Химиялық байланыс және молекулалар құрылысы

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Сурьма (Sb)
Химиялық байланыс. Сурьма (Sb)
Химиялық байланыс және молекулалар құрылысы.
Химиялық байланыс туралы ілім қазіргі химияның негізгі проблемаларының
бірі.Өйткені не себепті атомдардың
бір-бірімен әрекеттеіп заттар малеколалар, кристалдар түзетін және оардың
түзілу механизімдерін білмей тұрып,заттардың құрамын құрылысын,
реакциалағаштық қабілетін білу қиын. Сондықтан бкіл химия ғылымының даму
дәуірінде химиялық байланыс мәселесіне
зор көңіл береді.
Ғылымға негізделген химиялық байланыстың ең алғашқы теорияын швед
химигі Берцлиус (1812) ұсынды. Берцелиустың электро химиялық
теориясыбойынша бір элементтер екінші бір элементтің теріс полюсі басымырақ
болады да, олар бірін-бірі тартып химиялық қосылыстар түзеді деп
есептеледі. Бірақ Берцелиус теориясы полюстері бірде бір элементтің
электр-нейтрал атомдарынан не себепті жай заттардың (H, CI,O т.б. )
молекулары түзілетін, әсіресе оргоникалық қослыстардың түзілу себебін
түсіндіре алмады.
Химиялық байланыс туралы ілімді дамытуда орыс ғалымы А.М.Бутлеровтың еңбегі
зор. Ол өзінің химиялық теориясын түсіндірді. Бұл теорияның негізгі маңызы
мынандай: молеколадағы атомдар өздерінің валеттілігіне сәйкес бір-бірімен
белгілі ретпен қосылады.
Заттардың қасиеттері молеколадағы атомдардың табиғатына және санына ғана
байланысты емес,сонымен қатар атомдардың бір-бірімен қандай ретпен
орналасуына байланысты. А.М.Буттлеров теориясы қазіргі кездеде қолданылады.
Бұл теория әсіресе оргоникалдық қослдыстардың көп түрлілігін жақсы
түсіндіреді.
Бірақ химиялық байланыстардың түзілу механизімін түсіндіру электрон
ашылғаннан кейін ғана мүмкүн болды.
1916 жылы неміс ғалымы Коссель бір электронның беруі,екінші элементтің осы
электронды қосып алуынан түзілген иондардың арасындағы тартылыстың
нәтежесінде химиялық байланыс түзіледі деген теориясын ұсынды.
Сол жылы американ ғалымы Льюис әрекеттестін атомдардың дара электрондарын
ортақтастырудың нәтежесінде түзілген екі атомға бірдей орптақ қос электрон
арқылы химиялық байлныс түзіледі деген теориясын ұсынды.
Коссель мен Льюстың теорияларын химиялық байланыс теориясының екі жағы деп
қарастырыруға болады. Өйткені Коссель теориясы бойынша химиялық байланыс
(иондық)электрон беру, қосып алу нәтежесінде болған иондар арасында
түзеледі, ал Льюс теориясы бойынша химиялық байланыс екі элементтің
ортақтастырылған қос электрондары арқылы түзеледі.
Химиялық байланыстар атомдардың әрекеттесуі жөнінде пайда болған екі
атомдық немесе көп атомдық тұрақты жүйесінде молеколаларда,кристалдарда
түзіледі. Ковалентті химиялық байланыс түзілу механизімін сутегі
молеколасының пайда болуы мысал ретінде қарастырайық. Сутегі атомы бір
пратоннан,бір электроннан тұрады. Осындай екі атом жеткілікті мөлшерде
бірін-біріне жақындасқанда бір атомның ядросымен екінші атомның электроның
арасында тартылыс күші,ал екі атомның ядролары мен электрондарының арасында
тебу күші пайда болады.
Екі атомның бөлшектерінің бірін-біріне жақындасқанда бір атомның ядросымен
екінші атомның ядросы арасында тартылыс күші,ал екі атомның ядролары мен
электрондарымен арасында тебу күші пайда болады.
Екі атомның бөлшектері бірін-бірі тебу күштері олардың өзара тартылу
күштеріне тең болғанда тұрақты жүие-молекол түзеді.
Атомдардың молекола түзілуін ең басты шарты-молекола түзілгенде энергия
бөлінуі, яғни атомдардың энергия қорынан молеколалық энергия қоры аз болуы
керек. Электрондарының спинтері паралельсутегінің екі атомы жақындасқанда
жүйенің энергия қоры көбейе береді. Мұндай атомларды бір-біріне
жақындастырып ароасында химиялық байланыс түзу үшін көп энергия жұмсау
керек боладыда молеколаны тұрақсыз етеді, яғни химиялық байланыс
түзілмейді.Электрондардың Атомы спинттері қарама-қарсы сутегінің екі атомы
бір-біріне жақындаған сайын жүйенің энергиясы азая береді де,олардың
ядроларының ара қашықтығы r болғанда (r=r) жүйенің энергиясы ең аз шегіне
жетеді, ал ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.