Жарықтың дисперсиясы туралы

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Жарықтың дисперсиясы

Сыну көрсеткіші жарық шоғының түсу бұрышына тәуелді емес, алайда шоқтың
түсіне тәуелді. Мұны ашқан Ньютон болатын.

Ньютон телескоптарды жетілдіру жұмысымен шұғылдана оты рып,объктивтен
шыққан кескіннің шеттері боялғанына көңіл аудар ды. Ол бұл құбылысты
тамаша лады да, тұңғыш рет- жарық сәуле лерінің алуан түрлі екендігін ж\е
бұған дейін еш кім ойламаған, жа рық түстерінің ерекшелігін зерттеді.
(Ньютон қабіріні басына жа зылған сөз). Линзадан шыққан кескіннің
кемпірқосақ түсіне бояла тыны әрине, Ньютонға дейінде байқалған. Призма
арқылы қараған нәрселердің шеттері де кемпірқосақ түсті болатыны байқалған.
Призма арқылы өткен жарық сәулелері шоғының шеттері боялған болады.
Ньютонның негізгі тәжірибесі даналықпен жасалған қарапайым тәжірибе еді.
Ньютон призмаға көлденең қимасы кішкене жарық шо ғын түсіруді ойлап тапты.
Күн ніңжарық сәулесі терезе қақпағындағы кішкене тесік арқылы, қараңғылаған
үй ішіне жіберілді.Жарық шоғы шыны призмаға түсіп сынды да, қарсы қабырғаға
кемпірқосақ түсте рімен кезек боялған ұзарған кескін түсті. Кемпірқосақ
негізгі 7 түстен құралады деген ғасырларға созылған дәстүр бойынша, Ньютон
мы надай 7 түсті бөліп алды: күлгін, көк, көгілдір, жасыл, сары, қызғылт
сары ж\е қызыл. Түсті жолақтың өзін Ньютон спектр деп атады.
Тесікті қызыл шынымен жауып қойып, Ньютон қабырғадан тек- қы зыл дақ, көк
шынымен жауып- көк дақ т.с.с. байқады. Бұдан бұрын жорамалдағандай, ақ
сәулені призма боямайтындығы анықталды. Призма жарықты өзгертпейді, оны тек
құрам ды бөліктерге жіктейді. Ақ жарықтың құрылымы күрделі, одан әр түсті
шоқты бөліп алуға бо лады. Олардың тек бірлескенәрекеті ғана бізге ақ түс
әсерін туғыза ды. Шынында да егер біріншіге қарағанда 180-қа бұрылған,
екінші призманың көмегі мен спектрдің бүкіл шоқтарын жинасақ, онда та ғы
ақ жарық шығарып аламыз. Спектрдің кез келген бір бөлігін, мы салы жасыл
бөліп алып,жарықты тағы бір призмадан өтуге мәжбүр етсек,енді боялуда
өзгеріс болмайды.
Ньютон жасаған тағы бір қорытынды оның Оптика трактатында былай
айтылған: Түстерінде айырмашылық бар сәулелер шоқта рының сыну дәрежеле
рінде де айырмашылық болады ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.