Төтенше жағдайлар кезіндегі тұрғындарды қорғаудың негізгі әдістері мен принципдері

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

« Төтенше жағдайлар кезіндегі тұрғындарды қорғаудың негізгі әдістері мен принципдері».

Жоспары:

ТЖ-да тұрғындарды қорғаудың негізгі принциптері мен әдістері және ТЖ кезінде шаруашылық объектілері мен тұрғындарды қорғауға жататын басқа да шаралар.
Тұрғындарды қорғаныс ғимараттарда жасыру. Қорғаныс ғимраттардың жіктелуі.
Дербес қорғаныс құралдар, жіктелуі мен тағайындалуы.
Эвакуациялық шаралардың мәні. Эвакуациялық органдар, тағайындалуы. Эвакуациялық шараларды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізу.
Азаматтық қорғаныс бойынша тұрғындарды дайындау, басқарушы және командалық - меңгеруші құраманың, АҚ құрылымдарының жеке құрамының мақсаты, міндеттері, принциптері, әдістері.

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе:

Бейбітшілік және соғыс уақытындағы төтенше жағдайларда мемлекеттің негізгі шығыны азаматтардың өлімі болып саналады, сондықтан төтенше жағдайлардың Республикалық қызметінің негізгі мақсаты халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және төтенше жағдайлардан қорғау болып табылды.

Қорғау теориясы халықты қорғаудың мынадай түрлерін анықтайды: оперативті - тактикалық (хабарлау, эвакуация, маскировка және т. б. ), инженерлік-техникалық (қорғаныс орындарын жасау, гидротехникалық заттар, радиацияға қарсы комплекстер) .

Қазақстан Республикасының “Табиғатты және техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар” заңының 3 статьясына сай, табиғатты және техногенді сипаттағы төтенше жағдайларды халықты, қоршаған орта мен шаруашылық объектілерін қорғаудың негізгі принциптері:

Халыққа болжанған және туған төтенше жағдайларды жеткізу, оның алдын алу мен жоюды ұйымдастыру;
Құрылымдар мен тұрғындарға қауіптілік дәрежесін анықтау;
Халыққа қорғану тәсілдерін үйрету мен төтенше жағдайлардың алдын алуды іске асыру;
ТЖ салдарын жою барысында қорғаныс, авариялық қалпына келтіру және басқа да жұмыстарды жүргізу;
Шұғыл медициналық көмек көрсету;
Халық пен зардап шеккен жұмысшыларды әлеуметтік қорғау, төтенше жағдайлардан зардап шеккен тұрғындардың денсаулығы мен мүлкін, қоршаған орта мен шаруашылық объектілерінің шығынының орнын толтыру.

Халықты қорғау жұмыстары алдын-ала дайындалған және Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүргізіледі. Олардың көлемі ойланған қажеттілігіне сай анықталады.

Ойланған қажеттілік жетеді:

Төтенше жағдайларда кейінгі болжамдардан кейінгі халықты қорғаудың оптималды вариантын таңдау;
Халық шаруашылығы мен азаматтық қорғаудың бірігуі;
Алдын-ала және қауіпті кезеңде жүргізілетін құрылымдық және инженерлік - техникалық жұмыстарды орындау;
АҚ және ТҚ ұйымдастыру мен жүргізуде сапалы параметрлерді енгізу;
Соғыс және де бейбітшілік уақытындағы қорғаныс заттардың деңгейін жоғарлату;
Экономика мен даму жоспарын құру және орындау процесінде халықты қорғау сұрақтарын шешу.

Халықты қорғауда ТЖ мен олардың адам өміріне қауіптілігін төмендететін шешімге көп назар аударады. Оларға жатады:

Аудандар мен бөлек аудандардың әр түрлі катастрофалық жағдайлардың әсері кезіндегі ерекшеліктеріне байланысты тұрғындық пункттер мен қалалар салудың толық жоспарын жасау;
ТЖ-дың алдын-алу мен оларды жылдық регионалдық және жергілікті жоспарын дайындаумен жүзеге асыру;
Рациональді қауіпті объектілерді, олардың апаты кезінде халыққа және қоршаған ортаға тигізетін әсерін ескере отырып орналастыру, осы объектілердің апатсыз жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
Құрылыстар, инженерлік құрылымдар мен транспорттық қауіпсіздік сенімділік деңгейінде құру;
Арнайы инженерлік құрылымдарды алдын-ала салу;
Республика территориясына санитарлық қорғанысты ұйымдастыру;

Төтенше жағдайларда халықты қорғауды қамтамасыз етуді ұйымдастыру.

Бейбітшілік және соғыс уақытындағы төтенше жағдайдағы халықты қорғауды қамтамасыз етуді ұйымдастыру комплексіне кіреді:

халықты төтенше жағдайдың тууымен хабардар ету және үнемі одан кейінгі жағдайларды хабарлап отыру;
қоршаған орта, азық - түлік және судың радиоактивті, улы, бактериалды заттармен зақымдануын бақылау және есептеу;
халықты қорғаныс орындарында жасыру;
халықты қауіпсіз орындарға көшіру;
медициналық қорғаныс;
рационды және химиялық қорғаныс;
апат ошақтарына қорғаныстық және басқа да жұмыстарды жүргізу;
бейбітшілік және соғыс уақытындағы төтенше жағдайларда халықты қорғаныстық әдістерге жалпылай оқыту;

Халықты уақытында хабардар ету.

ТЖ кезінде дер кезінде халыққа хабардар ету қорғанысты ұйымдастыру комплекстері ішінде маңызды орынды алады. Хабардар ету орындалады:

территориялық автоматтандырылған халықты орталық хабардар ету жүйесін құру және оны үнемі дайындықта ұстау;
территориялық орталықтан хабардар ету және шаруашылық объектісіне хабардар ету жүйелік ұйымдастыру және техникалық ұйымдастыру;
үнемі жұмыс жасалатын локальды хабардар ету жүйесі мен қауіпті объектілерді хабардар ету;
орталықтандырылған Республикалық байланыс жүйесін, радио - теледидарлы хабарлау, радиотрансляциялық құрылымдар мен басқа да ақпараттар таратушы техникалық заттарды пайдалану;

Хабардар ету радио және теледидар арқылы ұйымдастырылады, халықты осы хабардар ету жүйесін уақытында қосу үшін көлік пен дабылдар пайдаланылады.

Халықты қорғаныстық орындарға орналастыруды ұйымдастыру.

Халықты қорғаныстық орындарға орналастыру, төтенше жағдайлардан қорғаныстың ең сенімді әдіс болып табылады. Қорғаныстық орындар дегеніміз - бейбітшілік және соғыс уақытындағы төтенше жағдайлардың әсерінен халықты қорғауға арналған инженерлік құрылымдар. Қорғаныстық құрылымдарға жатады: қорғаныс орындары, реакцияға қарсы жасырылатын жер, қарапайым жер.

Қорғаныстық құрылымдар пайдалануына байланысты бөлінеді:

халықты қорғауға арналған, басқару органдарын және медициналық бөлімдерге арналған;
орналасуына байланысты: қосымша, бөлек орналасқан, метрополитен, талдап орналасқан;
құрылыс уақытына байланысты: уақытында және тез.

Жасырынатын орып

Жасырынатын орын халықты барлық қауіпті факторлардан сенімді қорғанысты қамтамасыз етеді (өрт аймағындағы жоғарғы температура, қауіпті газ, жарылатын радиоактивті және қатты әсер ететін улы заттар, қираған құрылыстық бөлінділерінен және т. б. ) .

Жасырынатын орын қорғаныстық ерекшеліктеріне байланысты 5 топқа бөлінеді:

Сыйымдылығына байланысты: кіші (150-300 адам), орташа (300-600 адам), үлкен (600 адамнан жоғары) .

Орналасуына байланысты: қосымша, бөлек орналасқан, метрополитен және тауда орналасқан.

Құрылыс уақытына байланысты: алдын-ала және тез.

Радиацияға қарсы жасырынатын жер.

Радиацияға қарсы жасырынатын жер дегеніміз - ТЖ кезіндегі қорғаныстарды қамтамасыз ететін герметикалық емес қорғаныстар. Радиацияға қарсы жасырынуға (РҚЖ) арнайы соғылған құрылымдарды ғана емес, шаруашылық бағыттағы және қарапайым тұрғылықты құрылымдарды жатқызуға болады. Жасырынатын жерлердің қорғаныстары радиациялық әлсіздік коэффициентін анықтайды және конструкция дайындалған материалдар қасиетіне, оның қалыңдығына, сәулелену энергиясына байланысты. Мысалы: ағаш үйдің жертөлесі радиацияны 7-12 рет ал тас үйдің жертөлесі 200-300 рет әлсіздетеді.

Сыйымдылығы 50 адамнан жоғары РҚЖ- да өлшемі 80 x 180 см болатын екі есіктен кем болмауы керек, олар қарама-қарсы бағытта 90 ⁰ бұрыш жасап орналасуы керек.

Қарапайым жасырынатын жер.

Халықты қорғау жүйесінде қуыс тәрізді қарапайым жер тұрғызудың маңызы зор. Қуыс құрылысы бойынша өте қарапайым және аз уақытта тұрғызуға болатын қорғанысты құрылым. Қуыс ашық және жабық болуы мүмкін. Ашық қуыстар сәулелену мөлшері радиоактивті зақымданудан 2-3 рет (дезактивациясыз) және 200 рет (дезактивациядан кейін) азайтады. Жабық қуыстар радиоактивті сәуленің мөлшерін 40-50 рет төмендетеді.

Халықты радиационды және химиялық қорғау.

Халықты радиационды және химиялық қорғау радиоактивті және химиялық жағдайларды анықтау мен бағалау, дозометриялық бақылауды ұйымдастыру, радиационды қорғаудың режимін жасау, халықты жеке қорғаныс құралдарымен қамтамасыз ету, арнайы тазалауды ұйымдастыру мен жүргізуден тұрады.

Халықты радиационды және химиялық қорғау орындалады:

Алдын-ала жеке қорғану құралдарымен радиационды және химиялық барлық заттар мен жасақтарды дайындықта ұстау. Оларды сақтау көлемі мен орны белгіленген қауіпті аймақтарға сәйкес анықталады. Көрсетілген заттармен ең алдымен зақымдалу ошағындағы құтқару және т. б. жұмыстарды жүргізетін жеке құрам радиационды және химиялық қауіпті объектілерді қызметкерлермен, қауіптің жан-жағындағы халық.
өз уақытында құралдарды енгізу, анықтау әдістері, жаудың көп зақымдайтын қарудың масштабын ақырын бақылау және де халық шаруашылығын радиационды және химиялық қауіпті объектілердегі апатты бағалау;
Соғыс және бейбітшілік уақытындағы радционды, химиялық барлау дезометрлік бақылауды жүргізетін заттар және көмектер қажет;
Халықты жеке қорғаныс және бақылау құралдармен қамтамасыз ету;
Халықты радционалды қорғаудың типтік режимін жасау мен халық шаруашылық объектілерінің зақымдалу жағдайында жұмыс жасау;
Алдын-ала халықты санитарлық тазалау мен арнайы киім, зат, транспортты тазарту жүргізетін коммуналдық шаруашылық объектілерін дайындау;

Жеке қорғаныс құралдарын тағайындау мен жіктелуі.

Жеке қорғаныс құралдары (ЖҚҚ) адам ағзасын, терісін, сыртқы киімдерін РЗ, УЗ, БЗ-дан қорғауға арналған төтенше жағдайларда АҚ шараларының ешқайсысы халықтың ЖҚҚ қолдауын жоққа шығармайды, керек кезінде ПРУ бекіністерінде де пайдалану мүмкін. ЖҚҚ -ын қолдану бойынша тыныс алу мүшелерін, көз, бет терісін қорғайтын жеке теріні қорғайтын заттар болып бөлінеді. Адамның сыртқы ортамен қарым-қатынасына байланысты ЖҚҚ изоляциялайтын және фильтрлейтін болып бөлінеді. Жеке қорғаныс құралдарынан басқа медициналық қорғаныс құралдары бар.

Тыныс алу мүшелерін қорғайтын құралдар.

Фильтрлейтін противогаз. Фильтрлейтін противогаз тыныс алу мүшелерін, көз, бет терісін УЗ, РЗ, БЗ, С??ДВ және ауада болатын әр түрлі қауіпті қосылыстардан қорғауға арналған.

Қазіргі кезде фильтрлейтін азаматтық противогаздар мен өндірістік противогаздар бар.

АҚ жүйесіндегі халықты қорғау үшін келесі фильтрлейтін противогаздар қолданылады: үлкендерге ГП- 5, ГП- 5М, ГП-7, ГП- 7В; балаларға арналған ПДФ -Ш, ПДФ-Д, ПДФ-2Ш, ПДФ-2Д, КЗД.

Азаматтық фильтрлеуші противогаздың комплексті құрамы: Противогаз ГП-5-ке негізгі 2 элемент кіреді - фильтрлейтін қорап ГП - 5 және беттік бөлімі ШМ-62 У, противогаз комплексіне: сөмке, сыртқы жылытқыш манжет, НМУ-1 және терлетпейтін пленкасы бар қорап кіреді.

Теріні қорғайтын құралдар.

Теріні қорғау құралдары қорғайтын әсеріне байланысты изоляциялайтын және фильтрлейтін болып бөлінеді.

Теріні қорғау құралдары әдетте ауа өткізбейтін, арнайы эластикалық резинадан жасалған материалдардан дайындалады. Олар герметикалық және герметикалық емес болуы мүмкін. Герметикалық қорғаныс құрамына барлық денені УЗ-ң буы мен тамшысынан, ал герметикалық емес - тек қана УЗ тамшысынан ғана қорғайды және де олар тері мен киімдерді РЗ және БЗ зақымдауынан қорғайды. Изоляциялайын теріні қорғау құралдарына қорғаныс комбинезон және костюм, жеңіл қорғаныс костюмі, А-1 және жалпы әскерлік қорғаныс комплекті жатады.

Қорғаныс комбинезоны ол бірге тігілген куртка мен шалбар, капюшоннан тұрады. Костюмының комбинезоннан айырмашылығы капюшонды куртка мен шалбар бөлек дайындалады. Комбинезон мен костюм комплексіне тағы да, подшлемник, резеңкелі етік және қолғап кіреді. Қорғаныс комбинезон мен костюм адам бойына байланысты 2 размерде дайындалады: біріншісі - бойы 165 см адамдарға арналған, екіншісі - 165-172 см-ге дейінгі адамдарға, үшіншісі - 172 см-ден жоғары адамдарға арналған.

Жеңіл қорғаныс костюмі Л-1 капюшонды көйлек, шұлықпен бірге тігілген шалбар, екі саусақты қолғап пен подшлемниктен тұрады. Л-1 размері қорғаныс комбинезонның размерімен бірдей.

Жалпы қорғаныс комплекті. Қорғаныс плащ ОП-1 және қорғаныс шұлығы, қолғаптан тұрады. Қорғаныс қолғабы қыстағы 2 саусақты, жаздағы 5 саусақты резеңкелі болады. Қорғаныс плащының жеңі мен капюшоны бар. Плащ 5 размерде дайындалады: 1-сі - бойы 165 см дейінгі адамдарға арналған, 2-сі - 165-170 см-ге дейінгі адамдарға, 3-сі - 171-175 см-ге дейінгі адамдарға арналған, 4-сі 176-180 см, ал 5-сі 180 см жоғары адамдарға арналған.

Қорғаныс шұлығының табаны резеңкелік негізде жасалған шұлық аяқ киімнің сыртынан киіледі және аяқты байламның көмегімен бекітіледі, ал белге белбеу арқылы бекітіледі. Шұлықты 3 размерде шығарылады: 1-сі аяқ киімнің № 37-40, 2-сі № 41-42, 3-сі № 43-тен үлкен. Қолғап 2 размерде шығарылады.

Фильтрлейтін теріні қорғау құралдары арнайы химиялық заттар сіңірілген киімдерден тұрады. Бұл кезде материалдық ауа өткізбеуі сақталады, ал улы заттардың буы мата арқылы өткенде арнайы сіңіргішке жұтылады.

Фильтрлейтін қорғаныс киімдерінің комплекті (ЗФО-58) комбинезон, шұлғау, ерлердің іш киімінен тұрады және де комплектте аяқ терілерінің тітіркеуінен қорғайтын мақта матадан жасалған шұлғау бар. ЭФО-58 противогаз, резинкалы етік пен қолғаппен қолданылады. Комбинезонның 3 размері болады: біріншісі - бойы 160 см адамдарға арналған, екіншісі - 161-170 см-ге дейінгі адамдарға, үшіншісі - 171 см-ден жоғары адамдарға арналған.

Қоладан жасалған теріні қорғау құралдары ретінде әдетте су өтпейтін жамылғы мен плащ және қалың материалдан жасалған пальто, мақталы куртка және т. б. пайдалануға болады. Аяқты қорғау үшін резинкалы етік, боты, калошты қолдануға болады. Ал олар болмаса аяқ киімді қалың қағазбен сыртынан матамен орату қажет. Қолды қорғау үшін резинкадан және теріден жасалған қолғаптың барлық түрлерін қолдануға болады. Трикотаждан, жүннен жасалған қолғаптар тек қана радиоактивті шаң мен БЗ-дан қорғайды.

III. Радиационды қорғау режимі.

Халықты, шаруашылық объектілеріндегі жұмыскерлер мен АҚ жеке құрамын радиационды қорғау режимі дегеніміз - радиоактивті зақымдалу аймағына қорғау әдістерін жүргізу мен халықты радиоактивті сәулеленуін жоятын және өндірістік тоқтауын қыстыратын жұмыстың жүргізілуін айтамыз. Объекті жұмысшыларының режимі белгілі бір шартқа және территориялық радиациялық деңгейімен саналады.

Қазіргі кезде әр түрлі категорияларды халықты қорғау режимінің 8 түрі дайындалған: 1-3 режим жұмыс істейтін халыққа арналған, 4-7 режим шаруашылық объектілерінде жұмыс жасайтындарға арналған, 8 режим АҚ әскери мекеме құрамына арналған.

IV. Аудандастыру жұмыстарын ұйымдастыру мен жүргізу.

Халықты катастрофалы зиянды факторлардан қорғаудың тиімді әдістерінің бірі аудандастыру, жұмыссыз халықтар мен жұмысшылардызақымдану ошағынан көшіру. Бұл жұмыстар катастрофадан кейін де жүргізіледі. Аудандастыру - халықтың өмірін сақтау және өндірістің жұмыс жасауын қамтамасыз ету мақсатында ТЖ және зақымдану құралдарын пайдалануы мүмкін аймақтардан халық пен материалды бағалы заттарды шығару.

Қауіпті аймақтар мен зоналардан халықты аудандастыру адамдардың денсаулығы мен өміріне қауіп төнген уақытта жүргізіледі, аудандастыруға бүкіл халық және оның белгілі бір бөлігі жатады. Аудандастырудың қысқа уақыт ішінде транспорттың барлық түрлерін пайдалану арқылы жүргізу немесе жағдайға байланысты біртіндеп белгілі бір этаппен жүзеге асырылады.

Аудандастыру ісінің тиімді қамтамасыз етіледі:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.