JAVA-скриптердің құрылысы мен принциптері

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

JAVA-скриптердің құрылысы мен принциптері

JavaScript- бұл объектілі- бағытталған сценарийлердің бағдарламалау тілі. Бұл тілдің синтаксисі С, Perl немесе Python сияқты тілдердің синтаксисіне өте ұқсас болып келеді және атауы Java-ға ұқсас болғанымен жалпы жұмыс істеу ұқсастықтары жоқ. Қазіргі кезде JavaScript көбінесе әртүрлі браузерлермен басқарылатын сценарийлердің веб-беттерін құруға қолданылады. Демек, JavaScript тілі- интерактивті веб-беттер мен веб-қосымшалар, клиент-серверлік сценарийлер құру үшін арналған тіл.
JavaScript - браузерге түсінікті бағдарламалау тілі. Браузер бұл тілдегі командаларды орындай алады, яғни оның ішкі интерпретаторы бар.
JavaScript тілінің алғашқы нұсқалары 1996 жылдардың басында пайда болды. Бастапқы кезде бұл тіл LiveScript деген атауға ие болды және оның интерпретаторы Netscape Navigator еді.

JAVAScript қолдану аумағы және сценарий өңдеушілер
JavaScript - динамикалық парақтар құратын мүмкіндік болып табылады. JavaScript бағдарламасы скрипт немесе сценарий деп аталады, ол HTML-құжат ішінде орналаса береді не жеке файлға да жазылады. Ондай файлды да браузер оқып алады (арнайы команда бойынша).
JavaScript коды HTML тілін толықтырып, оны көрнекі етеді. JavaScript тілі арқылы гипермәтіндер жаңа мүмкіндіктерге ие болады.
Веб-беттегі сценарийлер HTML-құжат ішінде жазылатын болғандықтан, ол үш негізгі стандартты жолмен енгізіледі:
1. гиперсілтеме түрінде;
2. оқиғалар мен әрекеттер өңделуіші түрінде;
3. SCRIPT элементтер тэгі түрінде;

JAVAScript функциялары мен сценарийлері.
HTML құжатына сценарийлердің енгізілуі. Дизайн жасау.
Объект -- бұл мәліметтер мен функциялар жиынынан тұратын бірыңғай конструкция немесе, JavaScript терминологиясында, қасиеттер мен тәсілдер жиыны.
Функция = тәсіл (метод).
Айнымалы = қасиет (свойства).
Инкапсуляция термині қара жәшік ретінде қарастырылатын объектінің ішкі құрылымын жасыру деген сөз. Объектінің қасиеттері белгілі болып саналады, яғни олар - сырттан қол жеткізуге болатын айнымалылар. Бірақ бұл функциялар қалай құрылған, олар қандай алгоритммен жұмыс істейді, ол туралы бағдарламалаушыға айтылмайды. Бағдарламалаушы немесе объектіні тұтынушы адам объектінің қосымша ішкі функциялары мен айнымалылары бар ма, олар қол жеткізуге болатын қасиеттер мен тәсілдермен қалай байланысқан, ол жағын білмейді.
Объект және объектінің бір данасы (экземпляры)
Мысалы, нақты телевизор -- бұл JavaScript терминологиясында объект емес, ол объектінің бір данасы (экземпляры). Объект болып зауытта нақты өнім шығаруға арналған құжаттамалар комплектісі саналады. Конвейерден шығып жатқан барлық телевизорлар бейнелерінің қасиеттері бірдей және оларды басқаратын тәсілдер де бірдей экземпляр болып табылады.
Бағдарламалауда да осылай. Объект -- бұл шаблон, құжаттар жиыны. Объектінің бір данасы (экземпляры) -- ол оның жұмыстық көшірмесі ғана.
Объект интерфейсі және объектінің ішкі құрылымы
Rectangle объектісін қарастырайық. Ол мынадай ақпаратты сақтайды.
Объект тіктөртбұрыштармен жұмыс істеуге арналған. Объектінің бір данасын жасау үшін былай жазу керек:
var х = new Rectangle(a,b);
Мұндағы х Rectangle
объектінің бір данасы (экземпляры).
а мен b тіктөртбұрыш ені мен биіктігі.
new сөзі бір дана жасау үшін керек.
Объектінің бір данасы жасалған соң, келесі тәсілдер мен қасиеттерді пайдалануға болады:
Қасиеттер
width
height
Тәсілдер
square()
perimeter()
radius()
Пайдалану мысалы:
var p =х.perimeter();
var r = x.radius();
var m = x.width;
if(x.height m)
m = x.height;
Сипатталуы
Тіктөртбұрыш ені.
Тіктөртбұрыш биіктігі.
Сипатталуы
Тіктөртбұрыш ауданы.
Тіктөртбұрыш периметрі.
Сырттай сызылған шеңбер радиусы.
Периметрді есептеу.
Сырттай сызылған шеңбер радиусын есептеу.
Үлкен қабырғаны есептеу.
Мұнда объект интерфейсі келтірілген, яғни объектімен қатынасуға қажет ақпарат берілген.
Мұнда square, perimeter, radius функцияларының бағдарламалық кодтары келтірілмеген. Басқаша айтқанда, объектінің ішкі құрылымы көрсетілмеген. Жұмыс кезінде тек интерфейсті пайдаланып, оның ішкі құрылымын қажет етпеуге болады.
Объект интерфейсі - бұлар пайдалануға болатын объектінің айнымалылары мен функциялары.
Объектінің ішкі құрылымы -- бағдарламалау тілінде объектінің ішкі айнымалылары мен функцияларын сипаттау.
JavaScript тілінде Rectangle объектісінің х экземплярының қасиеттері мен тәсілдері жазылады:
x.height; x.perimeter();
Жалпы жазылу форматы мынадай болады:
экземпляр_аты. объект_қасиеті_не_тәсілі_
Нүкте - сатылы бөлу таңбасы: ол атасын баласынан (тегін мұрагерінен) бөліп тұрады.
Құрамдас ішкі объектілер және тұтынушы объектісі
JavaScript тілінде ішкі құрамдас объектілер көп. Оларды бағдарламалау қажет емес, олар тіл ішінде орнатылған. Бұл - браузердің бағдарламалық кодына осы объектілер коды кіреді деген сөз. Бағдарламалаушы осы объектілердің интерфейсін білуі тиіс, олардың бір экземплярын жасай білуі керек, сонда ол өз қалауынша ішкі объектілерді пайдалана алады.
JavaScript жаңа объектілерді программалауға және олардың ішкі объектілерін өзгертуге мүмкіндік береді. Енді бірнеше ішкі объектілер жұмысын қарастырайық.
Date объектісі
JavaScript тілінің ішкі объектілерін қарастыруды өте пайдалы болып саналатын Date объектісінен бастайық. Бұл объект күн-ай мерзімімен (датамен) және уақытпен жұмыс істеу үшін керек.
Объект экземплярын жасау үшін (Date объектісінің ғана емес, одан басқасының да) JavaScript тілінде new түйінді сөзі қолданылады:
var now = new Date();
Енді now айнымалысы Date объектісі экземпляры болып табылады да, ол үстіміздегі дата мен уақытты береді.
Жалпы экземпляр жасау былай орындалады:
var айнымалы = new Date(параметрлер);
Келесі параметрлерді көрсетуге болады:
Мысал
var now = new Date();
var birthday =
new Date(2010,1,10);
var bell = new Date(2009, 0,14,12,20,0);
Сипатталуы
now экземпляры ағымдағы дата мен уақытты береді.
birthday экземпляры 10 ақпан 2010 жыл (ай нөмірі нөлден басталады) датасын береді.
bell экземпляры 14 январь 2009 ж. 12 сағат 20 минут уақытты береді
Date объектісі экземпляры құрылғаннан кейін, оның ішкі мәліметтерін көруге болады, оны өзгерту мүмкіндігі де бар. Ол үшін көптеген тәсілдер бар, олардың тізімі тілге арналған кітап қосымшаларында келтіріледі.
Объект тәсілі аты (тәсіл - JavaScript терминологиясында функция) экземпляр атынан нүктемен бөлініп жазылып тұрады.
Былай жазуға болады:
var year = bell.getYear();
year айнымалысы мәні 2009 болады.
Date объектісінің бірнеше қарапайым скриптерін қарастырайық.
Ағымдағы дата және уақыт
var now = new Date();
alert("Бүгін:"+now.getDate()+""+(n ow.getMonth()+1)+""+now.getYear()+ "Қазір: "+now.getHours() +":" +now.getMinutes());
Осы кодтарды жазған кезде скрипті орындау мынадай хабарлама шығуына себепші болады.

Array объектісі
Бұл объект мәліметтер жиымын (массивін) жасау үшін керек. Массив -- элементтердің реттелген жиыны. Жеке элементті көрсету оның аты мен индексін (нөмір) көрсету арқылы орында-лады. JavaScript тілінде элементтерді нөмірлеу нөлден басталады.
Мысал: апта күндерінің аттары жиымы.
var dayNames = new Array("воскресенье", "понедельник", "вторник", "среда", "четверг", "пятница", "суббота");
Жиымның жеке элементтерін пайдалану үшін былай жазылады:
массив__аты [индекс]
Төмендегі скрипт:
var dayNames = new Array("воскресенье", "поне-дельник", "вторник", "среда", "четверг", "пят-ница","суббота"); alert(dayNames[0]);
жұмысы нәтижесінде alert терезесіне воскресенье мәтіні шығады.
қатарларын жазу қажет.Начало формы
Конец формы
Начало формы
Конец формы
Сонымен, гипермәтіндерді осылай байланыстыра отырып белгілейтін мүмкіндікті беретін HTML тілі. Оның дұрыс нәтиже алуды қамтамасыз ететін өз заңдылықтары мен ережелері бар.align=center - ортасы бойынша HTML негіздері
HTML (HyperTextMarkupLanguage) - бұл құжаттарды кодтау үшін қолданылатын гипертекстік белгілеу тілі. HTML ді көбі программалау тілі деп ойласа да, бұл программалау тілі емес. HTML - мәтінді белгілеу тілі.
HTML құжаттарды көру үшін браузерларды қолданамыз. Браузер-программалардың саны өте көп, мысалы көп таралғандар Netscape Communicator, Microsoft Internet Explorer, Opera.
HTML тiлiнде колданылатын командаларды "тег" деп айтамыз. HTML тiліндегi тегтер екi топқа бөлiнедi: жұпты, жұпсыз.
Жұпты тегтер дегенiмiз, бiр тег ашылса, келесi тег оны жабады. Мысалы,
html тегтiң жұмысын ашады да келесi html тегi оны жабады. title ашылуы, title жабылуы.
Жұпсыз тегтер дегенiмiз, тег ашылады да қолданыла бередi. Мысалы, IMG т.с.с.
Көрсетілген мысалдарды компьютерде көрү үшін мәтінді Блокнот программасына теріп, оны htm түрінде сақтаңыз. Файлды браузерде ашыңыз.
Құжаттың структурасы
HTML құжаттың негізгі структурасы төмендегідей:
HTML
HEAD
TITLE
...
title
head
BODY
...
body
html
HTML-тег атрибуттар тізімінен тұрады. Тег тексті үшбұрышты жақша ішінде жазылады. Мысалы:
FONT face=аrialМенің бірінші бетімfont - бұл жерде FONT - тег, face - атрибут, arial - атрибуттың мәні.
Кез келген HTML құжат HTML тегімен басталып, html тегімен аяқталу керек. Бұл тегтер браузерға HTML құжатын көрсетеді. Құжат болса қарапайым ASCII кодындағы мәтіндік файл. HTML, html тегтер болмаса браузер программалары құжатты танымай қалуы мүмкін.
HTML, html тегтерінің ортасына құжат денесі келеді. Құжат екі бөлімнен тұрады: тақырып бөлімі HEAD тегімен басталынатын және BODY тегімен басталынатын негізгі бөлімнен.
Тақырып бөлімі міндетті емес, бірақ ол жерде браузерге қажетті көп ақпарат болуы мүмкін.
TITLE, title тегтерінің арасында құжаттың аты жазылады, сол сөз терезенің тақырып жолына шығады.
Мысалы:
TITLEМоя первая страницаtitle
HEAD бөліміне тағы META тегтерді қолдануға болады, олар сайтты интернет желісінде тез табылу үшін пайдалынады.
meta name="Language" content=" kz" - сайт тілі
meta name="Autor" content="Molutjan Arziev" - сайт авторы
meta name="Keywords" content="информатика, школа, учитель, компьютер, уйгур, поурочный план, математика" - іздеу қызметіне арналған сөздер
meta name="Generator" content="блокнот" - қай программада жасалынды
BODY тегімен Web-беттің негізгі бөлімі басталады. Бұл бөлімге мәтін, графика, кесте, аудио және видео ақпараттар енгізіледі.

Мәтінді форматтау тегтері
Құжатта тақырыптар Hi, hi тегтерімен жасалынады, бұл жерде і=1 болғанда ең үлкен тақырып жазылады, і=6 болғанда - ең кіші.
Мысалы,
Көрінетін мәтін
HTML де жазылуы
Заголовок1
H1 Заголовок1 H1
Заголовок2
H2 Заголовок2 H2
Заголовок3
H3 Заголовок3 H3
Заголовок4
H4 Заголовок4 H4
Заголовок5
H5 Заголовок5 H5
Заголовок6
H6 Заголовок6 H6
Абзац енгізу үшін P, p тегтерін қолданады, мәтіннің сол жақ, ортада, оң жақта орнату үшін align атрибуты пайдалынады.
Мысалы:
P align=centerМенің бірінші бетімp
Менің бірінші бетім сөйлемі беттің ортасына орналасады.
Align дің мәні тағыда left (сол жақ), right (оң жақ) болуы мүмкін.
FONT тегінің көмегімен біз мәтіннің шрифтің, көлемін, түсін белгілейміз. Ол үшін атрибуттарды пайдаланамыз.
Мысалы:
P align=center
font face=Arial size=5 color=blueМенің бірінші бетімfont
Осындай жол жазғанда Web бетімізде arial шрифтімен, 5-көлемде, көк түсті Менің бірінші бетім деген сөйлем шығады.
Жолды бөлү үшін BR тегін қолданса болады, мысалы:
P Ана тілін - арың бұл,
Ұятын боп тұр беттеBR
p HTML негіздері
HTML (HyperTextMarkupLanguage) - бұл құжаттарды кодтау үшін қолданылатын гипертекстік белгілеу тілі. HTML ді көбі программалау тілі деп ойласа да, бұл программалау тілі емес. HTML - мәтінді белгілеу тілі.
HTML құжаттарды көру үшін браузерларды қолданамыз. Браузер-программалардың саны өте көп, мысалы көп таралғандар Netscape ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.