ЕСКІРТУ КЕЗІНДЕГІ ҚОРЫТПА ҚАСИЕТТЕРІНІҢ ӨЗГЕРУІ

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ЕСКІРТУ КЕЗІНДЕГІ ҚОРЫТПА ҚАСИЕТТЕРІНІҢ ӨЗГЕРУІ
1. Ескерту кезіндегі беріктік табиғаты

Ескірту деп – полиморфты түр өзгеріссіз шынықтыруға түскен
қорытпаның негізгі процесі аса қаныққан қатты ерітіндінің ыдырауы болатын
термиялық өңдеуді айтамыз.
Ескірту кезіндегі беріктік – қатты ерітіндінің ыдырауы кезінде
түзілген бөліну дислокацияларының тежелу нәтижесі. Беріктіктің үш басты
себебі бар: 1) дислокацияның бөліну айналасының матрицасында серпіндікернеу
жазықтығымен тежелу; 2) бөлінуді дислокациямен қайта кесу кезіндегі
химиялық беріктік; 3) дислокацияның бөліктерін айналып өту кезіндегі
беріктік.
Матрицада когеренттік және жартылай когеренттік бөлінулер ұйымдасқан
кезде когеренттік торының серпінді деформацияның, олардың шекараларының
жанындағы бөліктерімен жабдық-талатыны сияқты, еріксіз серпінді кернеу
жазығы туады. Матрица мен бөлінудің құрылымының көп өлшемдік
сәйкессіздікке, матрицаның жоғары серпімділік модулі мен когерент
шекарасының көп ауданына қарағанда серпімді кернеу мөлшері көп.
Дислокацияның қозғалуы үшін серпінді деформацияланған матрица артатын
орташа кернеу бөліну айналасында серпінді деформацияның жазықтығына
кернеуді жатқызу талап етіледі.
Сәйкес беріктік алыс әрекет етуші дислокацияға бөліну әсерінің нәтижесі
болып табылады.
Химиялық беріктік – дислокация мен бөлінудің өзара жақын әрекеттесу
нәтижесі. Дислокация бөлінуден өткенде оларды қайта кеседі де, бөліну
матрицамен бірге деформацияланады.
Егер толық, жартылай когерентті бөлінулер жөнінде сөз болып жатса да,
бөліну торы матрица торына ұқсас емес. Сондықтан дислокация бөлінуде өзінің
Бюргерс векторымен кіруші атомдар орналасуын сырғанау жазықтығының бойымен
бұзады. Осы жазықтықтағы матрицаның құрылуынан кесу жазықтығында бөліну
құрылымы көбірек ерекшеленсе, онда бөлінудің ішкі атомдар орналасуын бұзу
күштірек болады да, дислокациямен бөлінуді қайта кесу үшін кернеу көп талап
етіледі. Когеренттік бөліну жағдайында беттік энергия, оның жазықтығында
102 эргсм2 ретін, ал когерентті емес бөлінудің
кесу кезінде 103 эргсм2 ретін құрайды.
Қозғалыс модулі әдетте матрицанікіне қарағанда үлкен. Бөліну неғұрлым
қаттылау болса, соғұрлым дислокацияны қайта кесу қиын. Дислокацияның
тежелуіне тағы бір себеп- қайта кесілген бөлінуде шығыңқы жердің пайда
болуы және соған сай артық энергияға байланысты оның бетінің өсуі.
Бөлшектерінің дислокацияларымен айналуы кезіндегі беріктік тек
дислокациялар бөлінуді қайта кеспегенде ғана пайда болады. Айналып өту
әдістерінің бірі – бөлінулердің арасында дислокацияларды игеру. Итеру
үшін, бөлінулердің арасынан дислокацияларды бүгуіне байланысты түскен
кернеуді жоғарылату қажет.
Итерудің кризистік кернеуі бөлінулер арасындаға ара қышқытығына l кері
пропорционал:

мұндағы G- матрицаның қозғалыс модулі;
b- дислокацияның Бюргерс векторы.
Бөлінуді айналып өтудің тағы бір әдісі – көлденең сырғанау.
Кернеу осы әдіспен кедергіні алып тастау үшін температураның
артуымен кемиді, дислокацияның сырғанауы температура артқанда, сол сияқты
олардың бөлінуді айналып шығуына көмектеседі.

Құйма металдық құрылысы
Қатты құймаларды алу технологияларына байланысты металдың
кристалдануы, оның құрылысының қалыптасуы әртүрлі болады. Металдың
микрокристалдарының формасы мен өлшемдері негізінен оның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.