Педагогикалық тәжірибені. Педагогикалық эерттеулердегі өлшем шкалаларын қолдану

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Педагогикалық ғылым бойынша диссертациялық зерттеулер, эксперимент яғни тәжірибе жасау мақсатына эмпирикалық бекітулер мен зерттеулер болжамын сыртқа шығару жатады.

Педагогикалық тәжірибенің келесі моделін қарастырайық. Эксперимент барысында зерттелетін жағдайдың өзгеруін, педагогикалық обьекті ретінде алайық. Обьекті ретінде жеке адам, топ, ұжым және жаңа әдістемемен білім алып жатқан көптеген оқушылар жатады. Обьектінің жағдайы басқа да көрсеткіштермен, сипаттамалармен, критерий бойынша өлшенеді. Критерий мысалына мыналар жатады: үлгермеушілік, білім деңгейі, ал сипаттама мысалына - тапсырманың орындалу уақыты, оқушылар жіберген қателер, дұрыс орындалған тапсырмалар т. б. жатады.

Педагогикалық тәжірибе мақсатты түрде обектіге әсер етеді, оны белгілі түрде өзгерте алады. Бұл әсер етуге - оның құрамы, құрылымы, ерекшелігі жатады, міне, осылар теориялық зерттеулер нәтижесі болып табылады.

Әсер ету мысалына жаңа мазмұн мен формалар, әдістер, оқыту құралдары жатады. Педагогикалық эксперимент кезінде обьектінің жағдайының қажет етілген жаққа қарай өзгеруіне негіз қалау керек.

Зерттелетін обьектіге мақсатты бағытталған әсер ету нәтижесін бөліп алып қарау үшін, соған ұқсас обьектіні алып, әсер етпеген жағдайда қандай өзгеріске ұшырайтынын қарау керек.

Эксперименттік эерттеулердегі екі обьектінің бұл түрін: эксперименталды топ (ұсынылған әдістеме бойынша оқитын топ) және бақылау тобы (ол дәстүрлі әдістеме бойынша оқитын тип) болып бөлінеді.

Мына суретте кез-келген педагогикалық эксперименттің құрылымы берілген:

Бастапқы жағдайы 111 Соңғы жағдайы

1 11

Салыстыру нәтижесінде констатация, яғни эксперименттік топтың бастапқы және соңғы жағдайының айырмашылығы жеткіліксіз болады, мұндай ұқсас өзгерістер бақылау тобымен де жүргізіледі, мүмкін ол төртінші топпен салыстырумен белгіленген. Сондықтан да зерттеушінің әрекетінің алгоритмі мына төмендегідей болады:

1 салыстыру негізінде эксперименттік және бақылау тобының бастапқы жағдайының ұқсастығын белгілеу;
эксперименттік топқа әсер ету;
11 салыстыру негізінде эксперименттік және бақылау тобының соңғы күшінің айырмашылығын белгілеу;

Біз мұнда эксперименттік және бақылау тобының жағдай мен әсер етуін алып тастап, жанама түрде 111 салыстыру процедурасын жүзеге асырамыз.

Статистикалық әдістер қайда деген сұрақтар қойылады. Бұл әдістің атқаратын рөлі бақылау және эксперименттік топтың сәйкес келуі немесе жағдайының айырмашылығын нақты және дұрыс, қатесіз негіздеуден тұрады.

Өлшем теориясының элементтері.

Эксперименттік және бақылау тобының бастапқы және соңғы жағдайы туралы қолда бар ақпарат өткізілген өлшемдермен анықталады. Кез-келген өлшем шкала бойынша жүргізіледі, және таңдап алынған шкала алынған мәліметтер мен көптеген операциялардың типін анықтайды.

Сондықтан да бұл білімде өлшем шкалаларының ерекшеліктеріне қысқаша шолу жасалынды және педагогикалық зерттеулерде көп таралған эксперименттік және әдістердің типтері сипатталады.

Өлшем шкалалары

Обьектінің жағдайы критерийлері бойынша бағаланады. Критерийлер ретінде; оқушылардың үлгерімі, білім беру мекемелерін тиімді басқару т. б. жатады.

Бағалау шкаламен өлшенеді. Шкала - бұл сандық жүйе, зерттеліп отырған құбылыстар мен процестердің ерекшеліктері арасындағы қатынастар көптеген сандармен беріледі.

Шкаланың бірнеше типі болады:

Біріншіден, дискретті шкаланы бөлек алып қарауға болады, ол бағаланып отырған көлемді, мысалы; мектеп бағасын балл - «1», «2», «3», «4», «5» балл деп бағалайды, және үздіксіз шкалалар, оған мысал оқушылардың тапсырманы орындауға жіберген уақыты минутпен беріледі.

Екіншіден, қатынастар шкаласы, аралық шкаласы, рангалық шкалалар және атаулар деп бөлуге болады.

Төменде шкаланың қуаттылығы схемасы берілген.

Қатынастар шкаласы - ең қуатты шкала. Бұл шкала өлшеніп отырған обьектінің басқа обьектіден қаншалықты үлкен екендігін бағалауға мүмкіндік береді. Қатынастар шкаласы үнемі есепті бастаудың табиғи басы 0-ден басталады, бірақ өлшемнің табиғи бірлігі жоқ.

Қатынастар шкаласымен барлық физикалық өлшемдер, көлемдер - уақыт, сызық мөлшері, аудан, көлем, токтың күшц, қуаттылығы өлшенеді. Педагогикалық өлшемде қатынастар шкаласының орны бар, мұнда берілген тапсырманың орындалған уақыты секундпен, минутпен және сағатпен өлшенеді. Ал, еңбек және кәсіби оқыту бойынша зерттеулерде физикалық көлемде өлшеу мен бағалау қолданылады, жіберілген қателар миллиметрмен, күштің мөлшері ньютон (кг) түрінде өлшенеді.

Аралық шкаласы - өте сирек қолданылады, Мұның табиғи есептеу бастапқы және өлшемнің табиғи бірлігі жоқ. Аралық шкаласына Цельсия, Реолеор немесе Фарангейт бойынша температуралар шкаласы жатады. Цельсия шкаласы мына төмендегідей болып белгіленеді: нан мен судың мұз болып қатуы, 100 градуста - судың қайнауының мөлшері қабылданған, бұл жерде жылу аралығы қайнау мен қату 100 тең бөліктерге ьөлінген. Бұл жерде 30° С температура 10° С тан үш есе үлкен деген түсінік дұрыс емес. Тек температуралар аралығы туралы - 30° С температура 20° С температураға қарағанда 10° С температура артық деп сөйлеу керек.

Рангалы, реттік шкала - мұндай шкалалар обьектілерді ретке келтіреді, оларға ранга белгілейді.

Мысалы, мыс минералының қаттылығын өлшеу үшін, тырнап қаттылығын анықтау үшін 10 эталонды минерал алынады. 1-ші ұлтай, 2-мыс, 3-кальций болып кете береді. Әрбір минералдың өзіне

Мүмкін болатын жаңарулар

Өлшемдер нәтижесі міндетті түрде талдау керек, ол үшін оның негізінде өнімді көрсеткіштерді құруға тура келеді. Қолданылатын шкалалар көптеген жаңаруларды айқындайды, ал бұл шкаладағы өлшемдер нәтижелеріне қажет болады.

Ең әлсіз шкала - атаулар шкаласын алайық, бұл шкала қос обьектілерді айыру үшін қолданылады. Мысалы, атаулар шкаласында «жыныс» белгісінің мағынасы өлшенеді, ол: «қыздар», «балалар» деп жынысын айыруға қолданылады. Бұл класстар оларды белгілеу үшін қандай ацыратын терминдер қойғанына қарамастан айыруға болады, мысалы: «әйел жынысты адам», «еркек жынысты адам» немесе «girls» және «boys», немесе «А» және «Б», немесе «1» және «2», немесе «2» және «3» т. б.

Реттік шкаланың атаулар шкаласынан айырмашылығы, рангалық яғни, реттік шкалада обьектілер реттелген болып келеді. Сондықтан да өз бетінше белгілеудің мағынасын өзгертуге болмайды - обьектілердің реттілігі сақталуы тиіс. Сонымен бірге реттік шкала үшін кез-келген бір сарынды жаңарулар пайдаланыла береді. Мысалы, Ербол деген оқушы 5 балл жинаса, ал Мұрат - 10 балл жинаса, онда олардың реттелуі өзгермейді. Егер де біз олардың балл санын барлық оқушыларға бірдец санға көбейтсек, онда олардың реттелуі өзгермейді. Бұл кезде «балл»-дың қатынасы мен айырмасы өзгеріп, реттелуі сақталады. Кейбір мектептерде реттік сандық емес шкалалар пайдаланылады, мысалы, бестік баға А әрпіне сай келеді, немесе бесбұрыштыға, төрттік баға - В әрпіне, немесе төрттік бұрышқа сәйкес келеді, оқушылар В әрпінен А әрпі жақсы екенін біледі.

Аралық шкаласы үшін кез-келген бір сарынды жаңарулар жатады, мысалы: егерде Цельсия градусындағы температура мағынасына - 273° С-ты қоссақ, онда Кельвин бойынша температураны аламыз, ал кез-келген температуралар айырмашылығын екі шкалада да бірдей болып келеді.

Ең қуатты шкала - қатынастар шкаласында - жағымды санға көбейту сияқты жаңарулар мүмкін болатын жаңарулар көрсетіледі.

Шкалалар мен мүмкін болатын жаңарулар

шкала

Мүмкін болатын жаңарулар

шкала: Атаулар

Мүмкін болатын жаңарулар: өзара - біркелкі

шкала: реттік

Мүмкін болатын жаңарулар: Қатаң бңркелкі

шкала: аралық

Мүмкін болатын жаңарулар: реттік

шкала: қатынас

Мүмкін болатын жаңарулар: ұқсас