Иммуноглобулиндерге жалпы түсінік
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Иммуноглобулиндерге жалпы түсінік
1.1Иммуноглобулиндер түрлері: G, M, A, D, E
1.2Антиденелер қасиеттері
1.3Спецификалық, Валенттілігі, Авидтігі, Аффиндігі
2.Әр түрлі кластағы иммуноглобулиндердің сипаттамасы мен құрылысы.
2.1 Біріншіілк және екіншілік иммундық жауап
Қорытынды
Пайдалынылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Иммуноглобулиндердi плазмалық жасушалар шығарады. Олар қан сарысуында, лимфада, уызда, сілекейде, торшалардың сыртқы қабығында болады. Иммуноглобулиндер 5 класқа бөлінеді. G, M, A, D, E.
60-70 жылдары В.Портер мен Д.Эдельманның жұмыстарында антидене молекулаларының құрылысы мен иммуноглобулиндердің негізгі фаргменттерінің рөлі толық шешілген.Антиденелердің белсенді орталығының құрылысы мен орналасуы және әр кластағы иммуноглобулиндердің химиялық ұүрылысы мен айырмашылықтары көрсетілген үшін В.Портер мен Э.Эдельман 1972 жылы Нобель сыйлығына ие болған.Бұл аумақтағы жұмыстар 1980 жылдарда да белсенді жетілген:П.Берг,У.Гильберт,Ф.Сегнер жұмыстарында иммуноглобулиндердің түзілуін бақылаушы гендердің құрылымы белгілі болған.Молекулалық биологияның бұл аймағындағы жетімдігі де Нобелб сыйлығына ие болған.
Иммуноглобулин М және G кластарын шығаратын жасушалар лимфа бездерінде, көкбауырда, ал иммуноглобулин А және Е шығаратындар пейер табақшасында және басқадай шырышты қабатта орналасқан лимфа бездерінде жиі кездеседі.Антиденелердің әсерлік механизмі: антидененің жасушамен қосылған комплексі белсенген комплементпен лизиске ұшырайды.Егерде антиденелер шамадан тыс көп шықса (антигеннің белсенді орталығы түгел жабылғаннан кейін), аллергиялық патология дамиды.жасушаларына супрессиялық әсер етіп, олар арқылы В-лимфоциттердiң көбеюін және жетілуін басады.
В-лимфоциттердің басқа бір бөлігі, керісінше, осы субпопуляцияларын белсендіреді.
Қазіргі жағдайда ,барлық антиденелер нәруыз болып табылатыны көпшілікее белгілі.Сонымен қатар,олар иммуноглобулиндерге жататын арнайы ақуыздар болып табылады.Адамда жалпы иммуноглобулиндердің 5 түрі бар.Бұл иммуноглобулиндер кластарының әр қайсысы өзіндік құрылысты болады және белгілі жұмыс атқарады.
Иммуноглобулиндердi плазмалық жасушалар шығарады. Олар қан сарысуында, лимфада, уызда, сілекейде, торшалардың сыртқы қабығында болады. Иммуноглобулиндер 5 класқа бөлінеді. G, M, A, D, E (5-сурет).
Бұлардың құрылысында квадриметрлі диллер екі тізбектен (жеңіл және ауыр) тұрады. Иммуноглобулиннің биохимиялық, функциялық ерекшеліктері ауыр тізбекке байланысты. Сөйтіп, әрбір иммуноглобулин құрылысы бірдей екі жеңіл , екі ауыр тізбектен тұрады, оның молекулалық салмағы Дальтон. Бұл тізбектерде өзара дисульфидті көпіршіктермен байланысатын, жеңіл және ауыр тізбектің өзгермейтін (С), өзгеріп отыратын (V) бөлшектері бар. Солардың қосылатын жерінде антигендермен байланысатын орталық орналасқан. Антиденелер антигеннің әсерінен плазмалы жасушадан шығарылады. Сонымен ғана байланысатын әрбір антигенге қарсы арнайы антиденелер түзіледi (6-сурет).
Антиденелер қасиеттері
1. Спецификалық қасиеті - иммуноглобулин тек арнайы антигенмен қарым-қатынасқа түседі. Онда антидене белсенді орталығы -- антидетерминант (паратоп), антигендер белсенді орталығы -- детерминатпен (эпитоп) байланысады.
2. Валенттілігі - иммуноглобулин молекуласындағы антидетерминанттың саны көбінесе екі валентті, бірақ кейде 5-10 валентті антиденелер де кездеседi.
3. Аффиндігі - олардың байланысы өте мықты, (антидене + антиген) антидетерминат+детерминат байланысы.
4. Авидтігі -- антиген мен антидене байланысы тұрақты, олардың байланысуы жылдам және толық, олар әр түрлі жасушалармен байланыс жасай алады:
- макрофагтармен байланысып фагоцитозды белсендіреді.
- Нейтрофилдермен-фагоцитозды белсендіреді.
- базофильдермен байланысып атопиялық реакция жүріп, медиаторлар бөлініп, жедел жүретін аллергиялық реакцияға әкеледі.
- тромбоциттермен байланысып қан ұюын өзгертеді.
- Лимфоциттермен - FC рецепторымен (иммуноглобуллин G) байланысады.
Иммуноглобулиндер гетерогенділігімен 3 топқа бөлінеді:
а) изотипті
б) аллотипті
в) идиотипті
Изотиптілігі -- ауыр тізбегі құрылысына байланысты қалыпты жағдайда бір түрдегі жануарларда, адамдарда бірдей. Ал олардың айырмашылығы 4-тізбегіндегі аминоқышқылдармен сипатталады. Сөйтіп иммуноглобулин , ал иммуноглобулин А1, А2 болып бөлінеді.
Аллотиптілігі -- әрбір жеке адамның иммуноглобулин айырмашылығын көрсетеді, ол генетикалық маркерлерге байланысты.
Идиотиптілігі -- бұл антигендердің спецификалық қасиетіне байланысты, тек бір иммуноглобуллинге арналған. Қанша арнаулы иммуноглобулин болса, сонша антиген варианттары болады.
Идиотип - антиденелердің өзгермелі бөлігіндегі аминоқышқылдардың орналасуының немесе Т-жасушалық антиген танитын рецепторының ерекшелігі. Оларға қарсы антиидиотипті антиденелер өнеді.
Иммуноглобулин М - барлық иммуноглобулиндердің 5-10%-ы. Эволюциялық дамуда ең көне иммуноглобулин. Молекулалық салмағы 900.000 Дальтон. Жартылай ыдырау уақыты 5 тәулік, иммуноглобулин М В-жасушаларға антигенді танытатын рецептор. Иммуноглобулин М аутоиммунды ауруларды қолдайды.
Иммуноглобулин М организмге инфекция түскенде, вакцинацияда бірінші синтезделеді, авидтігі жоғары, организмді бактериялардан, вирустардан қорғайды, комплементті классикалық жолмен белсендіреді, фагоцитозды күшейтеді. Организмге түскен антигенде әуелі иммуноглобулин М түзіледі. Аптаның аяғында ғана иммунгоглобулин G-дің синтезіне көшеді (7-сурет).
Иммуноглобулин М қан сарысуында-0,4-2,2 гл. Иммуноглобулин М молекуласы ірі, бес мономерден құрылған, 10 белсенді орталығы бар, бірден бес антигенді байланыстырып организмнен шығарып жібереді. IgМ организмге антиген түспесе де болатын табиғи антиденелерге жатады. Плацентадан өте алмайды. Нәрестелерде тек жұқпаға қарсы пайда болады. IgМ антигенге қарсы фагоциттерді белсендіреді.
Иммуноглобулин G - класы қан сарысуында барлық иммуноглобулиндердің , молекулалық салмағы 150 мың Дальтон, ол плацентаға кіре алады. Иммуноглобулин G 23 тәулік бойы, ұзақ өмір сүреді. Адамдарда иммуноглобуллин G-дің 4 түрі бар: (ауыр тізбектің айырмашылығымен).
IgG қан сарысуында 7-18 гл. Екіншілік иммунитет жауабында тек IgG анықталады. Негізгі функциясы: комплементті белсендіреді (G1, G2, G3 ); фагоцитозды күшейтеді: бактериялардың полисахаридтік антигеніне қарсы кеш өнетін антиденелер (G1, G2); токсиндерді бейтараптайды, фагоциттерді опсонизация арқылы белсендіреді. Комплементпен тек G4 байланыспайды. Иммуноглобулин G тимустәуелді болғандықтан Т-лимфоциттердің қатысуымен ғана синтезделеді. Сондықтан сәулелену және иммунды депрессанттар олардың синтезін басады.
Иммуноглобулин G-ның максималды өнімі антигенді арасы 30 күн өткенде қайтадан еккенде ғана дамып, иммундық толық жауап және иммунологиялық естелік пайда болады.
Иммуноглобулин А - ның сарысулық және секреторлық түрлері бар. Сарысудағы деңгейі 0,8-3,7 гл. Қан айналымындағы микробтарды және токсиндерді бейтараптайды. Сарысу IgA - комплементті альтернативтік жолмен белсендіре алады. Кейбір микробтар өндіретін протеаза ферменті IgA-нын белсенділігін жояды (мыс. гонококктер).
Секреторлық IgA шырышты қабықтың эпителиальдық жасушаларының синтезінен шығады, оның қосымша (S) компоненті бар. Осы компонент IgA эпителий жасушаларынан өткенде қосылады да, IgA-ның протеолиздік ферменттерге тұрақтылығын береді. Секреторлық IgA шырышты қабықта сақталып, бактериалық токсиндерді бейтараптайды, вирустарды шектейді, фагоцитозды белсендіреді. Сөйтіп, жұқпаға жергілікті қорғанысты қамтамасыз етеді.
Секреторлық IgA түкірікте, көз жасында, азқазан-ішек секретінде, өтте, қынап секретінде, амниондық сұйықта, өкпе, бронх, зәр-жыныс жолдарында бар. Нәресте IgA-ны ана сүтінен, уыз сүтінен алады. Ана сүтімен түскен IgA ішекті грамтеріс микробтардың (ішек таяқшаларының) орналасуынан қорғайды. Ішекті грамон, микробтары орналасды да, ішек жұқпаларына антагонистік рөл атқарады. IgA микроорганизмдермен байланысып, оларды шырышты қабыққа тұрақтатып орналастырмайды.
IgA тимустәуелді иммуноглобулин, сондықтан нәрестенің өмірінің бастапқы кезінде өз бетімен пайда болмайды.
Иммуноглобулин Е - нің молекуласы 200 000 Дальтон, тінде, шырышты қабықтарда, теріде жиналады да, мес, базофил, эозинофилдер жасушаларымен бірігіп аллергиялық қабыну береді. Осы жасушаларда дегрануляция жүрiп, антигендердi денеден шығарып жібереді. Иммуноглобулин Е-нің деңгейі қан сарысуында 0,25 мгл, ал атопиялық ауруларда 10-100 есе көбейеді. Жартылай ыдырауы 2-3 күн.
Иммуноглобулин Е-нің өнімінің тұқым қуалаушылыққа байланысы бар. Аллергиялық ауруларға бейімділігі бар кісілерде IgЕ-нің деңгейі жоғары. Нәрестелерде IgЕ орта жастағы кісілердің көрсеткіштерінің 10 пайызындай ғана. Иммуноглобулин Е комплементпен байланыспайды, плацента арқылы өтпейді, ұлпа базофилдерімен және басқа қабыну дамытатын жасушалардың Ғс-рецепторларымен өте тез және берік байланысады. IgЕ мен қосылған антиген базофиль жасушаларының үстіне орналасып, олардың дегрануяциясын дамытып, биологиялық белсенді заттар жасушааралық кеңістікке төгіліп, аллергиялық қабыну пайда болады. Иммуноглобулин Е шырышты қабықтағы антигендерді байланыстыруға қатысады.
Иммуноглобулин Е-ні көк бауырдың, бадамша бездің, тыныс алу және асқорыту жолдарының плазмалық жасушалары өндіреді. Ұрық IgЕ - ні ерте шығарады. Иммуноглобулин Е гельминттерден қорғануға қатысады.
Шырышты қабықтағы IgА-ның қорғанысын бұзған патогендерді ұлпа базофильдерінің үстіндегі арнайы IgЕ байланыстырып, биологиялық белсенді заттарын шығарып, қабыну кезінде хемотаксиспен сол жерге басқа қорғаныс факторларын (жасушалық, гуморальдық, IgG, комплемент, нейтрофильдер, эозинофилдер, т.б.) жинауы, келесі қорғаныс кезеңі болып саналады.
Иммуноглобулин Д молекуласы 180000 Дальтон, жартылай ыдырауы 3 тәулік, жақсы тексерілмеген, тек қана В жасушалардың антиген танитын рецепторы ретінде жүруі белгілі.
Антиденелер - иммуноглобулиндер
Иммуноглобулиндердi плазмалық торшалар шығарады. Олар қан сарысуында,
лимфада, уызда, сілекейде, торшалардың сыртқы қабығында болады.
Иммуноглобулиндер 5 класқа бөлінеді. G, M, A, D, E.
Бұлардың құрылысында квадриметрикалы димер екі тізбектен (жеңіл және
ауыр) тұрады. Иммуноглобулиннің биохимиялық, қызметтік ерекшеліктері ауыр
тізбекке байланысты. Сөйтіп әрбір иммуноглобулин құрылысы бірдей екі жеңіл ,екі ауыр тізбектен тұрады, оның молекулалық салмағы Дальтон. Бұл тізбектер өзара дисульфидті көпіршіктермен байланысқан, жеңіл және ауыр тізбектің өзгермейтін (С), өзгеріп отыратын (V) аймақтары бар, солардың қосылатын жерінде белсенді антигендермен байланысатын орталық орналасқан. Антиденелер антигеннің әсерінен плазмалық торшадан шығарылады. Әрбір антигенге қарсы сонымен ғана байланысатын арнайы антидене түзіледi.
Антиденелер қасиеттері
Антиденелер немесе қарсыденелер -- адам мен жануарлар организміне енген жат бөгде ірі молекулалы протеиндік заттарға (антигендерге) қарсы иммундық реакциялар нәтижесінде түзіліп, олардың зиянды әсерлерін жоятын протеиндік заттар (негізінен гамма-глобулиндер); адам және жылықанды жануарлар денесінде пайда болған антигендерге қарсы қан плазмасында түзілетін ақуыздық заттар. Антиденелер ағза иммунитетін күшейтуде маңызы үлкен.
Антиденелерді лимфоциттер мен плазмоциттер бөледі. Қарсьщенелерге тән қасиет -- тек өздерінің түзілуіне әсер еткен антигендермен ғана әрекеттесіп, оларды жояды. Антиденелер -- организмде қан сарысуы мен ұлпаларда жинақталады. Қарсыденелер антигендермен әрекеттесу сипатына қарай агглютининдер, гемолизиндер, бактериолизиндер, преципитиндер болып бірнеше топтарға бөлінеді.
1. Спецификалық қасиеті - иммуноглобулин тек арнайы антигенмен қарым- қатынасқа түседі. Онда антидене белсенді орталығы -- антидетерминант30 (паратоп) антигендер белсенді орталығы -- детерминантпен (эпитоп) байланысады.
2. Валенттілігі-иммуноглобулин молекуласындағы антидетерминанттыңсаны, көбінесе бұлар екі валентті, бірақ кейде 5-10 валентті антиденелер кездеседi.
3. Аффиндігі олардың байланысы өте мықты,(антидене + антиген)
антидетерминант + детерминант байланысы.
4. Авидтігі -- антиген мен антидене байланысы тұрақты, олардың байланысуы жылдам және толық, олар әр түрлі торшалармен байланыс жасай алады:
- макрофагтармен байланысып фагоцитозды белсендіреді.
- нейтрофилдермен фагоцитозды белсендіреді.
- базофилдермен байланысып атопиялық реакция жүріп, медиаторлар
бөлініп, жедел жүретін аллергиялық реакцияға әкеледі.
- тромбоциттермен байланысып қан ұюын ... жалғасы
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Иммуноглобулиндерге жалпы түсінік
1.1Иммуноглобулиндер түрлері: G, M, A, D, E
1.2Антиденелер қасиеттері
1.3Спецификалық, Валенттілігі, Авидтігі, Аффиндігі
2.Әр түрлі кластағы иммуноглобулиндердің сипаттамасы мен құрылысы.
2.1 Біріншіілк және екіншілік иммундық жауап
Қорытынды
Пайдалынылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Иммуноглобулиндердi плазмалық жасушалар шығарады. Олар қан сарысуында, лимфада, уызда, сілекейде, торшалардың сыртқы қабығында болады. Иммуноглобулиндер 5 класқа бөлінеді. G, M, A, D, E.
60-70 жылдары В.Портер мен Д.Эдельманның жұмыстарында антидене молекулаларының құрылысы мен иммуноглобулиндердің негізгі фаргменттерінің рөлі толық шешілген.Антиденелердің белсенді орталығының құрылысы мен орналасуы және әр кластағы иммуноглобулиндердің химиялық ұүрылысы мен айырмашылықтары көрсетілген үшін В.Портер мен Э.Эдельман 1972 жылы Нобель сыйлығына ие болған.Бұл аумақтағы жұмыстар 1980 жылдарда да белсенді жетілген:П.Берг,У.Гильберт,Ф.Сегнер жұмыстарында иммуноглобулиндердің түзілуін бақылаушы гендердің құрылымы белгілі болған.Молекулалық биологияның бұл аймағындағы жетімдігі де Нобелб сыйлығына ие болған.
Иммуноглобулин М және G кластарын шығаратын жасушалар лимфа бездерінде, көкбауырда, ал иммуноглобулин А және Е шығаратындар пейер табақшасында және басқадай шырышты қабатта орналасқан лимфа бездерінде жиі кездеседі.Антиденелердің әсерлік механизмі: антидененің жасушамен қосылған комплексі белсенген комплементпен лизиске ұшырайды.Егерде антиденелер шамадан тыс көп шықса (антигеннің белсенді орталығы түгел жабылғаннан кейін), аллергиялық патология дамиды.жасушаларына супрессиялық әсер етіп, олар арқылы В-лимфоциттердiң көбеюін және жетілуін басады.
В-лимфоциттердің басқа бір бөлігі, керісінше, осы субпопуляцияларын белсендіреді.
Қазіргі жағдайда ,барлық антиденелер нәруыз болып табылатыны көпшілікее белгілі.Сонымен қатар,олар иммуноглобулиндерге жататын арнайы ақуыздар болып табылады.Адамда жалпы иммуноглобулиндердің 5 түрі бар.Бұл иммуноглобулиндер кластарының әр қайсысы өзіндік құрылысты болады және белгілі жұмыс атқарады.
Иммуноглобулиндердi плазмалық жасушалар шығарады. Олар қан сарысуында, лимфада, уызда, сілекейде, торшалардың сыртқы қабығында болады. Иммуноглобулиндер 5 класқа бөлінеді. G, M, A, D, E (5-сурет).
Бұлардың құрылысында квадриметрлі диллер екі тізбектен (жеңіл және ауыр) тұрады. Иммуноглобулиннің биохимиялық, функциялық ерекшеліктері ауыр тізбекке байланысты. Сөйтіп, әрбір иммуноглобулин құрылысы бірдей екі жеңіл , екі ауыр тізбектен тұрады, оның молекулалық салмағы Дальтон. Бұл тізбектерде өзара дисульфидті көпіршіктермен байланысатын, жеңіл және ауыр тізбектің өзгермейтін (С), өзгеріп отыратын (V) бөлшектері бар. Солардың қосылатын жерінде антигендермен байланысатын орталық орналасқан. Антиденелер антигеннің әсерінен плазмалы жасушадан шығарылады. Сонымен ғана байланысатын әрбір антигенге қарсы арнайы антиденелер түзіледi (6-сурет).
Антиденелер қасиеттері
1. Спецификалық қасиеті - иммуноглобулин тек арнайы антигенмен қарым-қатынасқа түседі. Онда антидене белсенді орталығы -- антидетерминант (паратоп), антигендер белсенді орталығы -- детерминатпен (эпитоп) байланысады.
2. Валенттілігі - иммуноглобулин молекуласындағы антидетерминанттың саны көбінесе екі валентті, бірақ кейде 5-10 валентті антиденелер де кездеседi.
3. Аффиндігі - олардың байланысы өте мықты, (антидене + антиген) антидетерминат+детерминат байланысы.
4. Авидтігі -- антиген мен антидене байланысы тұрақты, олардың байланысуы жылдам және толық, олар әр түрлі жасушалармен байланыс жасай алады:
- макрофагтармен байланысып фагоцитозды белсендіреді.
- Нейтрофилдермен-фагоцитозды белсендіреді.
- базофильдермен байланысып атопиялық реакция жүріп, медиаторлар бөлініп, жедел жүретін аллергиялық реакцияға әкеледі.
- тромбоциттермен байланысып қан ұюын өзгертеді.
- Лимфоциттермен - FC рецепторымен (иммуноглобуллин G) байланысады.
Иммуноглобулиндер гетерогенділігімен 3 топқа бөлінеді:
а) изотипті
б) аллотипті
в) идиотипті
Изотиптілігі -- ауыр тізбегі құрылысына байланысты қалыпты жағдайда бір түрдегі жануарларда, адамдарда бірдей. Ал олардың айырмашылығы 4-тізбегіндегі аминоқышқылдармен сипатталады. Сөйтіп иммуноглобулин , ал иммуноглобулин А1, А2 болып бөлінеді.
Аллотиптілігі -- әрбір жеке адамның иммуноглобулин айырмашылығын көрсетеді, ол генетикалық маркерлерге байланысты.
Идиотиптілігі -- бұл антигендердің спецификалық қасиетіне байланысты, тек бір иммуноглобуллинге арналған. Қанша арнаулы иммуноглобулин болса, сонша антиген варианттары болады.
Идиотип - антиденелердің өзгермелі бөлігіндегі аминоқышқылдардың орналасуының немесе Т-жасушалық антиген танитын рецепторының ерекшелігі. Оларға қарсы антиидиотипті антиденелер өнеді.
Иммуноглобулин М - барлық иммуноглобулиндердің 5-10%-ы. Эволюциялық дамуда ең көне иммуноглобулин. Молекулалық салмағы 900.000 Дальтон. Жартылай ыдырау уақыты 5 тәулік, иммуноглобулин М В-жасушаларға антигенді танытатын рецептор. Иммуноглобулин М аутоиммунды ауруларды қолдайды.
Иммуноглобулин М организмге инфекция түскенде, вакцинацияда бірінші синтезделеді, авидтігі жоғары, организмді бактериялардан, вирустардан қорғайды, комплементті классикалық жолмен белсендіреді, фагоцитозды күшейтеді. Организмге түскен антигенде әуелі иммуноглобулин М түзіледі. Аптаның аяғында ғана иммунгоглобулин G-дің синтезіне көшеді (7-сурет).
Иммуноглобулин М қан сарысуында-0,4-2,2 гл. Иммуноглобулин М молекуласы ірі, бес мономерден құрылған, 10 белсенді орталығы бар, бірден бес антигенді байланыстырып организмнен шығарып жібереді. IgМ организмге антиген түспесе де болатын табиғи антиденелерге жатады. Плацентадан өте алмайды. Нәрестелерде тек жұқпаға қарсы пайда болады. IgМ антигенге қарсы фагоциттерді белсендіреді.
Иммуноглобулин G - класы қан сарысуында барлық иммуноглобулиндердің , молекулалық салмағы 150 мың Дальтон, ол плацентаға кіре алады. Иммуноглобулин G 23 тәулік бойы, ұзақ өмір сүреді. Адамдарда иммуноглобуллин G-дің 4 түрі бар: (ауыр тізбектің айырмашылығымен).
IgG қан сарысуында 7-18 гл. Екіншілік иммунитет жауабында тек IgG анықталады. Негізгі функциясы: комплементті белсендіреді (G1, G2, G3 ); фагоцитозды күшейтеді: бактериялардың полисахаридтік антигеніне қарсы кеш өнетін антиденелер (G1, G2); токсиндерді бейтараптайды, фагоциттерді опсонизация арқылы белсендіреді. Комплементпен тек G4 байланыспайды. Иммуноглобулин G тимустәуелді болғандықтан Т-лимфоциттердің қатысуымен ғана синтезделеді. Сондықтан сәулелену және иммунды депрессанттар олардың синтезін басады.
Иммуноглобулин G-ның максималды өнімі антигенді арасы 30 күн өткенде қайтадан еккенде ғана дамып, иммундық толық жауап және иммунологиялық естелік пайда болады.
Иммуноглобулин А - ның сарысулық және секреторлық түрлері бар. Сарысудағы деңгейі 0,8-3,7 гл. Қан айналымындағы микробтарды және токсиндерді бейтараптайды. Сарысу IgA - комплементті альтернативтік жолмен белсендіре алады. Кейбір микробтар өндіретін протеаза ферменті IgA-нын белсенділігін жояды (мыс. гонококктер).
Секреторлық IgA шырышты қабықтың эпителиальдық жасушаларының синтезінен шығады, оның қосымша (S) компоненті бар. Осы компонент IgA эпителий жасушаларынан өткенде қосылады да, IgA-ның протеолиздік ферменттерге тұрақтылығын береді. Секреторлық IgA шырышты қабықта сақталып, бактериалық токсиндерді бейтараптайды, вирустарды шектейді, фагоцитозды белсендіреді. Сөйтіп, жұқпаға жергілікті қорғанысты қамтамасыз етеді.
Секреторлық IgA түкірікте, көз жасында, азқазан-ішек секретінде, өтте, қынап секретінде, амниондық сұйықта, өкпе, бронх, зәр-жыныс жолдарында бар. Нәресте IgA-ны ана сүтінен, уыз сүтінен алады. Ана сүтімен түскен IgA ішекті грамтеріс микробтардың (ішек таяқшаларының) орналасуынан қорғайды. Ішекті грамон, микробтары орналасды да, ішек жұқпаларына антагонистік рөл атқарады. IgA микроорганизмдермен байланысып, оларды шырышты қабыққа тұрақтатып орналастырмайды.
IgA тимустәуелді иммуноглобулин, сондықтан нәрестенің өмірінің бастапқы кезінде өз бетімен пайда болмайды.
Иммуноглобулин Е - нің молекуласы 200 000 Дальтон, тінде, шырышты қабықтарда, теріде жиналады да, мес, базофил, эозинофилдер жасушаларымен бірігіп аллергиялық қабыну береді. Осы жасушаларда дегрануляция жүрiп, антигендердi денеден шығарып жібереді. Иммуноглобулин Е-нің деңгейі қан сарысуында 0,25 мгл, ал атопиялық ауруларда 10-100 есе көбейеді. Жартылай ыдырауы 2-3 күн.
Иммуноглобулин Е-нің өнімінің тұқым қуалаушылыққа байланысы бар. Аллергиялық ауруларға бейімділігі бар кісілерде IgЕ-нің деңгейі жоғары. Нәрестелерде IgЕ орта жастағы кісілердің көрсеткіштерінің 10 пайызындай ғана. Иммуноглобулин Е комплементпен байланыспайды, плацента арқылы өтпейді, ұлпа базофилдерімен және басқа қабыну дамытатын жасушалардың Ғс-рецепторларымен өте тез және берік байланысады. IgЕ мен қосылған антиген базофиль жасушаларының үстіне орналасып, олардың дегрануяциясын дамытып, биологиялық белсенді заттар жасушааралық кеңістікке төгіліп, аллергиялық қабыну пайда болады. Иммуноглобулин Е шырышты қабықтағы антигендерді байланыстыруға қатысады.
Иммуноглобулин Е-ні көк бауырдың, бадамша бездің, тыныс алу және асқорыту жолдарының плазмалық жасушалары өндіреді. Ұрық IgЕ - ні ерте шығарады. Иммуноглобулин Е гельминттерден қорғануға қатысады.
Шырышты қабықтағы IgА-ның қорғанысын бұзған патогендерді ұлпа базофильдерінің үстіндегі арнайы IgЕ байланыстырып, биологиялық белсенді заттарын шығарып, қабыну кезінде хемотаксиспен сол жерге басқа қорғаныс факторларын (жасушалық, гуморальдық, IgG, комплемент, нейтрофильдер, эозинофилдер, т.б.) жинауы, келесі қорғаныс кезеңі болып саналады.
Иммуноглобулин Д молекуласы 180000 Дальтон, жартылай ыдырауы 3 тәулік, жақсы тексерілмеген, тек қана В жасушалардың антиген танитын рецепторы ретінде жүруі белгілі.
Антиденелер - иммуноглобулиндер
Иммуноглобулиндердi плазмалық торшалар шығарады. Олар қан сарысуында,
лимфада, уызда, сілекейде, торшалардың сыртқы қабығында болады.
Иммуноглобулиндер 5 класқа бөлінеді. G, M, A, D, E.
Бұлардың құрылысында квадриметрикалы димер екі тізбектен (жеңіл және
ауыр) тұрады. Иммуноглобулиннің биохимиялық, қызметтік ерекшеліктері ауыр
тізбекке байланысты. Сөйтіп әрбір иммуноглобулин құрылысы бірдей екі жеңіл ,екі ауыр тізбектен тұрады, оның молекулалық салмағы Дальтон. Бұл тізбектер өзара дисульфидті көпіршіктермен байланысқан, жеңіл және ауыр тізбектің өзгермейтін (С), өзгеріп отыратын (V) аймақтары бар, солардың қосылатын жерінде белсенді антигендермен байланысатын орталық орналасқан. Антиденелер антигеннің әсерінен плазмалық торшадан шығарылады. Әрбір антигенге қарсы сонымен ғана байланысатын арнайы антидене түзіледi.
Антиденелер қасиеттері
Антиденелер немесе қарсыденелер -- адам мен жануарлар организміне енген жат бөгде ірі молекулалы протеиндік заттарға (антигендерге) қарсы иммундық реакциялар нәтижесінде түзіліп, олардың зиянды әсерлерін жоятын протеиндік заттар (негізінен гамма-глобулиндер); адам және жылықанды жануарлар денесінде пайда болған антигендерге қарсы қан плазмасында түзілетін ақуыздық заттар. Антиденелер ағза иммунитетін күшейтуде маңызы үлкен.
Антиденелерді лимфоциттер мен плазмоциттер бөледі. Қарсьщенелерге тән қасиет -- тек өздерінің түзілуіне әсер еткен антигендермен ғана әрекеттесіп, оларды жояды. Антиденелер -- организмде қан сарысуы мен ұлпаларда жинақталады. Қарсыденелер антигендермен әрекеттесу сипатына қарай агглютининдер, гемолизиндер, бактериолизиндер, преципитиндер болып бірнеше топтарға бөлінеді.
1. Спецификалық қасиеті - иммуноглобулин тек арнайы антигенмен қарым- қатынасқа түседі. Онда антидене белсенді орталығы -- антидетерминант30 (паратоп) антигендер белсенді орталығы -- детерминантпен (эпитоп) байланысады.
2. Валенттілігі-иммуноглобулин молекуласындағы антидетерминанттыңсаны, көбінесе бұлар екі валентті, бірақ кейде 5-10 валентті антиденелер кездеседi.
3. Аффиндігі олардың байланысы өте мықты,(антидене + антиген)
антидетерминант + детерминант байланысы.
4. Авидтігі -- антиген мен антидене байланысы тұрақты, олардың байланысуы жылдам және толық, олар әр түрлі торшалармен байланыс жасай алады:
- макрофагтармен байланысып фагоцитозды белсендіреді.
- нейтрофилдермен фагоцитозды белсендіреді.
- базофилдермен байланысып атопиялық реакция жүріп, медиаторлар
бөлініп, жедел жүретін аллергиялық реакцияға әкеледі.
- тромбоциттермен байланысып қан ұюын ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz