикалық басылымында: «мен шеберліктің формуласын қайта-қайта айта беруге дайынмын, оның мәні технология, қарым-қатынас, тұлға сияқты үштікте» дейді. Шеберлік істейтін ісіміздің материалдық жағында болуы керек. Бұл технологияны кешіктірмей іске асырсақ, соның арқасында қарым-қатынас жасалады. Ал бұл қарым-қатынас мәні және балаларды қалыптастырады деген екен.

Н. В. Кузьмина (1972, 1980) шеберлікті маманның өз жұмыс жағдайын зерттеп, зерделей білуі, кәсіптік міндеттерін оңтайлы шешу үшін кәсіби біліктілікті, дағды мен білікті меңгеруі деп анықтайды.

Н. В. Кузьминаның пікірінше (1980) педагогтың кәсіби шеберлігі тәжірибе мен оқу міндеттерін оңтайлы шеше білуді жоғары деңгейде меңгеру. Бұл жалпы еңбек пен жалпы интелектуалдық білік қалыптасқанда ғана жеткілікті биік дәрежеге ие болады, (талдау синтездеу, жалпылау, ауыстыру, нақтылау саласында) .

Ю. К. Бабанский (1989) «мұғалім - кәсіби технологияны еркін меңгеруімен, шығармашылығымен бала оқытуда және тәрбиелеуде ерекше шебер» деп көрсетеді. Сондай-ақ автор педагог еңбегінің қарапайым қырларын дұрыс талдау және педагогтық оптималды шешім жасау мен оқушының жеке басы сияқты қасиеттерге тоқталады.

Н. В. Кухарев (1990) мұғалімнің белгілі дәрежедегі педагогтық шеберлігін қарастырудың дұрыстығын айта келіп, оның шеберлігі психологиялық-педагогтік дайындығының жоғары деңгейіне негізделуі шарт дейді.

Павлютенкованың ойынша (1990) мұғалімнің кәсіби шеберлігін төмендегі компоненттер құрайды: а) тұлғаның қажеттілік мотивациялық саласы, б) операциялық-техникалық саласы (интегралдық бірігу, жалпы арнайы білім мәнділігімен сипатталады) в) тұлғаның өзін-өзі тануы.

В. А. Сластениннің (1998) педагогикалық шеберлікке берген анықтамасы Ю. П. Азаровтың (1989) пікіріне жақын, ол педагогтік шеберлікті педагогикалық технологиямен өзара байланыстырады, дегенмен ол тек операциялық компоненттермен шектелмеуі керек, адамның жеке іскерлігі мен оның бойында педагогтік процестің жоғары тиімділігін анықтайтын қасиеттерінің сабақтасып жатуы керек деген пікір айтады.

И. П. Андриади (1999) педагогикалық шеберлікті жеке тұлғаның рухани-әдеп және интелектуалдық дайындылығы, қоғамның әлеуметтік-мәдени құндылықтарын шығармашылықпен ұғындыратын қасиеті деп қарастырады. Және де теориялық білімді тәжірибемен ұштастыруда кәсіби білік, дағдының болуы маңызды деп атап көрсетеді.

В. А. Мижериков и М. И. Ермоленко (1999) педагогикалық шеберлік педагогтік қызметін дамуының биік сатысын жасай отырып, педагогтың педагогикалық технологияны игеруін, кәсіби және азаматтық бағытын тәжірибесін бүтіндей тұлғасын көрсете алатынын айтады. Педагогтік шеберліктің мәні жоғары нәтижеге қол жеткізетін білімді, білік пен дағдыға ұштастыру арқылы жүзеге асқан қызметтің деңгейімен анықталады.

В. П. Куравлеваның (2000) анықтамасында педагогтік шеберлік « . . . теориялық негіздемелер және мұғалім мен оқушының арасын жоғары ақпараттық дәрежеде байланыстыратын педагогикалық іс-тәжірибелер мен операциялардың тұрақты жүйесі» делінген. Осы анықтаманы өрбіте отырып, автор теориялық білім мен жоғары дамыған практикалық біліктің үйлесіп біртұтас болуы шығармашылықпен бекітіледі деп ой қосады. Шеберліктің нақты көрсеткіштері оқытушының ісінде, оқу-тәрбие жұмыстарында, еңбек сапасында, міндеттерін жауапкершілікпен орындау кезінде көрінеді.

А. А. Сидоров, М. В. Прохорова и Б. Д. Синюхин (2000) педагогтік шеберлік педагогикалық мәдениеттің тірек компоненті деп есептейді және шеберлік сан алуан оқу-тәрбие ісіне байланысты міндеттерді табысты шешуде педагогтың жеке басының қасиеттерімен қоса оның песихологиялық-педагогикалық ойлауы, кәсіби білігі, дағдысы мен эмоциясы өзара сабақтастық табатын ерекшеліктері деп анықтайды.

Л. А. Байкова, Л. К. Гребенкиннің (2000) дәлелдеулерінше педагогикалық шеберлік - бұл мұғалімнің шығармашылығымен оқыту өнерін үздіксіз жетілдірумен пайда болатын педагогикалық шеберліктің жоғары дейгейі деседі. Алғашқы анықтаманы нақтылай келе, олар педагогикалық жеке тұлғасына жеке басының қасиеттеріне байланысты, оның бұл қасиеттері кәсіптік қызметін өз бетінше ұйымдастырудың жоғары сатысына қол жеткізуіне жол ашады дейді. Яғни шебер-педагог бойындағы жеке қасиеттер жиынтығы, оның оған оқу-тәрбие жұмысын жақсы жүргізуіне септігін молынан тигізбек. Олардың ішіндегі ең маңыздылары азаматтық және патриотизм, гуманизм және зиялылық жоғары рухтағы мәдениеттілік пен жауапкершілік. Өте маңызды деп адамсүйгіштік және адамдармен тіл табысу атап айтылған.

5. Ұстаз, шеберлік ұғымдары. Ұстаздық талант. "Талант" деген сөздi әpкім әр түрлi ұғынуы мүмкін. талант көбiне, ақын-жазушыларда, әртiстерде, өнертапқыш адамдарда кездеседi. Ал, мұғалiм болу - талант па, ол әркімнің қолынан келе бермей ме?" - деген cұpaқ\ тұрады . Ұстаздың бәpi бiрдей талантты болып тумайды. Егер кез келген мұғалiм ынта-ықылас қойып, табандылық\ танытатын болса, өз бетiмен көп еңбектенсе, идеялық жағынан сенiмдi, саяси жағынан есейген азамат болса, өз пәнін жақсы бiлсе, оқытудың, әдiстемеciн менгерiп, бала психологиясын жете бiлiп, педагогикалық техниқаны қалыптастыра алса, педагогикалық шеберлiкке жету қасиеттерiне не бола отырып, педагогтық кәсiптi жақсы меңгерсе, педагогикалық әдептi бойына сiңiрсе, онда талантты ұстаз бала алады.

Ұстаздық шеберлiк ұстаздық талантпен тығыз байланысты. Ушинский: "Педагогиқа теориясын қаншама жетiк бiлгенмен, педагогтық әдептiң, қыр-сырын меңгермейiнше бұған оның қолы жетпейтiндiгiн" айтады.

Ұстаз. Ұстаздық - киелі әрі өте қиын мамандық. Адамзатты ежелден ойландырып, толғандырып келе жатқан, қоғамдық құрылыс өзгеріп жатса да қажеттігін жоймайтын маңызды мәселе - жас ұрпақты өмір сүруге дайындау. Бұл қиынның қиыны. Себебі әр адам - қайталанбас жеке тұлға. Әр адамның жан дүниесі өзінше бір әлем. Уақыт озған сайын, қоғамдағы саяси-әлеуметтік қарым-қатынас дамыған сайын, бүкіл дүние жүзінде мемлекетаралық интеграция күшейген сайын ұстаздың қызметі қиындай түсетіні анық.

Бүгінгі ұстаз шәкіртіне мәлімет беріп қана қоймай, оны дүниежүзілік білім, ақпарат, экономика кеңістігінде шығуға, яғни қатаң бәсеке жағдайында өмір сүруге тәрбиелеу керек. Ол нағыз ұстаздың қолынан келеді. Бала бойына білім нәрін себетін, адамгершілік дәнін егетін басты тұлға - Ұстаз. Яғни, жас ұрпақты оқытуда тиімді жағдайлар жасау көбіне мұғалімге байланысты. Мемлекетіміздің жарқын болашағы мен гүлденуі үшін қазіргі мектеп жағдайында мұғалім қандай болуы керек, - деген заңды сұрақ туары сөзсіз.

Ұстаз шәкірт жүрегіне жол табарлық пәнін қызықтырарлық жол іздейді, өз білімін жетілдіреді, жаңа технологияларды пайдаланады. Өйткені шәкірттен терең білімділікті, ұстамдылықты, еңбекқорлықты, мәдениеттілікті талап ету үшін өзі сол қасиеттердің үлгісі боларлық дәрежеде болуы тиіс. Сөйтіп, өмір талабынан артта қалмаған, үнемі шығармашылық іздену үстіндегі ұстаз ғана шәкірттердің сеніміне ие болып, сый-құрметіне бөленбек.

«Ескіден қол үзбей, жаңаға қол жеткізгендер ғана мұғалім бола алады», -деген екен қытайдың дана ойшылы Конфуций. Сонымен мұғалім өткен тәжірибесін жаңамен ұштастыра алатын, кәсіби қызығушылығы жоғары, танымы биік, бастаған ісінің нәтижесін көре алатын, ғылыми-зерттеу жұмыстарын талдай білетін, педагогикалық үрдістің заңдылықтарымен етен таныс, оқытудың әдістемелік жаңалықтарынан хабардар, оқыту үрдісін ізденімпаздықпен арттыратын өз ісінің шебері болуы керек.

Ең бастысы ұстаз адами қасиеті мол, басқаға қайырын тигізуден шаршамайтын, шалдықпайтын, өмірінің әр шақтарын қиып, ұрпағының ертеңіне жол ашатын, шуағы мол шапағат иесі, ұлағатты шайыры, адам жанының адал бағбаны болғаны жөн. Ұстаз бойындағы білім мен мінез үйлесімділік тауып, шәкіртке деген ұлы махаббатпен тоғысып жатса, әрбір шәкіртіне жеке тұлға деп қарап, адал жүрегін ұсынса, өз ісін жан тәнімен сүйіп істесе, нағыз ұстаз сол болмақ.

Жаңа ғасыр мұғалімінің бойында мынадай қасиеттері болуы тиіс: сергектік, байқағыштық, сезімталдық, сенім, әділдік, байсалдылық, ұстамдылық, төзім, сабыр сақтау, ілтипаттылық. .

Интеграция мен ғаламдастыру қатар жүріп келе жатқан бүгінгі таңда мектептегі жеткіншектерге білім берудің сапасы мен деңгейін жан-жақты көтеру жаңаша ойлайтын, оқыту мен тәрбиенің жаңа технологиясын күнделікті жұмысында қолдана білетін ұстаздардың ғана жұмысы жемісті болмақ. .

Жаңа ғасыр мұғалімдері талапқа сай болып, сапалы әрі сан алуан салиқалы тәрбиелік-білімділік қызметтерді ойдағыдай атқара білгенде ғана ұстаздық мақсатына жетеді.

Ұстаз болу, шәкірт тәрбиелеу - ұлы міндет. Бала тәрбиесіне ата - анадан кейінгі жауапты адам мұғалім. Қоғамға пайдалы жеке тұлғаларды әкелу ұстазға, мұғалімге байланысты. Оқушының мектеп қабырғасынан әрі білім, әрі тәрбие алып шығуы да - мұғалімнің еңбегі, қайраткерлік қызметі.

Ұлағатты ұстаз - ең алдымен шәкіртіне өмірді, білімді үйретуші, өйткені, ол шәкіртіне үйрететін нәрсені өзі жан-жақты терең біледі және қалай үйретудің тәсілдері мен әдістерін жақсы меңгереді де, шәкіртін білімге қызықтыра, ынталандыра түсіндіріп, оның сезімін, ұшқырлап, білімін дамытады, өмірдің қызықтарын сезіндіреді.

Ұстаз шәкіртіне ана да, әке де болады. Шәкіттерін туған ата-анасындай баурап, оның жанын терең түсінетін балажан, кішіпейіл, қайырымды, инабатты, жанын сала жақсылық жасайтын гуманист болуы тиіс.

Ұстаз бен шәкірт арасында шынайы достық қарым-қатынас орнаса, бала сенімі нығайып, үй ішінен жасырған сырын да айта алатын сырлас досқа айналады. Мұғалім де оның жан сарайының кілтін тауып, сезім құбылыстарын дөп басатын психолог бола алуы қажет.

Ұстаз өте әдепті, әділ, шыншыл, шәкірттерін алаламай тең ұстайтын, өзінің терең білім-ділігі, жоғары мәдениеттілігімен, ақыл - парасаттылығымен үлгі болғаны жөн.

Ақпараттар ағыны ағылған, түрлі хабарлар тасқыны тасыған жаңа ғасырда мұғалім де озық техникалық, электрондық құралдарды, компьютерді жетік білетін, өз пәнін өмірмен байланыстыра алатын ақпаратшыл және ұлтының кемеліне толысуына, рухани өсуіне, әдеби-мәдени дамуына басты ықпал жасаушы ұлтжанды патриот болуы керек.

1. Сергектік, байқағыштық;

2. Сезімталдық;

3. Сенім;

4. Әділдік;

5. Байсалдылық;

6. Ұстамдылық, төзім, сабыр сақтау;

7. Ілтипаттылық, яғни адамзатқа шуақ шашар, нұрын себер, тіршілік берер күннің қуаты сәулесінде болса.

Ұстаздыққа өмірін бағыштаған азамат мұғалімдік іс-әрекет жоғары және асқан бейімдікті талап ететіндігін бір сәт естен шығармаған жөн. Тәрбие пайда болғалы бері педагогтық қызмет өмір сүріп келеді. Чехтың ұлы педагогі Я. А. Коменскийдің еңбектерінде-ақ мұғалімнің қызметінен асқан қызмет жоқ екендігі туралы пікірді кездестіреміз. Орыс педагогикасының негізін салған К. Д. Ушинский мұғалімнің оқушыға ықпалын ешқандай бекітілген ережемен, бағдарламалармен, ешқандай оқу орындарын ұйымдастыру мен ауыстыруға болмайтын ерекше тәрбиелік күш екенін атаған болатын. Сондықтан әрқайсымыз өз мұғалімдерімізді, ең алдымен, әріп пен сөздерді жазуды, оқу мен есептеуді үйреткен, білім мен еңбек әлемнің сырын ашқан алғашқы ұстаздарды білеміз және есте ұстаймыз. Өз шәкіртінің ақыл-ойы мен жүрегіне жол тапқан ұстаз нағыз мұғалім.

Мұғалімдік кәсіптік жарамдылығы оның қоғамдық-саяси, арнайы және психологиялық-педагогикалық даярлығының біртұтастығымен анықталады. Мұғалім нені меңгеруі керек деген сұраққа жауап бере келіп, Н. К. Крупская: «Мұғалім, ең алдымен, өзі негіздерін оқытатын пәнді, сол ғылымды білуі қажет. Ол ғылымның нағыз мәні, қазіргі күйі, оның дамуының басты кезендерін, басқа ғылымдармен байланысы түсінуі керек», - деп жазған болатын. Мұғалімге қойылатын ең басты талап іргелі ғылыми пәндерден білімін үнемі толықтырып, жеткілікті дәрежеде кеңейтіп отыру болып табылады. Мұғалім мектеп болашағына, бағытталған болып, білімі бүгінгі күннің талабынан озыңқы тарту керек.

Мұғалім өз оқуын тоқтатқанға дейін ғана оқытуға қатысы бар. Қазіргі кезде ғылым дамуының қарқынды жүруіне тәуелді. Білімдердің тез ескіретінін ескерсек, бұл қағида көкейкесті мәселеге айналып отыр. Біздің уақытымыздың тез өзгергіштігін ескерсек, мұғалімге өзінің ғылыми, рухани және идеялык өсу жолында тоқтап қалуға болмайды. Басқа адамдарға айтар сөз жоқ болса, ең шыңдалған педагогтық техниканың өзін әлі деп есептеуге болады. Оқулықтар мен бағдарламалар қаншалықты жетілдірмесін, конструктурлар қаншама сиқырлы машиналарды ойлап тапсын, бәрібір ең қиын міндеттерді біліміне, зиялылығына, шеберлігіне арқа сүйей отырып мұғалімнің өзіне шешуге тура келеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.