Латын тілі тарихы

Пән: Тілтану, Филология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Негізгі бөлім
2 .1 Латын тілі тарихынан
Латын тілі (Lingua Latina)үнді европалық тілдер отбасының италяндық тобына жатады. Ол өте ерте заманда пайда болған. Алғашында бұл тілде латындықтар (Latini) тайпасы, Италяның орталығында Лация аумағында өмір сүрген, сонымен қатар, Ежелгі Римдіктер және б.з.д І ғасырда Римдіктердің қол астында болған Апеннин аралындағы италяндық тайпалар сөйлеген.
Медицинаның әкесі Гиппократтың (370-460 б.з.д) еңбектерінде біз ғылыми медициналық терминологияларды көре аламыз. Көптеген терминдер дүниежүзілік медициналық сөздікке енгізілген.
Гректермен қатар римдіктердің де нақты ғылымдар мен медицина төңірегіндегі еңбектері де жарық көре бастайды.Б.з.д І ғ Авл Корнелий Цельс 8 кітап - трактаттан тұратын энцоклопедия жазды. De medicina (Медицина жайлы) цельстің және де сол заманғы медицина жайлы еңбек жазған римдіктердің еңбектерінде грек терминдері көп қолданылды. Ерте заман дәрігерлері 2 тілде: грек және латын, жітік білуге тиіс болған.
Антикалық және антикалық дәуірден кейінгі кезкңдерді грек дәрігері, анатомы, фармокологы, филисофы Клавдий Галеннің (131-200 б.з.д)еңбектері медицинаның дамуына зор ықпал етті. Ол медициналық терминологияларды жүйелеп сөздіктер құрастырды, Гиппократтың еңбектеріне пікір жазды.
Ежелгі Римдік дәрігер, фармаколог, табиғаттанушы ботаниканығ негізін салушы Диоскорид Педаний Киликии. Император Нерон кезінде рим әскерімен бірге жер жерді аралап іскери дәрігер болган. Сол саяхаттары барысында өсімдіктерді зертттеп, дәрілік шөптерді жинақтап, De material medica (дәрілік заттар)еңбегін жазған.онда 600 ге жуық өсімдіқтер мен 1000 ға тарта медициналық припараттар жайлы айтылған.
Рим жерінде еңбек еткен грек дәрігері Руф Эфесскии грек тілінде анатомияға арнап Адам денесінің мүшелерінің аталуы атты оқу құралын жазды.
Араб тіліндегі өте танымал еңбектердің бірі Медицина каноны Ибн Синнаның немесе Авиценнаның (980-1037) жоғарғы жетістігі саналды. Араб систематикасының шыңырау шыңы саналды. Ол XII ғасырда латын тіліне аударылып XVI ғ аяғына дейін Европада медицинаны оқыту құралы ретінде пайдаланылды.
Белгілі италяндық анатом, ғылыми анатомияның негізін салушы Андреас Везалий (1514-1564) анатомияны оқыта жүріп, латын тілінде De humani corporis fabrica (Адам денесінің құрлысы) атты еңбегін жазды.
Орыс ғалымы Епифаний Славинецкий Анреас Везалийдің еңбегін орыс тілінде аударып, Ресейдің бірінщі медициналық мектебінде оқу құралы ретінде падаланылды.
Орыстың медициналық терминологиясына мол мұра қалдырған М.В.Ломоносов болды. Болашақ славяндық - грек - латындық академияның түлегі ретінде ол әрбір сөзге сейінмен қарап, мағынасының сақталуына аса назар аударып отырды.
Ресейдің бірінші анатомия профессоры, академик А.П.Протасов орыс тіліндегі анатомиялық терминологияның негізін салды.
XIX ғ ортасының өзінде Ресейдегі медициналық еңбектердің көпшілігі латын тілінде жазылды, солардың бірі ұлы орыс хирургі Н.И.Пироговтың Anatome tepographica Мұздатылған өлікке үш бағыт бойынша жүргізілген топологиялық анатомия еңбегін айтуға болады.
Орыстың керемет фармакологы И.Е.Дядьковский (1784-1841) өзінің белгілі диссертациясын De modo, quo agunt medicamenta in corpus humanum Дәрінің адам денесіне әсер ету тәсілдері латын тілінде жазып, қорғаған.
2.2 Медицина тарихында латын және мемлекеттік тілдың рөлі.
1. Швецариялық ғалым және дәрігер Парацельс (1493-1541) лекцияларын - неміс тілінде оқығын.
2. Өз еңбектерін француз тілінде жазған атақаты француз хирургі Амбруаз Паре (1510-1590 )
3. XVII-XVIII ғғ латын тілі ұлы ашылулар мен әйгілі ғылыми жарияланулар халықаралық тіл болып қалды.
4. XVIIIғ бастап латын тілі мемлекеттік гармониялық байланыста ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.