Топырақтың ластаныуының негізгі жолдары

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 2 бет
Таңдаулыға:

Топырақтың ластаныуы - бұл халықтың денсаулығы, жаныуарлар мен өсімдік организімдерінің биоөнімдщілігі үшін қауіпті, құнарлықтң төмендеуін тыудыратын, оның физикалық, химияалық және биологияалық сипаттамаларының антырапагенді өзгеріуі . Топырақтағы антырапагенді өзгерістер адамның шарыуашылық қызметі нәтижесінде болады. Топырақтың ластаныуы нәтижесінде өсірілетін дақылдардың гигеналық тазалық (санитарлық) , нәрлілік құндылығы өзгереді.

Адамның топыраққа және онымен шетесетін ортаға әсер етіуінің төрт басты формаларын, бөліп қарауға боладыц:

1) жердің бетінің құрлымының өзгенріуі: тың жерлерді жыртыу, ормандарды кесіу, батпақтарды кептіріу, жасанды су қоймаларын жасау және басқа да жер бетіндегі сулардың өзгеріуі және т. б .

2) тогпырақтың құрлымының, оған кіретін заттардың тепе-теңдігінің және айналымының өзгеріуі - пайдалы қазбалардщы алыу, түрлі заттарды тастау, өңделген жыныстардың үйіндісін жасау, ылғалдық айланымының өзгеріуі;

3) энергетикалық (жылыулық) баланыстың өзгеріуі;

4) биотаға - жанды, тірі организімдерндің жыиынтығына ендірілетін өзгерністер.

Ғалымдардың есептеуінше, адамзат қазіргі таңда құрлықтың 55% -тейін, жыл сайын өсіп отыратын орманның жартысынан астамын пайдаланады; құрлықпен тау жыныстарының нәтижесінде жыл сайын 4 мың км3 жыныстар орын ауыстырады; жер қабатынан жер қабатынан 100 млрд. Тонна кен мен минералшды отындар, 300 млн. Тоннадан астам тыңайтқыш үшін шійкізат алынады .

7млрд. тоннадан астам отынды жаға тоырып, адам жер қыртысындағы көміртекті тотықсыздандырады, оны атмосфераға жайып, соның нәтижесінже бірқатар гологияалық және геохимияалық працестерді тыудырады.

Инжинерлік -құрлыс жұмыстарыц кезіндегі стысыз көп жарылыст, жер қыртысына кәсіпорындар мен өндірістің әр түрлі түрлерінің қалдықтарының түсіуі, мұхиттық жер қыртысының минералдық байлықтарын игеріу топырақтық жүйенің тірі табыйғатының экологияалық жағдайы мен биологияалық өнімдеріне белсенді ықпал етеді.

Инжинерлік- құрлыс жұмыстары жердің бетін тнгістейді : биікң жерлер тегістеліп, ойпаң жерлер толтырылуы нәтижесінде қатты жер массаларының және су ағыстарының орын ауыстырыуына байланысты физикалық- химияалық працестердің тоқталыуына алып келеді. Реліфтің жаңа тұрақсыз формалары жасалынады, мысалы, су қоймаларының жағалауы жеңіл бұзылатындықтан, ауыл шарыуашылығы және басқа дак жарамды жерлер су астында қалып қояады. Минералды шүикізаттарды, ашық алыу кезінде каьерлер, терастар, шұңқырлар пайда болып, жердің құнарлы қабаты аударылып көміліп қалады.

Топырақ жамылғысында айтарлықтай өзгерістер мен жаңарыулар түрі жатащды. Бүгшінгі таңда іс жүзінде барлық ауылшарыуашылығына пайдаланыу үшін жарамды жерлер, табиғи экажүйені жойып, жасанды биоценоздармен жабылған; ландшафттық айтарлықтай бөлігі өзгеріп, мәдени ландшафтарға айналады.

Әлемдік масштаптағы жер ресурстарының жалпы орны толмас шығыны 20 млн км 2-қа жетті және ол планетаның қазіргі заманғы егістік жерлерінен асып түсті. Жыл сайын 5-тен 7 млн . гектарға дейін түрлі жерлер жойылады.

Ластаныудың түрлері әртүрлі және жан-жақты болып келеді. Зианды заттардщың түсіу масштабы үздіксіз артып, топырақтың уландырғыш заттармен ластаныуы жылдан жылға өсіп келеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.