Сызықтық программалау есептерін Спирмен әдісі арқылы шешу

Пән: Математика, Геометрия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ

ТҮРКІСТАН ГУМАНИТАРЛЫҚ-ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

Информатика, арнайы пәндер және физика пәндік комиссиясы

“Экономикалық және өндірістік процесстерді модельдеу”
пәнінен

Тақырыбы: Сызықтық программалау есептерін Спирмен әдісі арқылы шешу

Орындаған: 4е топ оқушысы
Күзербаев Мұрат
Тексерген:

Қуанышбаев М.
Бағасы

Курстық жоба қорғауға жіберілсін
Пәндік комиссия төрағасы: Алиева.К.Ф.

Түркістан – 2009 жыл
Кіріспе

Спирмен (SPEARMAN) Чарльз Эдвард (10.09.1893, Лондон –17.09.1945) —
алғылшын статистикашы және психолг. Лондон және Честерфиль
университеттерінің логика және психология профессоры. Психологиядағы
факторлық анализдің дамуына көп үлес қосқан. Корреляция әдістерінің бірінің
теориясын ұсынған (The Theory of Two Factors. 1923). Әрі қарай осы теорияны
толық психикалық түрде тартуға талпынды. The Principles of Cognition. 1923;
The Abilities of Man. 1927
Клиникалық медецинада және биологияда құбылыстар (белгілер, факторлыр)
арасындағы тәуелділік крреляциялық байланысты сипаттайды. Корреляциялық
байланыста бір белгінің әр бір орташа мөлшер мағынасына, бірнеше басқа
белгілер өзара байланыс мағынасы сай болады. Мысалға адамдар денесінің
салмағы мен бойы өзара байланысты. Бірдей бойлардың беттер тобына көпшілік
денелердің әртүрлі өзгермелері қаралады. Бірақ, бұл көпшілік денелердің
өзгермелері орташа мөлшердің көлем айналасындағы айқындарға түрлендіреді.
Адам денесі және жүрек санының қысқаруы температура денгейі арасында,
сонымен қатар, тәуелділікте де бар болады. Әр түрлі адамдағы дененің бірдей
температурада жүрек жиілігінің жеке (дербес) өзгермелері байқалады, яғни
өзінің орташа айналымында.
Өзгерту қажет, егер бақылаудың көпшілігі корреляциялық байланысында
көрінсе, яғни жиынтығында.
Кесте, графика және корреляциялық коэффициент түрінде ұсыну корреляция
болуы мүмкін. Байланыстың қолдағысы және бағыты көз алдына кестені және
графиканы сипатауға ғана мүмкіндік береді. Дәл осылай, кореляциялық
байланысы ауа температурасында және бронхит оқиғалар сандарының арасында
қолданылады. Сонымен қаттар ауа температурасын жоғарлауында бронхиттың саны
азаяды. Мұндағы кестеде және графикада тапсыруды тап осындай заңдылықпен
сорттауға болады. Бірақ, бұл байланыстың статистикалық анықтығы тек арнайы
корреляция коэффициентін (ryx) және оңың орташа қателігін (mr) өлшеуге
және бағалауға болады.

І бөлім. Ранг корреляция
1.1 Ранг корреляция коэффициеті

Сапалы шамаларды зертегенде кез келген өзіндік жаттығулар үшін
материалдармен қамтамасыз етілген. Тек алғашқы бөлім оның әдістерін басқара
алады. Егер зерттеуші өзіндік тәжірибе жұмысында сапалы шамалардың
тәсілдерін қолдануды бастамаса ол сапалы шамалардың деңгейін бағалай
алмайды. Әрбір тәсіл кез келген сапалы шамаларды техникалық өңдеуге кеңес
береді. Соның ішінде мысалдардың модельдерін жинақтау жаттығулар үшін
есептерді өзіндік есептеу және нәтижеге жету міндетті. Содан кейін ұқсас
өңдеулерге өзіндік тәжірибеден алынған бірнеше мысалдарды кірістіруі
міндетті. Математикалық көзқараспен жаңа тәсілдерді қру бұл бастауышқа тән
қасиет. Бірақ, математикалық ақпарат бұл мақсатқа жету емес. Ол мақсатқа
жету құралы. Мысалыға қарапайым тәсілдержен күрделі тәсілдерге өту кезінде
алғашқысы жеткіліксіз болып қалады.
Кез келген жүйенің күйін белгілі бір нақтылықта мәндер өлшемінің
жиынтығын сипатауға болады, яғни оның өзгеруін анықтайтын. Бұл өлшемдер
өзара жеке-жеке жүйелердің күйлерін салыстыруға мүмкіндік береді және
олардың айырмашылығына шешім шығаруға мүмкіндік береді. Сонымен қаттар оның
жылжуын анықтау үшін, әр түрлі кезең уақыттарында бір жүйе күйін салыстыра
алады
Зертеу жұмыстарының ең маңызды есптерінің бірі зерттелуші құбылыстар
немесе процестерді сипатаушы белгілер арасындағы байланыстың пайда болуы
және орнатылуы.
Функционалдық және корреляцияналдық байланысты ажырату кезінде
функционалдық байланыста қандай да бір белгінің өзгеруі басқадай белгінің
өзгеруімен байланысты.

1.2. Спирмен әдісі

Кореляциялық анализ белгілер арасындағы байланыс тығыздығын (жұптық
байланыста) көлемдік және нәтижелік пен көптік белгі факторларын (көп
факторлы байланыста) анықтауға арналған.
КОРРЕЛЯЦИЯ — себептік тәуелділікті білмейтін айнымалылар арасындағы
байланыс. Ереже бойынша Корреляция термині көлемдік, реттілік және
дихотомикалық айнымалыларға қолданады. Көлемдік және реттілік айнымалыларға
тікелей (шындық) корреляция - осы мәндердің бір уақытта артуын немесе
кемуін білдіреді; кері (жоққа шығару ) корреляция – бір айнымалы мәні
артқан кезде, баасқа айнымалы мәнінің кемуі. Дихотомикалық белгілер үшін
корреляция түзуінің мағынасы мынандай: олар бөлек пайда болғаннан, көбінесе
бірге пайда болады немесе пайда болмайды; Корреляциялақ белгілер бірге
пайда болғанға қарағанда, көбінесе бөлек пайда болады.
Рангтік корреляция — екі рангтік айнымалылардың корреляциясы.
Байланыс рангтерін өзгерту арқылы кез-келген реттік айнымалыларға
қолданылады. Егер бір айнымалы бойынша объект рангін арттырғанда оның
екінші айнымалы бойынша рангі артады. Рангтік корреляция тікелей немесе
шындық деп аталады. Егер бір объект ренгінің айнымалысын артырғанда оның
екінші айнымалысы кемейтін болса , онда рангтік корреляция кері немесе
жоққа шығарылған деп аталыды. Егер бір ранг бірнеше объекттерге
меншіктелген болса, әр түрлі рангтердің бар екенін көреміз. Шеттік жағдайда
рангке байланысты шкала ретінде кез-келген тәртіптік шкала қарастырылады.
Ранг кореляция коэффициенті тәртіптік мәліметтердің байланыс бағыты
және күшінің көрсеткіші болып табылады, сонымен қатар көлемдік (аралық)
көрсеткіштер арасындағы алдын-ала корреляция бағасының бағыты болады.
Рангтік коэффициенттер байланыс тікелей болған кездегі (тәуелділік бағыты
өзгермегенде) корреляция және сипаттама үшін керек, сонымен қатар орташадан
ауытқитын кезде керек.
Корреляция коэффициенті келесі үш қасиетке ие болуы керек:
А) Егер бағалар арасында толық сәйкестік болса, яғни егер әр объект
екі қаттардан бір жерде ғана орналасса, онда крреляция коэффициенті +1-ге
тең болуы керек, және бұл шындық корреляцияны білдіреді.
Б) Егер толық жаққа шығарылған тәуелділік көрінсе, яғни егер бір
бағалар реттілігінде басқасымен салыстырғанда кері бағытта орналасқан
болса, коррелияция коэфициенті –1-ге тең, бұл толық жоққа шығарылған
корреляцияны береді.
В) Қалған жағдайларда корреляция коэфициенті шектік мәндер аралығында
орналасқан; Корреляция коэфициентінің –1-ден +1-ге дейін артуы екі реттік
бағалар арасындағы сәйкестіктің артуын сипаттайды.
Кейбір белгілерге сәйкес орналасқан объекттер қатарын (осы
объекттерге біркелкі емес әсер етуші) реттелген деп атайды. Процесітің
тәртіпке салынуы реттеу деп аталады, ал әрбір мүшесіне ранг меншіктеледі.
Әдетте рангтер реттік сандармен белгіленеді 1,2,3,...,n, мұнда n
–объекттер мөлшері. Осылайша егер қандай да бір зат немесе реттеуден кейін
кім болсада қатардан 5-орын алса, оның рангі 5-ке тең болады.
ІІ бөлім. Ранг корреляция коэфициенті туралы түсінік
2.1 Спирменнің ранг корреляция коэфициенті

Спирменнің ранг корреляция коэфициентінің – құбылыстар арасындағы
байланысты статистикалық зеррітейтін параметрлік емес әдіс. Осы жағдайда
екі зерттеліп жатқан белгілер көлемдік қатарының параллельдік дәрижесін
және сандық шығарылған коэффициенті арқылы орнатылған байланыстың
тығыздығына баға беріледі. Спирменнің ранг корреляция коэфициентінің
практикалық есебі келесі сатылардан тұрады.
1) Әрбір белгіге реттік номер қою (ранг) артуы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.