Семей полигоны. Ядролық зерттеу полигоны



Семей полигоны.
Ядролық зерттеу полигонын құру туралы шешім ССРО Министрлер Кеңесінің
және КОКП Орталық комитетімен 1947 жылы 21 тамызда қабылданды. Полигон Оқу
полигоны ауызша аталды, шифр әскери бөлім 52605. Полигонның қалыптасуы
Москва облысының Звенигород қаласында басталды. Алғашқы әскери бөлімдер мен
жеке бөлімшелер 1947 жылғы 1 маусымнан бастап Павлодар облысының Майский
ауданының Молдары поселкесіне қоныс аудара бастады. Полигон Қазақстан
Республикасының Семей, Павлодар, Қарағанды облыстарының аумақтарында
орналасқан. Жалпы ауданы-18500км кв., периметр-600 км-ге жуық. Аталған
облыстардың тәрбітіне 54%, 39%, және 37% полигон аумағы тиіс келеді.
Полигон сынақтарына дайындық жұмыстары 1949 жылғы шілде айында аяқталды.
Сол жылдың 29 тамыз айында ССРО-да алғаш ядролық құрылғының сынағы
өткізілді. Сынаққа тікелей ғылыми жетекшілік И.В. Курчатов атқарды. 1953
жылғы 12 тамызда полигонда алғаш термоядролық құрылғы , 1955 жылы 22
қарашада – сутегі бомбасы сыналды. Ядролық сынақтар ядролық жарылыс
құрылғылары және қарулардың үлгілерін сынау мақсатында өткізілді. Кейіннен
халық-шаруашылық мақсатта өткізілді. Полигон күрделі ғылыми-зерттеу кешені
болып саналды. Құрылымы жағынан ол базалық Курчатов қаласынан тұрды.(ауд.
М) , Балапан лабораториялық -эксперименттік базасымен,пл. № 10, пл.
Дегелен, пл. Ш.
Сынақ алаңдары құрылысымен қатар сынақ алаңынан 130 км Семей қаласынан
батысқа қарай орналасқан тұрғын әкімшілік орталық салына бастады. Алғашқыда
тұрғын қалашық әскери гарнизон қызмет істеді, Семей- Конечная бекеті
теміржол магистралі құрылысының аяқталуынан соң айрықша құпиялылығына
байланысты Москва-400 атауына ие болды. 1947 жылдан бастап қала статусына
ие болып, Курчатов аталынды. Әлемге Семей-21 ретінде белгілі (пошта
бөлімшесі). Қаланың тарихы ядролық қару базасының құрылу тарихымен ажырамас
байланыста. Өзінің тарихындағы ең сұрапыл Ұлы Отан соғысында қорғаныс
сипаттағы күрделі мәселелер шешімімен, 1947 жылы ССРО МК және КОКП ОК
қаулысымен Тау сейсмикалық бекеті (ТСБ), атомдық зарядтарды табиғи сынау
үшін 905 обьектісі құрылды. ОП-2 алашқы командирі артиллерия генерал-
лейтенанты Рожанович Петр Михайлович (1948 жылғы ақпан- қыркүйек).
Оны артиллерия генерал- майоры Колесников Сергей Георгиевич
алмастырды. Семей сынақ полигонының соңғы командирі Коноваленко Юрий
Владимирович болды. Алғашқы дайындыққа жетекшілік етуші Игрь Васильевич
Курчатов болды. Әскери құрылысшылар 1947 жылы Ертіс өзенінінң жағасына (Обь
өзенінің үлкен сағасы, Қазақстанның маңызды өзендерінің бірі) орналасты.
Семей қаласынан шамамен 130 км, ағыстан төмен қарай тұрғын-үйлердің,
әкімшілік ғимараттардың, техникалық құрылғылардың құрылыс-монтаждау
жұмыстары жүргізіле бастады. Бос орында құрылыс бастау қиынға соқты. Жеке
құрам үшін шатырлы қалашық, өзен ағысына жақын жерде су ысыту үшін темір
бөшкелері бар моншалар жасалды. Сонымен қатар сәскерлерге жертөлелер жасау
үшін жер қазылып, фашиналар тоқылып, орманнан тіреулер алынып, жертөлелерді
фашиналармен жауып, үстінен құм себілді. Офицерлер жертөлелері
тақтаййшалармен жабылып, ішінен фанералармен қоршалды. Әскерлерде қыс
бойына тамшылар тамып, әсіресе жылынған мезгілде тоқтамады.Отынның
жеткілікті мөлшерде болмауы офицерлер үйінің қабырғаларында шық қырау
қабаттарымен қапталатын. Қыс (әсіресе 1948 жылы) өте қатты болды, 40-50
градусқа дейін жететін және қол және аяқ саусақатарының үсініп, кестіру
жағдайлары жиі болған. Ақпан айларының аязынан, боранынан жертөлелер
есіктері жабылып қалып, көбінесе аршып алуға тура келетін. Жеке құрамға
азық-түлік жеткізу үшін автожолдардың болмауынан күніне 300гр. Нан ғана
жеуге рұқсат етілген.
Полигондағы өмір сүру жағдайы майдандағыдан кем болған жоқ: сол сияқты
жертөлелер, жол қазандық азықтану, заттық, саудалық аттестаттар, жанұядан
алыстатылу, қатаң жағдай режимі. Қойылған мәселелерді орындау, үлкен ерік
күші, шыдамдылық, жеңімпаз елге деген сүйіспеншілік, әскери құрылысшаларға,
командирлерге подполковник Барсуков В.М.,, Подполковниктер Евтиков М.А.,
Евдокимов А.А., Тран В.И. және басқаларына өте қысылтаяң мерзімде ,1949
жылдың шілде айына дейін ядролық қаруларды сынау құрылғылары мен
объектілерін дайындауды аяқтау қажет болды. Қатарлас құрамына 2 құрылыс
полкі кіретін 31516 әскери бөліміне жүктелген тұрғын қалашық құрылысы ( М
алаңы) басталды. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Семей полигоны аймағында кездесетін ұзақ өмір сүретін радионуклеотидтердің таралу заңдылықтары
Қазақстандағы атом полигондары
Ядролық сынақтар хронологиясы
Семей ядролық полигонындағы сынақтардың адамдарға, қоршаған ортаға әсері
Семей полигонының инфрақұрылымы
Қоршаған ортаның экологиялық қауіпсіздігін жасау
Радиэкология және биосфера
Қазақстанның ядроға қарсы бастамасы
Семей полигоны және қоршаған орта
Экология жəне табиғат қорғау мəселесі
Пәндер