Той - әдет ғұрып дәстүрі
Той - әдет ғұрып дәстүрі. Дүние жүзінің барлық халақтарында тойдың өз атауы
бар. Қазақ халқының мәдени өмірінде той ежелгі заманнан үлкен орын алады.
Солтустік Үндістан тұрғындары тойды тамаша дейді. әсіресе, адамныңдүниеге
келуі, үй болуы,не турлі қуанышты кезеңдерін атап өтетін дәстүр той аталып
келеді.мысалы, қыз ұзату, үйлену, шілдехана, наурыз, ұрын бару тойлары. Бұл
тойдың бүгінде мүлдем дерлік уміт болған түрі – ұрын тойы. Күйеудің алғаш
рет ресми түрде қалыңдықты көру мақсатымен қайын жұртына баруын ұрын
бару, қайын жұрты оның бұл сапарын ұрын келу деп атаған. Осыған
байланысты ұйымдастырған той думанды – ұрын той деп атайды. Қыз ұзату,
үйлену, сүндет тойларында ат шаптыру (бәйге), күрес, сайыс, көкпар, жамбы
ату, қыз қуу, қыз ойнақ, қыз кәде, айгөлек, қора құлақ, ақ сүйек,
монданақ,ұшты-ұшты т.б. ұлттық ойындар өткізіледі. Тойдың жақсы дәстүрі
бүгінде сақталған. Мысалы, үйлену тойында жар-жар, беташар айтылып, түрлі
ұлттық ойындар ұйымдастырылады.
Беташар – қазақтың келін түсіргенде жасайтын салтының бірі. Дәстүрлі
беташар, әдетте, тойға жиналған халық тарқар кезде өткізілген. Шымылдық
ішінде отырған келіннің басына орамал жауып, той өтіп жатқан үйдің ең
жақын, үлгілі келіндері екі жағынан қолтықтап алып шығады. Беташардың
тәрбиелік мәні зор болғандықтан, келіншектің екі жағына тұратын әйелдер
жесір, жеңілтек, т.б. болмауы қатаң ескеріледі. Орамалдың теңге түйілген
ұшын домбыраның мойнына не таяқтың ұшына байлап, жырау беташар жырын
бастайды. Ол шаңыраққа жаңа түскенкелінге ата- енесін, үй-ішін таныстырады,
қандай туысқандық жақындығы бар екенін, беделін, қадір-қасиетін шебер
тілімен жеткізіп, әр қайсысына жеке-жеке сәлем жасатады. Сәлем алған адам
жас келінге беретін сый сыяпатын атайды. Мысалы, сол шаңыраққа жақын
ауқатты туыстары құлынды бие, енді біреулері отауға тігетін киіз үй ... жалғасы
бар. Қазақ халқының мәдени өмірінде той ежелгі заманнан үлкен орын алады.
Солтустік Үндістан тұрғындары тойды тамаша дейді. әсіресе, адамныңдүниеге
келуі, үй болуы,не турлі қуанышты кезеңдерін атап өтетін дәстүр той аталып
келеді.мысалы, қыз ұзату, үйлену, шілдехана, наурыз, ұрын бару тойлары. Бұл
тойдың бүгінде мүлдем дерлік уміт болған түрі – ұрын тойы. Күйеудің алғаш
рет ресми түрде қалыңдықты көру мақсатымен қайын жұртына баруын ұрын
бару, қайын жұрты оның бұл сапарын ұрын келу деп атаған. Осыған
байланысты ұйымдастырған той думанды – ұрын той деп атайды. Қыз ұзату,
үйлену, сүндет тойларында ат шаптыру (бәйге), күрес, сайыс, көкпар, жамбы
ату, қыз қуу, қыз ойнақ, қыз кәде, айгөлек, қора құлақ, ақ сүйек,
монданақ,ұшты-ұшты т.б. ұлттық ойындар өткізіледі. Тойдың жақсы дәстүрі
бүгінде сақталған. Мысалы, үйлену тойында жар-жар, беташар айтылып, түрлі
ұлттық ойындар ұйымдастырылады.
Беташар – қазақтың келін түсіргенде жасайтын салтының бірі. Дәстүрлі
беташар, әдетте, тойға жиналған халық тарқар кезде өткізілген. Шымылдық
ішінде отырған келіннің басына орамал жауып, той өтіп жатқан үйдің ең
жақын, үлгілі келіндері екі жағынан қолтықтап алып шығады. Беташардың
тәрбиелік мәні зор болғандықтан, келіншектің екі жағына тұратын әйелдер
жесір, жеңілтек, т.б. болмауы қатаң ескеріледі. Орамалдың теңге түйілген
ұшын домбыраның мойнына не таяқтың ұшына байлап, жырау беташар жырын
бастайды. Ол шаңыраққа жаңа түскенкелінге ата- енесін, үй-ішін таныстырады,
қандай туысқандық жақындығы бар екенін, беделін, қадір-қасиетін шебер
тілімен жеткізіп, әр қайсысына жеке-жеке сәлем жасатады. Сәлем алған адам
жас келінге беретін сый сыяпатын атайды. Мысалы, сол шаңыраққа жақын
ауқатты туыстары құлынды бие, енді біреулері отауға тігетін киіз үй ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz