Программалау жүйесі маңызы



Кіріспе
Программалау жүйесі компьютердің программалық қамсыздандыруының
құрамына жатады және ол программаларды жасау және оларды
жөндеу жұмыстарын автоматтандыруды қамтамасыз ететін құралдардың жиыны
болып табылады. Программалау жүйесінің қүрамы мына төмендегі схемада
бейнеленген. Программалау процесі үш кезеңге бөлінеді:
• есепті шешудің алгоритмін құру;
• программа құру;
• жасалған программаны тексеру.
Екінші кезеңдегі, яғни программа құрудағы қиындық адамның тек машина
тілінде ғана программа жасауына байланысты болды. Компьютерді пайдаланудың
алғашқы жылдарында әрқайсының өзінің машина тілі бар (басқа компьютерлердің
машина тілінен өзінде) әр түрлі компьютерлердің пайда болуы бұл қиындықты
тереңдетіп жіберді. Сондықтан нәтижесінде бір компьютерге арнап жасаған
программаны басқа компьютерге пайдалануға болмайтын болды. Бұл бір
алгоритмнің өзін әр түрлі компьютерлерде орындау үшін әрқайсына жеке-жеке
программа құруға мәжбүр етіп жұмысты қиындатып жіберді.
Әрбір компьютер үшін жасалған программаның дұрыс және ұтымды
жасалғандығын тексеру қажет. Қателік кеткендігі және басқа да кемістіктері
бар екендігі анықталса, онда ол программаға түзетулер мен өзгерістер
ендіріледі. Программалаудың осы аталған кезеңдерінің арнайы ерекшеліктері
және қиыншылықтары бар.
Барлық осы аталған қиыншылықтар программалар жасаудағы атқаратын
жұмыстарды мейлінше ықшамдап қысқарту мәселесін күн тәртібіне қояды. Бұл
мәселені шешу программалау процесін автоматгандыруды, яғни компьютердің
өзін программалар жасауға немесе программалауға байланысты таза техникалық
жұмыстар атқаруға пайдалануды талап етеді.
Қазақстан Республикасыныц президенті Н.Ә.Назарбаевтың 2010 жылга дейінгі
білім беруді дамытудың мемлекеттік
багдарламасы
Орта білімнен кейінгі кәсіптік білім беру.
Мақсаты: елді әлеуметтік - экономикалық дамытуды талаптарына сәйкес
басқару және қызмет көрсету еңбегінің орта буын білікті маманарына деген
қоғам және экономика қажеттіліктеріне қанағаттандыру.
Міндеттері: орта білімнен кейінгі кәсіптік білім беретін оқу
орындарының қызметін қамтамасыз ететін нормативтік құқықтық және оқу
әдістемелік база құру;
Орта білім беру базасында қоғамның экономиканың және азаматтардың
қажеттіліктерін ескере отырып, кәсіптік білім берудің әртүрлі деңгейлердің
қол жетімділігі мен таңдау шарттарын қамтамасыз ету.
I. Оқу жоспарына талдау және тақырыптың сипаттамасы
1.1 Оқу жоспарына талдау және жылдық сағат санының кестесі
Жұмыс оқу жоспарында әр курста, әр семестрде өтілетін пәндер және
олардың уақытының апталары, саны әр аптада өндірістік оқыту неше рет
болатындығы көрсетілген. Сонымен қатар бір курста өтілетін сағаттың
қорытындысы және оқу мерзімі бойынша жалпы өтілетін сағат саны белгіленген:
Жалпы пән бойынша берілген жалпы сағат саны: 138 сағат, оның ішінде
-93 сағаты теориялық сабақ, ал - 20 сағаты практикалық сабақтар, курстық
жобаға дайындыққа - 25 сағат берілген.
3 - курстың 5-семестрге 42 - сағат берілген, оның ішінде - 36
теориялық сабақтар, ал - 6 практикалық сабақтар.
3 - курстың 6-семестрге 48 - сағат берілген, оның ішінде - 42
теориялық сабақтар, ал - 6 практикалық сабақтар.
4 - курстың 7-семестрге 48 - сағат берілген, оның ішінде - 15
теориялық сабақтар, ал - 8 практикалық сабақтар, курстық жобаға дайындық -
25 сағат.
3 - курстың I - ші жарты жылдығында 1-қыркүйектен 31-желтоқсанға дейін
16 апта берілген. Өндірістік оқуды ұйымдастыру пәні аптасына 3 сағат, яғни
бір аптасына - 2 сабақ, екінші аптасына - 1 сабақ болады. I - курстың І-ші
жарты жылдығы бойынша 42 - сағат берілген.
3-курстың II - ші жартыжылдығында 15 қаңтардан 5 мамырға дейін
13 апта берілген. Өндірістік оқуды ұйымдастыру пәні аптасына 4 сағат,
яғни аптасына - 2 сабақ берілген. I - курстың II-ші жартыжылдығы
бойынша 48 - сағат берілген. Жалпы 3 курс бойынша сағат саны - 90 сағат.
4 - курстың I - ші жартыжылдығында 1 қыркүйектен 31 желтоқсанға
дейін 14 апта берілген. Өндірістік оқуды ұйымдастыру пәні аптасына 4
сағат, яғни аптасына - 2 сабақ. 23 - сағаты оқу сабақтары, ал - 25 курстық
жобаға
дайындық өтіледі.
Бақылау жұмысы - 6 семестрде, курстық жоба - 7 семестрде, емтихан - 7
семестрде, мемлекеттік емтихан - 8 семестрде.
1.2 Тақырыптың қүрделілігі және оның сипаттамасы
Менің курстық жобамның тақырыбы: 10-сынып бағдарламасы,
"Программалау жүйелері".
Бұл тарауға жалпы 7 сағат бөлінген, менің тақырыбым бойынша 2 сағат
бөлінген.
Жалпы білім беретін орта мектепте программалау тілін тереңдетіп
оқыту информатиканы оқытудың мақсаттары болып табылмайды. Мұның айтарлықтай
себептері бар.
Қазіргі жүйелер программаны тек аударып, орындап қана қоймайды ,
сонымен бірге көрнекі дилогты ортада жұмыс істеуге үйретеді.
Сонымен, программалау тілін оқу бірінші немесе екінші, кей жағдайда
үшінші деңгейдегі тілмен шектелуі тиіс: тіл-есеп шығарудың тиімді құралы;
тіл тұжырымды аса маңызды құрал – оқу обьектісі болып табылады. Оқыту
құралы бұл, синтаксистік талдаушысымен бірге орнатылған, текст енгізуге
арналған редакторы бар компилятор. Ал әдістемелік құралға: тілдің баяндалуы
(егер мүмкін болса, әрі қысқартылған, оқушылардың түсініп жұмыс істеуіне
бейімделген нұсқасын және формалды анықтамалық мұғалімге арналған нұсқасын
ұсынуға болады) жатады. Егер қателер туралы хабарламалар ағылшан тілінде
болатын болса, онда нұсқаудың бөлігі ретінде оның ана тіліндегі
аудармасын беру қажет.
Тағы бір айта кететін мәселе – кейбір есепті шығаруға бірінші тілдің
құралдарының жеткіліксіздігі немесе қолайсыздығы болап табылады.
Қазіргі уақытта автоматтандырылған оқыту жүйелері арқылы тілді
меңгеру әдісі жай қолданылатыны белгілі.
Бірінші тілмен салыстырғанда екінші тілді баяндау формальды болып
келеді. Баяндаудың алғашқы тәсілдерінің бірі - металингвистикалық
формулалар мен олардың ұқсастығы. Бұдан синтаксис оқылатын тілде
келтірілген белгілеулердің көмегімен жалпыланған түрде, яғни
''метатілдердің'' пайлалануымен сипатталады.
1) Программа жазу 2) Программаны ЭЕМ-ге енгізу 3) Программаны ЭЕМ-де
жүргізу. Бұл әдістің ең қиын кезеңі программаны жүргізу болып табылады.

II. Шебердің сабаққа дайындығы
2.1 Тақырыпқа дайындығы
Менің курстық жобамның тақырыбы. 10-сынып бағдарламасы,
"Программалау жүйелері".
Әрбір сабакқа мүғалім өз тақырыбы бойынша күнтізбелік жоспар құрады.
Сабақ жоспарының мақсаты - сабақты тиімді өткізу Сабақ жоспары мүғалімге
сабақ өтудің құралы болып есептеледі.
Жеке сабактардың жоспары - ол әрбір мүғалімнің жеке сабақ құжаты болып
табылады. Менің өз такырыбым жөнінде алдын-ала қандай жұмыс жүргізетіндігім
анықталады. Сондыктан тиімді жасалған жоспар -тиімді өткен сабақ болып
табылады.
Қазіргі кезде мектеп тәжірибесінде калыптасқан мүғалімдерінің жеке
жоспарының үлгісі төмендегідей:

1. Оқу бағдарламасының берілген тарау бойынша сабактың күні мен реттік
саны анықталады.
1. Тақырыбы.
2. Такырыптың максаты.
3. Тақырыптың құрылымы және дидактикалық кезеңцері,
4. Тақырышың мазмұны
5. Оқыту әдіс-тәсілдері
6. Үй тапсырмасы
7. Қорытынды.
Мен тақырыпқа дайындалу үшін мұғалім ретінде тақырыпты зерттегенде,
оқу материалдарын оқып білемін және де осы тақырып бойынша өткен оқу
жылында жүргізген сабақтардың тәжірибесін ескеремін.
Жеке сабақтардың жоспары-ол әрбір мұғалімнің жеке сабақ құжаты болып
табылады. Мен өзім тақырып жөнінде алдын-ала қандай жұмыс жүргізетіндігім
анықталады. Сондықтан тиімді жасалған жоспар -тиімді өткен сабақ болып
табылады.

2.2 Сабаққа дайындығы
Сабаққа мұқият дайындау, оның мазмұны мен ұйымдастыру әдісімен
ойластыру жұмысын әрбір мүғалім өзімнің ең басты міндетім деп сезінуі тиіс.
Менің сабаққа дайындалуым аса жауапты іс. Менің ойымша мұғалім өзі
оқытатын пәнді қанша жақсы білгенімен, егер ол сабақтар жүйесі жөнінде
тыңғылықты жұмыс істемесе және әр сабаққа жеке даярланып отырмаса, оның
сабақ оқытуында ірі кемшіліктері болмақ. Бұл - педагогттік стажы бар көп
мұғалімдерге де қатысты.
Әрбір мүғалімнің сабаққа дайындалуы жөніндегі талап, педагогикалық
процестің қүрделігінен туады. Соған сәйкес менің сабаққа әзірленуі
барысында оқушылар жақсы түсіну үшін плакат көрнекі құралдар пайдалану
арқылы түсіндіремін.
Сабаққа осындай жүйемен даярлануда мен оқушылардың оқу еңбегін жақсы
ұйымдастырады, әрбір жеке оқушыға зейін қойып, сезімталдықпен қарайтын
болады, соның арқасында оларға жоғарғы сапада білім беріп, жеке басын
нәтижені тәрбиелеуге қол жеткізеді.
Әрбір сабаққа оқытушы күнтізбеліктік - тақырыптық жоспарына сәйкес
тақырыптар бойынша сабақ жоспарын құрайды.
Өндірістік оқу процесінің негізгі формасы – САБАҚ.
Сабаққа қойылатын талаптар:
- мақсаттылық;
- оқушылардың тұрақты саны;
- уақыт шектеулігі;
- оқу тәртібі (тізбектілік, жүйелік, бірізділік)
- оқу процестегі шебердің басты ролі.
Әрбір сабақтың мазмұнына байланысты оны үш бөлікке бөледі:
кіріспе бөлім, негізгі бөлім және қорытынды бөлім. Төмендегі кестеде осы
кезеңдер көрсетілген:

Сабақ бөлімдері Оқытушының қызметі Оқушының қызметі
Кіріспе бөлім (КіріспеҰйымдастыру бөлімі. Жаңа Оқытушыны тыңдау, ескі
нұсқау) сабақтың мақсатымен, сабақты қайталау, еске
■ жоспарымен таныстыру, топтытүсіру және жаңа
бригадаға бөлу, т.б. сабаққа дайындалу
Негізгі бөлім (АғымдықЖаттығуларды орындап Берілген тапсырманы өз
нұсқау) көрсету, тапсырма беру, бетінше орындау,
берілген тапсырмаларды іздену, оқытушының
жинап алу, тексеру, талдау,бағасымен бірге
бағалау. өзіндік баға беру,
кемшіліктерін түсіну,
қайта орындап көру
Қорытынды бөлім Жаңа тақырыпты бекіту. ҮйгеТүсінбеген сұрақтарына
(Қорытынды нұсқау) тапсырма беру талдау жасау. Үйге
берілген тапсырманы
жұмыс дәптерлеріне
белгілеу.

Практикалық сабақта (семинар) оқушылар негізінен тапсырма орындайды,
яғни, мұнда жұмыс істеу пайызы керісінше (оқушылардың жұмысы – 85 % ден
астам, оқытушының жұмысы – 10-15 %). Бұл сабақтарда оқушылардың
жауапкершілігі, іскерлігі, біліктілігі жан жақты көрінеді.
Лабораториялық сабақ (зерттеу сабағы) - өтілген проблема, мәселе
бойынша ғылыми - зерттеу (эксперимент) жасап, әр түрлі шешімдерін алу
сабағы. Бұл сабақтың ерекшелігі – арнайы кабинеттің (шеберхана,
лаборатория) қажеттілігі және студенттердің сәйкес білімінің қажеттілігі.
Сабақты жүргізудің алдында оқытушы жоғарыда қарастырылған мәселелерді
анықтап, жоспар құрады.

2.3 Сабаққа және тақырыпқа материалды-техникалық базаны дайындау және
оқушылардың жұмыс орнын жабдықтау
Тақырыпты түсіндіру барысында плакатқа өтілетін тақырыбымды сызып,
сол арқылы түсіндіремін. Түсіндіру барысында өтілетін тақырыбымның
теориялық және практикалық бөліміне тоқталамын. Ал үйге берген тапсырманы
схемаға сызып көрсетіп түсіндіремін. Бақылау сүрақтары арқылы оқушылардың
деңгейін тексеремін.
Тақырыпты өту барысында материалды құрал ретінде плакаттар мен
үлестірме парақтарын пайдаланамын. Ал техникалық құрал ретінде интерактивті
тақтаны пайдаландым.
Сонымен, оқушылардың танымлық іс-әрекетін дамытуға , білім негізін
қалауға түрлі ақпарат көздері, оқытушы мен оқушының белгілі бір мақсатқа
жету жолындағы бірлескен іс-әрекеті. Оқыту құралдарына жататын материалды
обьектілер табиғи және адам қолымен жасалатын заттар деп екіге бөлінеді.
Ал педогогикалық қарым-қатынас ауызекі сөйлеу арқылы не басқа жолдармен
де жасалуы мүмкін. Сонымен оқыту құралдарына педогогтің сөйлеу мәнері мен
көзқарастарын (түр, ым, көзқарас, бетқұбылысы, т,б,) оқулық, оқу құрал-
жабдықтарын, аспаптармен құрал-жабдықтарды жатқызуға болады. Оқыту
құралдарының түрлері сан алуан, олар соңғы ғылым мен техника, ақпараттық
технологияның дамуына байланысты жетілдіріліп отырады. Қазіргі кезде
кәсіптік-техникалық оқу орандарында оқыту құралдарының мынадай түрлері
кеңінен пайлалануда: оқулықтар, оқі-әдістемелік құралдар, дидактикалық
материалдар, түрлі карточкалар, нұсқаулар, оқу алгоритмдері, т.б.
2.4 Тақырып бойынша сабақ жоспары

Сабақтың тақырыбы: Программалау жүйелері
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушыларға программалау жүйелері
жайлы
түсінік
беру, олардың білімділігін
арттыру.
Дамытушылық: оқушыларды тақырып бойынша ойлау
қабілетін дамыту.
Тәрбиелілік: оқушыларды тақырыпқа деген
қызығушылықтарын
арттыру.
Сабаққа қажетті техникалық құрал-жабдықтар: интерактивті
тақта, компьютерлер,
мультимедиялық
проектр.

Сабаққа қажетті көрнекі құрал-жабдықтар: плакат, карточкалар және

ойындар.

Сабақты өтудің әдістері: ауызша, жазбаша, сұрақ-жауап, бақылау, талдау,
бағалау

Сабақтың өту барысы:
1. Кіріспе нұсқау. (Оқушыларды ұйымдастыру, үй тапсырманы
тексеру, жаңа сабақты тсіндіру)

2. Ағымдық нұсқау. (практикалық тапсырмаларды тарату, орындау,
талдау)

3. Қорытынды нұсқау, (Жаңа сабақты қорытындылау, оқушыларды

бағалау, үйге
тапсырма беру)


I. Ұйымдастыру кезеңі
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мектепте алгоритмдеу және Паскаль тілін оқыту әдістемесі
Delphi бағдарламалау жүйесі
Алгоритмдік тілдердің құрылымы
Turbo Pascal тілі туралы
Орта мектепте Паскаль программалау тілін оқытуды жетілдіру жолдары
Программалау тілдерімен танысу
Си тілінде құрылған программаның құрылымын сипаттау жайлы
Есептер жүйесінің құрылымы
СЫЗЫҚТЫҚ ПРОГРАММАЛАУ ЕСЕПТЕРІ
Turbo pascal программалау жүйесі туралы ақпарат
Пәндер