ХАС-530 Аудиторлық іріктеу

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

Экономика және бизнес жоғарғы мектебі
Есеп және аудит кафедрасы

СӨЖ
Тақырыбы: ХАС-530 Аудиторлық іріктеу

Орындаған:
Қабылдаған:
.

Алматы 2015 ж
Жоспар
І Кіріспе
Стандарттың негізгі мақсаты, қолдану күшіне ену мерзімі және анықтамалары, оған түсіндірме материалдары
ІІ Негізгі бөлім
1. Талаптары:
* Таңдау құрылымы, мөлшері мен тестілеу үшiн баптарды ірiктеу
* Аудиторлық рәсімдерді орындау
* Ауытқулар мен бұрмалаулардың сипаты мен себебі, бұрмалауды болжау
* Аудит таңдамасының нәтижелерін бағалау
2. Түсіндірме материалдары:
* Таңдау құрылымы, мөлшері мен тестілеу үшiн баптарды ірiктеу
* Аудиторлық рәсімдерді орындау
* Ауытқулар мен бұрмалаулардың сипаты мен себебі, бұрмалауды болжау
* Аудит таңдамасының нәтижелерін бағалау
3. Қосымша:
* Стратификация және әділ құн негiзiнде анықталған таңдау
* Бақылау тесттерiн жүргiзу үшiн таңдау өлшемiне ықпал ететiн факторларға мысалдар
* Бөлшектер тесттерін жүргiзу үшiн таңдау өлшемiне арналған факторларға мысалдар
* Таңдау үшiн баптарды iрiктеу əдiстерi

ІІІ Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Бұл АХС ауқымы, осы аудиттің халықаралық стандарты (АХС) аудитор аудиторлық шараларды өткізу кезінде аудиторлық таңдама қолдану шешімі қабылданады. Аудиттің таңдамасы баптарын іріктеуде, бақылау мен бөлшектерді тестілеу жүргізуде, заңнамадан алынған нәтижелерді бағалауда, бұл стандартта аудитордың статистикалық және статистикалық емес таңдамасы көрсетілген. Бұл АХС аудитор аудитордың пікірі негізделген ақылға қонымды қорытындылар жасауға мүмкіншілік беретін аудиторлық шараларды әзірлеу мен орындауға жауапкершіліктер болатын 500 АХС-ын толтырады. 500 АХС аудиторға тестілеу үшін таңдау баптарын іріктеуге қол жеткізу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
2009 жылғы 15 желтоқсаннан бастап жəне осы күннен кейінгі кезеңдегі қаржылық есептілік аудиттеріне қатысты күшіне енеді.
Мақсаты: аудиттің таңдамасын пайдалану кезінде аудитордың мақсаты таңдама бабы алынған тұжырымдама бойынша қорытынды жасауға сенімді негізін салу.
АХС мақсаты келесі терминдер мағыналарымен көрсетілген:
1) Аудиторлық таңдау (таңдау) - таңдаудың барлық бiрлiктерiн iрiктеу процесiне қатыса алатындай шоттар сальдосы немесе операциялар сыныптары аралығында 100%-дан аспайтын қатынаста аудиторлық шараларды қолданудан тұрады.
2) Бас тұжырымдамалық - аудитор қорытынды шығару үшiн таңдау жүргiзетiн мəлiметтердiң толық жиынтығы.
3) Таңдау тəуекелдiлiгi - аудитордың таңдауға негiзделген қорытындысын сондай-ақ аудиторлық шараларды таңдаудың барлық жиынтығына қолданғанда жасалған қорытындысынан айыру мүмкiншiлiгiне орай туындайды. Таңдау тəуекелдiлiгiнiң екі түрi бар:
* Аудитордың бақылау тəуекелдiлiгi нақты тəуекелдiлiктен төмен екенiне бақылау тестi жағдайында немесе iс жүзiнде болса да маңызына қарай тест жағдайында елеулi қатенiң болмауы туралы қорытынды жасау тəуекелдiлiгi. Бұл тəуекелдiлiк аудит тиiмдiлiгiне ықпал етiп, тиiстi емес аудиторлық қорытынды құру ықтималдылығын арттырады; жəне
* Аудиторлық бақылау тəуекелдiлiгi нақты тəуекелдiлiктен жоғары болуы (бақылау тестi жағдайында) немесе iс жүзiнде болмаса да (маңызына қарай тест жағдайында) елеулi қатенiң болуы туралы қорытынды жасау тəуекелдiлiгi. Бұл тəуекелдiлiк аудит ұтымдылығына ықпал етiп, бастапқы қорытындылардың дұрыс еместiгiнiң орнату үшiн, қосымша жұмыстың қажеттiлiгiне əкеледi.
4) Таңдауды қолданудан тыс тəуелдiлiк - таңдау өлшемiне байланыспаған қандай да бiр себеп бойынша аудитордың қате қорытынды құрылуына əкелетiн факторлардан туындайды. (Сілт: Тарау. A1)
5) Аномальды қате - кейбір сəйкестендірілетін жағдайларды қоспағанда қайталанбайтын оғаш жағдайдан туындайтын қатені білдіреді, яғни осы бас тұжырымдамалықтың қайта ұсынылатын қатесі болып табылады.
6) Таңдау бiрлiгi - жинақты құрайтын бөлек баптар. (Сілт: Тарау. A2)
7) Статистикалық талдау - төмендегідей сипаттамалары бар таңдау жүргiзуге кез келген амалды бiлдiредi:
a) Таңдау үшiн баптарды кездейсоқ iрiктеу; жəне
b) Таңдау нəтижелерiн бағалау үшiн, оның iшiнде таңдау тəуекелдiлiгiн өлшеу үшiн ықтималдылық теориясын қолдану.
(а) жəне (b) сипаттамалары жоқ таңдауды жүргiзуге статистикалық емес амал таңдау ретiнде қарастырылады.
8) Стратификация - бас тұжырымдамалықты кiшi тұжырымдамалықтарға бөлу процесi, олардың əрқайсысы ұқсас сипаттамалары бар (жиi ақшалай құны) таңдау бiрлiктерiнiң тобы.
9) Жол берілетін қате - аудитор ол белгілеген ақшалай құнын тұжырымдамалықтағы іс жүзіндегі сенімділік аспайтын сенімділіктің қолайлы деңгейін алуға тырысатын ақшалай кұн. (Сілт: Тарау. A3)
10) Ауытқу жол берілетін деңгейі - Аудитор белгілеген ақшалай құнын тұжырымдамалықтағы іс жүзіндегі ауытқу жол берілетін деңгейі аспайтын сенімділіктің қолайлы деңгейін алуға тырысатын ауытқу жолы берілетін деңгей.

Таңдамалы емес тəуекелдiлiгi (Сілт: Тарау. 5(в))
A1. Таңдамалы емес тәуекелдігі тиіссіз аудиторлық шараларды пайдалануды немесе аудиторлық дәлел қате түсіндіру мен кемшілік немесе ауытқуларды мойындауға қабілетсіздігін қарастырады.
Таңдау бiрлiгi (Сілт: Тарау. 5(г))
A2. Мысалы, депозит бланкысына аударылған чектер, банк көшiрмесiнен несиелiк кредиттiк жазбалар, сату бойынша шот - фактуралар, дебиторлық берешек сальдосы немесе ақша бiрлiктерi.
Жол берілетін қате (Сілт: Тарау. 5(ғ))
A3. Таңдауды әзірлеуде аудитор жекелеген елеулі емес кемшіліктердің агрегаты қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануына әкеліп, ықтимал анықталмаған кемшіліктер үшін шек қоятын тәуекелді жою үшін жол берілетін кемшілікті анықтайды. Жол жіберілетін қате 320 АХС көрсететіндей белгілі бір таңдау шарасына орындау маңыздылығының қолданысы болып саналады. Жол жіберілетін қате ұқсас сома немесе орындау маңыздылығынан төмен болатын сомалар болуы мүмкін.

Талаптары:
Таңдау құрылымы, мөлшері мен тестілеу үшiн баптарды ірiктеу
Аудиторлық таңдауды әзірлеуде, аудитор аудиторлық шаралардың мақсатын мен тұжырымдамалық атрибуттарын қарастыруы тиiс. (Сілт: Тарау. A4-A9)
Демек, аудитор таңдау тәуекелін қолайлы төмен деңгейге дейін төмендету үшін таңдау құрылымын қарастыруы тиіс. (Сілт: Тарау. A10-A11)
Аудитор тұжырымдамалықтағы әр қайсы таңдау бірлігі іріктеуге мүмкіншілік бар таңдау үшін бірліктерді іріктеу қажет. (Сілт: Тарау. A12-A13)

Аудиторлық рәсімдерді орындау
Аудитор мақсатқа тән болатын, таңдалған әр қайсы бап бойынша аудиторлық шараларды орындауы тиіс.
Егер аудиторлық шара таңдалған бапқа қолданылмаса, аудитор алмастырылатын бап бойынша аудиторлық шара орындауы қажет. (Сілт: Тарау. A14)
Егер аудитор таңдалған бап бойынша әзірленген аудиторлық шараларды орындай алмаса, немесе тиісті баламалы шараларды орындай алмаса, онда ол, бақылау тестілеу жағдайы болса, белгіленген бақылаудан ауытқу ретінде немесе, бөлшектерді тестілеу жағдайы болса, кемшілік ретінде қарастырады. (Сілт: Тарау. A15-A16)

Ауытқулар мен бұрмалаулардың сипаты мен себебі, бұрмалауларды болжау
Аудитор анықталған кез-келген ауытқулар немесе кемшіліктердің сипатын және себебін қарастырып шығып, аудиторлық шараның мақсатына немесе аудиттің басқа салаларына ықтимал әсерін бағалайды. (Сілт: Тарау. A17)
Тым сирек кездесетін жағдайда, аудитор таңдау жүзінде ашылған кемшілік немесе ауытқу аномальды болады деп санаған жағдайда, онда ол кемшілік немесе ауытқу тұжырымдамалықта көрсетілмегеніне қатысты белгісіздіктің жоғары деңгейін алуы керек. Аудитор кемшілік немесе ауытқу тұжырымдамалықтың қалдығына әсер етпейтін жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алу үшін қосымша аудиторлық шараларды орындау арқылы белгісіздіктің осы деңгейін ала алады.
Бұрмалауларды болжау
Бөлшектерді тестілеу үшін аудитор тұжырымдамалық таңдауында табылған кемшіліктерді болжауы тиіс. (Сілт: Тарау. A18-A20)

Аудит таңдамасының нәтижелерін бағалау
Аудитор келесіні бағалау қажет:
* Таңдаудың нәтижелерін бағалау қажет; және (Сілт: Тарау. A21-A22)
* Аудиттің таңдауы тестілеуден өткен тұжырымдамалық бойынша сенімді негізін салғанын бағалауы қажет. (Сілт: Тарау. A23)

Түсіндірме материалдары:
Таңдау құрылымы, мөлшері мен тестілеу үшiн баптарды ірiктеу
Таңдау дизайны (Сілт: Тарау. 6)
A4. Аудиттің таңдамасы аудиторға таңдама баптары алынған тұжырымдамалыққа қатысты қорытынды жасауға немесе жасауға көмектесуге таңдалған баптардың кейбір сипаты бойынша аудиторлық дәлел алуға және бағалауға мүмкіншілік береді. Аудиттің таңдамасы статистикалық емес, статистикалық дискретизация арқылы қолданылады.
A5. Аудиттің таңдамасын әзірлеуде аудитор қол жеткізілуі тиіс мақсат пен аудиторлық шараларды қисандастыруды қарастырады. Аудиторлық дәлел мен ықтимал ауытқу немесе аудитке қатысты бұрмалауды туғызатын жағдайлардың сипатын қарастыру аудиторға ауытқу немесе кемшілікті не құрастыру мен таңдау үшін қандай тұжырымдамалықты қолдануға жәрдемдеседі.
500 АХС 10 тарауының талаптарына сәйкес келу үшін аудиторлық таңдауда, аудитор аудиторлық таңдауға негізделетін тұжырымдамалық толық болуына қатысты дәлел алу үшін аудиторлық шараларды орындауы тиіс.
A8. Таңдау баптары жасалған тұжырымдамалықтың сипаттамаларын қарастыруда аудитор стратификация немесе құн өлшелген керек екенін анықтайды. 1 қосымша стратификация мен құн өлшелген іріктеуді бұдан әрі талқылайды.
A9. Статистикалық немесе статистикалық емес амал пайдалануды шешімі аудитордың пікір мәселесі болып табылады; таңдау өлшемі статистикалық пен статистикалық емес амалдарын ажырату үшін нағыз критерий болып саналмайды.
Таңдау өлшемi (Сілт: Тарау. 7)
A10. Таңдау өлшемiне аудитор қабылдауға келiсетiн таңдау тəуекелдiлiгiнiң деңгейi əсер етедi. Аудитор қабылдағысы келетiн тəуекелдiлiк деңгейi неғұрлым төмен болса, таңдау өлшемi соғұрлым үлкен болуы керек.
A11. Таңдау өлшемi статистикалық мəлiметтерге негiзделген нысандарды қолдану арқылы анықталады немесе жағдайларға объективтi түрде қолданылатын кəсiби пiкiрдi пайдалану жолымен анықталады. 1 жəне 2 қосымшаларда таңдау көлемiн анықтауға жəне демек таңдау əдісін қолданумен байланысты тəуекелдiк деңгейiне əсер ететiн түрлi факторлар келтiрiлген. Жағдайлар ұқсас болса, 2 және 3 қосымшаларда анықталған факторлар таңда өлшеміне әсері статистикалық немесе статистикалық емес әдістер таңдалғанға қарамастан ұқсас болады.
Тестілеу үшiн баптарды iрiктеу (Сілт: Тарау. 8)
A12. Статистикалық таңдауды қолдану барысында таңдау өлшемi ықтималдылық теориясы негiзiнде анықталады. Статистикалық емес таңдауды қолдану барысында таңдау өлшемi кəсiби пiкiр негiзiнде анықталады. Таңдау мақсаты таңдау баптары таңдап алынған тұжырымдамалық бойынша қорытынды жасауға дұрыс негізін салу болғанымен аудитор жиынытыққа әдеттегідей сипаттамалары бар таңдау баптарын іріктеу арқылы алынған қате пікір алдын алу үшін көрсетілім таңдау бабын іріктеуі қажет.
A13. Таңдау баптарын іріктеу негізгі әдістеріне кездейсоқ іріктеуді пайдалану, жүйелі іріктеу мен ойланылмаған іріктеу жатады. Бұл әдістердің әр қайсысы 4 қосымшада көрсетілген.

Аудиторлық рәсімдерді орындау
A14. Егер таңдап алынған бап аудиторлық шараны қолдануға тура келмесе, бұл шара əдетте салыстырмалы бапқа қатысты орындалады. Мысалы төлемдердi санкциялауға қатысты дəлелдердi тексеру кезiнде жойылған чек таңдап алынады. Егер аудитор чек бұрын жойылғанына əрi ол қате емес екенiне көзi жетсе, тиiстi таңдап алынған алмастыратын чек тексерiледi.
A15. Бiрақ кейде, аудитор таңдап алынған бапқа қатысты жостарауланған аудиторлық шараларды қолдана алмайды, мысалы берiлетiн бап бойынша құжаттардың жоғалуына орай.
A16. Егер осы элемент бойынша жарамды баламалық аудиторлық шараларды орындау мүмкін болмаса, онда бұл элементті аудитор əдетте қате ретінде қарастырады. Оң растау туралы өтiнiшке ешбiр жауап алынбаған жағдайдағы кейiнгi түсiмдердi тексеру баламалық жарамды аудиторлық шаралардың мысалы бола алады.

Ауытқулар мен бұрмалаулардың сипаты мен себебі, бұрмалауларды болжау
A17. Анықталған қателердi талдағанда, аудитор олардың көпшiлiгiнiң ортақ ерекшелiктерi бар екенiн байқауы мүмкiн, мысалы, операциялар түрi, өнiмнiң ассортименты, немесе уақыт кезеңi. Мұндай жағдайларда аудитор ортақ ерекшелiктерi бар барлық баптар жиынтығын сəйкестендіруге шешiм қабылданды. Сонымен қатар мұндай қателер қасақана қателер болуы мүмкiн жəне алаяқтықты көрсетедi.
Бұрмалауларды болжау (Сілт: Тарау. 14)
A18. Аудитор тұжырымдамалық үшiн жалпы қатенi болжайды, мақсаты - қате шамасы туралы терең түсiнiк алу жəне бұл шаманы мүмкiн қатемен салыстыру.
A19. Егер қате аномальды болады деп анықталса, онда таңдау қатесiн тұжырымдамалыққа болжағанда, ол алынып тастауы мүмкiн. Кез келген мұндай қатенiң əрекетiн, егер ол түзетiлмеген болса, аномальды емес қателердi болжауды қосымша қарастыру керек.
A20. Бақылау тесттерiне қатысты қателердi дəл болжау талап етiлмейдi, себебi таңдауда қателердiң пайда болу коэффициентi жалпы тұжырымдамалықтағы қателердiң болжамданатын коэффициентi болып ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.