Туризм саласындағы инвестиция
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ...
1.Туризм саласындағы
инвестиция ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...
2.Түркістан туристік мүмкіншіліктері
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1Түркістан қаласының халықаралық туризм нарығындағы
қазіргі жағдайын
талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..
2.2 Қазақстандағы инвестиция саясаты және туризм
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.Түркістан қаласындағы туризм саласына инвестиция тартудың
болашағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.1 ЭКСПО 2017 көрмесіне орай Түркістан қаласына этноауыл
салу ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Туризм – деген сөз адамзат болмысына 19
ғасырда енді.Бүгінгі таңда өркениетті елдерде қаржының 35%-дейін туризмнен
түседі екен. Сонан да болар, Біріккен Ұлттар Ұйымы осы ғасырды туризм
ғасыры деп атауға шешім қабылдаған.
Әлемде туристік қатынастардың шарықтай өскендігі соншалық, 2010 жылы
1 млрд. адамға жетіп отыр. Ал мамандар 2020 жылы туристік қатынастар 2,5
млрд. адам қамтиды деп болжамдауда.
1998ж.бастап Қазақстан экономикасында қалыпты экономикалық өсу
көрініс алып отыр. Бұндай жағдайдың көрініс табуына жоспарлық - әкімшілдік
жүйенінің түрленуі, экономикаға келесі нарықтық механизмдердің енуі: еркін
бағалар, меншікті мемлекет иелігінен алу, экономиканы демонополияландыру,
бәсекелестіктің дамуы, сыртқы экономикалық әрекеттің ырықтануы, банктік –
қаржылық жүйенің реформалануы, қор нарығының пайда болуы және инвестициялық
әрекеттің жоғарылауы күшті әсерін тигізді.
Тәуелсіздіктің бірінші кезеңінен бастап шетелдік инвестицияларды
тартуға қолайлы жағдайлар туғызылады. 1993-2006 ж.ж. аралығында ел
экономикасына шетел инвестицияларының 46 млрд. долл. астам көлемі
тартылған. Жан басына шаққандағы ТШИ көлемі бойынша Қазақстан ТМД елдерінің
ішінде жоғарғы орындарға ие.
Шетел инвестициялары Қазақстан экономикасының бәсеке қабілеттілігін
жоғарылататын факторға айналуы қажет. 2005 жылдың 18-ақпандағы Елбасы Н.Ә.
Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. Онда еліміздің 1990- жылдардың
басындағы экономикалық ахуалынан неден басталғаны туралы айтылады.
Қазақстанның ішкі өнімінің екі есе ұлғаюына, нарықтық экономиканың
құрылуына инвестицияның тигізген әсері мол болды. Жолдауда Экономикаға 30
миллиард АҚШ долларындай тікелей шетел инвестициясы тартылды. Бұл бүгінгі
Қазақстанның тұрақты, тиімді әрі сенімді әріптес екенін барша инвесторларға
көрсетеді деп айтылуы инвесторлармен қатар еліміздің экономикасының даму
жолына түскендігін, әлем Қазақстанға өз қаржысын салғысы келетінін
көрсетеді. Өйткені инвестиция дегеніміз табыс табу және капиталды ұлғайту
мақсатымен өндірістік және басқа да қызметтерге қаржы жұмсау болып
табылады, яғни қаржы үнемі жұмыс істеуге, басқаша айтқанда, қандай да бір
табыс түсетін жұмысты немесе іске жұмсалынуы тиіс
1.Туризм саласындағы инвестиция
1.1Туризм саласындағы инвестицияның мәні мен ерекшеліктері
Инвестициялар - қазақстандық экономика үшін жаңа терминдердің бірі.
Әдетте инвестиция (латынның investre-салу) болашақта пайда алу үшін алдын
ала қаржы қорларын салу деп түсіндіріледі. Мұндай түсінік отандық және
шетелдік экономикалық әдебиеттерде жиі кездеседі. Кейбір әдебиеттерде
инвестицияға мынадай түсініктер беріледі: Инвестициялар - пайда алу және
басқа тиімді әсер алу мақсатында кәсіпкерлік немесе басқа қызмет
обьектілеріне салынатын,ақшалай құны бар, ақша құралдары, құнды қағаздар,
басқа мүлік, соның ішінде мүліктік құқық, басқа да құқықтар.
Яғни, инвестициялар - бұл капитал салымдарынан да ауқымды түсінік.
Туризмге байланысты инвестициялар салымнан пайда түсіру мақсатында ел
ішінде, шетелде туристік салаға ұзақ мерзімдік (1жылдан ұзақ) капитал
салымдары түрінде қаржы қорларын қолдануды білдіреді.Яғни, туризмге
инвестициялар капиталдың көмегімен жаңа туристік обьектілерді салуды,
ескілерін жаңарту немесе қалпына келтіруді білдіреді. Осылайша, туристерге
қызмет көрсету сапасын жақсарту барысында қызметті үлкен мөлшерде көрсетуге
қабілетті жаңа туристік обьектілерді құру бойынша ойларды іске асыру үрдісі
жүреді. Бұл жағдайда сатушы, алушы және тағы басқа инвестициялық үрдіске
қатысушылардың мүдделері сәйкестену керек. Бұл шарт сақталса, туризмге
инвестициялар туристік сала қатысушыларына да, туристерге де тиімді болады.
Туризм саласында инвестициялар салынатын обьектілер келесі белгілер
бойынша топтасуы мүмкін:
туристік жобаның көлемі(үлкен, орташа, және ұзақ жобалар)
жобаның мақсаттық бағыты;
инвестициялық циклдің сипаты мен мазмұны (өмірлік цикл немесе оның бөлігі);
мемлекеттік әсер дәрежесі (үлкен, әлсіз, әсерсіз);
мемлекеттің қатысу сипаты (тартылатын мемлекеттік капитал салымы, акция
пакеті, салық жеңілдігі, кепілдік т.б.);
ақша құралдарын пайдаланудың экономикалық тиімділігінің дәрежесі (жоғары-
тиімді, орташа және төменгі-тиімді);
Обьектілер мен субьектілерді құрылымдау туризм саласында инвестицияларды
бақылаудың тиімді жүйесін құрудың міндетті шарты болып табылады.
. Туризмде инвестициялаудың негізгі қағидалары мынадай:
жүйелік- туризмнің жүйелі, өзін-өзі ұйымдастыратын қасиетін ескере отырып,
туризм саласында инвестициялау шешімдерін қабылдау барысында жүйелі талдау
элементтерін пайдалану қажеттігі;
кешенділік- туризм саласында инвестициялық қызметті стратегиялық, ағымдық
және кеден басқарудың үйлесімділігін қамтамасыз ету;
кәсіпкерлік - инвестициялық қызметті басқару стратегиясының кәсіпкерлік
стиліне бейімділік;
бейімделушілік - инвестицияның стратегиялық аймақтық туризмнің даму
мақсаттарын, мүмкіндіктері мен іске асу механизмдерін туризмді қамтамасыз
ететін сыртқы және ішкі орта факторларының өзгерісіне бейімделуді
қамтамасыз ету;
үздіксіздік - инвестициялау үрдісі белгіленген үлкен шегінде үзддіксіз іске
асу керек;
альтернативтілік- туристік бағдарламалар мен жобалар саласында шешім
қабылдау барысында инвестициялық таңдау стратегияларын қамтамасыз ету;
тәуекелді есепке алу - аймақтағы туристік қызметтің ерекшелігіне
негізделген, инвестициялық шешімдерді қабылдау үрдісіндегі тәуекелдің
дәрежесін есепке елу;
инвестициялық мәдениет;
2.Түркістан туристік мүмкіншіліктері
2.1Түркістан қаласының халықаралық туризм нарығындағы
қазіргі жағдайын талдау.
Оңтүстік Қазақстан облысындағы Түркістан қаласындағы туризмнің қазіргі
кездегі жағдайының анализі (талдауы).
Туризм бұрыннан бері дүниежүзілік шаруашылықтың қарқынды түрде дамушы және
көбірек кіріс түсіретін салалардың бірі ретінде қарастырылуда. Бұл жайында
туризмнің үлесіне әлемнің барлық ұлттық кірісінің 10 % - ға жуығы шақ
келетіні дәлел бола алады.
Европалық одақтың елдерінде де туризм экономиканың ең маңызды саласының
бірі болып табылады және ол 9 млн. аса адамды немесе еңбек күшінің 6 %
жұмыспен қамтамасыз етеді. Туризмнің жалпы өнімдегі үлесі 5,5 % құрайды.
Түркияда бұл көрсеткіш ең жоғарғы көрсеткіштің бірі болып табылады да, 20 %
жуығын құрайды.
Үшінші мыңжылдықтың басында халықаралық туризмнің үлесіне әлемдік
экспорттың жалпы көлемінен 8- % және әлемдік сауда қызметінің 30 - 35 %
тура келген ішкі және халықаралық туризмнің жалпы шығындары әлемдік жалпы
ұлттық өнімнің 42 % құрайды.
Түркістан үлкен туристтік потенциалға ие, оның ішінде жекелей алғанда діни
туризм саласын басым түрде айтуға болады, оларды толық меңгеру арқасында
Оңтүстік Қазақстан облысымен қатар жақын маңда орналасқан облыстардың
халқын туристтік қызмет қажеттіліктерімен қанағаттандыруға мүмкіндік бар.
Түркістан қаласы келесі факторлармен анықталатын маңызды
туристік потенциалға ие:
- мәдени - тарихи және діни маңызы бар 93 ескерткіштің болуы (соңғы
деректер бойынша - 160 обьектіден жоғары);
Қ.А.Яссауи кесенесі мен Арыстанбаб кесенесі сияқты тарихи –мәдени
архитектуралық комплекстің болуы;
көптеген рекреациондық обьектілер (ыстық бұлақтар, емдік лайлар);
- ыңғайлы климаттық жағдай (жылында ыстық күндердің болуы);
жануарлар мен өсімдік әлемінің бай және әртүрлілігі;
ұлттық көркем кәсіпкерлік пен қолөнерінің кең дамуы, қолөнершіл мектептің
құрылуы;
- облыстардың шаруашылық меңгеруінің жоғарғы деңгейі;
- санаториялардың, қарт үйлерінің, демалыс үйлері мен басқа да
реакция обьектілерінің болуы.
Қалада туристердің келуіне, орналасуына, тамақтануына және бос уақыттарын
ұйымдастыруға қажетті жағдайлар жасалған. Түркістан қаласындағы 6 жұмыс
істейтін қонақ үйлердің ішінде 1 қонақ үй әлемдік стандартқа сай III
дейгейлі категорияға ие, 3 қонақ үй өмір сүрудің жоғарғы жайлылығына ие.
Сондай-ақ әр түрлі қызмет көрсететін (техо қызмет көрсету станциялары, АБС,
көлік жуу және басқа да қызметтер) транспорттық- жол инфрақұрылымы дамыған.
Қалада тамақтандыру кәсіпорын обьектілерінің желілері, оның ішінде жаңа
замандық ресторандар мен кафелер, айтарлықтай дамыған. Туристерге
транспорттық қызмет көрсету үшін көлік магистральдары, темір жолдар бар.
Арыстанбаб кесенесі орналасқан Отырар ауданында қонақ үйлер, әдет-ғұрып
бөлмелері, базарлықтарды сату үшін дүкендер, кітапханалар бар. Транспорттық
қызмет көрсету үшін асфальттанған Түркістан - Арыстанбаб көлік жолдары бар.
Түркістан қаласындағы туризмдегі төменгі түсімнің
негізгі себептері болып табылатындар:
- экономика саласы ретінде туризмді мемлекеттік қолданудың
жеткіліксіздігі;
- тіркеу жүйесі мен статистикалық есептің кемелденбеуі;
- кірудегі көшпелі туризмнің маңызды артықшылығы;
- меншіктілік және жеке қорғаныс пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету
жүйесінің орындалмауы мен қылмыстық жағдайлар;
- Түркістан қаласының территориясында орналасқан көптеген
рекреациондық ұйымдардың материалдық базаларының қанағатсыз жағдайы;
- тұрғындардың өмір сүру деңгейінің төмендеуі, әлеуметтік
сақтандыру қоры және профсоюздер арқылы жолдамаларды
өткізу жүйесінің бұзылуы;
- Қазақстандық бұқаралық ақпарат құралдарындағы Түркістан
қаласының туристік мүмкіншіліктерінің жеткіліксіздігі.
2.2 .Қазақстандағы туризм инвестициясы
Қазақстан экономикасы инвестицияны қажет етуде. Терең инвестициялық
дағдарыстан шығу жолдарын іздестіру керек. Болжам айтушы экономистердің
пікірінше, 1991 жылғы деңгейге жету үшін ЖІӨ-нің орташа жылдық өсімі 4
пайыз болатын 7 - 8 жыл қажет. Бір уақытта оның материалдық - техникалық
базасын жетілдіру, құрылымды қайтақұру керек.
. Шындығында, ресми мәліметтерге сүйенсек, еліміздің сыртқы қаражаттық
қолдаулар үшін ұзақмерзімді инвестициялық тартымдылықты сақтап қалғанын
аңғарамыз. Мәселен, 2009 жылғы қаңтар-қараша айларындағы негізгі капиталға
салынған инвестиция ауқымы 3897,1 млрд. теңгені құраған. Бұл 2008 жылдың
осындай мерзімімен салыстырғанда 2,3 пайызға артық көрсеткіш болып
табылады. Есептеу кезінде басқа да капиталдандыру жұмыстарына және
шығындарға қатысты инвестициялық салымдардың 42,4 пайызға артып отырғаны да
байқалған..
Республикалық бюджеттен туристік нысандарды қаржыландыру үшін
13 инвестициялық жоба ұсынылды.
Оның ішінде:
Отырар ауданынан 5 нысан: Туристер пен қажыларға қызмет көрсететін орталығы
бар этнографиялық кешеннің құрылысы, іске асыру мерзімі 2011-2012 жыл
аралығы, жоба құны 329,7 млн. теңге; Халық өнер мектебінің құрылысы, іске
асыру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 785,9 млн. теңге:Туристерге
қызмет көрсететін орталығы бар 60 орынға арналған этникалық қалашығының
құрылысы, іске асыру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 269,2 млн.
теңге: Әл фараби тарихи-мадени кешен-мұражайдың құрылысы, іске асыру
мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 287,7 млн. теңге: 120 орынға
арналған әмбебап залы бар қазақ халқының тұрмысы мен өнері жөніндегі көрме
залының құрылысы, іске асру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 169,9
млн. теңге;
Сайрам ауданынан 2 нысан: Сайрам ауылындағы Ибрагим-ата кесенесін қайта
қалпына келтіру, іске асыру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 175
млн. тенге; Қарашаш ана кесенесін қайта қалпына келтіру, іске асыру
мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 237 млн. тенге;
Төлеби ауданынан 1 нысан: Алатау шаңғы базасына 600 метрлік аспалы
бугельдік жол, 20 орындық қонақ-үй және 60 орындық көпшілік тамақтандыру
орнын салу, іске асыру ... жалғасы
КІРІСПЕ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ...
1.Туризм саласындағы
инвестиция ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...
2.Түркістан туристік мүмкіншіліктері
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1Түркістан қаласының халықаралық туризм нарығындағы
қазіргі жағдайын
талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..
2.2 Қазақстандағы инвестиция саясаты және туризм
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.Түркістан қаласындағы туризм саласына инвестиция тартудың
болашағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.1 ЭКСПО 2017 көрмесіне орай Түркістан қаласына этноауыл
салу ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Туризм – деген сөз адамзат болмысына 19
ғасырда енді.Бүгінгі таңда өркениетті елдерде қаржының 35%-дейін туризмнен
түседі екен. Сонан да болар, Біріккен Ұлттар Ұйымы осы ғасырды туризм
ғасыры деп атауға шешім қабылдаған.
Әлемде туристік қатынастардың шарықтай өскендігі соншалық, 2010 жылы
1 млрд. адамға жетіп отыр. Ал мамандар 2020 жылы туристік қатынастар 2,5
млрд. адам қамтиды деп болжамдауда.
1998ж.бастап Қазақстан экономикасында қалыпты экономикалық өсу
көрініс алып отыр. Бұндай жағдайдың көрініс табуына жоспарлық - әкімшілдік
жүйенінің түрленуі, экономикаға келесі нарықтық механизмдердің енуі: еркін
бағалар, меншікті мемлекет иелігінен алу, экономиканы демонополияландыру,
бәсекелестіктің дамуы, сыртқы экономикалық әрекеттің ырықтануы, банктік –
қаржылық жүйенің реформалануы, қор нарығының пайда болуы және инвестициялық
әрекеттің жоғарылауы күшті әсерін тигізді.
Тәуелсіздіктің бірінші кезеңінен бастап шетелдік инвестицияларды
тартуға қолайлы жағдайлар туғызылады. 1993-2006 ж.ж. аралығында ел
экономикасына шетел инвестицияларының 46 млрд. долл. астам көлемі
тартылған. Жан басына шаққандағы ТШИ көлемі бойынша Қазақстан ТМД елдерінің
ішінде жоғарғы орындарға ие.
Шетел инвестициялары Қазақстан экономикасының бәсеке қабілеттілігін
жоғарылататын факторға айналуы қажет. 2005 жылдың 18-ақпандағы Елбасы Н.Ә.
Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. Онда еліміздің 1990- жылдардың
басындағы экономикалық ахуалынан неден басталғаны туралы айтылады.
Қазақстанның ішкі өнімінің екі есе ұлғаюына, нарықтық экономиканың
құрылуына инвестицияның тигізген әсері мол болды. Жолдауда Экономикаға 30
миллиард АҚШ долларындай тікелей шетел инвестициясы тартылды. Бұл бүгінгі
Қазақстанның тұрақты, тиімді әрі сенімді әріптес екенін барша инвесторларға
көрсетеді деп айтылуы инвесторлармен қатар еліміздің экономикасының даму
жолына түскендігін, әлем Қазақстанға өз қаржысын салғысы келетінін
көрсетеді. Өйткені инвестиция дегеніміз табыс табу және капиталды ұлғайту
мақсатымен өндірістік және басқа да қызметтерге қаржы жұмсау болып
табылады, яғни қаржы үнемі жұмыс істеуге, басқаша айтқанда, қандай да бір
табыс түсетін жұмысты немесе іске жұмсалынуы тиіс
1.Туризм саласындағы инвестиция
1.1Туризм саласындағы инвестицияның мәні мен ерекшеліктері
Инвестициялар - қазақстандық экономика үшін жаңа терминдердің бірі.
Әдетте инвестиция (латынның investre-салу) болашақта пайда алу үшін алдын
ала қаржы қорларын салу деп түсіндіріледі. Мұндай түсінік отандық және
шетелдік экономикалық әдебиеттерде жиі кездеседі. Кейбір әдебиеттерде
инвестицияға мынадай түсініктер беріледі: Инвестициялар - пайда алу және
басқа тиімді әсер алу мақсатында кәсіпкерлік немесе басқа қызмет
обьектілеріне салынатын,ақшалай құны бар, ақша құралдары, құнды қағаздар,
басқа мүлік, соның ішінде мүліктік құқық, басқа да құқықтар.
Яғни, инвестициялар - бұл капитал салымдарынан да ауқымды түсінік.
Туризмге байланысты инвестициялар салымнан пайда түсіру мақсатында ел
ішінде, шетелде туристік салаға ұзақ мерзімдік (1жылдан ұзақ) капитал
салымдары түрінде қаржы қорларын қолдануды білдіреді.Яғни, туризмге
инвестициялар капиталдың көмегімен жаңа туристік обьектілерді салуды,
ескілерін жаңарту немесе қалпына келтіруді білдіреді. Осылайша, туристерге
қызмет көрсету сапасын жақсарту барысында қызметті үлкен мөлшерде көрсетуге
қабілетті жаңа туристік обьектілерді құру бойынша ойларды іске асыру үрдісі
жүреді. Бұл жағдайда сатушы, алушы және тағы басқа инвестициялық үрдіске
қатысушылардың мүдделері сәйкестену керек. Бұл шарт сақталса, туризмге
инвестициялар туристік сала қатысушыларына да, туристерге де тиімді болады.
Туризм саласында инвестициялар салынатын обьектілер келесі белгілер
бойынша топтасуы мүмкін:
туристік жобаның көлемі(үлкен, орташа, және ұзақ жобалар)
жобаның мақсаттық бағыты;
инвестициялық циклдің сипаты мен мазмұны (өмірлік цикл немесе оның бөлігі);
мемлекеттік әсер дәрежесі (үлкен, әлсіз, әсерсіз);
мемлекеттің қатысу сипаты (тартылатын мемлекеттік капитал салымы, акция
пакеті, салық жеңілдігі, кепілдік т.б.);
ақша құралдарын пайдаланудың экономикалық тиімділігінің дәрежесі (жоғары-
тиімді, орташа және төменгі-тиімді);
Обьектілер мен субьектілерді құрылымдау туризм саласында инвестицияларды
бақылаудың тиімді жүйесін құрудың міндетті шарты болып табылады.
. Туризмде инвестициялаудың негізгі қағидалары мынадай:
жүйелік- туризмнің жүйелі, өзін-өзі ұйымдастыратын қасиетін ескере отырып,
туризм саласында инвестициялау шешімдерін қабылдау барысында жүйелі талдау
элементтерін пайдалану қажеттігі;
кешенділік- туризм саласында инвестициялық қызметті стратегиялық, ағымдық
және кеден басқарудың үйлесімділігін қамтамасыз ету;
кәсіпкерлік - инвестициялық қызметті басқару стратегиясының кәсіпкерлік
стиліне бейімділік;
бейімделушілік - инвестицияның стратегиялық аймақтық туризмнің даму
мақсаттарын, мүмкіндіктері мен іске асу механизмдерін туризмді қамтамасыз
ететін сыртқы және ішкі орта факторларының өзгерісіне бейімделуді
қамтамасыз ету;
үздіксіздік - инвестициялау үрдісі белгіленген үлкен шегінде үзддіксіз іске
асу керек;
альтернативтілік- туристік бағдарламалар мен жобалар саласында шешім
қабылдау барысында инвестициялық таңдау стратегияларын қамтамасыз ету;
тәуекелді есепке алу - аймақтағы туристік қызметтің ерекшелігіне
негізделген, инвестициялық шешімдерді қабылдау үрдісіндегі тәуекелдің
дәрежесін есепке елу;
инвестициялық мәдениет;
2.Түркістан туристік мүмкіншіліктері
2.1Түркістан қаласының халықаралық туризм нарығындағы
қазіргі жағдайын талдау.
Оңтүстік Қазақстан облысындағы Түркістан қаласындағы туризмнің қазіргі
кездегі жағдайының анализі (талдауы).
Туризм бұрыннан бері дүниежүзілік шаруашылықтың қарқынды түрде дамушы және
көбірек кіріс түсіретін салалардың бірі ретінде қарастырылуда. Бұл жайында
туризмнің үлесіне әлемнің барлық ұлттық кірісінің 10 % - ға жуығы шақ
келетіні дәлел бола алады.
Европалық одақтың елдерінде де туризм экономиканың ең маңызды саласының
бірі болып табылады және ол 9 млн. аса адамды немесе еңбек күшінің 6 %
жұмыспен қамтамасыз етеді. Туризмнің жалпы өнімдегі үлесі 5,5 % құрайды.
Түркияда бұл көрсеткіш ең жоғарғы көрсеткіштің бірі болып табылады да, 20 %
жуығын құрайды.
Үшінші мыңжылдықтың басында халықаралық туризмнің үлесіне әлемдік
экспорттың жалпы көлемінен 8- % және әлемдік сауда қызметінің 30 - 35 %
тура келген ішкі және халықаралық туризмнің жалпы шығындары әлемдік жалпы
ұлттық өнімнің 42 % құрайды.
Түркістан үлкен туристтік потенциалға ие, оның ішінде жекелей алғанда діни
туризм саласын басым түрде айтуға болады, оларды толық меңгеру арқасында
Оңтүстік Қазақстан облысымен қатар жақын маңда орналасқан облыстардың
халқын туристтік қызмет қажеттіліктерімен қанағаттандыруға мүмкіндік бар.
Түркістан қаласы келесі факторлармен анықталатын маңызды
туристік потенциалға ие:
- мәдени - тарихи және діни маңызы бар 93 ескерткіштің болуы (соңғы
деректер бойынша - 160 обьектіден жоғары);
Қ.А.Яссауи кесенесі мен Арыстанбаб кесенесі сияқты тарихи –мәдени
архитектуралық комплекстің болуы;
көптеген рекреациондық обьектілер (ыстық бұлақтар, емдік лайлар);
- ыңғайлы климаттық жағдай (жылында ыстық күндердің болуы);
жануарлар мен өсімдік әлемінің бай және әртүрлілігі;
ұлттық көркем кәсіпкерлік пен қолөнерінің кең дамуы, қолөнершіл мектептің
құрылуы;
- облыстардың шаруашылық меңгеруінің жоғарғы деңгейі;
- санаториялардың, қарт үйлерінің, демалыс үйлері мен басқа да
реакция обьектілерінің болуы.
Қалада туристердің келуіне, орналасуына, тамақтануына және бос уақыттарын
ұйымдастыруға қажетті жағдайлар жасалған. Түркістан қаласындағы 6 жұмыс
істейтін қонақ үйлердің ішінде 1 қонақ үй әлемдік стандартқа сай III
дейгейлі категорияға ие, 3 қонақ үй өмір сүрудің жоғарғы жайлылығына ие.
Сондай-ақ әр түрлі қызмет көрсететін (техо қызмет көрсету станциялары, АБС,
көлік жуу және басқа да қызметтер) транспорттық- жол инфрақұрылымы дамыған.
Қалада тамақтандыру кәсіпорын обьектілерінің желілері, оның ішінде жаңа
замандық ресторандар мен кафелер, айтарлықтай дамыған. Туристерге
транспорттық қызмет көрсету үшін көлік магистральдары, темір жолдар бар.
Арыстанбаб кесенесі орналасқан Отырар ауданында қонақ үйлер, әдет-ғұрып
бөлмелері, базарлықтарды сату үшін дүкендер, кітапханалар бар. Транспорттық
қызмет көрсету үшін асфальттанған Түркістан - Арыстанбаб көлік жолдары бар.
Түркістан қаласындағы туризмдегі төменгі түсімнің
негізгі себептері болып табылатындар:
- экономика саласы ретінде туризмді мемлекеттік қолданудың
жеткіліксіздігі;
- тіркеу жүйесі мен статистикалық есептің кемелденбеуі;
- кірудегі көшпелі туризмнің маңызды артықшылығы;
- меншіктілік және жеке қорғаныс пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету
жүйесінің орындалмауы мен қылмыстық жағдайлар;
- Түркістан қаласының территориясында орналасқан көптеген
рекреациондық ұйымдардың материалдық базаларының қанағатсыз жағдайы;
- тұрғындардың өмір сүру деңгейінің төмендеуі, әлеуметтік
сақтандыру қоры және профсоюздер арқылы жолдамаларды
өткізу жүйесінің бұзылуы;
- Қазақстандық бұқаралық ақпарат құралдарындағы Түркістан
қаласының туристік мүмкіншіліктерінің жеткіліксіздігі.
2.2 .Қазақстандағы туризм инвестициясы
Қазақстан экономикасы инвестицияны қажет етуде. Терең инвестициялық
дағдарыстан шығу жолдарын іздестіру керек. Болжам айтушы экономистердің
пікірінше, 1991 жылғы деңгейге жету үшін ЖІӨ-нің орташа жылдық өсімі 4
пайыз болатын 7 - 8 жыл қажет. Бір уақытта оның материалдық - техникалық
базасын жетілдіру, құрылымды қайтақұру керек.
. Шындығында, ресми мәліметтерге сүйенсек, еліміздің сыртқы қаражаттық
қолдаулар үшін ұзақмерзімді инвестициялық тартымдылықты сақтап қалғанын
аңғарамыз. Мәселен, 2009 жылғы қаңтар-қараша айларындағы негізгі капиталға
салынған инвестиция ауқымы 3897,1 млрд. теңгені құраған. Бұл 2008 жылдың
осындай мерзімімен салыстырғанда 2,3 пайызға артық көрсеткіш болып
табылады. Есептеу кезінде басқа да капиталдандыру жұмыстарына және
шығындарға қатысты инвестициялық салымдардың 42,4 пайызға артып отырғаны да
байқалған..
Республикалық бюджеттен туристік нысандарды қаржыландыру үшін
13 инвестициялық жоба ұсынылды.
Оның ішінде:
Отырар ауданынан 5 нысан: Туристер пен қажыларға қызмет көрсететін орталығы
бар этнографиялық кешеннің құрылысы, іске асыру мерзімі 2011-2012 жыл
аралығы, жоба құны 329,7 млн. теңге; Халық өнер мектебінің құрылысы, іске
асыру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 785,9 млн. теңге:Туристерге
қызмет көрсететін орталығы бар 60 орынға арналған этникалық қалашығының
құрылысы, іске асыру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 269,2 млн.
теңге: Әл фараби тарихи-мадени кешен-мұражайдың құрылысы, іске асыру
мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 287,7 млн. теңге: 120 орынға
арналған әмбебап залы бар қазақ халқының тұрмысы мен өнері жөніндегі көрме
залының құрылысы, іске асру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 169,9
млн. теңге;
Сайрам ауданынан 2 нысан: Сайрам ауылындағы Ибрагим-ата кесенесін қайта
қалпына келтіру, іске асыру мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 175
млн. тенге; Қарашаш ана кесенесін қайта қалпына келтіру, іске асыру
мерзімі 2011-2012 жыл аралығы, жоба құны 237 млн. тенге;
Төлеби ауданынан 1 нысан: Алатау шаңғы базасына 600 метрлік аспалы
бугельдік жол, 20 орындық қонақ-үй және 60 орындық көпшілік тамақтандыру
орнын салу, іске асыру ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz