Тас дәуірі жайлы

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Тас дәуірі
1. Тас дәуірінің географиялық-климаттық жағдайы.
2. Тас дәуірінің зерттелу тарихы.
3. Тас дәуірінің кезеңге бөлінуі.
Пайдаланылатын деректер тізімі:
1. Авдусин Д. А. Основы археологии. М., 1989.
2. Археологические исследования. М., 1990.
3. Археология Центральной Африки. М., 1988.
4. Блаватский В.Д. Античная полевая археологии. М., 1967.
5. Борисковский Р.И. Древнейший каменный век Южной и Юговосточний
Азии. М., 1971.
6. Гальперина Г.А., Доброва Е.В. Популярная история археологии.
Москва, "Вече".-2002.
7. Каменный век. Памятники. Методика. Проблемы. М., 1989.
8. Каталог археологических материалов эпохи кампя и бронзы. М., 1973.
9. Кругликова И.Т. Античная археология. М., 1984.
10. Ларичев Б.Е. Палеолит средней, централной и восточной Азии. М., 1972.
11. Мартынов А.И. Археология. М., 2002.
12. Новое в археологии. М., 1972.
13. Федоров-Давыдов Г.А. Статистические методы в археологии.
М., 1987.
14. Формозов А.А. Археологические путишествия. М., 1974.
15. Палеолпт ближнего и среднего востока. М., 1978.
1. Жер тарихы 5 млрд. жылды құрайды. Адамзат тарихы оның ішінде қысқа ғана
кезеңді қамтиды. Ғалымдар жер тарихын геологиялық кезеңге немесе реттік
топқа бөлді. Геологиялық кезендердің соңғысы — кайнозой кезеңі, яғни
қазіргі біз өмір сүріп отырған геологиялық кезең. Бүл кезең бұдан 60-70
млн. жыл бұрын, адам пайда болғанға дейінгі уақыттан бастау алады. Бүл
кезенде толықтай сүтқоректі жануарлар үстемдік етті. Кайнозой үш кезеңге:
палеоген, неоген және антропоген болып бөлінеді. Бүған дейін геологиялық
әдебиетте палеоген мен неогенді үшінші кезең деп атады, сондай-ақ, оны көп
қолданбайды. Антропоген (гр. антропос - адам, генезис - пайда болу) немесе
ескіше төртінші кезең, яғни адамның пайда боду уақыты мен адамзат дамуы
және оның материалдық мәдениеті деп аталды. ¦лы ғалым В.И. Вернадскийдің
көзқарасы бойынша, бүл жер тарихында орасан зор маңызы бар кезең:
биосфераның (жер шарының тіршілік тараған аймағы) ноосферамен толығуы (гр.
ноос — ақыл, ес, парасат) — деді.
Антропоген кезеңінің басталуы туралы сұраққа жауап беру геологтарға, сондай-
ак, археологтар мен басқа да ғылым өкілдеріне ортақ міндет. Қазіргі
калыптасқан достүр бойынша антропогеннің ең көне кезеңі – плиоцен, яғни
қазіргі өсімдіктердің пайда болуы мен қалыптасу кезеңі. Соңғы мәліметтер
бойынша адамның пайда болған уақыты 3-3,5 млн. жыл бүрын, ал жоғарғы уақыты
1,8-2 млн. жыл бұрын болып табылады.
Антропоген - эонлейстоцен, плейстоцен және голоцен болып бөлінеді.
Антропоген кезендерінің негізінде климаттық жағдайдың тұрақсыздығы
байқалады, яғни мұздықтан — мұз аралас кезеңге алмасты. Мүндай
стратиграфиялық жүйелер және геологиялық бөліністер мен тарихи оқиғалар
тұтастай бір ТМД территориясында немесе шетел территорияларында болған жоқ.
Климаттың түрақсыздығы тек жекелеген аудандар көлемінде жүрді. Мысалы,
мұндай жүйе Русь жазығынан көрінеді. Сопдай-ақ, антропоген кезеңдері Батыс
Сібірде, Қиыр Шығыста және Ортя Азияда жақсы байқалады. Бұлардың барлығы
Батыс Европа кезеңдерімен сәйкес келеді, бірақ өзара байланыстылығы
(корреляция) жөпінде шиеленіскен түрлі көзқарастар калыптасқан. Ойткені,
кейбір археологиялық ескерткіштер (тұрлі) әр түрлі уақытпен белгіленеді.
Антропогеннің плейстоцен уақыты суық болуымен, яғни мұздық кезеңмен
сипатталады. Мұздардың бірнеше факторларға, ең бастысы - тектоникалық
(геол. терм. - жер қыртысы) козғалыстарға әсер етті. Аталған кезеңде орасан
зор территорияларды мұздар басып жатты.
Русь жазығындағы ең көне мұз басқан жерлер - Окс, яғни Альпадағы миндельге
(геол. кезең) сәйкес келеді. Одан кейін лихвиндік (Альпадағы - миндель-
рисс) мұз аралас аймақ болды. Днепрлік мүздық Европа жазығының орталық
аудандарын жауып жатты. Рисс мүздары (миндель-рисс) Батыс Европада Лондонға
дейін созылып жатты. Микулин (рисс-вюрмдік - геол.кез.) мұзаралығы
негізінен жылы және ылғалды болды. Бұл кезеңде ормандар (көпшілігі қызыл
қайың) кең тарала бастады. ТМД территориясындағы ең соңғы мүздық -
валдайлық, яғни вюрмдікпен үйлеседі. Осы геологиялық кезеңмеи ІІлейстоцен
аяқталады. Мұздықтан кейінгі кезең қазіргі геология бойынша голоценге
сәйкес келеді. Мүздық пен теңіз деңгейінің тепе-теңдігі адамзат тағдырына
үлкен әсерін тигізді.
2. ХҮПІ-ХІХ ғасырларда табиғат зерттеушілері ежелгі уакыттарда адам
мен маймылдың зоологиялық жақындығы туралы ғыдымда анықтады. Ч.Дарвин
өзінің "Происхождение человека" ("Адамзаттың пайда болуы") деген еңбегінде
хайуанаттан адамдыкқа өту жолы туралы жазды. Бірақ, Ч.Дарвин адамның басты
айырмашылығын көрсете алмады, яғни биологиялык. факторларды мәлімдеу
(таныстыру) мүмкін болмады. Бұл айырмашылык Энгельстің "Роль труда в
процессе превращения обезьяны в человека" ("Маймылдардың адамға айналу
процесінде еңбектің рөлі") деген еңбегінде дәлелденді.
Адамзаттың пайда болуы мен қалыптасуы ұзаққа созылған процесс болды.
Неоген кезеңінің соңында және неоген мен эоплейстоцен аралығында Африкада,
Оңтүстік Европада және Оңтүстік Азияда адам тектес маймылдардьң бірнеше
түрі өмір сүрді, олардың физикалық құрылымы мен өмір сүру үлгілерінен
адамға айналуының алғышарттары байқалды. Олардың бірнеше түрі:
дриопитектер, рамапитектер, удабнопитектер және түрлі австралопитектер
болды. Олардың көпшілігінің үрпақ эволюциясы (даму, өрістеу) түйыққа
тірелді, өмір сүруі тоқтады. Тек олардың аз ғана бөлігі неогендегі адам
тектес маймылдар австролопитектерге жақындығы байкалады. Сүйек
қалдықтарынан бізге белгілісі, осы кезеңде аңшылықпен айналылсу және ет
тағамдарын қолдану біртіндеп белгілі орынға ие болды. Адам сипаттамасы: екі
аяқпен жүру, еңбек дағдылары және жүйелі түрде құрал-сайман дайындау әдісі
қалыптаса бастады.
Адамзаттың пайда болуы туралы сұрақтың әлі күнге дейін толық шешімі
жоқ. Қалыптасу процесі кең ауқымды территорияны қамтыды. Адамзат дамуындағы
оқиғалар шешімін Африкадан табылып, ашылған орындардан байқауға болады.
1960 жылы Танзанияда, Олдувай шатқалында Луис Лики (зерттеуші)
адам тектес тіршілік иелерінің сүйек калдықтарын ашты. Бұл тіршілік иесін
Homo habilis деп атады. Калийаргондық әдіс оның көнелігін 1,75-1,85 млн.
жыл деп бөледі. Ол жерден бас сүйек қалдықтары, төменгі жақ сүйегі, бұғана,
табан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.