Солақайлықтың психологиялық-физиологиялық ерекшеліктері

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарындағы студенттердің ғылыми-
зерттеу жұмыстарының конкурсы

Тақырыбы: Солақайлықтың психологиялық-физиологиялық ерекшеліктері

Түркістан, 2013ж
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым Министрлігі
Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Тарих-педагогика факультеті

Жалпы психология кафедрасы

Тақырыбы: Солақайлықтың психологиялық-физиологиялық ерекшеліктері

Орындаған:
Педагогика және психология

мамандығының 3-курс

студенті Нұрпейіс Рүстем

Ғылыми
жетекшісі: оқытушы Умбетова А.Қ.

Түркестан-2013

МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...4
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
І СОЛАҚАЙЛЫҚТЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНІҢ ҒЫЛЫМИ
ТЕОРИЯЛЫҚ
МӘСЕЛЕЛЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ..

1.1Солақайлықтың психологиялық ерекшеліктерінің теориялық
мәселелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ..
1.2Солақай кемістік 14
емес ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...

ІІ СОЛАҚАЙЛЫҚТЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІК-ТЕРІН
АНЫҚТАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
2.113 тамыз – Халықаралық солақайлар 19
күні ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
2.2Солақайлықты анықтаудың зерттеу 20
әдістері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...

Қорытынды ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...24
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... .
Пайдаланылған әдебиеттер 25
тiзiмi ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
..

Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..26

Кіріспе
Баланың мектепке даярлығын анықтаға арналған психологтар мен
педагогтардың зерттеуінде балалардың жеке басын дамыту, психикалық дамуын,
даралық ерекшеліктерін, ішкі потенцияалын анықтау мәселелерінің аспектілері
жан-жақты зерттелгені еш дау тудырмайды. Әлі де зерттелмеген мәселелердің
қатарына солақайлық мәселесінің жататындығы да даусыз.
Осы уақытқа дейін өскелең ұрпақтың тәрбиесімен, денсаулығымен
айналысқан мамандар солақайларды міндетті түрде онқайлыққа үйрету қажет деп
есептейді. Баланың сол қолымен жазуға, әрекет еткен жағдайдағы мезетке
дейінгі оның ойында бұрын байқалмаған астеникалық белгілер көрініс бере
бастайды. Атап айтқанда бала тез шаршағыш болады, жұмыс істеу қабілеті
төмендеп, сол қ олының шаршап, басының ауырғандығының белгілері көрінеді.
Осы аралықта баланың түнгі ұйқысы бұзылады, тамаққа тәбеті шаппай, бойында
ызақорлық, ұстамсыздық, қызбалық байқалып, ата-аналарына, тәрбиешілеріне
қарсылық реакциясы жиіленеді. Асқынып кеткен жағдайларда тұтықпа, дәретін
ұстай алмау жағдайлары орын алады.
Солақайларды оңқайлыққа ешқандай жағымсыз жағдайларсыз-ақ қайта
үйретуге де болады. Сондықтан балаларды қайта үйрету мәселесі әрбір нақты
жағдайға сәйкес, атап айтқанда олардың денсайлық жағдайларын, ағзаның
бейімделе алу мүмкіндіктерін, физиологиялық алғы шарттарын, психологиялық
ерекшеліктерін ескере отырып жүргізілуі тиіс. Кейде солақайлардың өзі қайта
үйрету дағдыларынсыз да баланың психикасына жағымсыз әсер етуі мүмкін.
Мұндай жағдай да солақайлықпен қосарлана жүретін оның сыртқы белгілерін
тексере отырып, қайта үйреткен жөн. Ал егер де солақайлық тұқым қуалаған
болса, қайта үйрету әрекеттерінің жүзеге асырылмағаны дұрыс.
Солақайлық, әдетте түзетуді қажет ететін нормадан ауытқушылық ретінде
қабылданады. Сондықтан өткен ғасырдың 90 жылдарына дейін солақайлармен
күресу КСРО көлемінде кең етек алып келді. Бірақ бұдан ештеме шықпады.
Керісінше солақайлардың психикалық жарақаты пен неврозға, тіл
кемшіліктеріне әкеліп соқтырды.
Солақай бала мектеп табалдырығын аттағанда қиыншылыққы тап болады.
Мәселен, мұғалімнің қаламыңды оң қолымен ұста, неге қарындашты тағы сол
қолыңмен ұстадың? деген т.б., ескертулері балаға ыңғайсыздық тудырады.
Қанша талап қойылса да, оң қолыңмен жұмысты орындау өз нәтижесін
бермеуі мүмкін.
Зерттеудің мақсаты - солақайлықтың психологиялық-физиологиялық
ерекшеліктерін теориялық негіздеу және ғылыми-әдістемелік нұсқау жасау
Зерттеу міндеттері:
1. Солақайлық проблемасына байланысты ғылыми теориялық әдебиеттерді
талдау.
2. Солақай ұғымының мәнін және табиғатын ашу.
3. Солақайлық проблемасы зерттелінуінің ғылыми-теориялық аспектілері
мәнін кеңінен ашу.
4. Солақайлық проблемасына қатысты практикалық-әдістемелік нұсқаулар
ұсыну.
Зерттеу объектісі. Әлеуметтік-психологиялық құбылыс ретіндегі солақай
мәселесі болып табылады.

І СОЛАҚАЙЛЫҚТЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНІҢ ҒЫЛЫМИ
ТЕОРИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ
1.1 Солақайлықтың психологиялық ерекшеліктерінің теориялық мәселелері
Қазақстанда тәуелсіздік жылдарынан кейін де бұл үрдіс жалғаса берді.
Кейбір орта мектептерде солақай баланы бірінші сыныптан оң қолмен жазуға
тәрбиеледі. Жас Отан ЖҚ-ның облыстық филиалының атқарушы хатшысы Самат
Жәкенов осындай тәрбиеден өткен. Мұғалімдер қаламды оң қолына ұстатып
қойғандықтан ол бастауыш сыныптарда өзінің солақай екенін білмеген. Тек
жоғарғы сыныпқа өткен соң ғана жазуды оң қолымен жазса да, барлық ауыр
жұмыстарды сол қолымен атқаратынын байқаған.
- Бұл менің бойыма қанмен келген қасиет. Мені оң қолмен жазуға үйретсе
де, әлі күнге дейін жазуым шалағай. Оң қолға қарағанда сол қолыммен тез әрі
тайға таңба басқандай қылып жаза аламын. Бір қызығы мені сол қолмен жазуға
ешкім де үйреткен жоқ. Адам жаратылысын өзгертуге болмайтын шығар, – дейді
Самат Жәкенов.
Қоғам табиғатқа қарсы шығып, адамның жаратылысын өзгеру қателік екенін
түсінгеннен кейін солақайларды оң қолға баулу тоқтатылды. Керісінше ТМД
елдерінің барлығында дерлік солақайлардың құқығын қорғайтын ұйымдар мен
орталықтар ашыла бастады. 1984 жылы 13 тамызды ЮНЕСКО Солақайлар күні деп
белгіледі. Зерттей келе психологтар солақайлардың шығармашылық әлеуеті
мықты болатынын анықтады. Олар дарындылардың дені солақайлар екенін атап
көрсетті.
Ресейлік ғылымдардың зерттеулері бойынша шынымен адамзаттың көп бөлігі
оң қолды, тек 5-12 пайызы ғана солақай екені анықталып отыр. Бірақ солақай
мен оңқайларды бір жақты топтар деуге болмайды. Олардың ішінде жоғары
дәрежелі солақайлар және жоғары дәрежелі оңқайлар болады.
Көптеген шет елдердегі зерттеулерге де көз жүгіртсек, солақай балаларды
оң қолға үйретпейді, керісінше оларға арнап арнайы оқулықтар, құрал-
жабдықтар солақайлармен тиімді қарым қатынас жасайу арқылы олардың жан-
жақты дамуына мүмкіндік жасалатындығы айтылады. Көптеген шет ел
қалаларында солақайларға арналған түрлі тұрмыстық заттар, дене тәрбиесіне
арналған құралдар, іс машинелері сол қолға арналған компьютерлер және де
қажетті заттар сатылатын арнайы дүкендер бар. Өкінішке орай, біздің
елемізде солақайларға қатысты мұндай жасау ескерілмеген.
Атақты американ оқымыстылар С.Спрингер мен Г.Дейч өздерінің Сол ми,
Оң ми атты еңбектерінің бір тарауын сол қолдың құпиясы деп атаған. Онда
мынадый түйіндер айтылған: ... біз әлі де солақайлар оңқайлардан несімен
ерекшеленеді және солақайлық потологияға жатпай ма? деген сұраққа жауап
таба алмадық, -дейді.
Біздің қоғам адамдар құралған. Сол адамдар өзін ара егіздер,
мүгедектер, мүмкіндігі шекетеулі, жетімдер т.б болып ерекшеленіп жатады.
Солардың бірі -солақайлар. Олар да қатардағы адам. Алайда олардың қалған
адамдардан айырмашылығы неде? Неге олар солақай болып туылады? Ең алдымен
солақай деген кім? Солақай – оң қолынын гөрі, сол қолымен жазуға
ыңғайланған немесе тума дарыған жеке тұлға.
Жалпы, олардың өз мерекесі бар. Бүкіләлемдік солақайлар күні ең алғаш
рет 1992 жылы 13 тамызда аталып өткен. 1990 жылы бұл мерекені атап өтуді
ұсынған - британдық Солақайлар клубы болып табылады. Мереке биыл
халықаралық деңгейде жиырмасыншы рет аталып өткелі отыр. Бір қызығы, сол
қолмен жазатын азаматтар жер бетіндегі тұрғындардың 45 пайызын құрайтын
көрінеді.
Әлемдегі әрбір жүз адамның біреуі ғана солақай болып туылады. Қазір Жер
шарында 6 млрд-тан астам адам болса, 60 млн адам солақай екеніне осыдан көз
жеткізуге болады. Ана құрсағында жатқан шарананы дәрігерлер 10 -11
аптасында солақай немесе оңқайлығын анықтайды. Осындай қасиет әйелдерге
қарағанда ер адамдардың бойында көп. Мұндай азаматтар әлемде Оңтүстік Азия,
Шығыс Еуропа, Австралияда көбірек кездеседі. Ал Америка және Африка
құрлықтарында солақайлар саны өте аз. Назар аударарлық-ақ нәрсе, десек те
сәби неге солақай болып туылады? Күнен- күнге қарыштап дамып келе жатқан
ғылым құрсақта жатқан жас сәбидің солақай немесе оңқай екененін небары 10-
11 аптада анықтайтын дәрежеге жетіп отыр. Оны білу аса қиындық тудырмайды.
Ана құрсағында жатқан нәресте оң қолының бас бармағын сорса- оңқай, сол
қолының бармағын сорса-солақай болып дүниеге келетіндігі анықталған.
Ғалымдар сондай бір сәбиді ер жеткенше бақылағанда қателеспепті.
Мамандардың бағалауына қарағанда, мұның әртүрлі себебі бар. Соның
ішіндеақиқатқа жанасатыны - екі пікір.
Біріншісі - тұқым қуалаушылық, демек әке-шешесінемесе ата-бабасында
осындай ерекшелік болса, ұрпағында да бұл жайт қайталанып отырады.
Екіншісі - патологиялық себептерден орын алуы мүмкін. Нақты айтар
болсақ,ананың босануы кезінде немесе сәби іште жатқан кезде әртүрлі жарақат
алуы ықтимал. Соның салдарынан қимыл-әрекет пен қуат сол қолға беріліп,
солақайлық дамуы мүмкін дейді мамандар. Солақай болып туылған бала 5-6
жасқа дейін оның қиындығын еш сезінбеуі мүмкін. Ал мектеп табалдырығын
аттаған тұста мұғалім ата-анасына сіздің балаңыз солақай екен деп сауал
қоюы заңды. Бұған шамданып, Жоқ, менің баламның денсаулығы дұрыс, бәрі
жақсы деп жауап беруіңіз мүмкін. Бірақ мектеп кезінде оң қолмен де және
сол қолменде жазатын балалар қиыншылықтармен кездеседі, иа шынменде сол
қолмен жазатын балалар көп қиыншылықтар өткереді
Мысалы: жазу, сурет салу, сызу есеп жәнеде т.б Ақиқаты - солақайлық
қалыпты жағдай. Сол қолмен жазатындарды нашар немесе жаман кісі, бұл адам
ағзасының кемтарлығы деп еш уақытта атауға болмайды. Дәрігерлердің айтуына
қарағанда, солақай болып туылған 344 сәбилердің ми құрылымының дамуы
алғашқыда баяу болып көрінеді, кейін уақыт өте келе бұл жағдай білінбей
кетеді.
Генетикалық жағынан солақай болып туылғандар ми қабатының жарты шарының
арасындағы бөлiнiске байланысты ол өз қалауына орай солақай түрде әрекет
жасамаса, мұның соңы түрлi ауруларға, атап айтсақ, кекеш, тұтықпа секiлдi
науқастарға әкеп соқтырады екен. Қалай айтқанда да, көптеген зерттеулер
барысы көрсеткендей, адамдардың солақай болып туылуы олардың психологиялық
ерекшеліктері мен артықшылықтарын білдіретін көрінеді. Жалпы, олардың
оңқайлардан ерекшелігі байқалады, біріншіден мұндай адамдар аса талантты,
дарынды болып келеді.
Солақайлардың миының оң жақ жарты бөлігі жақсы жұмыс істейді,
сезімталдық пен есте сақтау, сараптау сияқты қабілеттер оларда жақсы
дамыған. Сондықтан солақайлардан шығармашылық адамдары, суретшілер,
сазгерлер, ақындар мен музыканттар көп шығады [1].
Жалпы, өткен дәуірге көз салсақ, бұрын солақайларға көзқарас дұрыс
болмаған. Ертедегі Римде Жаратқанның оларға көзі теріс түскен, солақайлық
жауыздықтың белгісі деп қарап, осылай туылған-дарды баскесерлік әрекетке
итермелеген, оларды тапсырыспен кісі өлтіруге жұмсаған. Ал ертеде
германиялықтар солақайларды дүниеге ыңғайсыз келгендер деп оларды мазаққа
айналдырған. Жапондар болса, болашақ жары сол қолмен жазатынын біліп қалса,
бірден ажырасатын болған. Ал ежелгі Русьте сот залында солақай адамдарды
куә ретінде қатысуға тыйым салған. Орта ғасырларда қарт құрлық
солшылдарға қатысты теріс көзқарас XX ғасырдың басында да жағымсыз
күйінде келді. Британ психологы Кирил Берт Солақайлар өмірге астамшылықпен
қарайды, олар өзін қоярға жер таппайды, тағдыры қиындау болып өтеді десе,
неміс психологы Рудольф Херц жақсы тәрбиеленген баланың солақайлығы кез
келген қимыл-әрекетте бәрібір қолайсыздық тудырады деп қорытынды жасаған.
Бұл, әрине, ерте ғасырдан қалған ескі көзқарас.
Әлем танитын Моцарт, Леонардо да Винчи сияқты ғұламалар мен Lady
Gaga, Джастин Бибер, Анджелина Джоли, Мэри-Кейт Олсен, Бен Стиллер және
т.б. талай атақты солақай өнерпаздар шыққан. АҚШ-тың 42-ші президенті Билл
Клинтон мен қазіргі президенті Барак Обама да солақайлардың қатарында.
Ресейде солақай Николай Лесковтың Левша шығармасынан кейін солақай сөзі
өнерлі, шебер деген ауыспалы мағынаға ие болған. Осының барлығы біртіндеп
солақайлар туралы қалыптасқан теріс пікірлерді ығыстырып шығарды.
Бүгінгі таңда солақайларға қарасты көзқарас оңды шешімін тапқан.
Ағылшын ғалымы Крис Макманус Оң және сол қол атты кітабында адамзат
тарихында солақайлар оңшылдарға қарағанда, ғаламат дарынға ие болып,
теңдессіз табысқа қол жеткізгенін жазады. Өткенге үңіліп қарасақ,
шындығында да солай, Мыс: Әйгілі теннисшілер: Джон Маккинрой, Моника Селеш,
Мартина Навратилова – солақайлар. Тарихта солақай бола тұра дарындылығымен
танылған – Аристотель, Юлий Цезарь, Жанна д,Арк, Наполеон, Уинстон
Черчилль, Пушкин, Толстой, Шопен, Чаплин, Леонардо да Винчи, Микеланджело,
Исаак Ньютон, Марк Твен, Роберт Шума, Елизавета патшайым, оның ұлы Чарльз,
немересi Уильям, Американың президенттерi – Рональд Рейган, Джордж Буш –
ағасы, Билл Клинтон, Барак Обама, компьютер миллиардерi Билл Гейтс, Мэрилин
Монро, Джулия Робертс, Пол Маккартни, Сильвестр Сталлоне, Том Круз, Николь
Кидман, Селин Дион, Эминем... сынды көптеген тұлғалар бар болса, Нұрғиса
Тiлендиевтiң домбыраны сол қолымен тартатынын дүйiм қазақ бiледi,
халқымыздың тұңғыш музыкатанушысы Ахмет Жұбанов, еліміздің танымал
суретшісі Гүлфайруз Исмайлова және т.б. Лондон Олимпиадасында абыройымызды
асқақтатып алтын медаль алған Серік Сәпиев те солақай екен. Есімі белгілі
қазақтардың ішінде де солақайлар баршылық [2].
Кезінде ұстаздар тарапынан жасалған қысымға қарамастан, солақай
қалпынан жаңылмаған жандар да баршылық. Қазір олардың арасында түрлі
қызметте жүрген адамдар бар. Солардың бірі – біздің әріптесіміз, Қызылорда
қоғамдық теледидарының тілшісі Гүлнұр Бүркітбаева. Оның айтуынша,
солақайлық туа бітті дарыған қасиет екен. Қанша тырысса да, оң қолмен жаза
алмаған көрінеді. Шындығын айтқанда, біздің елімізде солақай адамдар
мүддесін қорғайтын ешқандай қоғамдық ұйым жоқ екен. Бәлкім, ол біздің
селқостығымыздан шығар. Дегенмен бұл тұрғыда ғалымдар тарапынан жүйелі
зерттеу жұмыстары жасалса игі. Тіпті біздің елімізде қанша солақай адамдар
бар екенін тап басып айту да қиынАвстралия нейрофизиология мемлекеттік
университеті мамандарының пікіріне қарағанда, сол қолмен жұмыс
істейтіндердің кез келген нәрсеге жауап қату әрекеті оңқай-ларға қарағанда
жылдам екен және олар тапсырманы тез түсініп, тиянақты орындайтын көрінеді.
Сонымен қатар олар компьютер ойындарын жақсы меңгеріп, дыбыстан жылдам
ұшатын ұшақтарды сапалы басқарады деген болжам бар.
Солақайлар туралы қызықты ақпарат та көп-ақ. Олардың бойында ерекше
қасиет болады. Олар ғылым, өнер, спортқа жақын келеді. Олардың мінез-құлқы
да дербес. Мазасыз, қатал әрі эмоцияға көп беріледі. Солақай жандарды
сабырға шақыру қиын. Жалпы, солақайлық адамзатқа ғана тән емес, Чикаго
қаласының хайуанаттар паркінің мамандары шимпанзенің үштен екісі сол
қолымен тамақ ішеді, ал ақ аюлар не- 345 гізінен сол алақанымен жейді деген
мәлімет келтіреді. Негізі адам мен айуан арасындағы солақайлықта қандай
ұқсастықтар бар, оған қатысты ғылым нақты бір тұжырымын айта қойған жоқ.
Десек те, мамандардың бір дерегі ойлантарлықтай: сол қолмен жұмыс істей-
тіндердің 80 пайызы аллергиялық ауруларға жиі ұшырайтын көрінеді, олардың
арасында өзіне-өзі қол салатындар мен араққа әуестенетіндер көп. Тіпті олар
оңқайларға қарағанда
5 жыл аз өмір сүреді деген де дерек бар. Дәрігерлердің әңгімесіне назар
аударсақ, егер баланың әке-шешесі оңшыл болса, балаларының 67,3 пайызы
оңқай, қалғаны солақай болып өмір сүреді екен. Ал егер керісінше болса,
онда ұрпақтарының 48,9 пайызы оңқай, ал 27,7 аралас, 23,4 пайызы сол қолмен
көбірек қимылдайтын көрінеді. Алайда бұл көрсеткіштер қаншалықты шындыққа
жанасымды, бұл беймәлім нәрсе Солақайлық, әдетте түзетуді қажет ететін
нормадан ауытқушылық ретінде қабылданады. Сондықтан өткен ғасырдың 90
жылдарына дейін солақайлармен күресу КСРО көлемінде кең етек алып келді.
Бірақ бұдан ештеме шықпады. Керісінше солақайлардың психикалық жарақаты пен
неврозға, тіл кемшіліктеріне әкеліп соқтырды. Сондықтан Кеңес Одағында да
1986 жылы солақай балаларды оңқайлыққа үйренуге міндеттеу заң жүзінде
тыйылған [3].
Қазақстанда тәуелсіздік жылдарынан кейін де бұл үрдіс жалғаса берді.
Кейбір орта мектептерде солақай баланы бірінші сыныптан оң қолмен жазуға
тәрбиеледі. Жас Отан ЖҚ-ның облыстық филиалының атқарушы хатшысы Самат
Жәкенов осындай тәрбиеден өткен. Мұғалімдер қаламды оң қолына ұстатып
қойғандықтан ол бастауыш сыныптарда өзінің солақай екенін білмеген. Тек
жоғарғы сыныпқа өткен соң ғана жазуды оң қолымен жазса да, блық арауыр
жұмыстарды сол қолымен атқаратынын байқаған. Қазір көптеген жас отбасыларда
Солақай баланы қалай тәрбиелейді? Ол кемістік болып санала ма? Деген
сұрақтар туындауда, және біз оған былайша жауап бере аламыз Жоқ солақайлық
немесе кемістік емес Себебі, психологтардың пайымдауынша, олардың
шығармашылық потенциалы мықты болады екен.
Солақайлар негізгі төрт топқа бөлiнеді екен.
1. Тұқым қуалайтын түрi.
2. Әйелдердiң кеш босануынан, сол себептi де толғақ ауыр жағдайда
болатындықтан, оң жақ қолдың жұмыс iстеуiне жауап беретiн мидың сол жақ
жартышары зақымдануына әкеп соқтыруынан жаралған солақайлар.
3. Кесел жүре жабысады, бала кезiнде оң қолын жарақаттап, күйдiрiп
алғандар, амалсыз сол қолға бейiмделедi.
4. Әдейi елiктеп жүрiп солақай болғандар
Солақай адамға оң қолмен істе деп міндеттемеу керек. Себебі
мединициналық мәліметтердің айтуынша солақайларды оңақай қолға үйрету
мүлдем дұрыс емес. Өйткені олар демікпе кекеш ауруларына шалдығатын
көрінеді
Солақайларды анықтау оңай егер оған калам немесе қарындаш берсеніз олар
оны сол қолымен алады. Мектеп жасына дейінгі балалардын он немесе сол
қолымен жазатынын анықтау оңай себебі олар қай затты устасада сол қолымен
ұстап сол қолымен қимылдайды. Көп жағдайда солақай балалар мектепке
барғанда өз жолдастарына қарағанда қиналады, себебі оларда қабылдау қасиеті
баяулайды да, физиологиялық жағынан шаршаңқы болады, бірақ бұл үнемі
осылыай қалады деген сөз емес себебі бұл үақыт өте кетеді [
Не себепті мектепке барғанда балалардың оң немесе сол қолмен жазатыны
анықтайды? Себебі мектеп жасына дейінгі балардың қабылдауын, қабілетін,
мінезін жас ерекшелгін ескереді. Француз ғалымы Озьянстың зерттеулері
бойынша сол қолмен жазатын баларды анықтау үшін мынадай төмендегі
тапсырмаларды орындату қажет. Олар:
1. Бөтелкенін қақпағын бұрап жабу
2. Сіріңке жағу
3. Қағазды қайшымен кесу
4. Түйме қадау
5. Аяқ киім тазалау
6. Жіп орау
7. Бір ыдыстан екінші ыдысқа су құйу
8. Гайканы шешіп алу
9. Инемен бір нуктеге тию
10. Кішкене заттарды кішкене целиндрға салу
11. Карточкаларды құрастыру
12. Кішкене тесіктер жасау
13. Суретті өшіргішпен өшіру
14. Инеге жіп сабақтау
15. Өзіңнен шаң сілку
16. Жіңішке бутылкаға тамшы тамызу
17. Стаканнын ішінен түймені қасықпен алу
18. Сылдырмақпен қоңырау шалу
19. Құлыпты ашып, жабу
20. Стаканнан бір екі ұрттам су ішу
Сол қолымен жазатын балалар көбінесе сезімшіл, нәзік, мазасыз, уайымшыл
сонымен бірге шаршаңқы және жұмыс істеу қабілетінің төмен екені байқалады.
Шындығын айтқанда, біздің елімізде солақай адамдар мүддесін қорғайтын
ешқандай қоғамдық ұйым жоқ екен. Бәлкім, ол біздің селқостығымыздан шығар.
Дегенмен бұл тұрғыда ғалымдар тарапынан жүйелі зерттеу жұмыстары жасалса
игі. Тіпті біздің елімізде қанша солақай адамдар бар екенін тап басып айту
да қиын
Сондай-ақ, оңқайларға қарағанда солақайлар өмірде біраз қиындықтарға
тап болады екен. Өйткені, көбіне керек дүниелер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.