Ескі философия

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Ескі философия адам шамасын оның қоғамдық өміріне тыс, тәелсіз, өз бетінше өзгерткен болды. Ескі материализыммен аделизм болмыспен сапаны бір -біріне қарсы қойып қана коймай, оларды тарихи шындықтан алшақ қарады. Сөйтіп, ескі философияның идеяларымен тұжырымдары бұқара қауым үшін жалаң сөз тіркестері болып қалды.

Осы жағдайдағы басты міндет -қоғам туралы қоғамды материалистік негізінде ойластырыру және осы негізге сәйкес қайта құру еді. Оның таза бір себебі мынада Капиталистік қоғамда философия буржуазияның таптық рухани құралына айналады. Ол кезде "философия дегеніміз ойлау туралы, жалпы нәрсе туралы ғылым" немесе Философия дегеніміз ғылым емес, социал демократиядан қорғану туралы екен дегендей сыңаржақ дегендей пікірлер көп турады.

Буржуазиялық философия ғылымға тікелей қарсы келмейді, оның материалистік дүниеге көзқарасын кеңейтіп тұжырымына қарсы шығады. Олай дейтініміз буржуазиялық философия ғылымның өзімен емес, оның идеялистік ағымдары мен байланысты. Ғылымда дінмен және дінді ғылыммен тіркестірмек әрекеттіңде таптық мүддесі айқын.

Ал, жаңа философия болса қоғамның материалдық негізімен таптық күресі мен шешуші рөлін көрсетеді мақсат етеді.

Сонымен қатар, ол қоғамдық құбылыстарды зерттеудің жаңа көз қарасын қалыптастырды. Өйткені, осы уақытқа дейін филосовтар дүниені түрліше түсіндіру мен ғана болып келеді, ал мәселе оны өзгертуде жатыр.

Философия ой -тағымдар мен тұжырымдар таптық қоғамның орнығу барысында, ежелгі Қытай, Греция, Үнді елдерінде айқырақ қалыптасты. Осы кезеңде экономика мен сауда -саттық, саяси құрылы мен мәдениет ойшақтары ірі -ірі қалаларында шоғырланған. Жерге жеке меншік орнады. Өндірістік құралдарының шоғырлануы еңбек бөлісін тездетті, әрі тереңдетті.

Біреулердің қолында өндіріс байлығы, саяси билік, жерді сондағы бар мүліктерді иемденуге мүмкіндіктері сақталынды.

Парасат пен дүниені ұғыну өздіімен келмейді, күресте қалыптасады. Ал күрес білім мен практиканың көпжиектерін кеңейтті, қай -қайсысына болмасын бөгет жасады. Әлеуметтік дертна қарсы күресте адам да, қоғам да, олардың көзқарастары да мәдениеттің жаңа сатысына көтерілді. Билікке қарсы амарысыздықтың барысында ескі мифологиялық санадан жаңа философиялық білімге бет -бұрыс бастады.

Рухани қызметтің жеке формасы ретінде философияның пайда болғаннан үш мың жылдай болды дейміз. Бірақ, оның тарихи одан да әріде жатыр. Оның пайда болуының алғы -шарты -мифология дедік.

Дүниеге мифологиялық көзқарас, алдыңғы тарауда айтылғандай, алғашқы қауымдық құрылыста пайда болды. Бұл кезде философияның болуы әлі мүмкін емес еді, себебі философия адам санасының белгілі бір дәрежеге жеткенде ғана пайда болады, ол қашан? Қалай? Неліктен? Деген сұрақтарға жауап іздейді. Ол адамға тән сапалар мен қасиеттерді табиғатқа да тән деп есептеп, табиғат құбылыстарын психикасы бар деп қарастырады және керісінше, табиғаттың обьективтік заңдылықтарда мен қасиеттерін субьектінің ішкі психикасымен (ашу - азымен), тілектен, қайырымсыздықпен адалдықпен т. б. шатастырып, табиғат аппаратына тікелей әсер етуші деп ойлады. Адамның құбылысты табиғатқа, ал табиғат құбылысын адамға осылайша әрдайым телудің обьективтік негізі бар, өйткені адам өзін әлі табиғаттан бөліп қарай алады, жеміс жинау, аң аулау сияқты тіршілікпен айналысатындықтан жақын айналады табиғи ортаға мүлдем тәуелді болды. Табиғаттың дүлей күштерін табиғаттан тыс ғаламаткүш деп түсінді. Дамудың бұл кезеңінде адамдардың қоғамдық қатынастар әрі биологиялық әрі әлеуметтік болып табылады.

Антика дәірінің таптық қоғамның қалыптасу кезеңінде мифологиямен күрес нәтижесінде пайда болды. Философия адамның көзқарасы болу үшің мифтың мазмұнында бар адам санасының қарапайым да тарихи бірінші белгілерін өз бойынша сіңіру қажет еді. Мифологиялық ойлаудың желісі мен мазмұны тілде, мақал -мәтелде, ертегілерді, ауыз -әдебиеттерінде, түрліше халықтық дәстүрлер мен нанымдарда сақталады.

Философияның туда дегеніміз ең алдамен мифтерден біртіндеп адамның дүние жайлы өздігінше тәелсіз ойлауға көшу, бөтен біреудің беделіне бас айып, бойысынбау; екіншіден, субьективтік және обьективтік жайлы айқын сұрақ қойып, оларды бір -бірінен айырып қарай білу және үшіншіден, жүелі дүниеге көзқарас құруға әрекеттену.

Қысқарта айтқанда, философияның шығуы антикалық дәуірдің қоғамдық санасында болған ревалюциялық секірісдеуге болады. Ол ревалюциялық секіріс алғашқы қауымдық құл иеленушілік формацияға өту барысында жүзеге асты. Тарихта философияның тууына негіз болған дүние жүзілік цивилизацияның үш ірі ошағы атап көрсетіліді, олар: Қытай, Үнді, Греция. Бұларда пайда болған философиялардың бір -бірімен ұқсас жақтарымен қатар, формасы жағынан өзіндік ерекшеліктері де болды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.