Ук спектроскопия және көрінетін облыстағы спектроскопия

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Ук спектроскопия және көрінетін облыстағы спектроскопия
УК спектроскопия және көрінетін облыстағы спектроскопия келесі
сұрақтарды шешуге мүмкіндік береді:
1. Ережеге сәйкес еселі байланыстары мен белгілі топтары бар
хромофорлардың молекулалық құрылымын анықтау;
2. Ламберт – Бугер – Бер заңын пайдаланып заттардың концентрациясын
анықтау.
УК және көрінетін облыстағы жұтылу спектрлері электромагнитті
толқындардың жалпы спектрінде 150 – 1000 нм диапозонда орналасады. Осы
облыстағы жарықты жұтатын топтар хромоформ деп аталады. Оларға келесі
топтар: C=C, C≡C, C=O, C=N, C≡N, N=N, N=O, NO2 және т.б.
Жұтылу жолағының интенсивтілігі максимум нүктесіндегі экстинкция
мөлшерімен εmax немесе lg εmax – пен анықталады. Ук және көрінетін
жарықтардың жұтылуындағы электронды ауысылар молекулалық орбитальдар
көзқарасымен жіктеледі. Жалпы жіктелу бойынша электронды ауысулар келесідей
болып белгіленеді:
π→π*, σ→σ*, n→π*, n→σ*
мұндағы: n – бөлінбеген электрон жұбын байланыстырмайтын орбиталь;
σ, π және σ*, π* - сәйкес байланысқан және ажыратылған орбитальдар.
Қаныққан қосылыстар. Қаныққан көмірсутектерде тек σ→σ* ауысулар
жүреді. Бұл ауысуларға сәйкес жолақтар толқын ұзындығы қысқа облыстарда
жатады. Келесі кестеде мысал ретінде кейбір жай молекулалардың жұтылу
максимумдары көрсетілген.
Құрамында гетероатомдары бар қаныққан молекулалар спектрлерінде ұзын
толқынды жұтылу жолақтары n→σ* ауысуға жатады.
Алкендер, алкиндер, диендер. C=C еселі байланысының жұтылуы π→π*
ауысуға негізделген. Этиленнің жұтылу жолағы 165 нм, ал қос байланыстағы
алкилді орынбасушылар берілген жолақтың 175 – 200 нм облысқа жылжуына
әкеледі.
C≡C изомерленген байланыстары бар ацетиленді көмірсутектердің жұтылу
жолақтары 170 – 190 нм интервалда байқалады және π→π* ауысуға жатады.
Тізбекте қабысқан байланыстардың болуы жұтылудың ұзын толқынды облысқа
ауысуына әкеледі. 14 кестеде бутадиен, винилацетилен, гексатриен – 1,3,5 –
ның жұтылу жолақтары көрсетілген.
Карбонилді қосылыстар. Қаныққан альдегидтер мен кетондардың
спектрлерінде екі жұтылу жолақтары көрінеді: бірі – 150 – 170 нм облыста,
екіншісі – 170 – 200 нм облыста. Ұзын толқынды жолақ n→σ* ауысуға, қысқа
толқынды жолақ π→π* ауысуға жатады.
Эфирлерге, амидтерге және қышқылдың галогенангидридіне өткенде n→π*
жолағына күшті қысқа толқынды ығысу байқалады.
Қабысқан карбонилді қосылыстарда жарықтың жұтылуы әрбір еселі
байланыстар енгізген сайын шамамен 30 нм-ге ұзын толқынды облысқа ығысады.
Екі немесе бірнеше метиленді топтармен бөлінген құрамында екі
хромофорлы топтары бар қосылыстардың спектрлерінде жеке хромофорлардың
қабаттасуы байқалады.
Ароматты көмірсутектер және гетероциклді қосылыстар.
Бензол және оның туындыларының жұтылу спектрлерінің алифатты
қосылыстар спектрлерінен едәуір ерешеленеді.
Бензол екі облыстағы спектрлерді көрсетеді: 196 нм (lg ε ~ 3,8) және
230 – 270 нм (lg ε ~ 2,4), осылардың соңғысының тербелістік құрылымы анық
байқалады.
Бензол сақинасына OH, OCH3, NH2, NR2 сияқты орынбасушыларды енгізсек,
ұзын толқынды жолақтардың интенсивтілігі шамамен 10 есе артады, ал
тербелістік құрылымы реттеледі. Алкилді орынбасушылар және галоген атомдары
бензол спектрін айтарлықтай өзгертпейді.
Бес мүшелі қанықпаған гетероциклдердің екі жұтылу жолақтары бар: 200 –
210 нм облыстағы интенсивті қысқа толқынды жолақ және ұзын толқынды спектр
бөлігіндегі аз интенсивті жолақ.
Алты мүшелі ароматты гетероциклді қосылыстардың айырмашылығы, олардың
ұзын толқынды жұтылу жолақтарының интенсивтілігі жоғары болуында және
тербелмелі құрылымының реттелгендігінде.
Осылайша, электронды спектрлер органикалық қосылыстардың хромофорлы
құрамы жайлы маңызды мәлімет береді. Сонымен қатар, басқа спектроскопиялық
мәліметтермен бірге (ИҚ – спектроскопия, ПМР спектроскопиясы) белгісіз
органикалық қосылыстардың құрылымын түгелдей анықтауға мүмкіндік береді.
УК спетрлер әдетте молекулалардан құрамында еселі байланыстары
топтарды анықтау үшін қолданылады. Хромофорларды арнайы кестелер көмегімен
анықтайды. УК көмегімен құрылымдық анализ жасау үшін қосылыстың молекулалық
массасын білу керек. Ол ε шамасын анықтауға қажет.
Ук спектрі көмегімен молекула құрылымын анықтау ерекшелігін
қарастырайық.
Жақын УК спектрінде таңдаманы жұтылу көрсететін қосылыстарды
хромофорды тек оның өзіне тән спектральды сипаттамалары болғанда ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.