HTML. Фреймдер



Фреймдер

HTML тілі броузер терезелерін бірнеше бөліктерге бөлу мүмкін - дігін береді және олардың әрқайсысында жеке web-құжаттар бейнеле - неді. Осындай бөліктер фрейм немесе кадр деп аталады. Мұнда әрбір фрейм экрандағы жеке тіктөртбұрышты аймақты алып тұрады. Әр фрейм ішінде бір-бірінен тәуелсіз құжат орналастыра аламыз. Мысалы, экранды екі фреймге бөліп, сол жағына Netscape фирмасы - ның, ал оң жағына Microsoft фирмасының web-сайттарының алғашқы парақтарын шығарып салыстыра отырып көруге болады.
1. Фреймдер құру тәсілдері
Фреймдер құру үшін FRAMESET және FRAME тәгтері қолданылады да, мұнда әдеттегідей BODY тәгі пайдаланылмайды. FRAMESET тәгі броузер тере - зесіндегі фреймдердің көлемдері мен олардың орналасу тәртібін сипаттайды, FRAME тәгінде фрейм - дердің әрқайсысына шақырылатын құжаттар аттары көрсетіледі. Екі фреймнен тұратын экран құрайтын программа бөлігінен мысал келтірейік:
html
frameset rows="50%,50%"
frame src="1 файл.htm"
frame src="2 файл.htm"
frameset
html

1 сурет
Мұндағы екі фрейм жолдар (rows) бойынша көлденеңнен бірінің астына бірі орналасады, олар экранды 50 %-дан бөліп алады. Үстіңгі фреймде "1 файл.htm" құжаты ашылады да, төменгісінде - "2 файл.htm" орналасады (4 сурет).
FRAMESET тәгінің ROWS=... (қатар) атрибуты терезені гори - зон - таль - көлденең бағыт бойынша бөледі де, COLS= ... (бағана) атри - буты тіке - вертикаль бағытта фреймдерге бөледі. Егер осы атрибут - тың екеуі де берілсе, терезе тіке және көлденең төртбұрыштардан тұратын торларға бөлінеді. Атрибуттардың мәндері терезе бөліктерінің көлемдерін (биіктігін немесе енін) анықтайды. Әр бағанаға (жолға) арналған параметрлер пиксель өлшем бірлігі бойынша немесе пайыздармен (%) үтірлер арқылы бөлініп беріледі. Соңғы параметр ретінде қалған көлемді автоматты түрде толық алып тұратын (*) жұлдызша белгісін де пайдалануға болады. Осындай фрейм үшін барлық қалған бос кеңістіктер бөлініп беріледі.
FRAME тәгінде фреймдерге шақырылатын құжаттарды анықтайтын SRC=... атрибуты болуы керек. Қалған атрибуттар фреймдер арасындағы бөлу сызықтары параметрлерін және оның басқа кейбір қасиеттерін реттеу мүмкіндігін береді.
Экранды үш тік орналасқан тең көлемді фреймдерге бөлу тәгтері төмендегідей болып жазылады:
frameset cols="33%,33%,* "
frame src="1 бағана файлы.htm"
frame src="2 бағана файлы.htm"
frame src="3 бағана файлы.htm"
frameset

2 сурет
Осы тәгтер жұмысы нәтижесі 5 суретте көрсетілген. Енді бес тордан - алғашқы бағанасы биіктіктері бірдей екі жолдан, ал екінші бағанасы - бірдей үш жолдан тұратын фреймдер тұрғызатын програм - ма бөлігін келтірейік.
frameset cols="50%,50%"
frameset rows="50%,* " frame src="1 тор.htm" frame src="2 тор.htm"
frameset
frameset rows="33%,33%,* " frame src="3 тор.htm" frame src="4 тор.htm"
frame src="5 тор.htm"
frameset
frameset
Бұл программаның нәтижесі төменде көрсетілген.

3 сурет
Әрбір фрейм көлемі, яғни ұзындығы немесе ені абсолютті түрде пиксельмен, экран мөлшерінің пайызымен немесе салыстырмалы i* (i - бүтін сан) түрінде беріледі. Егер екі-үш мән көрсетіліп, олар әр түрлі бірліктерде берілсе, броузер алдымен абсолюттік пиксель түріндегі мәнді тағайындайды, сонан соң қалғандарын пропорциональ түрде алады. * белгісі 1* деген белгімен парапар. Экранды фреймдерге бөлу солдан оңға және жоғарыдан төмен қарай жүргізіледі.
Экранды үш тік орналасқан фреймдерге бөлейік: екіншісінің ені 250 пиксель (мөлшері берілген сурет еніне тең), біріншісі - қалған көлемнің 25%-ын, ал үшіншісі - 75%-ын алатындай ету үшін мынадай атрибуттар мәнін жазу керек
FRAMESET cols = "1*,250,3*"

FRAMESET
Келесі мысалда 2х3 мөлшерлі төртбұрыштар жиынынан тұратын фреймдар жасалады.
frameset rows="30%,70%" cols="33%,34%,33%"

frameset
Келесі мысалда терезе биіктігі 1000 пиксельге тең деп қабыл - данған. Бірінші фреймге жалпы биіктіктің 30%-ы (300 пиксель) беріл - ген. Екіншісіне - 400 пиксель, ал қалған екеуіне 300 пиксель тағай - ын - далған, төртінші фрейм биіктігі "2*" түрінде, үшіншісінің биіктігі - * деп анықталған, сондықтан үшінші фреймнің - 100, төртінші фреймнің - 200 пиксель биіктігі болуы тиіс.
FRAMESET rows="30%, 400, *, 2*"

FRAMESET
Егер бір фреймге абсолюттік мән нақты берілген кезде қалған - да - ры - нан белгілі бір көлем артылып қалып, немесе жетпей қалып жататын жағдай туындаса, онда броузер сол қалған фрейм көлемдерін пропор - ци - о - нал күйде көбейтеді немесе азайтады. FRAMESET тәгі бір-бірімен қабаттасып жазыла береді. Келесі мысалда сыртқы FRAMESET терезе - ні үш тең бағаналарға бөледі. Ал ішкі FRAMESET екінші бағананы биік - - тіктері әр түрлі екі жолға бөліп тұр.
FRAMESET cols="33%,33%,34%"
...бірінші бағана фреймі ішкі мәліметі ...
FRAMESET rows="40%,50%"
... екінші бағанадағы бірінші жол фреймі ішкі мәліметі ...
... екінші бағанадағы екінші жол фреймі ішкі мәліметі ... .
FRAMESET
...үшінші бағана фреймі ішкі мәліметі ...
FRAMESET
SRC атрибуты фрейм ішіне орналасатын мәтінді анықтайды. Ол фре - йм - нің ішкі мәтіні сыртқы фрейм жазылған құжатта болмауы керек. Мысалы:
FRAMESET cols="33%, 33%, 33%"
FRAMESET rows="*, 200"
FRAME src="1_фрейм_мазмұны.htm"
FRAME src="2_фрейм_мазмұны.gif"
FRAMESET
FRAME src="3_фрейм_мазмұны.htm"
FRAME src="4_фрейм_мазмұны.htm"
FRAMESET
Бұл тәгтер жұмысының нәтижесінде төмендегі суреттегідей төртбұрышты фреймдер жиыны экранға шығады.

1 фрейм

3 фрейм

4 фрейм
2 фрейм

4 сурет
қатарларын жазу қажет.Начало формы
Конец формы
Начало формы
Конец формы
Сонымен, гипермәтіндерді осылай байланыстыра отырып белгілейтін мүмкіндікті беретін HTML тілі. Оның дұрыс нәтиже алуды қамтамасыз ететін өз заңдылықтары мен ережелері бар.align=center - ортасы бойынша HTML негіздері
HTML (HyperTextMarkupLanguage) - бұл құжаттарды кодтау үшін қолданылатын гипертекстік белгілеу тілі. HTML ді көбі программалау тілі деп ойласа да, бұл программалау тілі емес. HTML - мәтінді белгілеу тілі.
HTML құжаттарды көру үшін браузерларды қолданамыз. Браузер-программалардың саны өте көп, мысалы көп таралғандар Netscape Communicator, Microsoft Internet Explorer, Opera.
HTML тiлiнде колданылатын командаларды "тег" деп айтамыз. HTML тiліндегi тегтер екi топқа бөлiнедi: жұпты, жұпсыз.
Жұпты тегтер дегенiмiз, бiр тег ашылса, келесi тег оны жабады. Мысалы,
html тегтiң жұмысын ашады да келесi html тегi оны жабады. title ашылуы, title жабылуы.
Жұпсыз тегтер дегенiмiз, тег ашылады да қолданыла бередi. Мысалы, IMG т.с.с.
Көрсетілген мысалдарды компьютерде көрү үшін мәтінді Блокнот программасына теріп, оны htm түрінде сақтаңыз. Файлды браузерде ашыңыз.
Құжаттың структурасы
HTML құжаттың негізгі структурасы төмендегідей:
HTML
HEAD
TITLE
...
title
head
BODY
...
body
html
HTML-тег атрибуттар тізімінен тұрады. Тег тексті үшбұрышты жақша ішінде жазылады. Мысалы:
FONT face=аrialМенің бірінші бетімfont - бұл жерде FONT - тег, face - атрибут, arial - атрибуттың мәні.
Кез келген HTML құжат HTML тегімен басталып, html тегімен аяқталу керек. Бұл тегтер браузерға HTML құжатын көрсетеді. Құжат болса қарапайым ASCII кодындағы мәтіндік файл. HTML, html тегтер болмаса браузер программалары құжатты танымай қалуы мүмкін.
HTML, html тегтерінің ортасына құжат денесі келеді. Құжат екі бөлімнен тұрады: тақырып бөлімі HEAD тегімен басталынатын және BODY тегімен басталынатын негізгі бөлімнен.
Тақырып бөлімі міндетті емес, бірақ ол жерде браузерге қажетті көп ақпарат болуы мүмкін.
TITLE, title тегтерінің арасында құжаттың аты жазылады, сол сөз терезенің тақырып жолына шығады.
Мысалы:
TITLEМоя первая страницаtitle
HEAD бөліміне тағы META тегтерді қолдануға болады, олар сайтты интернет желісінде тез табылу үшін пайдалынады.
meta name="Language" content=" kz" - сайт тілі
meta name="Autor" content="Molutjan Arziev" - сайт авторы
meta name="Keywords" content="информатика, школа, учитель, компьютер, уйгур, поурочный план, математика" - іздеу қызметіне арналған сөздер
meta name="Generator" content="блокнот" - қай программада жасалынды
BODY тегімен Web-беттің негізгі бөлімі басталады. Бұл бөлімге мәтін, графика, кесте, аудио және видео ақпараттар енгізіледі.

Мәтінді форматтау тегтері
Құжатта тақырыптар Hi, hi тегтерімен жасалынады, бұл жерде і=1 болғанда ең үлкен тақырып жазылады, і=6 болғанда - ең кіші.
Мысалы,
Көрінетін мәтін
HTML де жазылуы
Заголовок1
H1 Заголовок1 H1
Заголовок2
H2 Заголовок2 H2
Заголовок3
H3 Заголовок3 H3
Заголовок4
H4 Заголовок4 H4
Заголовок5
H5 Заголовок5 H5
Заголовок6
H6 Заголовок6 H6
Абзац енгізу үшін P, p тегтерін қолданады, мәтіннің сол жақ, ортада, оң жақта орнату үшін align атрибуты пайдалынады.
Мысалы:
P align=centerМенің бірінші бетімp
Менің бірінші бетім сөйлемі беттің ортасына орналасады.
Align дің мәні тағыда left (сол жақ), right (оң жақ) болуы мүмкін.
FONT тегінің көмегімен біз мәтіннің шрифтің, көлемін, түсін белгілейміз. Ол үшін атрибуттарды пайдаланамыз.
Мысалы:
P align=center
font face=Arial size=5 color=blueМенің бірінші бетімfont
Осындай жол жазғанда Web бетімізде arial шрифтімен, 5-көлемде, көк түсті Менің бірінші бетім деген сөйлем шығады.
Жолды бөлү үшін BR тегін қолданса болады, мысалы:
P Ана тілін - арың бұл,
Ұятын боп тұр беттеBR
p HTML негіздері
HTML (HyperTextMarkupLanguage) - бұл құжаттарды кодтау үшін қолданылатын гипертекстік белгілеу тілі. HTML ді көбі программалау тілі деп ойласа да, бұл программалау тілі емес. HTML - мәтінді белгілеу тілі.
HTML құжаттарды көру үшін браузерларды қолданамыз. Браузер-программалардың саны өте көп, мысалы көп таралғандар Netscape Communicator, Microsoft Internet Explorer, Opera.
HTML тiлiнде колданылатын командаларды "тег" деп айтамыз. HTML тiліндегi тегтер екi топқа бөлiнедi: жұпты, жұпсыз.
Жұпты тегтер дегенiмiз, бiр тег ашылса, келесi тег оны жабады. Мысалы,
html тегтiң жұмысын ашады да келесi html тегi оны жабады. title ашылуы, title жабылуы.
Жұпсыз тегтер дегенiмiз, тег ашылады да қолданыла бередi. Мысалы, IMG т.с.с.
Көрсетілген мысалдарды компьютерде көрү үшін мәтінді Блокнот программасына теріп, оны htm түрінде сақтаңыз. Файлды браузерде ашыңыз.
Құжаттың структурасы
HTML құжаттың негізгі структурасы төмендегідей:
HTML
HEAD
TITLE
...
title
head
BODY
...
body
html
HTML-тег атрибуттар тізімінен тұрады. Тег тексті үшбұрышты жақша ішінде жазылады. Мысалы:
FONT face=аrialМенің бірінші бетімfont - бұл жерде FONT - тег, face - атрибут, arial - атрибуттың мәні.
Кез келген HTML құжат HTML тегімен басталып, html тегімен аяқталу керек. Бұл тегтер браузерға HTML құжатын көрсетеді. Құжат болса қарапайым ASCII кодындағы мәтіндік файл. HTML, html тегтер болмаса браузер программалары құжатты танымай қалуы мүмкін.
HTML, html тегтерінің ортасына құжат денесі келеді. Құжат екі бөлімнен тұрады: тақырып бөлімі HEAD тегімен басталынатын және BODY тегімен басталынатын негізгі бөлімнен.
Тақырып бөлімі міндетті емес, бірақ ол жерде браузерге қажетті көп ақпарат болуы мүмкін.
TITLE, title тегтерінің арасында құжаттың аты жазылады, сол сөз терезенің тақырып жолына шығады.
Мысалы:
TITLEМоя первая страницаtitle
HEAD бөліміне тағы META тегтерді қолдануға болады, олар сайтты интернет желісінде тез табылу үшін пайдалынады.
meta name="Language" content=" kz" - сайт тілі
meta name="Autor" content="Molutjan Arziev" - сайт авторы
meta name="Keywords" content="информатика, школа, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Фреймдер мен пішімдер қолдану (өндірістік тәжірибе бойынша есеп)
Фреймдер
Html тілінде таблицалар құру
World Wide Web
HTML-тілінің көмегімен Web-бетті қалыптастыру
Құжаттың HTML - HEAD бас контейнері
Құжат ішінде мәтінді ұйымдастыру
HTML тілінің тегтері
HTML ТІЛІНІҢ НЕГІЗГІ ТӘГТЕРІ
HTML - базалық технологиясы туралы ақпарат
Пәндер