Төтенше жағдайларда тұрғындарды емдік-эвакуациялық қамтамасыз етілуін ұйымдастыру



Тақырыбы: Төтенше жағдайларда тұрғындарды емдік-эвакуациялық қамтамасыз
етілуін ұйымдастыру.

● Мақсаты: Зақымдау ошағында, зілзала, өндірістік ауданында да, одан тыс та
зиян шеккен тұрғындарға емдік-эвакуациялық қамтамасыз етілуін ұйымдастыруы
бойынша дағдыларды студенттерге игерту.

● Дәріс жоспары:
1. Зиян шеккен тұрғындарға емдік-эвакуациялық қамтамасыз етілуі туралы
түсінік.
2. Емдік-эвакуациялық қамтамасыз етілудің екі кезеңдік жүйесі туралы
түсінік, өткізу мақсаты.
3. Медициналық көмек көрсетуді ұсыну, міндеттері.
4. Медициналық эвакуацияның кезеңі туралы түсінік, оның міндеттері,
жазылкының принципиалды жобасы.
5. Медициналық эвакуация, оның мәні, мақсаты мен өткізуін ұйымдастыру.

● Дәріс тезистері:
Апат медицинасы - зақымданғандардың көпшілігіне осы қызметтің
күштері мен құралдарына аса тапшы болғанда шұғыл көмек көрсетудің
стратегиясы мен іс-әрекетін игереді. Апат медицинасы қызметі барлық
медицина сияқты үнемі алға дамуда.
Бейбіт уақыттағы төтенше жағдайлардың медициналық салдарын
жоюда зақымдалған бір адамды эвакуциялаудың бірнеше кезеңінде кәсіптік
дайындығы әртүрі деңгейдегі бірнеше дәрігерлер емдейді. Өкінішке орай
біздің республикамыздың әртүрлі аумақтарында шұғыл көмек көрсетуде
квалификациясы әртүрлі дәрежедегі медицина қызметкерінің дайындығының төмен
екендігі көрінді. Денсаулық сақтау жүйесінде ең басты маңызды мәселе бір
жағынан механикалық, терапиялық, химиялық, радиациялық, биологиялық жаппай
зақымдалу ошақтарында дәрігерлердің білімінің жеткіліксіздігі болса, екінші
жағынан апаттың салдарын жоюға қолданылатын құралдармен және күштердің
формалары мен әдістерін пайдалануды жете білмеу.
Сондықтан апат медицинасының өзекті мәселелері бойынша
әртүрлі мамандықтағы дәрігерлердің дайындығын тереңдету аса қажет. Бұндай
дайындықтың негізіне шұғыл медициналық көмекті көрсетуді ұйымдастырумен
қатар далалық жағдайда және сәйкес стационарға эвакуациялауда
зақымданғандардың өмірін құтқаруға бағытталған реанимациялық шаралар мен
интенсивті терапиялық әдістерін игеруді енгізген жөн.
Бейбіт және соғыс уақытындағы төтенше жағдайлар кезінде емдеу-
эвакуациялық қамтамасыз ету төтенше жағдайларда медициналық салдарын жоюда
апат медицинасы қызметінің ең негізгі және неғұрлым қомақты іс-әрекеттің
бірі. Бейбіт уақыттағы төтенше жағдайларда зақымдалғандарға емдік-
эвакуациялық қамтамасыз етудің қазіргі заманғы жүйесі медициналық
көрсеткіштері мен нақты жағдайларға сәйкес арнайы емдеу- мекемелеріне
эвакуациялауға бағытталған.
Емдеу-эвакуациялық қамтамасыз етудің негізгі келесі қағидалары
жатады:
1. Әр түрлі апаттарда организмде өтетін патологиялық процестерді бірдей
түсіну.
2. Зақымдалғандарды емдеу әдістері мен асқынулардың алдын-алуға бірдей
көзқарастар.
3. Медициналық эвакуацияның барлық кезеңдерінде медициналық көмекті
уақытында ұйымдастыру кезеңділігі сақтау.
4. Медициналық эвакуацияның мерзімі мен кезеңдерін мүмкіндігінше барынша
қысқарту және бір мезгілде бірнеше медициналық көмек түрлері көрсетуге
жағдай жасау.
5. Алғашқы медициналық көмекті ерте көрсету.
6. Шұғыл медициналық шараларды приоритетті маңызы, медициналық
эвакуациялаудың барлық этаптарында шок пен қан кетуді емдеу.
7. Оперативті-тактикалық және медициналық жағдайға байланысты белгіленген
медициналық көмек көлемінің өзгеру мүмкіндігі.
8. Медициналық құжаттарды жүргізу медициналық сұрыптауды дұрыс жүргізуге,
зақымдану ауырлығы мен зақымдалғандардың жағдайын объективті бағалауға
мүмкіндік береді.

Апат кезінде көмек көрсетудің үш сатысы болады:
1. Оқшаулау. Сырттан көмек мүмкін емес. Тірі қалу мәселесі өзі немесе
өзара көмек жолымен шешіледі. Бұл оразаның ұзақтығының шегі әртүрлі.
2. Құтқару. Құтқару жұмыстарын жүргізу, зақымдалғандарды медициналық көмек
көрсету пункттерінде орналастыру. Орындалған шұғыл көмектер өмірлік
көрсеткіштер бойынша және эвакуациялау.
3. Қалпына келтіру. Зақымдалғандар мамандандырылған және арнайы көмек
кезеңдеріне түсік, зақымдалу сипатына сәйкес емдеу қабылдап,
реабилитацияланады.
Кезеңдік емдеудің жүйесі медициналық эвакуациялау кезеңінде бірте-бірте
жеткізілетін зақымдалғандарды емдеу мен эвакуациялаудың бірдей процесі
болып табылады.
Бейбіт уақыттағы апат жағдайында емдеу-эвакуациялық қамтамасыз етудің
жалпы қағидасы – медициналық көмек көрсетудің екі кезеңді жүйесі және
зақымдалғандарды мақсаты бойынша эвакуациялауда емдеу.
Медициналық эвакуациялаудың І кезеңі (госпиталға дейінгі):
госпиталға дейінгі кезеңде науқастар мен зардап шеккендерге жоспарлы және
шұғыл медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау мекемелері, жедел және
шұғыл медициналық көмек көрсететін станциялар, амбулаториялық-емханалық
мекемелер, ауруханалар мен диспансерлердің емханалық бөлімшелері. Одан
басқа апат аймағына азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінің медициналық
құрылымдары, ҚР қорғаныс министрлігі медициналық қызметі, ҚР ішкі істер
министрлігі, ҚР байланыс жолдары министрлігінің медико-санитарлық қызметі
және басқа да ведомстволар.
Медициналық эвакуациялаудың ІІ кезеңі (госпитальды).
Ведомствалық-территориялық денсаулық сақтау стационарлық емдеу мекемелері,
ауылдық елді-мекендердің қала сыртындағы аймақтары (загородная зона) немесе
ауруханалық базалар. Бұл жерде зақымдалғандар шұғыл мамандандырылған және
арнайы медициналық көмекті толық көлемде қабылдап, соңына дейін емделеді.

Медициналық сұрыптау.
Халықтың арасында жаппай санитарлық шығын бір мезгілде
пайда болған кезде және медициналық күштер мен құралдар жеткіліксіз
болғанда барлық зақымдалғандарға уақытында көмек көрсету мүмкін емес.
Медициналық көмек пен эвакуациялаудың кезеңділігі белгілеуге тура келеді.
Егер медициналық қызметкер оны дұрыс таңдамаса немесе кешігіп жатса, онда
табиғаттың өзі бұл міндетті шешеді. Бұндай жағдайға Н.И. Пирогов 140 жыл
бұрын ерекше әдіс – медициналық сұрыптауды ұсынған.
Өзінің мәні бойынша медициналық сұрыптау адамгершілікті, рухани
кішіпейілділікті талап етеді. Өкінішке орай, күрделі стрессті жағдайларда
дәрігерлер медициналық сұрыптауды ұмытып кете ескермей, міндетті түрде тез
арада көмек көрсету керек адамдарға емес, көзіне бірінші көрінген адамға
көмек көрсетеді. Бұл өмірін сақтап қалып, толық өмір сүру мен еңбек етуге
оралтуға болатындай, бірақ зақымдалғандарды кейде қаза табуына әкеліп
соғады.
Медициналық сұрыптау – зардап шеккендерді медициналық көрсеткіштері
мен нақты жағдайларға байланысты бірыңғай емдеу-профилактикалық және
эвакуациялау шараларды қажет етуі қағидасы бойынша топтарға бөлу әдісі.
Сұрыптаудың мақсаты – оптималды көлемде медициналық көмекті уақытында
көрсету және ұтымды эвакуация жасау.
Уақытында көмек көрсетілген болып саналады, егер зақымдалған адамның
өмірі құтқарылса және қауіпті асқынулардың алдын алса.
Медициналық сұрыптауға қойылатын негізгі талаптар.
1. Уақытында, бірте-бірте жүргізу.
2. Тез арада, ұйымдастырылған түрде жүргізу.
3. Жүргізілу толықтығы, қайта қарауларды болдырмау.
4. Құжаттарды уақытында дұрыс толтыру.

Медициналық сұрыптаудың түрлері мен типтері.

Медициналық сұрыптау нақты, қайталанып тұратын үрдіс. Ол
медициналық эвакуацияның барлық кезеңінде, оның барлық функциональдық
бөлімшелерінде жүргізіледі. Диагноз қою мен болжам жасау – медициналық
сұрыптаудың негізі. Сондықтан міндеттердің шешілуі мен қолданылатын
әдістерге байланысты медициналық сұрыптау екі типке бөлінеді:
І. Клиникалық-диагностикалық медициналық сұрыптау – зақымдалу
ауырлығы жағдайының клиникалық көрсеткіштеріне негізделген. Бұл диагнозды
дұрыс қоюды, зақымдалғандарды сұрыптау бойынша оңай бөлуді қамтамасыз
етеді. Диагноз қоймай тұрып, жаралыларды дұрыс сұрыптау мүмкін емес, деп
жазады Н.И. Пирогов. Клиникалық-диагностикалық сұрыптау екі түрге бөлінеді:
1. Пунктішілік сұрыптау – зақымдалғандарды қоршаған ортаға қауіптілік
дәрежесіне байланысты, зақымдану сипаты мен ауырлығына байланысты топтарға
бөлу.
2. Эвакуациялық-көліктік сұрыптау – эвакуация кезеңділігі бойынша
көліктің түріне байланысты эвакуация құралдарына орналастыру бойынша және
жүргізу пунктіне анықтау бойынша зақымдалғандарды бірыңғай топтарға бөлу.
ІІ. Болжамдық медициналық сұрыптау – зақымдалған жағдайын, оның оқу
барысында, асқынулардың дамуын, адекватты емдеу тактикасын, оның
тиімділігін бағалауды уақытында анықтау мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
Зақымдалғандарды сұрыптау барысында диагноз қою мен болжам жасаудың
клиникалық әдісі артық болып қала береді.
Оқулар мен жұмыс тәжірибесінде, оқу барысында шартты
зақымдалғандар мен апаттарда, аварияларда шынымен зардап шеккендерге
эвакуациялауда медицина қызметкері номограммаларды, математикалық
формулаларды, индекстерді, алгоритмдерді, балмен бағалау әдістерін
қолданбайды. Бұл әдістер медициналық эвакуациялаудың неғұрлым кейінгі
кезеңдерінде қосымша құрал ретінде госпиталь және операциялықтан
бөлмелерінде емдеу тактикасын таңдау үшін қолданылуы мүмкін. Сонымен,
болжамдық медициналық сұрыптауды клиникалық-диагностикалық сұрыптаудан
бөлек алып қалуға болмайды.
Негізгі сұрыптау белгілері:
І. Қоршағандарға қауіптілігі – зақымдалғандарды арнайы (санитарлық)
өңдеу немесе оқшаулау қажеттігінің дәрежесі. Бұл белгіге байланысты
зақымдалғандарды келесі топтарға бөледі:
1. Арнайы (санитарлық) өңдеуді (толық немесе жартылай) қажет ететіндер.
2. Уақытша оқшаулауға жататындар (инфекциялық және психоневрологиялық
изоляторларда).
3. Арнай өңдеуі қажет етпейтіндер.
ІІ. Емдеу белгілері – зақымдалғандардың медициналық көмекке,
кезеңділікке, оны көрсету орынын, қажеттілік дәрежесі.
Бұған байланысты зақымдалғандарды келесі категорияларға бөлінеді:
1. Өмір сүру мүмкін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
«бейбітшілік және соғыс уақыты кезіндегі пайда болатын ошақтарында біріншілік медициналық көмекті көрсетуді ұйымдастыру»
Тіршіліктің қауіпсіздік негіздері туралы мәлімет
Эвакуация, көшірудің жалпы принциптері, мәні мен әдістері
Мүмкін жер cілкініcі кезінде Қ. И. Cәтпаев атындағы ҚазҰТУ-дың мұнай кoрпуcынан cтуденттерді эвакуациялау тренингін жүргізу
Төтенше жағдай кезінде халықты қорғау
Эвакуация шараларын жүргізудегі негізгі ережелер
Өрт қауіпсіздігі жоспары
Төтенше жағдайлар кезіндегі тұрғындарды қорғаудың негізгі әдістері мен принципдері
Эвакуация, көшіру және бытыраңқы орналастыру шаралары
Қазақстан елді мекеніндегі соның ішінде Алматы қасындағы сейсмикалық қауіптің жалпы жағдайы туралы және халықты, аумақты төтенше жағдайлардан, күшті жер сілкінісінен қорғау шаралары
Пәндер