Жоғары жүйке іс-әрекеті

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Рефлекс және оның түрлері, олардың түзілу механизмдері.

Жоспар:
1. Жоғары жүйке іс-әрекеті.
2. Шартты рефлекстің қасиеттері
3. Шартты рефлекстің түзілу заңдылығы

Рефлекс ұғымы ХVІІ ғасырда алғашқы Рене Декарт (1596-1650) ұсынған
әлемнің механикалық көрінісі туралы ілімінде пайда болды. Алғашқы рет
орыстың атақты физиологы И.М.Сеченов жануарлардың, адамның мінез-құлығы,
оның санасы мен ақыл- ойының ең күрделі көріністері, мидың рефлекстік
қызметімен байланысы туралы болжам қсында. Оның ми рефлекстері (1863)
деген еңбегі жарық көргенше оқымыстылар психикалық құбылыстарға салалы
физиологиялық талдау жасай алмады. Ол анықтаған рефлекс құбылысының негізгі
белгілері:
1. Рефлекс организмнің сыртқы ортамен – қарым-қатынасының ерекше және
әржақты қаситеті.
2. Рефлекс әрі физиологиялық, әрі психикалық әрекеттердің негізін
қалайды.
3. Физиологиялық әрекеттерді қозумен бірге тежелу үрдістері
ұйымдастырады.
Жоғары жүйке іс-әрекеттерін тексеру мінез-құлықты және мидің қызметін
зерттеу әдістерінен құралады. Шартты рефлекстер әдісі – мінез-құлықты
тексерудің негізгі әдісі. Шартты және шарттсыз рефлекстердің бірнеше
айырмашылықтары болады:
1) шарттсыз рефлекстер – организмнің туа біткен жеке тұқым қуалайтын
әсерленісі. Шартты рефлекстер – организмнің жеке дамуы кезеңінде өмір
тәжірибесі негізінде пайда болған қасиеті.
2) Шарттсыз рефлекстің салыстырмалы тұрақтылығы бар. Шартты рефлекс
тұрақсыз, өзгергіш келеді. Ол белгілі бір жағдайларға байланысты
құралады, сақталады немесе жойылып отырады.
3) Шарттсыз рефлекстер нақтылы қабылдағышқа арналған тітікендіргішке
жауап ретінде пайда болады. Шартты түрлері организм қабылдайтын кез-
келген тітіркендіруге әсерленеді.
4) Шартты бейнеліс көбінесе үлкен ми сыңарлары қыртысында тұйықталады.
Шарттсызы – жұлын мен ми бағаны деңгейде жасалады. Олар филогенездік
даму кезінде қалыптасады, сүйтіп тұқым қуалайтын рефлекстік
әсерленістің қораны кіреді.
5) Шартты рефлекстер тек шарттсыздық негізінде олармен бірнеше рет бір
мезгілде ұштастырылу нәтижесінде пайда болады.
Шартты рефлекстің түрілу заңдылығы организм тіршілігіне оны қоршаған орта
әсерлері үнемі тосыннан жайсыз жағдайлар жасап отырады. Сондықтан организм
де эволюциялық даму кезінде оларды белсенді түрде жеңіп шығу үшін ерекше
жетілген бейімделу амалдары қалыптасады. Сөйтіп организмнің туа біткен
икемделу бағдарламасына негізделген және тіршілік тәжірибесіне сәйкес әрбір
адамға және жануарларға тән үйреншікті мінездің жаңа түрлері қосылады.
Мінез-құлықтың даралама бейімделу негіздеріне шартты рефлекстік әсерленіс
жатады.
Адам мен жануарлардың тіршіліктік іс-әрекетінде пайда болған
әсерленістері үнемі ауысып отырады. Кейбір шартты рефлекстер нықталады,
басқалары жойылады, ал біразы бірін-бірі алмастырып тұрады. Организмнің
әртүрлі тіршілік жағдайларына жекелей бейімделу нәтижесі, оның шартты
рефлекстік іс-әрекеттің нейродинамикасы, мидың негізі қоздырушы және
тежеуші әсерінің арақатынасына байланысты болады. Мидың қарама-қарсы тұрған
қозу және тежелу үрдісінің мызғамас бірлігі барлық шартты рефлекстік
әрекеттің түбегейлі тетігін жасайды.
Бұл екі жүйке үрдістері бір-бірімен өзара әрекеттесіп шартты рефлексті
қалыптастырады.
1.Жүйкедегі қозудың өрістеуі туралы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.