Қазақ әдебиетінің тарихы және оны дәуірлеу мәселесі
Алғы сөз
Қазақ әдебиетінің тарихы және оны дәуірлеу мәселесінде еліміз егемендік
алғалы қайта қаралып жатқан тұстары аз емес. Соның бірі,- Қазақ әдебиеті
тарихының ХІХ ғасырдың екінші жартысымен ХХ ғасырдың бас кезіндегі кезеңі.
Қазақ әдебиетіне қатысты айтылмай жүрген жайлар толықтырылды. Әдебиет
өкілдері әдебиет тарихы іліміне қайта ендірілді. Мысалы, Алаш қайраткерлері
шығармалары қайта қаралып, түгенделіп жинақ болып баспа бетін көрген,тіпті
шығармалар жинағы болып, томдықтарға топтастырылып, жүйеленіп қайта басылып
жатқаны қаншама. Яғни қазақ әдебитінің кемшілігі түзелді,тарихы түгенденді.
Әйтсе де осы мәселеде әлі де жете айтылмай, өз дәрежесінде зерттеліп,
зерделене қоймай келе жатқан жәйт әсіресе ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен
ХХ ғасырдың алғашқы жартысында шығармашылық етіп, жемісті еңбек еткен қазақ
әдебиетіне тақырыптық, жанрлық, көркемдік тұрғыда мол табыс әкелген ақындар
шоғыры бар. ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасыр басында ерекше
өркендеген қазақ әдебиетінің осы саласы жөнінде ғалымдар әркез ойларын
ортаға салып, өз тұжырымдарын ұсынып отыр. Қазақ діни шығармалары жөнінде
өткір, сыни көзқараста болған Ш.Уалихановтан бастап А.Байтұрсынов,
С.Сейфуллин, М.Әуезов, Б.Кенжебаев, Ә.Қоңыратбаев, М.Қаратаев, С.Телжанов,
Ә.Сатыбалдиев, М.Бөжеев, Ә.Жиреншин, З.Ахметов, С.Қарабаев, Р.Бердібай,
С.Қасқабасов, М.Мырзахметов, Ш.Елеукенов Ө.Күмісбаев, А.Қыраубаева,
Б.Әзібаева, Ш.Елеукенов, Ү.Сүбіханбердина, Ж.Шалғынбаева секілді ғалымдар
қазақ кітаби ақындары және олардың әдеби мұрасы жөнінде кейде арнайы
орындалған ғылыми еңбектеріде, кейде өзге тақырыптар барысында жанама сөз
етіп отырды. Оларды бүгінгі әдебиет тарихы ілімінде кітаби ақындар,
қиссашыл ақындар немесе шайырлар секілді түрлі атаулармен беріп
келеді.Бұл жәйт олардың мұсылманша оқып, арап, парсы тілдерін, ислам діні
ілімін меңгеріп өсуі мен шығармашылықтарының дінмен, шығыс ... жалғасы
Қазақ әдебиетінің тарихы және оны дәуірлеу мәселесінде еліміз егемендік
алғалы қайта қаралып жатқан тұстары аз емес. Соның бірі,- Қазақ әдебиеті
тарихының ХІХ ғасырдың екінші жартысымен ХХ ғасырдың бас кезіндегі кезеңі.
Қазақ әдебиетіне қатысты айтылмай жүрген жайлар толықтырылды. Әдебиет
өкілдері әдебиет тарихы іліміне қайта ендірілді. Мысалы, Алаш қайраткерлері
шығармалары қайта қаралып, түгенделіп жинақ болып баспа бетін көрген,тіпті
шығармалар жинағы болып, томдықтарға топтастырылып, жүйеленіп қайта басылып
жатқаны қаншама. Яғни қазақ әдебитінің кемшілігі түзелді,тарихы түгенденді.
Әйтсе де осы мәселеде әлі де жете айтылмай, өз дәрежесінде зерттеліп,
зерделене қоймай келе жатқан жәйт әсіресе ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен
ХХ ғасырдың алғашқы жартысында шығармашылық етіп, жемісті еңбек еткен қазақ
әдебиетіне тақырыптық, жанрлық, көркемдік тұрғыда мол табыс әкелген ақындар
шоғыры бар. ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасыр басында ерекше
өркендеген қазақ әдебиетінің осы саласы жөнінде ғалымдар әркез ойларын
ортаға салып, өз тұжырымдарын ұсынып отыр. Қазақ діни шығармалары жөнінде
өткір, сыни көзқараста болған Ш.Уалихановтан бастап А.Байтұрсынов,
С.Сейфуллин, М.Әуезов, Б.Кенжебаев, Ә.Қоңыратбаев, М.Қаратаев, С.Телжанов,
Ә.Сатыбалдиев, М.Бөжеев, Ә.Жиреншин, З.Ахметов, С.Қарабаев, Р.Бердібай,
С.Қасқабасов, М.Мырзахметов, Ш.Елеукенов Ө.Күмісбаев, А.Қыраубаева,
Б.Әзібаева, Ш.Елеукенов, Ү.Сүбіханбердина, Ж.Шалғынбаева секілді ғалымдар
қазақ кітаби ақындары және олардың әдеби мұрасы жөнінде кейде арнайы
орындалған ғылыми еңбектеріде, кейде өзге тақырыптар барысында жанама сөз
етіп отырды. Оларды бүгінгі әдебиет тарихы ілімінде кітаби ақындар,
қиссашыл ақындар немесе шайырлар секілді түрлі атаулармен беріп
келеді.Бұл жәйт олардың мұсылманша оқып, арап, парсы тілдерін, ислам діні
ілімін меңгеріп өсуі мен шығармашылықтарының дінмен, шығыс ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz